دمای اتمسفر سیاره نپتون از دیرباز به عنوان یکی از سردترین دماهای منظومه شمسی در نظر گرفته میشد چرا که در دورترین فاصله از خورشید قرار دارد. از سوی دیگر جمع آوری اطلاعات از این سیاره دور دست ممکن است دههها طول بکشد و تا این اطلاعات به دست دانشمندان بیافتد و آنالیز شود، زمان زیادی میبرد. اما اکنون با رسیدن اطلاعات مربوط به 10 الی 20 سال پیش این سیاره، نتایج جالبی از آن برداشت شده است. ظاهرا دمای سیاره نپتون در هر فصل تغییر میکند!
- ببینید: تصاویر سه بعدی اتمسفر سیاره مشتری – فضاپیمای جونو در مدار
- سیاره جدید FarFarOut به عنوان دورترین جسم قابل مشاهده در منظومه شمسی کشف شد
دمای سیاره نپتون چقدر تغییر میکند؟
محققان در تاریخ 11 آوریل در مجله علوم سیارهای گزارش دادند که دمای جهانی این غول یخی بین سالهای 2003 تا 2012 (به صورت بخصوص در آغاز تابستان نپتون) حدود 8 درجه سانتیگراد کاهش یافت. سپس همین تصاویر حرارتی از سال 2018 تا 2020، نشان میدهد که قطب جنوب سیاره به طور چشمگیری روشن شده است، که نشان دهنده افزایش 11 درجه سانتی گراد است! نائومی رو-گرنی، دانشمند سیارهشناسی در مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا در گرینبلت و همکارانش، به 17 سال دادههای فروسرخ میانی از تلسکوپهای زمینی و تلسکوپ فضایی اسپیتزر که دیگر کار نمیکند، پرداختند. محققان از نور مادون قرمز برای سوراخ کردن لایه ابر بالایی نپتون و بررسی استراتوسفر آن استفاده کردند، جایی که جزئیات شیمی اتمسفر این سیاره مشاهده میشود.
نکتهای که پیش از هر چیزی باید مد نظر داشته باشید این است که هر سال نپتونی 165 سال زمینی طول میکشد، بنابراین دوره زمانی مورد تجزیه و تحلیل این دانشمندان – از 2003 تا 2020 – اساساً معادل پنج هفته در زمین است. وحشیانهترین تغییر دما در این سیاره از سال 2018 تا 2020 رخ داد، زمانی که دمای اتمسفر در قطب جنوبی نپتون از -121 درجه سانتیگراد به -110 درجه سانتیگراد افزایش یافت. نوسانات دما این تصاویر فروسرخ میانی از تلسکوپ بسیار بزرگ در سرو پارانال، شیلی، و تلسکوپ سوبارو در بالای Mauna Kea در هاوایی، عکسهای گرمایی از نپتون را از سال 2006 تا 2020 نشان میدهد.
این عکسهای حرارتی پس از سال 2006 کمنور میشود (بالا سمت چپ)، که موج خنککننده منظومه شمسی را نشان میدهد. اما بین سالهای 2018 تا 2020، قطب جنوب نپتون روشن شد، که این موضوع نشان میدهد تا سال 2020 11 درجه سانتیگراد گرم شده است (پایین سمت راست). Rowe-Gurney میگوید:
«ما انتظار نداشتیم که هیچ تغییر فصلی در این مدت کوتاه اتفاق بیفتد، زیرا حتی یک فصل کامل هم در این سیاره نگذشته است. همه چیز بسیار عجیب و البته جالب است.”
محققان هنوز نمیدانند چه چیزی باعث این تغییرات دما میشود. پرتوهای فرابنفش خورشید، مولکولهای متان را در استراتوسفر میشکند، به طوری که شیمی یا حتی چرخه فعالیت خورشید میتواند محرک این موضوع باشد. مشخص کردن جزئیات این تغییرات دمایی جالب مربوط به سیاره نپتون نیاز به مشاهدات بیشتری دارد. رو گارنی در ادامه صحبتهای خود میگوید:
«ما باید در 20 سال آینده به رصد ادامه دهیم تا یک فصل کامل را ببینیم و ببینیم آیا چیز دیگری تغییر میکند یا خیر.
دیدگاهتان را بنویسید