صنعت فناوری همواره میدان رقابتی برای نوآوری بوده و این موضوع در حوزه نیمه‌رساناها به‌وضوح قابل‌مشاهده است. تلاش بی‌وقفه اپل برای دستیابی به فناوری‌های پیشرفته، استانداردهای جدیدی را در عملکرد، بهره‌وری و یکپارچگی تعیین کرده و رقبا مانند کوالکام و مدیاتک را مجبور به پیشرفت کرده است.
تا سال 2025، موفقیت اپل با تراشه‌های سفارشی خود، به‌ویژه سری M، نه‌تنها انتظارات مصرف‌کنندگان را بازتعریف کرده، بلکه رقبای خود را به نوآوری با سرعتی بی‌سابقه واداشته است. این مقاله به بررسی نحوه سلطه اپل و تأثیر آن بر استراتژی‌ها و پیشرفتهای فناورانه کوالکام و مدیاتک می‌پردازد.
تراشه‌های سری M اپل
انتقال اپل از پردازنده‌های اینتل به تراشه‌های سفارشی سری M نقطه عطفی در صنعت نیمه‌رساناها بود. تراشه‌های M1، M2 و نسخه‌های بعدی استانداردهای جدیدی برای عملکرد نسبت به مصرف انرژی تعیین کرده و CPU، GPU و موتورهای عصبی را در یک سیستم روی تراشه (SoC) ترکیب کرده‌اند.
این تراشه‌ها عملکردی در سطح دسکتاپ را در لپتاپ‌ها و تبلت‌های فوق‌العاده نازک ارائه داده‌اند و معماری سنتی x86 که توسط اینتل و AMD تسلط داشت را به چالش کشیده‌اند. یکپارچگی عمودی اپل که سخت‌افزار و نرم‌افزار را بهینه‌سازی می‌کند، مزیت چشمگیری به این شرکت داده و رقبا را به تلاش برای جبران فاصله واداشته است.
تراشه‌های سری M همچنین قدرت معماری‌های مبتنی بر ARM را در محاسبات با عملکرد بالا نشان داده‌اند و ثابت کرده‌اند که این معماری‌ها می‌توانند با تراشه‌های x86 رقابت کرده و حتی از آنها پیشی بگیرند. موفقیت اپل کوالکام و مدیاتک را که هر دو بیشتر روی طراحی‌های مبتنی بر ARM متمرکز هستند، مجبور به بازنگری در رویکرد خود به عملکرد، بهره‌وری و مقیاس‌پذیری کرده است.
پاسخ کوالکام
کوالکام، به‌عنوان پیشرو در پردازنده‌های گوشی، متوجه شد که باید فراتر از سری اسنپدراگون خود نوآوری کرده تا با سیلیکون اپل رقابت کند. در سال 2021، این شرکت Nuvia، استارتاپی تأسیس شده توسط مهندسان سابق اپل که روی تراشه‌های سری A کار کرده بودند، را خریداری کرد. این خرید یک حرکت استراتژیک برای تقویت قابلیت‌های کوالکام در طراحی CPUهای با عملکرد بالا و بهره‌وری انرژی بود.
تا سال 2024، نتایج این خرید در تراشه‌های Snapdragon X Elite و Snapdragon X Plus کوالکام مشهود بود. این پردازنده‌ها که بر اساس هسته‌های سفارشی Oryon طراحی شده‌اند، به‌منظور رقابت با تراشه‌های سری M اپل از نظر عملکرد و بهره‌وری طراحی شده‌اند.
سری Snapdragon X نه‌تنها لپتاپ‌ها بلکه دسکتاپ‌ها و حتی سرورها را هدف قرار داده که نشان‌دهنده جاه‌طلبی کوالکام برای گسترش فراتر از دستگاه‌های موبایل است. این شرکت همچنین بر بهبود قابلیت‌های هوش مصنوعی و عملکرد GPU تمرکز کرده، حوزه‌هایی که اپل در آنها برتری داشته است.
همکاری کوالکام با مایکروسافت برای بهینه‌سازی ویندوز برای پردازنده‌های مبتنی بر ARM، موقعیت این شرکت را تقویت کرده است. تا سال 2025، لپتاپهای ویندوزی مجهز به کوالکام عمر باتری و عملکردی ارائه می‌دهند که با مک‌بوک‌های اپل برابری می‌کند، به لطف سری Snapdragon X.
اما نوآوری کوالکام به حوزه کامپیوترهای شخصی محدود نشد. در سال 2024، این شرکت تراشه گوشی Snapdragon 8 Elite را معرفی کرد که به‌طور چشمگیری عصر گوشی‌های هوشمند را بازتعریف کرد. این تراشه که بر اساس معماری Oryon Nuvia ساخته شده، عملکرد و بهره‌وری بی‌سابقه‌ای ارائه داده و فاصله با تراشه‌های سری A اپل را کاهش داده و حتی در برخی معیارها از آنها پیشی گرفته است.
هسته‌های سفارشی Oryon در Snapdragon 8 Elite بهبودی 40 درصدی در عملکرد تک‌رشته‌ای نسبت به نسخه قبلی خود ارائه داده و آن را به سریع‌ترین CPU موبایل بازار تبدیل کرده است. این تراشه به دستگاه‌های اندرویدی پرچمدار اجازه می‌دهد تا از نظر قدرت خام با آیفون‌های اپل رقابت کنند.
اسنپدراگون 8 الیت همچنین دارای موتور هوش مصنوعی نسل بعدی با توانایی 75 تریلیون عملیات در ثانیه (TOPS) است که کاربردهای پیشرفتهای مانند ترجمه زبان به‌صورت آنی، عکاسی پیشرفته و تجربیات کاربری شخصی‌سازی‌شده را ممکن می‌سازد.
GPU Adreno این تراشه استانداردهای جدیدی برای بازی‌های موبایلی تعیین کرده و از رهگیری پرتو نور و بازی 8K با سرعت 60 فریم در ثانیه پشتیبانی می‌کند که آن را به انتخابی محبوب در میان گیمرها و تولیدکنندگان محتوا تبدیل کرده است. با وجود عملکرد شگفت‌انگیزش، اسنپدراگون 8 الیت از نظر مصرف انرژی بسیار بهینه بود و به لطف فرآیند تولید 3 نانومتری، گوشی‌های هوشمند مجهز به این تراشه حتی در شرایط کاری سنگین عمر باتری یک‌روزه ارائه می‌دهند.
Snapdragon 8 Elite نه‌تنها دستگاه‌های پرچمدار اندرویدی را ارتقا می‌دهد، بلکه اپل را نیز مجبور به تسریع چرخه نوآوری خود کرده است.
استراتژی مدیاتک
مدیاتک که معمولاً به خاطر تراشه‌های میان‌رده و اقتصادی خود شناخته می‌شود، نیز تحت تأثیر موفقیت اپل مجبور به نوآوری شده است. این شرکت تمرکز خود را به سمت پردازنده‌های با عملکرد بالا تغییر داده و قصد دارد در بخش ممتاز بازار که تحت تسلط اپل و کوالکام است رقابت کند. سری دایمنسیتی مدیاتک که در ابتدا هدف آن گوشی‌های هوشمند بود، اکنون شامل تراشه‌هایی برای کروم‌بوک‌ها، تبلت‌ها و حتی کاربردهای خودرویی شده است.
از سال 2024، مدیاتک با استفاده از تخصص خود در هوش مصنوعی و 5G تلاش کرده خود را متمایز کند. تراشه‌های جدید دایمنسیتی این شرکت مجهز به واحدهای پردازش عصبی پیشرفتهای هستند که با موتور عصبی اپل برابری می‌کنند و انجام وظایف مبتنی بر هوش مصنوعی را سریع‌تر و کارآمدتر می‌سازند. مدیاتک همچنین سرمایه‌گذاری زیادی در رایانش ناهمگن انجام داده و منابع CPU، GPU و NPU را برای ارائه تجربه کاربری بی‌وقفه ترکیب کرده است.
در حالی که تراشه پرچمدار کنونی این شرکت دایمنسیتی 9400، از نظر عملکرد با اسنپدراگون 8 الیت برابر است، دایمنسیتی 9500 آینده نمونه بارزی از جاه‌طلبی مدیاتک برای تغییر در بازار تراشه‌های با عملکرد بالا است. این تراشه که شایعه شده از آرایش پردازشگر مرکزی 2 + 6 با هسته‌های نسل بعدی Cortex-X930 و Cortex-A730 استفاده می‌کند، ممکن است فاقد هسته‌های سفارشی مانند Oryon کوالکام باشد، اما با نوآوری‌های دیگر این کمبود را جبران می‌کند.
موفقیت اپل در پیشبرد نوآوری مبتنی بر ARM با تراشه‌های سری M نه تنها تسلط پردازنده‌های x86 را به چالش کشیده بلکه تغییراتی را در سراسر صنعت نیمه‌رسانا ایجاد کرده است.
توسط 
توسط 
توسط 
دیدگاهتان را بنویسید