ناسا اخیراً تصاویر رنگی بیشتر و جدیدتری را از تلسکوپ فضایی جیمز وب به اشتراک گذاشت، اما فضای ذخیره ساز 68 گیگابایتی این تلسکوپ موجب تمسخر برخی علاقهمندان PC شده است! تلسکوپ وب قرار است مهمترین و به یادماندنی ترین تصاویر را از دنیاهای ناشناختهی دیگر و سراسر کیهان به اشتراک بگذارد اما جالب توجه است که فضای ذخیره ساز این تلسکوپ تنها یک SSD 68GB است! بیل نلسون مدیر ناسا در رابطه با شگفتیهایی که جیمز وب به ارمغان میآورد گفت: “هر تصویر یک کشف جدید است و هر یک از این تصاویر به بشریت زاویه دیدی را میدهد که قبلا هرگز آن را ندیده است.”
با این حال باید منصف بود و گفت که فضای ذخیرهساز تلسکوپ جیمز وب یک SSD معمولی نیست. در واقع برخلاف SSD (Solid State Drives) به آن Solid State Recorder گفته میشود و باید یادآور شد که در زمان ساخت تلسکوپ هر قطعهی الکتریکی که وارد پروژه JWST (تلسکوپ فضایی جیمز وب) میشد، باید یک فرآیند سخت صدور گواهی تایید را طی میکرد. این تستها شامل قابلیت دوام و مقاومت قطعه، سرعت آن و همچنین مقاومت در برابر تشعشات فضایی بود.
بهترین و پُر ظرفیتترین SSD دنیا میتواند چندین برابر دادهی بیشتر را هزاران بار سریعتر ذخیره کند اما اگر نتواند و در فضا فعالیت کند زیانهای غیرقابل جبرانی را برای تلسکوپ به وجود خواهد آورد. سنسور نوری اصلی تلسکوپ وب 25 متر مربعی است و برای گرفتن نور مادون قرمز با طول موج 28 میکرومتر طراحی شده و در همین راستا افزایش طول موج منجر به افزایش حجم دادهها برای هر عکس نیز میشود. با توجه به حساسیت جیمز وب، این تلسکوپ میتواند روزانه 58.8 گیگابایت دادهی تصویری را تولید کند و این در حالی است که تلسکوپ هابل تنها قادر به ذخیره حداکثر 2GB داده در روز بود.
SSD جیمز وب مراحل تست سختی را برای تایید عملکرد در فضا گذرانده است
خود فرآیند نوشتن داده، توسط سیستم اصلی مدیریت وب (ICDH) که در واقع قلب نرمافزاری این تلسکوپ است صورت میگیرد و میتواند نرخ دادهی 48 مگابایت بر ثانیه را بنویسد. این میزان برای تلسکوپ کافی است تا در هر 10.7 ثانیه 6 عکس را با رزولوشن 2048×2048 ذخیره کند. با این سرعت نوشتاری و گستردگی کیهان برای تصویربرداری، 68 گیگابایت فضای ذخیره ساز مناسبی نیست و این به معنای طی کردن روزانهی مسافت 1.6 میلیون کیلومتری دادهها و خالی سازی محتاطانه آنها بر روی سرورها و کامپیوترهای ناسا است.
سیستم اصلی ارتباطی جیمز وب بر اساس باند فرکانسی Ka فعالیت میکند و دیتا را در کانال 25.9GHz با سرعت 28Mbps به زمین انتقال میدهد. جیمز وب برای خالی کردن کامل SSD خود میتوان در دو 4 ساعت و در هر کدام 28.6 گیگابایت داده را انتقال دهد و مجموعاً 8 ساعت برای خالی کردن SSD جیمز وب زمان نیاز است. یک جفت کانال رادیویی کندتر در باند S نیز نیازهای دیگر ارتباطی وب را تامین میکند که شامل یک لینک آپلود 2.09 گیگاهرتزی، برای انتقال دادههای ارتباطی علم محور دیگر و برنامهریزیهای تلسکوپ است که با سرعت 16kbps فعالیت میکند و برنامهریزی برای استفاده از آن 12 تا 20 هفته زودتر انجام میشود.
کاهش فضای SSD وب پس از 10 سال به دلیل تشعشعات
کانال ارتباطی دیگر با سرعت 40 کیلوبایت بر ثانیه دادههای عملکردی و سیستمی تلسکوپ را به اشتراک میگذارد و وضعیت سلامت نرمافزاری و سختافزاری را به مهندسان ناسا گزارش میدهد. با این حال دقیق مشخص نیست که چرا یک تلاش علمی و مهندسی با این درجه از اهمیت و هزینه کردن مبلغی بیش از 10 میلیارد دلار، تنها از 68 گیگابایت فضای ذخیره ساز استفاده میکند و باید گفت که از این مقدار، 3 درصد آن برای عملکرد سیستمی و مهندسی جیمز وب مورد استفاده قرار میگیرد.
با این وجود به نظر میرسد زمان اولیه امضای قرارداد جیمز وب که در سال 2003 اتفاق افتاد به این میزان فضای ذخیره ساز مرتبط باشد و شاید با عملی شدن فرآیند ساخت تلسکوپ، تغییر در این میزان حافظه و طراحیهای مربوطه دشوار شده است. مهندسان همچنین تخمین میزنند که تا پایان عمر تخمینی 10 سالهی جیمز وب، تنها 60 گیگابایت از فضای ذخیرهساز تلسکوپ همچنان سالم و در دسترس باقی بماند و این به دلیل آسیب سلولی به دلیل عملیات نوشتنهای زیاد و تشعشعات رادیواکتیو خواهد بود.
احتمالا قرار نیست با خودش ارشیو عکس حمل کنه و داده ها قراره مرتب به زمین ارسال بشن، ولی برای من و مایی که حتی تعاریف ساده و ابتدایی فیزیک رو نمیدونیم خیلی خودشیفتگی لازمه تا نظر فنی بدیم 🙂
امیدوارم در چند سال آینده،علم ،انقدر،پیشرفت،خواهد کرد که از زمین،با تکنولوژی،کوانتوم،وسیستم های،با حافظ وسیپیو،کولنتومی،با سرعت وقدرت پردازش خیلی بالا،همه مجهولات ،وسوالهای بی ،پاسخ حل خواهد ،شد،وبشر قدم به دنیای بی انتها خواهد گذاشت،به طوری که زمان ومکان مفهومی خاصی نداشته باشد
سبحان الله به این عظمت و زیبایی
کلا ناسا از نظر سخت افزاری کامپیوتر و همچنین نرم افزاری عقب مانده است.
شما اگه حتی مریخ نورد ها رو هم ببینید این داستان رو میبینید که سخت افزارشون ضعیفه ….مسئله این نیست که عقلشون نرسیده و سخت افزار رو اپدیت نکردن …مشکل اینجاست که زمانی که شروع به ساخت اون مریخ نورد یا اون ماهواره میکردن ..خیلی از تکنولوژی ها یا نبوده یا نسخه های اولیش بوده و چون پروسه ساخت حدود 15 20 سال طول میکشه با توجه به رشد تکنولوژی از نظر ما اون ماهواره یا مریخ نورد خیلی سخت افزار ضعیفی داره و با توجه به معماری 15 20 سالش نمیتونن بیان بشینن کلی قطعه رو عوض بکنن تا قطعات امروزی رو بهش بتونن وصل کنن …..برای مثال ظرف 10 سال رم های ddr 3 اومد و بعدش ddr4 اومد و بعدش ddr5 یا انواع سوکت پردازنده …الان یه سیستم میخری 2 سال بعد بخوای ارتقاعش بدی باید کل قطعات اصلی رو یجورایی عوض بکنی …حالا این یه کامپیوتر معمولیه …ببین توی یه ماهواره چقدر قطعات وجود داره که نسخه های امروزیش هست ..بخوای عوض بکنی باید بکوبیش از نو بسازی و چون پروسه ساخت خیلی زمان بره بازم 20 سال دیگه میبینی قطعاتش قدیمیه و چیزای بروزتری اومده تو بازار …این مطالبی هم که گفتم فکر کنم سر تلسکوپ هابل بود یا یه مریخ نورد که دوربینش خیلی ضعیف بود که مورد تمسخر قرار گرفته بود که در جواب همچین چیزی نوشته بودن ..اگر مدت زمان ساخت این ها 2 3 سال باشه ما همچین چیزایی هیچوقت نمیبینیم و جدیدترین سخت افزار ها رو داخل میبینیم
صحبت شما کاملا درست منم در جایی دیگر همچین جوابی رو خواندم و خودمم وقتی همچین تیتر هایی یا مطالبی به چشمم میخوره اولین چیزی ک به ذهنم میرسه اینه که این وسیله مثل 15 سال پیش استارت خورده
حالا زمان یک طرف اینکه کمپانی های مختلف از کشورهای مختلف هم در این امر دخیل هستند یک طرف هماهنگی همه اینها بسیار سخته
ولی با اینحال ذهن من این مسائل رو در مورد اپتیک یا دوربین و اینطور چیزها میتونه تصور کنه ولی یه چیز جنرال مثل هارد که از 20 سال پیش (شایدم قبلش) ساتا بوده و هست و من (یادم نیست کی بود) سیستم پنتیوم 2 داشتم 12 گیگ بود با رابط آتا دیگه تو این 15 سال میشد یه فکری کرد
من فکر میکنم میشد یه تغییراتی در این حد داد ولی چرا نکردند جواب دقیقش رو فکر نمیکنم ماها بفهمیم
مثلمن میشده یه تغییراتی رو اعمال بکن ولی با توجه به همون بزرگی مجموعه که گفتی و چندین کشور درگیر داستان بودن .عدم هماهنگی 100 درصدی …این مشکلات رو بوجود میاره
دقیقا بعد از راه اندازی یادشون افتاده که هاردشو آپدیت نکرده اند !
…
حالا شما هر وقت فرستادی با هارد آپدیت بفرست