بررسی و مقایسه کارایی کارت‌های گرافیک GTX 980 و GTX 970 (کدام کارت گرافیک بهتر است؟)

در بخش قبل به‌طور مفصل درباره معماری و ساختار پردازنده گرافیکی جدید Maxwell 2 و همچنین ویژگی‌های تازه معرفی‌شده برای کارت‌های گرافیک سری GTX 900 توضیح دادیم. حالا وقت آن رسیده است تا ببینیم این سری از کارت‌های گرافیک جذاب و قدرتمند تا چه حد می‌توانند نیاز گیمرهای امروزی را در امور مختلف برآورده کنند و آیا اصلاً نیازی به ارتقا وجود دارد یا خیر. در این مقاله با سه مدل کارت گرافیک از سری GTX 900 آشنا شده و آنها را در میدان رقابت مقابل حریفانی از NVIDIA و AMD قرار می‌دهیم. نتایج نهایی به‌خوبی به ما خواهند گفت که کدام کارت گرافیک برای نسل آینده مفیدتر و بهینه‌تر خواهد بود!

Gigabyte GTX 980

گیگابایت نسخه‌های مختلفی از کارت گرافیک GTX 980 تولید کرده (در کل سه مدل) که در میان آنها مدل ساده و مطابق با نمونه استاندارد نیز دیده می‌شود. این مدل دقیقاً از طراحی مشابه با آنچه از سوی NVIDIA معرفی‌شده مطابقت دارد و تنها چیزی که به شما نشان می‌دهد این کارت محصول گیگابایت است، نشان گیگابایت در بالای کارت و مدل آن در پایین خنک‌کننده است! طراحی سیستم خنک‌کننده مشابه با نمونه‌های قبلی است، اما خوشبختانه ازآنجاکه توان مصرفی این کارت گرافیک بسیار پایین‌تر از پرچم‌داران نسل قبل است، می‌توان مطمئن بود که این خنک‌کننده به‌خوبی از پس تهویه پردازنده گرافیکی و دیگر اجزای داخلی برمی‌آید. این خنک‌کننده شامل دو هیتسینک می‌شود که فن نیز در میان آنها واقع‌شده است. فن هوا را از دریچه پشت و همچنین محل قرارگیری فن به داخل کشیده و از انتهای کارت به بیرون می‌دمد. علاوهبر این یک صفحه فلزی نیز به‌طور کامل پشت کارت را پوشانده که هم می‌تواند محافظی برای اجزای پشت کارت باشد و هم به دفع گرما از این بخش نیز کمک کند (در تست Extreme نرم‌افزار 3DMark حداکثر دمای هسته به 79 درجه سانتی‌گراد می‌رسد). ازآنجاکه تمامی اطراف این کارت گرافیک بسته است، تعداد زیادی سوراخ در محل قرارگیری پورت‌های تصویر قرارگرفته تا هوای گرم از آن قسمت به بیرون رانده شود.GTX 980 از خروجی‌های تصویری متنوعی پشتیبانی می‌کند که برای یک کاربر حرفه‌ای کاملاً مناسب خواهد بود. وجود سه اتصال DisplayPort، یک HDMI و یک DVI نه‌تنها امکان اتصال چندین صفحه‌نمایش به‌صورت همزمان به یک کارت گرافیک را ممکن می‌سازد، بلکه پشتیبانی از خروجی تصویر 4K نیز به شکل مناسبی فراهم‌شده است و به‌نوعی فضا برای اتصال صفحه‌نمایش‌های 4K که به‌زودی بازار را فرا خواهند گرفت کاملاً ایده‌آل و مهیا است. برای این کارت گرافیک دو پل SLI در نظر گرفته‌شده تا بتوان از حالت 4-Way SLI استفاده کرد. این کارت گرافیک باآنکه قدرتمندترین محصول سری GTX 900 به‌شمار می‌آید، اما دو اتصال شش پین نیاز آن را به‌خوبی برآورده می‌سازد. به گفته گیگابایت یک منبع تغذیه 500 واتی برای راه‌اندازی و استفاده از این محصول کافی خواهد بود (توان مصرفی این کارت گرافیک 165 وات اعلام‌شده است).

Gigabyte GTX 970 G1 Gaming

کمپانی گیگابایت تصمیم گرفته تا سری محصولات G1 Gaming را تنها به مادربرد محدود نکرده و پای آنها را به دنیای کارت‌های گرافیک نیز باز کند. در این سری با محصولاتی مجهز به خنک‌کننده‌های متفاوت (سری Windforce) روبه‌رو هستیم و البته خود کارت نیز نسبت به نمونه مرجع اورکلاک شده است. نتیجه کار محصولی است کاملاً قدرتمند و شگفت‌انگیز که می‌تواند هر گیمری را مجذوب خود کند! در نگاه اول این کارت گرافیک نیز نمونه‌ای مشابه با دیگر کارت‌های گرافیک حرفه‌ای‌تر گیگابایت است و شاید بد نبود که گیگابایت برای سری G1 Gaming طراحی تازه‌ای ارائه می‌داد. مساله دیگری درباره این کارت گرافیک وجود دارد، طول زیاد خنک‌کننده است که حدود پنج سانتی‌متر بلندتر از برد کارت گرافیک است. صفحه آلومینیومی پشت کارت نیز علاوه بر حفاظت از اجزای پشت، به انتقال بهتر گرما از این نقطه کمک می‌کند. سه فن وظیفه خنک‌کنندگی کارت گرافیک را بر‌عهده داشته و چهار لوله انتقال حرارت و سه هیتسینک آلومینیومی نیز گرما را بین بخش‌های مختلف خنککننده پخش می‌کنند. این مجموعه کاملاً کم صدا بوده و حتی در حداکثر فشار کاری نیز نویز ناشی از چرخش فن‌ها آزاردهنده نخواهد بود (در تست Extreme نرم‌افزار 3DMark حداکثر دمای هسته به 53 درجه سانتی‌گراد می‌رسد که واقعاً مقدار پایینی است). نکته عجیب دیگری که در این کارت گرافیک مشاهده می‌شود، وجود یک اتصال شش پین و یک اتصال هشت پین برای تأمین برق است و گیگابایت یک منبع تغذیه 550 وات برای این کارت گرافیک توصیه کرده است (کارت گرافیک GTX 980 دارای دو اتصال شش پین بوده و منبع تغذیه 500 واتی برایش پیشنهادشده است). گیگابایت می‌گوید پردازنده‌های گرافیکی کارت‌های سری G1 Gaming همگی دست‌چین شده‌اند تا بیشترین میزان کارآیی و سقف اورکلاک را داشته باشند. فرکانس پایه پردازنده گرافیکی در این محصول برابر با حداکثر فرکانس قابل‌دستیابی در GTX 970 استاندارد است که این میزان در زمان اجرای بازی‌ها به 1329 مگاهرتز می‌رسد! دلیل دیگری که باعث می‌شود این کارت گرافیک محصولی دوست‌داشتنی برای گیمرهای حرفهای باشد، قابلیت Flex Display گیگابایت است که به‌طور خودکار می‌تواند صفحه‌نمایش‌های متصل به کارت گرافیک را به‌صورت خودکار شناسایی کرده و تنظیمات موردنیاز را اعمال کند. گیگابایت مدار رگولاتور کارت گرافیک را به نزدیک خروجی‌های تصویر انتقال داده و MOSFET های کارت نیز با خنک‌کننده در ارتباط هستند و می‌توان از بابت انتقال بهینه گرمای این بخش آسوده‌خاطر بود. درعین‌حال به علت تراکم پورت‌های خروجی تصویر دیگر فضایی برای خروج هوا وجود ندارد و به همین خاطر باید از تهویه مناسب کیسی که قرار است میزبان این کارت گرافیک باشد اطمینان حاصل کنید.

Asus GTX 970 STRIX

اولین در نمایشگاه کامپیوتکس 2014 بود که با محصولات سری STRIX (که علاوه بر کارت‌های گرافیک شامل ماوس و صفحه‌کلید و هدستهای مخصوص بازی نیز می‌شوند) آشنا شدیم که همچنان یک پله پایینتر از سری محصولات ROG قرار می‌گیرند. با اولین نگاه به محصولات این سری جدید می‌توانید تصویر صورت یک جغد را ببینید که فن‌های سیستم خنک‌کننده چشمانش را به تصویر کشیده‌اند. جغد پرنده‌ای شکارچی است که بی‌سروصدا و در شب به شکار طعمه‌هایش می‌پردازد و ایسوس نیز همین ویژگی بی‌سروصدا بودن را سرلوحه ساخت این سری قرار داده است. زمانی که برای اولین‌بار این کارت را روی سیستم نصب‌کرده و دستگاه را راه‌اندازی می‌کنید، ممکن است تصور کنید که کارت مشکل دارد، زیرا هر دو فن بزرگ این کارت گرافیک ثابت سر جایشان باقی می‌مانند. در واقع این دو فن تا زمانی که فشار کاری روی کارت گرافیک افزایش نیابد و دما به مقداری معین نرسد کاملاً ثابت باقی‌مانده و این هیتسینک بزرگ و سه لوله انتقال حرارت ضخیم کارت گرافیک است که وظیفه انتقال گرما را برعهده می‌گیرد. به‌این ترتیب این مجموعه (که ایسوس همچنان از نام Direct CU II برای این خنک‌کننده استفاده می‌کند) دارای کمترین صدای ممکن بوده و استهلاک سیستم خنک‌کننده نیز به‌شدت کاهش پیدا می‌کند (در تست Extreme نرم‌افزار 3DMark حداکثر دمای هسته به 69 درجه سانتی‌گراد می‌رسد).

البته این ویژگی بسیار مثبت باعث شده تا ابعاد این کارت گرافیک بسیار بزرگ باشد و اگر از بابت فضای داخل کیس در مضیقه هستید بهتر است قبل از خرید همه جوانب را بررسی کنید. این کارت گرافیک نیز نسبت به نمونه مرجع اورکلاک شده است که البته از این منظر در رده پایین‌تری از رقیبش از کمپانی گیگابایت قرار می‌گیرد. ایسوس یک اتصال برق هشت پین برای این کارت گرافیک در نظر گرفته و اعلام کرده که حداکثر توان مصرفی به 225 وات می‌رسد. از بابت خروجی‌های تصویر با تنوع کمتری روبه‌رو هستیم که شامل دو اتصال DVI، یک اتصال HDMI و یک اتصال DisplayPort می‌شود. طراحی برد گرافیک نسبت به مدل مرجع کاملاً تغییر کرده و مانند گیگابایت، ایسوس نیز منبع تغذیه شش فاز خود را نزدیک به خروجی‌های تصویری تعبیه کرده است. یک هیت‌سینک مجزای از سیستم خنک‌کننده اصلی روی MOSFET ها در این بخش را پوشانده و به دفع گرمای این بخش می‌پردازد.

کارآیی

برای تست این مجموعه از کارت‌های گرافیک تصمیم گرفتیم چند بازیگر دیگر را نیز وارد میدان کرده و کمی رقابت را داغ‌تر کنیم. کارت‌های گرافیک Asus GTX 780 Poseidon Platinum به همراه Gigabyte GTX 770 Windforce OC Version هر دو از سری کارت‌های اورکلاک شده و پیشرفته بازار و از نسل قبل هستند که پیش از معرفی نسل جدید کارت‌های گرافیک NVIDIA جزو قدرتمندان بازار به شمار می‌آمدند، اما ناگهان NVIDIA تمامی آنها را از رده خارج ساخت و کنار گذاشت! به‌هرحال این سری از کارت‌های گرافیک همچنان محصولات قدرتمندی هستند و می‌توانند به‌خوبی از پس بازی‌های امروزی با جزییات بالابر آیند. از جبهه AMD نیز دو کارت گرافیک Gigabyte R9 290X Windforce OC و Gigabyte R9 280X Windforce حضور دارند تا هر چه بیشتر این رقابت را داغ‌کرده و ما نیز تصور بهتری از میزان قدرت پردازش گرافیکی کارت‌های گرافیک جدید NVIDIA دربازی‌های مختلف داشته باشیم. سیستم تست ما شامل مادربرد Gigabyte Z87X-D3H، پردازنده Core i5-4670K، هشت گیگابایت حافظه GSkill TridentX DDR3-2400، درایوهای ADATA SX900 120GB و Apacer Turbo II 120 GB و منبع تغذیه Green GP1350B-OC می‌شود. نمودارهای نتایج کارآیی کارت‌های گرافیک رقابت ما را دربازی‌های مختلف نشان می‌دهند.

نتیجه‌گیری

احتمالاً اولین سوالی که هر کسی از خودش می‌پرسد این است که آیا باید به‌روزرسانی کنیم؟ انویدیا در ارائه نسل جدید کارت‌های گرافیک چند ویژگی را در نظر گرفته است که در مقاله پیشین به‌طور مفصل درباره آنها توضیح دادیم، اما به‌طور خلاصه مهم‌ترین آنها بهینه‌سازی توان مصرفی و ارائه کارآیی بیشتر با مصرف برق کمتر، آماده شدن برای صفحه‌نمایش‌های 4K (وجود چهار گیگابایت حافظه گرافیکی برای پشتیبانی از دقت تصویر بسیار بالا در نظر گرفته‌شده است) و قابلیت پشتیبانی از DirectX 12 است. قطعاً صرفه‌جویی در توان مصرفی و مسائلی ازاین‌دست مهم و ارزشمند هستند، اما هنوز خبری از صفحه‌نمایش‌های 4K یا بازی‌هایی که از DirectX 12 پشتیبانی کنند نیست و بعید است حداقل تا پاییز سال آینده چنین بازی‌هایی وارد بازار شوند. کارت‌های گرافیک سری GTX 700 و همچنین محصولات سری R9 کمپانی AMD هنوز آن‌قدر قدرتمند هستند که بتوانند بازی‌های امروزی را در دقت بالا و جزئیات گرافیکی فراوان به‌راحتی اجرا کنند (نتایج کسب‌شده به‌خوبی این مساله را تایید می‌کنند). بعید به نظر می‌رسد طی ماه‌های آینده جهش گرافیکی عجیبی در بازی‌ها رخ دهد که کارت‌های گرافیک GTX 700 یا AMD R9 در اجرای آنها با جزئیات بالا به مشکل بربخورند. شاید بهتر باشد صبر کرده و ببینیم AMD برای مقابله با GTX 980 و GTX 970 چه برنامه‌ای در سر دارد و عملکرد محصولات جدید این کمپانی (که برای عقب نماندن از قافله باید هرچه زودتر معرفی و عرضه شوند) در برابر بازی‌های جدید چگونه خواهد بود.