دقیقا جایی میان مرز فرانسه و سوییس، در عمق چند صد متری زمین، تونلی به طول 27 کیلومتر وجود دارد که به مدت 70 سال مرزهای تکنولوژی را جابجا کرده است! از شتاب دهنده ذرات Cern صحبت می‌کنیم، جایی که 8 جایزه نوبل را به دانشمندانی که در آن تحقیق می‌کنند، اهدا کرده است و برای رسیدن به هدف، دو ذره را با انرژی 450 میلیارد الکترون ولت به سمت یکدیگر پرتاب می‌کنند! حالا خبری مسرت بخش در دنیای علم منتشر شده که از بازگشایی این مرکز بعد از 3 سال خبر می‌داد. اما نکته‌ی جالب ماجرا اینجاست که این مجموعه پس از راه اندازی و انجام اولین آزمایش خود، یک رکورد جهانی دیگر را نیز شکسته است.
- جدول تناوبی گوگل – تکنولوژی در خدمت علم
- تلفیق علم و تکنولوژی: تولید پوست الکترونیکی با قابلیت تشخیص درد
شتاب دهنده ذرات Cern
برخورد دهنده بزرگ هادرونی (شتاب دهنده ذرات Cern) پس از سه سال وقفه برای تعمیر و نگهداری و ارتقاء، هفته گذشته دوباره آنلاین شد. نکته‌ی قابل توجه این خبر آنجاست که دیروز، دو پرتو پروتون با انرژی بی‌سابقه 6.8 ترا الکترون ولت (TeV) در درون تجهیزات این موسسه به سمت یکدیگر پرتاب شده‌اند. همانطور که در مقدمه گفتیم، LHC یک برخورد دهنده ذرات با محیطی نزدیک به 27 کیلومتر است که جایی میان مرز سوئیس و فرانسه قرار گرفته است. شمایل این برخورددهنده شبیه دایره‌ای مدور است که قدم بزرگی در برخی از بزرگترین پیشرفت‌های فیزیک (از جمله کشف ذره بوزون هیگز در سال 2012) نقش بسزایی داشته است. اما آخرین خاموشی این مجموعه که سه سال به طول انجامید، به تازگی به پایان رسیده است و امید به دل دانشمندان بازگشته است. یورگ ونینگر، سرپرست تیم تحقیق، گفت:
“این تنها شروع یک دوره راه اندازی بسیار طولانی است که ما را مجبور می‌کند تا دو پرتو برای را با هم برخورد دهیم و برخوردهای پر انرژی را ایجاد کنیم. این برخوردها باید شش تا هشت هفته آینده اتفاق بیفتد.”
در سال 2009، دانشمندان LHC پرتوهای پروتون آن را به انرژی 1.18 TeV رساندند اما از آن زمان، این برخورد دهنده چندین بار رکورد خود را شکسته است، زیرا تیم سرن توانایی خود را در انرژی بخشیدن به پرتوهای ذرات زیراتمی بهبود بخشیده است. رکورد جدید 6.8 TeV (تقریباً همان انرژی است که مجموعه LHC از 70 سال پیش برای رسیدن به آن طراحی شده است) را به 7 TeV در هر پرتو رساندند. شاید با خود فکر کنید که ارتقای اخیر چه تاثیری دارد؟ این ارتقا، آزمایش‌هایی را در انرژی‌های بالاتر ممکن می‌سازد و در پی آن دانشمندان را قادر می‌سازد تا داده‌های بیشتری را از آزمایش‌های خود استخراج کنند.
انتظار می‌رود که اجرای بعدی LHC (ران 3) از تابستان امسال آغاز شود و به مدت چهار سال ادامه یابد. به گفته سرن، این آزمایش‌های انتگرالی مانند ATLAS و CMS را تقویت می‌کند، (در حالی که LHCb (آزمایشی که سال گذشته یک ذره عجیب و غریب جدید را مشاهده کرد) تعداد برخورد آن را تا 3 برابر افزایش داده است. آشکارساز ALICE (که پلاسمای کوارک گلوئون (ذراتی که پس از فروپاشی ذرات نمایان می‌شوند) را مطالعه می‌کند) قرار است که 50 برابر تعداد برخوردهای یونی که قبلا تشخیصص می‌داد، ببیند.
مهندسان سرن در حال کار بر روی ارتقای عمده LHC به نام LHC با درخشندگی بالا (HL-LHC) هستند که قصد دارند شفاف سازی برخورد دهنده را تا 10 برابر افزایش دهند. هدف این است که این موضوع تا سال 2029 آماده‌ی آزمایش شود.
در زمان نگارش این مطلب، به اطلاعاتی که می‌توانست به دست دانشمندان کشورمان برسد، فکر می‌کردم. تا 10 سال قبل همیشه یک یا دو نفر از طرف دانشگاههای ایران در مجموعه شتاب دهنده سرن مشارکت می‌کردند و اطلاعاتی که از این مجموعه باارزش به دست می‌آمد را به داخل کشور انتقال می‌دادند و خودشان هم در توسعه‌ی آن شرکت می‌کردند. اما با فاش شدن فعالیت مستقیم دانشگاههای کشور در پروژه‌هایی خاص و البته تحریم‌های بین‌المللی، از حضور دانشمندان ایرانی در این پروژه‌ی بی‌نظیر خودداری شد!
جای ناصرالدین شاه خالی! زمانی که 100 سال پیش (در دوران ناصری)، محمود خان قمی بسیار تلاش کرد تا ایشان را متقاعد کند که رصد خانه ملی در ایران احداث شود اما ایشان آب پاکی را روی دستان او و دیگران ریخت و گفت “پول را نباید خرج هوا کرد”! با این کلام خیال همگان از بابت این قضیه راحت شد و دیگر اصراری برای اجرای آن نکردند و تا همین امروز هم، کشور ما یک رصدخانه ندارد! اگر نخواهیم دروغ بگوییم، چرا دارد! فقط مشکلش این است که تنها مکانش آماده شده و تلسکوپ ندارد! نه می‌توانیم تلسکوپ یا آینه‌اش را خریداری کنیم و نه می‌توانیم آینه‌ی 5 متری تلکسوپ را صیقل دهیم!
ساخت تلسکوپ به کنار! حداقل می‌توانستیم با اهدای 10 هزار دلار به پروژه‌ی ساخت تلسکوپ جیمز وب، تمامی اطلاعات آن را در اختیار داشته باشیم (همانطور که 115 کشور جهان این کار را انجام دادند و اکنون به اطلاعات این تلسکوپ دسترسی دارند). اما گویا همچنان نجوای سخنان شاه شهید، ناصرالدین شاه منعکس می‌شود.
امیرحسین .. دمت گرم .. درود بر تو
جناب جمشیدی عزیز، دلسوزی شما برای وضعیت کشور قابل تحسینه اما دلیل نمیشه انصاف رو زیر پا بذاریم.
می فرمایید LHC هفتاد سال پیش کار طراحیش شروع شده، ۷۰ سال پیش ایران کجا بود؟ عقب افتادگی زمان قاجار و حتی پهلوی که عکس خط تولید مونتاژ پیکانش به عنوان سند رشد صنعتی ایران نشون داده میشه رو کدوم کشوری دیده و تونسته حتی به وضعیت الان ایران برسه؟
متاسفانه اوضاع اقتصادی کشور باعث شده دفاع از جمهوری اسلامی حتی وقتی عملکرد قابل دفاعی داشته عجیب به نظر بیاد. درباره شتابنده، یک پروژه بزرگ به اسم چشمه نور ایران در استان قزوین در دست احداثه، بله قطعا قابل مقایسه با LHC نیست، اما اینکه وضعیت فعلی کشور رو با زمان قاجار مقایسه کنیم، از زمره انتقاد سازنده خارج میشه و تمسخر و خود کم بینی محسوب میشه. مواردی مثل رسیدن به غنی سازی ۲۰ درصد به طور بومی، پرتاب ماهواره، قرار گرفتن ایران در رتبه های زیر ۵ در دنیا برای علوم نانوفناوری و سلول های بنیادی، خیلی دستاورد های نظامی مثل موشک های بالستیک نقطه زن و … بخاطر تبلیغات منفی شاید ارزشون کم به نظر برسه، اما برای کشوری که تحت شدید ترین تحریم ها بهشون رسیده این معنی رو داره که وضعیت علمی کشور قطعا تو وضعیت خوب و رو به رشدی قرار داره.
اینکه ایران در سال های متمادی رتبه اول سرعت رشد علمی رو داشته دقیقا همین رو میرسونه.
در ضمن اینکه دانشگاه های ایران بخاطر مشارکت در پروژه های نظامی تحریم شدن بی منطقی آمریکا رو میرسونه که مشارکت علمی در زمینه های مختلف رو با مشکلات سیاسی عوضی میگیره. دانشگاه های آمریکا مگه در پروژه های نظامی آمریکا مشارکت ندارن؟ در کدوم کشوری این اتفاق نمیفته؟ با هیچ منطقی نمیتونید اثبات کنید مقصر تو این زمینه ایرانه.
تبلیغات منفی رسانه ها روی شما هم اثر گذاشته ظاهرا، وگرنه چرا اسمی از مستعان نبردید؟؟!!
اگه نمیدونید مستعان چیکار میکنه، من بهتون میگم. مستعان دستگاهیه ک سردار سلامی، فرمانده کل سپاه، فرموندن که، ویروس رو داخل خشابش قرار میدی و توسط میدان مغناطیسی ک توسط این ویروس ایجاد میشه، میتونه تا شعاع 100 متری ویروس های مشابه رو در عرض 5 ثانیه پیدا کنه.
قطعا مجموعه ای ک این شاهکار رو تونسته اختراع کنه، نقطه زن و اینا براش کاری نداره. لطفاً در نام بردن از افتخارات علمی کشور، خودسانسوری نکنید.
فیزیک کوانتوم چپ چپ خان رو یادت نره 🤣
آمریکا و اروپا هرچقدر خواهش و التماس کردن بهشون ندادن
شوخیه مگه همچین دزززگاهی رو بدی دست دژژژمن
یعنی در این حددد تباه وقیح و بی آبرو
زمان قاجار خیلی از کشورهای دیگه هم داشتن غاز میچروندن.
حداقل بعد از قاجار وضعیتمون در مقایسه با دیگران بهبود پیدا کرد.
بنده هم ایران تو یکی از بهترین دانشگاههای کشور درس خوندم و هم خارج از ایران در یکی از دانشگاههای خوب ادامه دادم. اصلا قابل مقایسه نیست حرکت علمی و صنعتی در این کشورها با ایران. و دلیل عمدش نگاه و مدیریت درست علمی و سرمایه گذاری در این زمینه هست. تو ایران صرفا به خاطر خلاقیتهای فردی و گروهی یه عده هست که برخی کارهای علمی انجام میشه وگرنه کشوری که وزیر بهداشتش میاد میگه بیمارستانهای بزرگ کشور چرا مسجد توشون نیست یا بزرگش میفرمایند که طب سنتی باید آتش به اختیار سیستم بهداشتی کشور رو دور بزنه، انتظار داری افتخار هم کنیم!
90 درصد رشد علمی کشور رو که شما شمردی اولا هر کشور دیگه ای که 40 سال تمام هم و غم و سرمایشو به سمت اونا روانه میکرد الان وضعیتش شاید خیلی بهتر از این چیزایی بود که شما میگی. دوما هیچ کدوم ذره ای در زندگی مردم تاثیر نداره.
کره شمالی منزویترین کشور دنیا و تحریمهاش شدیدتر هم هست، موشکش از مال شما هم قویتر و خطرناکتره، بمبش رو هم داره. اینم شد توجیه آخه.
چهارتا آدمی که توانایی مدیریت آبدارخونه رو هم ندارند شدن مدیر و وزیر و وکیل و …، چهارتا آدم با مهندسی معکوس گذاشتن اونجا تونستن تکنولوژیهای موشکی و هسته ای که مال بیش از نیم قرن پیش هست با کمی تغییرات با صرف هزینه های هنگفت و با آزمون و خطا پیش بردن، گوش فلک رو کر کردین با اینا. هنر دارین یه هواپیمای نظامی هم نه نظامی یکی که 50 نفر آدم رو از این ور ببره اونور. قاطر 313 بود چی بود یا اون یکی اف 5 رنگ شده!
مثلا پهپاد رو یه زیرپله ای تو چین تولید میکنه. حالا این زیرپله ای رو بهش میلیون ها دلار سرمایه بدی میره برات یه چیزی شبیه این پرنده هایی که تو ایران تولید میشه تحویل میده. افتخار نداره به خدا اینا.
صنعت ایران صنعت فلک زده ای. همون پیکان 60 سال پیش اگه تولید میشد حداقل رقابتی تو دنیا داشت. الان خودروهاتون حتی نمیتونه با خودروهای درجه چندم چینی رقابت کنه. این صنعت برقتون که فرسوده و ناکارمد هست و نصف سال قطعه. اون کشاورزیتون که فقط آب هدر میکنه و محصولاتشو به دلایل بهداشتی دیگر کشورها پس میفرستن، صنعت الکترونیک که تعطیل، بزرگترین صنایع ایران همون فولاد هست که باز اساسش برمیگرده به همون دورانی که شما دوست ندارین، صنایع نفت و گاز که قادر نیستند ظرفیت تولید نفت رو نگه دارند و بدون کمک خارجی عملا دارند منابع رو هدر میدن.
توریسم رو هم که خوابوندین.
اقتصاد رو هم که نمیگم چه بلایی سرش آوردین و همه میدونن.
من نمیدونم شما چرا سکوت نمیکنین حداقل. اینهمه (کلمه ای رو که نمیخوام بگم) رو از کجا میارید شما، هر روز مردم رو ضعیفتر از روز قبل کردین، جلو چششون حق به جانب هم رفتار میکنین؟ بشینین دیگه بزارین مردم یه درد بکشند.
جالبه، برنامه مخفی هسته ای پیش برده شد، بعد که لو رفت و همکاری با آژانس شروع شد. حالا موشک بالستیک توسعه داده میشه، هرچی شبه نظامی تو منطقه هست علیه دیگران تعلیم و تجهیز میشه، برای نابودی اسراییل برنامه زمانی تعیین میشه، موشک روش مرگ بر اسراییل درج میشه، برنامه هسته ای با کاربرد نزدیک به نظامی توسعه داده میشه، صبح تا شام مرگ بر این و اون از تیریبون رسمی و غیررسمی سرداده میشه. حالا شاکی هستین چرا تحریم کردن! عجب! میخوایین باید براتون پول بفرسته برای تغییر کاربری کاخ سفید به حسینیه؟ تعارف نکن.
انصاف رو رعایت کن آقای جمشیدی. کشوری با اینهمه پیشرفت سرعت میانگین اینترنت ثابتش زیر 10 مگابیت هست با پینگ بالای 100.
دمت گرم آقا فرزاد
عالی قاطع کوبنده
WOW
هم جمله بندیت هات عالی بود و هم اینکه کوبنده تر از این دیگه ممکن نیست
همیشه با نظراتت حال می کردم چون همیشه در مورد هرچیزی حرف حق میزنی چه سخت افزار و تکنولوژی و چه در اینجور موارد و حتی زمانی که بخاطر کمبود اطلاعات طرز تفکر های اشتباهی داشتم
کاش حدأقل یدونه نویسنده به عاقلی شما توی این سایت فعالیت می کرد
لطف داری، ممنونم ولی من نیومدم اینجا بکوبم اما خیلی بیش از این میشه نوشت و مجالی براش اینجا نیست.
مشکل من با این افراد اینکه اینها اینهمه تریبون دارند، تمام قدرت سیاسی و اقتصادی کشور دستشون هست. خب دیگه برای اثبات خودتون برید کار کنید اونجاها تا مردم خودشون ببینند و قضاوت کنند. انگار پیشرفت تو دنیا تو غنی سازی و ساخت موشک هست. تازه تو همینها هم ما نمونه آنچنانی نداریم کشوری که تمام منابع خودش رو صرف اینکارها کرده باشه، حالا بیاییم مقایسه کنیم بگیم احسنت حالا که اینا اینجوریین، ده تا کشور دیگه هم بودن همین مسیر رو رفتن و ما با فاصله ازشون بهتر هستیم.
دنیا رو میبنیم که روند اکثر کشورها توش به چه سمته. حتی اون حاشیه خلیج فارس هم که تاریخ هم ندارند متوجه شدن که بابا راهش این نیست و باید وارد جریان اقتصادی و صنعتی دنیا شد. میام اینجور کامنتها رو میخونم که از پیشرفت حرف میزنن، یه نگاهی به واقعیت ایران میکنم بعد دیگه آدم هی میگه چیزی نگه آخه! از کار و زندگی و تفریحمون میزنیم بیاییم اینجا چهارتا مطلب بخونیم، میبینیم اینا با داشتن اینهمه تریبون، اینجاها رو هم ول نمیکنن. از چیتون آخه دفاع میکنین! یعنی رحم نمیکنن مردم عادی حتی دردل مجازی هم کنند.
در مورد سخت افزار و کلا هرکالای مصرفی دیگه من تقریبا 10 ساله به طور کامل از فضای طرفداری برندها بیرون اومدم قبلش هم خیلی طرفدار نبودم. هر کسی از بیرون نگاه کنه هم اطلاعاتش بیشتر میشه و هم بیطرفانه به موضوع نگاه میکنه.
هممون همینطور هستیم و در مقطعی زمانی تفکر اشتباه یا ناقص در مورد موضوعی داریم منتهی عالیه که ای رو بپذیریم و دنبال بهبودش باشیم.
اقا جمشید ایران رو دوس دارن و همگی از همه بدبختیا حرص میخوریم ( ولی بعضیا رسما حال میکنن بجا گریه)
اصلاحیه : اقای جمشیدی
LHC هفتاد سال طراحی شده؟!!
وای ما چقدر عقبیم
دمت گرم جناب جمشیدی
واقعا خیلی لذت بخش بود خوندن این مطلب و عنوانش
دیگه بهتر از این نمیشد گوش درازی و جاهلیت بعضیا رو که
با لجبازی و کارای بیخودشون باعث تباهی کشور و مردم شدن بیان کرد
بدبختانه جاش خیلی هم خالی نیست…
پادشاهای قاجار فقط به تاراج بردن
احشند
بیا پایین
پاراگراف آخر 👌👏👏👏
👌🏼👏🏼👏🏼👏🏼