بزرگترین نظر سنجی: انتخاب بهترین تولید کننده منبع تغذیه از نظر شما (اتمام نظر سنجی و اعلام برندهای برتر تا فردا)

در روزهای گذشته به برگزاری نظر سنجی برترین کیس (Case) از نگاه شما عزیزان پرداختیم. در این نظر سنجی بسیاری از عزیزان برند های Cooler Master و Green را به عنوان برترین های بازار ایران انتخاب کردند. هم اینک نوبت به انتخاب برترین برند تولید کننده منبع تغذیه (Power) از دیدگاه شما سروران رسیده است. شایان ذکر است که نتایج و انتخاب های شما عزیزان توسط برخی از مسئولین این برندها مانیتور خواهد شد.

همانند گذشته در ابتدا معیارهای انتخاب صحیح یک سخت افزار را برای شما عزیزان شرح داده و سپس در پایان به انتخاب های شما خواهیم پرداخت. مواردی که در انتخاب یک “منبع تغذیه” حائز اهمیت بوده و رعایت آنها در پروفرمنس و عملکرد نهایی تاثیر بسزایی دارد، به شرح زیر است:

عملکرد خروجی به نسبت توان مصرفی (Efficiency)

توان خروجی منابع تغذیه از یک مجموعه پروتکل تبعیت می کند. این پروتکل ها با نام (80 Plus) شناخته می شود و درجه بندی آن بر اساس ضریب جریان ورودی به انرژی خروجی است. نخستین استاندارد با نام 80 Plus Standard شناخته می شود و وجود آن بدان معنی است که خروجی این منبع تغذیه حداقل 80 درصد از جریان ورودی است. برای آشنایی بهتر شما عزیزان، الگوریتم محاسبه را توضیح داده و به استانداردهای مورد استفاده می پردازیم. Efficiency در مدارات الکترونیکی با کلمه eta یا Eta نمایش داده می شود. تقسیم توان ورودی بر توان مورد مصرف توسط منبع تغذیه عددی است که اکثرا به صورت درصدی محاسبه می گردد. شایان ذکر است که توان ورودی بر اساس ولتاژ AC و خروجی منابع تغذیه بر اساس توان DC محاسبه می گردد و برای این عمل از شرایط آزمایشگاهی مانند دمایی بین 23 الی 25 درجه سانتی گراد محیطی و تجهیزات تست نیمه و یا تماما دیجیتالی استفاده می شود. توان خورجی یک پاور بر اساس معیارهایی دسته بندی می شود؛ به عنوان مثال این توان در بارگزاری های 10،20،50 و 100 درصد انجام می پذیرد. با نگاهی به برخی از ویدئوهای منتشر شده از برندهای مختلف در می یابید که آنها برای نمایش توانایی محصول خود گاها از راندمان 100% برای تست های تبلیغاتی خود استفاده می کنند.

تعاریف بسیاری برای یک استاندارد مناسب وجود دارد و بازدهای این منابع تغذیه در معیارهایی متفاوت اما بسیار نزدیک بهم صورت می پذیرد. برای آشنایی بهتر شما عزیزان جدول زیر می تواند نمایشی دقیق از عملکرد خروجی یک پاور در استانداردهای 80 Plus باشد.

یادتان باشد که توجه به استاندارد خروجی بسیار حائز اهمیت. اما به چه دلیل؟ این توان در منابغ تغذیه 400 وات به بالا بسیار مورد توجه قرار می گیرد. دلیل آن واضح است؛ هر مقدار که بازدهای منبع تغذیه پایین تر باشد، درصدی که به خروجی منتقل نمی گردد از بین رفته و هزینه برق آن به شما تحمیل می گردد. توان اضافی گاها به صورت حرارت و ولتاژ غیر کنترل شده از بین می رود. برای آشنایی با ولتاژ از دست رفته می توانید در زمینه های Active PFC یا Passive PFC نیز به جستجو بپردازید. پاورهایی که مجهز به مدار تصحیح ضریب قدرت یا PFC هستند، به صورت هوشمند بارهای ذخیره شده در سلف و خازن ها را خنثی کرده و ضریب توان را افزایش می دهند. در نتیجه در هنگام خرید می توانید در این زمینه نیز تحقیق کرده و پاورهایی را انتخاب نمائید که از فناوری Active PFC بهره می برند. دومین توصیه ما به شما، خرید منابع تغذیه ای است که مقداری بیش از توان مورد نیاز قطعات باشند. به عنوان مثال در یک محاسبه سر انگشتی و یا دقیق (برای این کار می توانید از ماشین حساب وب سایت شرکت گرین نیز استفاده نمائید) متوجه می شوید که کامپیوتر شما به 500 وات توان ثابت نیاز دارد. در این حالت می توانید از یک منبع تغذیه با توان 550 الی 600 استفاده نمائید. این شیوه انتخاب ضمن کاهش انرژی اتلاف شده، می تواند منبع تغذیه را در شرایط بهتر، به دور از استرس های طولانی و طول عمر بالا حفظ نماید. علاوه بر آن در صورت ارتقاء سخت افزارها در آینده نیز نگرانی کمتری از بابت مصرف انرژی و عملکرد پاور وجود خواهد داشت.

لابراتوار 80 Plus نزدیک به 100 کمپانی را مجاز به استفاده از نماد های خود کرده است. برای این کار شرکت ها منابع تغذیه خود را به این لابراتوار ارسال کرده و در آنجا مورد بررسی دقیق و آزمایشگاهی قرار می گیرند. در صورتی که آنها واجد شرایط این استاندارد باشند، انواع نشان های 80 Plus را اخذ کرده و کمپانی تولید کننده مجاز به نصب آن بر روی محصول خود خواهد بود. این آزمایش در اکثر مواقع در ولتاژ 115 ولت انجام می پذیرد و پاور در این ولتاژ موفق به اخذ نشان 80 Plus می شود. جالب است بدانید که نام تجهیزات مورد استفاده توسط مهندسان 80 Plus محرمانه باقی مانده است و پاورها در ولتاژ 220 ولت عملکردی به مراتب بهتر را ارائه می دهند و حتی گاها کمی بیشتر از نشان دریافتی در ولتاژ 115 ولت! نتایجی مانند نویز صوتی، نوسان ولتاژ خروجی و جریان ریپل در این منابع تغذیه بی اهمیت بوده و در فاکتورهای لابراتوار 80 Plus ذکر نمی شوند که البته از گذشته تا کنون بر همین منوال بوده است. استفاده از میکروکنترلر ها، قطعات الکترونیکی با تلورانس خطای پایین و فلزات استفاده شده در خروجی ها در عملکرد یک منبع تغذیه بسیار مهم است.

کابل کشی

منابع تغذیه کنونی دارای 3 وضعیت در زمینه کابل کشی هستند.

1-منابع تغذیه به همراه کابل و غیر ماژولار

2-منابع تغذیه با کابل کشی نیمه ماژولار

3-منابع تغذیه با کابل کشی کاملا ماژولار

در مدل اول تمامی کابل ها به منبع تغذیه متصل هستند و مهمترین ایراد آن این است که در صورتی که کاربرد به تمامی خروجی ها نیاز نداشته باشد، کابل های متعدد در کیس باقی مانده و مدیریت اسمبل را مشکلاتی مواجه می سازند. در نمونه دوم یعنی پاورهای نیمه ماژولار، برخی از کابل های ضروری و آنهایی که احتمال استفاده از آن در یک کامپیوتر بسیار زیاد است به صورت ثابت در منبع تغذیه نصب هستند و برخی دیگر مانند تغذیه اسلات های PCI به صورت ماژولار و اختیاری نصب شده اند تا کاربران بنا بر نیاز خود آنها را نصب نمایند. مدل های سوم نیز پاورهایی هستند که تمامی کابل های خروجی آنها به صورت کاملا ماژولار بوده و کاربران تنها مدل های مورد نیاز خود را متصل می کنند. به طبع Full  Modular بودن کابل کشی یک پاور در کیفیت اسمبل،تهویه و زیبایی کیس اهمیت بسیاری دارد.

استانداردهای حفاظتی

منبع تغذیه یکی از عوامل خرابی در دیگر قطعات است. متاسفانه محصولات بی کیفیت همواره بلای جان سخت افزارها بوده و به نوعی مرگ خاموش آنها را رقم می زند. بسیاری از کاربران در هنگام انتخاب قطعات حتی کیس را ارجح به منبع تغذیه می دانند و آن را به عنوان آخرین گزینه انتخاب کرده و بودجه ی چندانی برای آن در نظر نمی گیرند. این یک اشتباه بسیار بزرگ است. خطای خروجی ولتاژ و جریان معمولا به صورت نامرئی است و متاسفانه در بسیاری از مواقع تنها زمانی متوجه آن می شویم که کار از کار گذشته است. این خطای خروجی می تواند بسیار کوچک باشد که در این صورت تاثی منفی خود را در طولانی مدت به جای می گذارد. منبع تغذیه مانند هر قطعه ی دیگری که به ولتاژ شهری (AC) مجهز است، می تواند در جریان نوسانات برق قرار گیرد. علاوه بر آن خود منبع تغذیه نیز امکان به چالش کشیده شدن توس قطعات متصل به خود را دارد و در این حالت نیز خطر کنترل جریان و آسیب به قطعات سخت افزاری وجود دارد. تقریبا تمامی شرکت های گارانتی کننده قطعات از پذیرش سخت افزارهایی که در اثر نوسان ولتاژ آسیب دیده اند سر باز زده و جزو قوانین آنها تلقی نمی گردد.

منابع تغذیه با کیفیت و معتبر دارای برخی مدارات و استاندارهای حفاظتی هستند. این استانداردها را گاها با عناوین OVP,UVP,OPP,OLP,OCP,SCP,OTP شناخته می شوند و وجود حداقل 5 عدد از آنها تضمینی بر کیفیت و ایمنی قطعات است. این استاندارها که گاها با نام Security Protection نیز شناخته می شوند، وظایفی خاص را بر عهده دارند که در جدول زیر می توانید کاربردهای آنها را مطالعه نمائید:

تهویه

تمامی منابع تغذیه از یک سامانه خنک کننده اصلی و تعدادی هیت سینک بهره می برند. بنا بر جریان وصول شده از منبع تغذیه و کیفیت آن، فن ها و هیت سینک های نصب شده نیز متفاوت هستند.ویژگی های آنها در پاورهای با کیفیت شامل استفاده از فن های بلبورینگی، چرخش خودکار پس از خاموش شده و موتورهایی با طول عمر بالا است. در برخی از محصولات پس از خاموش شدن منبع تغذیه فن نصب شده بر روی آن بین 10 الی 30 ثانیه به چرخش ادامه می دهد تا دمای باقی مانده در کابینت و قطعات منبع تغذیه را خارج نماید. در برخی از برندها نیز شاهد چرخش معکوس این فن هستیم که بدین ترتیب گرد و غبار نفوذ کرده به داخل آن نیز به بیرون کشیده می شود. علاوه بر آن در برخی منابع تغذیه که کمپانی تولید کننده به مدار تهویه آن اهمیت فراوان داده است، شاهد استفاده از کنترلر حساس به دما مانند A-STN هستیم که توسط کمپانی گرین استفاده می شود.

میکرو کنترلر و قطعات الکترونیکی

خروجی بسیاری از پاورهای امروزی در حالت دیجیتال صورت گرفته و دیگر خبری از مدارات پیچیده الکترونیکی وجود ندارد. جایگزین آنها تنها یک مدار مجتمع (IC) شده است که مدیریت و کنترل ریپل و جریان خروجی را بر عهده دارد. IC Controller چندین وظیفه مختلف را بر عهده دارد. از جمله برخی از کاربردهای آن می توان به کنترل جریان و سیگنال خروجی، مدار نوسان ساز، ایجاد ولتاژ و راه اندازی، تولید ولتاژ مبنا و کنترل عرض پالس مناسب با سطح ولتاژ از جمله کاربردهای آن است. منابع تغذیه ای که از فناوری خروجی دیجیتالی بهره می برند، بسیار دقیق و قابل اعتماد هستند.

بسیاری از قطعات الکترونیکی سنتی جای خود را به قطعات SMD داده اند. علاوه بر آن به دلیل دمای ایجاد شده در کابینت داخلی منبع تغذیه، استفاده از قطعاتی با تحمل این دما و طول عمر بالا لازم است. گرمای زیاد می تواند تلورانس خطای خازن ها را به طور چشمگیری افزایش دهد. به همین علت برخی از کمپانی های تولید کننده منبع تغذیه از خازن های ژاپنی Nippon Chemi-Con و ترانزیستورهای آمریکایی Fairchild یا Toshiba استفاده می نمایند. البته قطعات و برندهای نام برده تنها برای مثال هستند و تنها تامین کنندگان نخواهند بود. خازن های Nippon Chemi-Con قادر به تحمل دمای 105 درجه سانتی گراد هستند.

انتخاب مناسب برای اهدافی تعیین شده

یکی از بزرگترین مشکلاتی که در این روزها بین کاربران و حتی اهداف حرفه ای به چشم می خورد، انتخاب نادرست پاورهایی است که در زمینه های نادرست مورد استفاده قرار می گیرند. منابع تغذیه در 3 دسته بندی به شرح زیر قرار می گیرند:

1-پاورهای دسکتاپ و خانگی

2-پاورهای اورکلاک، سرور و ایستگاه کاری (Workstation)

3-پاورهای صنعتی

پاورهای خانگی مدل های متعدد و مرسوم موجود در بازار هستند که به منظور استفاده در سیستم های میانی و اصطلاحا دسکتاپ مورد استفاده قرار می گیرند. این محصولات نیاز چندانی به توضیحات اضافه ندارند. دسته دوم پاورهای اورکلاکینگ هستند که می توانند در زمینه های اورکلاک و آزمایش های تخصصی مورد بهره برداری قرار گیرند. این پاورها از مدار چاپی (PCB) ضد آتش سوزی و چند لایه تولید شده اند که در بین آنها از مس نیز استفاده شده است. قطعات الکترونیکی به کار رفته درون آنها برای تامین لودهای طولانی مدت و سنگین بهینه شده است. راندمان این پاورها بین حداقل 87 الی حداکثر 92 درصد است. ضریب توان این منابع تغذیه نیز در رنج 0.95 قرار گرفته و IC Controller آنها برای استفاده در سیستم های سرور، ایستگاه کاری (Workstation) و اورکلاک بهینه شده است. این پاورها عمدتا به استاندارد SSI PSDG مجهز هستند تا از بابت پشتیبانی آنها از سخت افزارهای مدرن نگرانی وجود نداشته باشد. استفاده از یک پاور خانگی (هر قدر هم که توان خروجی مناسبی داشته باشد) در زمینه های یاد شده کار مناسبی نخواهد بود. یادتان باشد که خانواده منبع تغذیه خود را به درستی انتخاب کرده تا در صورت خرابی زودهنگام آن یک برند را زیر سوال نبرید!

آخرین گزینه به پاورهای صنعتی و کارگاهی اختصاص دارد. همانطور که می دانید در شرایط محیطی خاص و دشوار مانند سیستم های صنعتی، پاورهای خانگی کمترین کاربرد را دارند. پاورهایی که برای این منظور تولید شده اند به مدار چاپی ضد رطوبت و سیستم فیلترینگ گرد و غبار مجهز هستند. بیش از هر استاندارد دیگر در آنها سامانه های حفاظتی کنترل جریان (آمپر) و ولتاژ استفاده شده است. قطعات الکترونیکی مورد استفاده در پاورهای صنعتی عایق بندی شده و حتی درصد روغن موجود در لحیم آنها نیز با مدل های دیگر متفاوت است. در پاورهای صنعتی شاهد استفاده از تکنولوژی Load regulation هستیم که چگونگی ثبات و پایداری ولتاژ خروجی از منبع تغذیه را با ولتاژ ورودی و تحت شرایط مختلف تنظیم می نماید. سخن آخر آنکه در انتخاب خود دقت کنید و محصولی را متناسب با نیازهای خود تهیه فرمائید.

اینک نوبت به انتخاب شما عزیزان رسیده است؛ همانطور که در مقدمه نیز بدان اشاره شد، انتخاب شما عزیزان توسط برخی از مسئولین شرکت های تولید کننده مشاهده خواهد شد. به نظر شما برترین برند تولید کننده منبع تغذیه در بازار داخلی ایران کدام است؟

 بروزرسانی: برندهای برتر در پایان هفته انتخاب شده و نشان “انتخاب کاربران از سوی سخت افزار” به آنها تعلق می گیرد. دوستان و عزیزان لطفا به درستی، برندهای مورد علاقه خود را بیان کرده و الویت با برندی است که در ابتدا بدان اشاره کرده اید. با تشکر.