ناسا پروژه فرمت کردن حافظه فلش مریخ نورد Opportunity را با موفقیت به انجام رساند. این مریخ نورد که در ماه اوت امسال دچار مشکلات سیستمی شده بود، با بررسی های انجام شده توسط متخصصان ناسا معلوم شد قسمت سلول های فلش NAND در بروز مشکل نقش اساسی داشتند. Opportunity مریخ نورد ارشد ناسا است که با صرف بیش از یک دهه حضور و فعالیت در مریخ، سلولهای فلش بکار رفته در آن بعد از چرخه های متعددی از عملیات پاک کردن و نوشتن، فرسوده و از کار افتاده شده بودند. Opportunity دارای 8 بانک حافظه است که در داخل هرکدام 4 ماژول حافظه و هر ماژول نیز دارای 4 تراشه فلش بوده که در مجموع 256 مگابایت حافظه را که توسط AMD تولید شده، به خود اختصاص داده است.
این مریخ نورد هم چنین به 128 مگابایت حافظه رم، 3 مگابایت حافظه غیر فرار EEROM و پردازنده مرکزی با فرکانس 20 مگاهرتز مجهز شده است. تصور کنید فرمت کردن یک دستگاه از فاصله 125 میلیون مایلی (تقریبا 200 میلیون کیلومتر) چه پیچیدگی هایی به همراه داشت؟ بعنوان مثال ناسا فقط در طول شبانه روز چند ساعت محدود می توانست با مریخ نورد خود در ارتباط باشد. یا اینکه کارشناسان اعلام کرده بودند که انجام عملیات فرمت امکان دارد روی کارکرد کلی مریخ نورد تاثیر منفی داشته باشد و روند کاری آن را مختل کند. در این عملیات اسکریپت های حیاتی و فایل های پیکربندی شده، برای محافظت کامل هنگام شناسایی سلولهای فلش از کار افتاده، به حافظه EEROM منتقل شدند. از فایل های باقی مانده نیز یک نسخه پشتیبان در زمین تهیه شد تا بعد از انجام عملیات فرمت کردن، مجدد بازیابی شوند. البته لازم به ذکر است که ناسا قبلا تمام این موارد را در نمونه های آزمایشی روی زمین انجام داده بود. بعد از انجام موفق عملیات، ناسا نحوه تعامل مریخ نورد را با زمین تا اندازه ای تغییر داد به گونه ای که چرخه های پاک کردن و نوشتن را کاهش داد تا حافظه های فلش بازدهی بالاتری داشته باشند. در مریخ نورد بازنشسته Sprit به دلیل نداشتن حافظه غیر فرار EEROM از فرآیند طولانی تری در فرمت حافظه ها استفاده شد که تا حدود زیادی با Opportunity متفاوت بود.
توسط 
توسط 
در پاسخ به حامد باید بگم که متخصصین ناسا فکر چنین مشکلی را می کردند ولی فکر نمی کردند که به این شدت بتواند بر روی مکانیزم تولید نیرو اثر منفی داشته باشد، همکنون پس از 10 سال و اندی از تاریخ ارسال دو مریخ نورد روح (Sprit) و فرصت (opportunity) مریخ نورد فرصت با خوش اقبالی در منطقه ای نسبتاً بهتر فرود آمده و برخلاف تخمین ها که عمری 3 ماهه را برای این دو مریخ نورد پیش بینی کرده بودند توانسته بیش از 10 سال در اتمسفر خشن مریخ دوام بیاورد و در آخرین عکس سلفی که از خودش گرفته و ارسال کرده مشخص شده که بر اسر بادهای شدید مریخی بر عکس مریخ نورد جفتش یعنی روح صفحات خورشیدی آن توسط باد تمیز شده است. فرآیند کثیف شدن و تمیز شدن این صفحات بارها اتفاق افتاده و از بد اقبالی مریخ نورد روح این بود که در زمانی اسیر طوفان زمستانی سهمگین شد که صفحات خورشیدی آن 70 درصد از کارایی خود را به دلیل کثیف بودن از دست داده بود و به دلیل بازه زمانی چندین هفته ای طوفان متاسفانه نور کافی برای شارژ باتری ها به روح نرسید و دچار مشکل شد.
لازم به ذکر است که ناسا در نسل جدید مریخ نورد خود به نام کنجکاوی (curiosity) بجای بهره بردن از آرایه های خورشیدی به منظور تولید نیرو از یک باتری رادیو ایزوتوپ پلوتونیومی بهره برده که با ظرفیت تولید نیرویی که دارد قادر است این مریخ نورد را با وزن یک تن و اندازه 4 یا 5 برابری مریخ نورد های نسل قبل و قدرتی به مراتب بیشتر و مصرف برق خیلی بالاتر تا زمان تخمینی 20 سال تغذیه کند. با استفاده از این باتری ها دیگر مشکلی به نام کثیف شدن صفحات خورشیدی وجود نخواهد داشت.
به عقلشون نرسیده رو صفحات خورشیدی
یک جفت برف پاکن پژویی بذارن؟ 🙂
جالب بود !
سلام دوست عزیز
تشکر می کنم از دقت نظر شما.
در متن انگلیسی عبارتی تحت این عنوان قید شده بود:
Spirit, went down in 2008, requiring several reformats during its lifetime as well
که عبارت went down به اشتباه برگشت به زمین معنی شده و باعث بروز این اطلاع غلط شده. بابت این موضوع از دوستان عذر خواهی می کنم.
“جفت این مریخ نورد که Sprit نام دارد، در سال 2008 به زمین بازگشت و آن هم نیاز به چندین فرمت در طول فعالیتش داشت.”
متاسفم این قسمت از متن کاملاً اشتباه است، مریخ نورد روح (Sprit) در سال 2008 اسیر طوفان زمستانی مریخ شد و دچار مشکل سرمای بیش از حد شد در حالی که به خاطر افت قدرت باتری ها بدلیل کثیف شدن 70 درصدی صفحات خورشیدی خود نمی توانست مدارات گرم کننده خود را روشن کند. به مرور ارتباط مریخ نورد با زمین دچار اختلال شد و در 25 می 2011 برای همیشه از کار افتاد و ارتباط آن با زمین قطع شد و اگر کمی جستجو بکنید متوجه میشید که الان در محلی به نام Troy در مریخ به خواب ابدی فرو رفته است.
با تشکر