در نمایشگاه کامپیوتکس (Computex)، یک اورکلاکر حرفهای که SkatterBencher نام دارد، با انجام یک شاهکار شوکه کننده موفق شد رکورد جهانی فرکانس گرافیکی را به کمک پردازنده سری Arrow Lake شرکت اینتل بشکند. او این کار را با یک کارت گرافیک قدرتمند مجزا مانند نسخه RTX 5090 یا حتی RX 9070 XT انجام نداده، بلکه از یک پردازنده گرافیکی یکپارچه (Integrated GPU) ساخته شده توسط کمپانی اینتل استفاده کرده است. بله، درست شنیدید! این اورکلاکر توانسته با موفقیت تراشه گرافیکی یکپارچه به کار رفته در پردازنده Core Ultra 9 285K شرکت اینتل را به فرکانس شگفتانگیز 4.25 گیگاهرتز برساند، در حالی که ولتاژ را در 1.7 ولت و دما را در 170- درجه سانتیگراد، حفظ کرده است.
همانطور که میدانید، پایگاه داده اورکلاکینگ پردازندههای گرافیکی که توسط SkatterBencher کنترل میشود، تحت سلطه کارت گرافیکهای مجزا مانند نسخههای RTX 4090 شرکت انویدیا و RX 6900 XT کمپانی AMD است. البته این وضعیت تعجب چندانی ندارد و دقیقاً همان چیزی است که انتظار میرود. Splave قبلاً فاش کرده بود که پردازندههای سری Arrow Lake پتانسیل قابل توجهی برای اورکلاک دارند، حتی اگر عملکرد آنها در کارهای عمومی متوسط تلقی شود. در آستانه این تلاشها برای رکوردشکنی، SkatterBencher به فرکانس قابل قبول 3.1 گیگاهرتز در 1.3 ولت دست یافته بود؛ با این حال، غریزه اصلی هر اورکلاکر مشتاقی این است که تا جایی که میتواند سرعت محصول موردنظر را افزایش دهد. SkatterBencher نیز در این مورد خاص دقیقاً همین کار را انجام داده است.
دستیابی به سرعت کلاک قابل توجه با پردازنده گرافیکی داخلی به کار رفته در سری Arrow Lake
سرعت کلاک گرافیک داخلی به کار رفته در پردازندههای سری Arrow Lake مبتنی بر نصف کلاک نسخه مرجع خواهد بود که به طور پیشفرض برابر با 100 مگاهرتز است. سپس این مقدار در نسبت GT (GT ratio) ضرب میشود که معمولاً 40x است و در نتیجه فرکانس عملیاتی 2 گیگاهرتز یا حداکثر 4.25 گیگاهرتز در 85x را به ارمغان میآورد. SkatterBencher متوجه شد که در فرآیند اورکلاک کردن پردازنده گرافیکی به کار رفته در سری Arrow Lake، کاهش دما در مقایسه با بالا بردن ولتاژ، تأثیر بسیار بیشتری بر افزایش فرکانس دارد. به عبارت دیگر، این محصول با خنکتر شدن، بهتر عمل کرده و قابلیت رسیدن به فرکانسهای بالاتر را پیدا میکند. به عنوان مثال، در ولتاژ 1.3 ولت، هنگامی که دما 30 درجه سانتیگراد (یک دمای نسبتاً معمولی) بود، فرکانس پردازنده گرافیکی به فرکانس 3.1 گیگاهرتز میرسید. با این وجود، با ثابت نگه داشتن ولتاژ و کاهش شدید دما به 150- درجه سانتیگراد، فرکانس به طور قابل توجهی افزایش یافت و به 3.6 گیگاهرتز رسید. این موضوع نشاندهنده مقیاسپذیری عالی Arrow Lake با دماهای بسیار پایین است.
هدف اصلی اورکلاکر این بود که با افزایش ولتاژ تا 1.6-1.7 ولت و خنک کردن شدید پردازنده تا دمای 170- درجه سانتیگراد، از مرز 4 گیگاهرتز عبور کند. با این حال، استفاده از نیتروژن مایع (LN2) برای رسیدن به چنین دماهای پایینی، آنقدر هم ساده نیست. باید اشاره کرد که Splave پیشتر متوجه شده بود، اگر تراشه به دمای 100- درجه سانتیگراد یا پایینتر برسد، سیستم به ندرت بوت میشود و روشن کردن آن بسیار دشوار خواهد بود. با این وجود، SkatterBencher به همراه اورکلاکر داخلی کمپانی ایسوس، یعنی Shamino، با استفاده از مادربرد پیشرفته Asus ROG Z890 Apex، توانست بر این چالش غلبه کند و به فرکانس بیسابقه 4.25 گیگاهرتز دست یابد. باید اشاره کرد که این موفقیت در نرمافزار GPU-Z نیز ثبت شده است.

عملکرد پردازنده اورکلاک شده شرکت اینتل در بنچمارکها
پس از دستیابی به فرکانسهای بالا، هدف بعدی اندازهگیری عملکرد پردازنده گرافیکی به کار رفته در سری Arrow Lake، در مجموعهای از بنچمارکها و بازیها بود. برای دستیابی به یک تجربه پایدارتر و با ثباتتر، پردازنده گرافیکی روی فرکانس 3.9 گیگاهرتز، با ولتاژ 1.6 ولت و در دمای 160- درجه سانتیگراد اورکلاک شد و با حافظه رم DDR5-8600 ترکیب گردید. اورکلاک کردن پردازنده گرافیکی اینتل بهبودهای قابل توجهی را در زمینه عملکرد به همراه داشت. عملکرد این تراشه در بنچمارک Novabench، دو برابر حالت پیشفرض خود بود. بنچمارکهای بازی نیز پیشرفت چشمگیری را به نمایش گذاشتند؛ به عنوان مثال، در بازی Counter-Strike 2 نرخ فریم از 50 به 86 فریم بر ثانیه (FPS) و در بازی Black Myth: Wukong از 25 به 42 فریم بر ثانیه افزایش یافت.
با این حال، در فرکانسهای بالاتر از 4 گیگاهرتز افزایش عملکرد بسیار ناچیز بود. این امر احتمالاً به دلیل محدودیتهای موجود در اتصالات دای به دای (die-to-die interconnects) اینتل است که ارتباط بین بخشهای مختلف پردازنده را برقرار میکنند. افزایش کلاک مرجع از 100 مگاهرتز به 110 مگاهرتز نیز ارتقاهایی را به همراه داشت، اما این بهبودها قابل توجه و چشمگیر نبودند.
باید اشاره کرد که این یک نمایش خیره کننده از تواناییهای یک پردازنده گرافیکی یکپارچه به حساب میآید. دستیابی به چنین فرکانسهایی برای یک پردازنده گرافیکی داخلی، بسیار چشمگیر و بیسابقه است. با این حال، این دستاورد به هیچ وجه برای مصرفکننده معمولی کاربردی نیست. دلیل اصلی این امر نیاز مداوم به تامین نیتروژن مایع (LN2) برای حفظ دماهای بسیار پایین است که یک اقدام پرهزینه و پیچیده خواهد بود. علاوه بر این، ولتاژهای بالاتر از 1.5 ولت میتوانند به صورت چشمگیری عمر مفید پردازنده را کاهش دهند، به همین دلیل استفاده طولانیمدت از آن برای کاربران عادی غیرممکن است.
دیدگاهتان را بنویسید