در دو بخش گذشته با کلیاتی درباره زبان های برنامه نویسی آشنا شدیم. ابتدا فرا گرفتیم که زبان های برنامه نویسی در دو گروه زبان های سطح بالا و سطح پایین طبقه بندی می شوند و سپس برخی از تفاوت های آنها را مرور کردیم. پس از آن ساختار کلی برنامه های نوشته شده با زبان های برنامه نویسی را مرور کردیم و در نهایت به مطالعه انواع مختلف خطاها در برنامه نویسی پرداختیم، تفاوت های آنها را یاد گرفتیم و نحوه مواجهه با هر خطا را مطالعه کردیم. در بخش کوتاهی هم زبان های رسمی و طبیعی را با یکدیگر مقایسه کردیم. در روز سوم وارد بخش تخصصی تری از برنامه نویسی پایتون خواهیم شد که در آن به معرفی متغیرها، عبارات و دستورها پرداخته می شود.
مقادیر و انواع آنها
مقدارها را می توان پایه ای ترین مفاهیم زبان های برنامه نویسی دانست. در واقع مقدارها در زبان برنامه نویسی مانند اعداد یا حروف در زبان های طبیعی هستند. در برنامه نویسی هر مقدار به یک نوع خاص وابسته است. برای مثال 2 یک عدد صحیح است که در دسته یا نوع integer طبقه بندی می شود. به همین ترتیب Hello World! یک رشته از کاراکترهاست شامل حروف، اعداد یا ترکیبی از آنهاست که string نامیده می شوند. String ها به واسطه علامت گیومه که در ابتدا و انتهای آنها قرار می گیرد توسط مترجم و برنامه نویس ها شناسایی می شوند. در پایتون اگر مطمئن نیستید یک عبارت جزو کدام نوع است می توانید با دستوری ساده آن را سوال کنید:
type (‘Hello World!’) <<<
<'type 'str>
type (17) <<<
<'type 'int>
همان طور که مشاهده می کنید دسته بندی ها به صورت مخفف نشان داده می شوند؛ str برای string یا رشته ها و int برای integer یا اعداد صحیح. البته همه عددها جزو اعداد صحیح نیستند. در نتیجه دسته اعداد اعشاری با نام float نیز وجود دارد که در واقع کوتاه شده عبارت floating point است.
type (17) <<<
<'type 'int>
type (3.2) <<<
<'type 'float>
type ('3.2') <<<
<'type 'str>
اگر به دو خط آخر توجه کنید متوجه تفاوت کلیدی آنها با دو خط بالاتر می شوید. از آنجا که در خط ماقبل آخر 3.2 درون گیومه قرار گرفته نوع آن به صورت رشته string توسط پایتون تشخیص داده می شود. نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید آن است که در پایتون نباید برای ساده تر کردن خواندن اعداد بزرگ از ویرگول یا هر علامت مشابهی استفاده کنید. در نتیجه عدد یک میلیون باید به صورت 1000000 نوشته شود و صورت 1,000,000 نادرست است. اگر چنین عبارتی را در پنجره دستورات تایپ کنید با چنین صحنه ای روبرو خواهید شد:
1,000,000 <<<
(0, 0, 1)
اینجا یک خطای منطقی رخ داده. برنامه بدون مشکل اجرا می شود اما نتیجه با آنچه انتظار می رفت کاملا متفاوت است.
متغیرها
یکی از قدرتمندترین ابزارهای هر زبان برنامه نویسی، توانایی آن در به کارگیری متغیرهاست. یک متغیر بنا به تعریف نامی است که به یک مقدار اشاره می کند. برای ایجاد یک متغیر از عبارتی که دستور اختصاص یا assignment statement نامیده می شود استفاده می کنیم.
'message = 'Learning Python is Fun <<<
n = 20 <<<
pi = 3.14159265 <<<
در اینجا با سه دستور اختصاص آشنا شده ایم که هر کدام از آنها در حال ارتباط دادن یک مقدار به یک اسم است. در مثال های بالا message، n و pi اسم ها هستند. توجه داشته باشید که نوع یک متغیر همان نوع مقداری است که به آن اشاره دارد و پس از اختصاص دادن مقادیر به متغیرها می توان مستقیما خود متغیرها را مورد پرسش قرار داد.
type (message) <<<
'<type 'str>
type (n) <<<
<'type 'int>
type (pi) <<<
<'type 'float>
کلمات کلیدی در اسامی متغیرها
برنامه نویس ها برای انتخاب اسامی متغیرها از کلماتی استفاده می کنند که برای آنها معنی دار باشد و بعدا بتوان به راحتی آنها را به یاد آورد. انتخاب اسامی متغیرها بسته به برنامه نویس است اما چند نکته در این بین وجود دارد. معمولا برای انتخاب اسم های چند قسمتی از علامت _ به صورت my_name استفاده می شود. در صورت استفاده از اسم های غیرمجاز برای متغیرها یک خطای syntax دریافت خواهید کرد. در پایتون اسم ها نباید با عدد شروع شوند، استفاده از علائمی مانند @ غیر مجاز است و همچنین نباید از کلمات کلیدی برای اسم ها استفاده کنید. در پایتون 31 کلمه کلیدی وجود دارند:
and – del – from – not – while – as – elif – global – or – with – assert – else – if – pass – yield – break – except – import – print – class – exec – in – raise – continue – finally – is – return – def – for – lambda – try
در نسخه سوم پایتون exec یک کلمه کلیدی نیست و در عوض nonlocal به یک کلمه کلیدی تبدیل شده است.
در بخش بعدی با اپراتورها (عملگرها) آشنا خواهیم شد و تمامی جزئیات مربوط به آنها را بررسی می کنیم.
دیدگاهتان را بنویسید