چیپست ها به اندازه پردازنده (CPU) در تمام پلتفرم های کامپیوتری مهم و حیاتی هستند؛ در گذشته به معرفی و ارائه مشخصات چیپست های سری 100 اینتل و مدل های مورد استفاده در نوت بوک ها پرداختیم. در این مطلب نیز چیپست های جدید اینتل تحت عنوان Intel 200 Series را معرفی کرده و امکانات تخصصی آنها را برای شما عزیزان تشریح خواهیم کرد. اینتل در کنار معرفی پردازنده های نسل هفتم خود موسوم به KabyLake، چیپست های سری 200 خود را نیز رونمایی کرده و در اختیار تولید کنندگان مادربرد قرار داد. برای اولین بار دو پلتفرم متفاوت اینتل از دو پردازنده تشکیل شدند که هر دو قابلیت سازگاری دارند. بدین ترتیب که می توانید پردازنده های سری 200 یا همان کابی لیک را در مادربرد های سری 100 با سوکت واحد LGA 1151 مورد استفاده قرار داد. با این وجود اینتل پردازنده های نسل هفتم خود را لایق یک سری جدید از چیپست ها دانسته و اینگونه بود که سری 200 را معرفی کرد.
چیپست چیست؟
چیپست یا مجموعهتراشه در علم کامپیوتر به مجموعهای از اجزای الکترونیکی در یک مدار مجتمع گفته میشود که وظیفه مدیریت جریان دادهها بین پردازنده، حافظه و قسمتهای جنبی (I/O) را بر عهده دارند. چیپستها را معمولا به گونهای طراحی میکنند تا با یک خانواده معین از ریزپردازندهها کار کنند. از آنجایی که چیپست وظیفه کنترل ارتباط بین پردازنده و افزارههای بیرونی را بر عهده دارد، نقش بسیار مهمی را در تعیین عملکرد سیستم بازی میکند. در رایانش، عبارت چیپست عموما برای اشاره به تراشههای ویژهای در تختهمدار اصلی کامپیوتر یا کارتهای توسعه به کار میرود. هنگامی که صحبت از ریزپردازندههای کلاس پنتیوم ساخته اینتل باشد، عبارت چیپست اغلب در مورد یک جفت تراشه ویژه در تختهمدار اصلی به کار میرود: پل شمالی و پل جنوبی.به عبارت بهتر می توان چیپست را یک پردازنده ویژه و هماهنگ کننده قطعات سخت افزاری دانست که وجود آن برای نظام کامپیوتر واجب است.
کامپیوترهای لپ تاپ یا نوت بوک نیز به مانند دیگر کامپیوترهای موجود دارای مادربرد و به طبع یک یا دو چیپست هستند. پس از حذف چیپست های پل شمالی (Northbridge) و ادغام کاربردهای آنها با پردازنده (CPU) و سپردن دیگر کارها به پل جنوبی (Southbridge)،مدل های جدید از چیپست ها عرضه شدند.در حال حاضر تنها چند کمپانی در جهان توان تولید انبوه چیپست های مرکزی را دارا هستند.VIA ،اینتل،AMD، برادکام و انویدیا. لپ تاپ ها نیز از بدو ورود، دارای چیپست های اختصاصی بوده اند.در سال 2015 برای اولین بار شاهد نصب چیپست های دسکتاپ بر روی لپ تاپ ها بودیم.اولین چیپستی که درون لپ تاپ های گیمینگ قدرتمند نفوذ یافت، Z170 از کمپانی اینتل بود.در این مقاله به معرفی چیپست های اینتل (Mobile chipsets) خواهیم پرداخت. چیپست هایی که عموما درون نوت بوک ها مورد استفاده قرار گرفته و می گیرند. شایان ذکر است که AMD نیز در پلتفرم Ryzen یکی از چیپست ها را حذف کرده و وظایف آن با پردازنده و یک چیپست دیگر ادغام شد.
Intel B250
کمپانی اینتل در سری 200 خود 5 چیپست را معرفی نمود که ضعیف ترین آنها B250 است؛ تمامی چیپست های این شرکت در 3 ماهه نخست سال 2017 راهی بازار شدند. تمامی تراشه ها از لیتوگرافی 22 نانومتری بهره برده و توان حرارتی آنها حداکثر 6 وات است. این PCH از مسیر جدید 8GT/s DMI3 بهره برده و از دو کانال حافظه رم یا 4 ماژول با ظرفیت حداکثر 64 گیگابایت پشتیبانی می کند. B250 حداکثر 3 خروجی ویدئوی را هدایت کرده و از مسیر PCI Express 3.0 بهره می برد. حداکثر 12 خط PCI در آن تعبیه شده است که دارای آرایش X1,X2,X4 هستند. این تراشه از USB های 2.0 و 3.0 بهره برده ور در آن خبری از USB 3.1 نیست. حداکثر 12 رابط USB 2.0 برای آن قابل شناسایی است و 6 رابط USB 3.0 نیز برای آن تعریف می شود. علاوه بر 6 رابط نسل سوم ساتا، می توان 3 مسیر حافظه را به رابط PCIe در آن ربط داد. این چیپست فاقد فناوری هایی مانند Intel Smart Response Technology، Intel Rapid Storage Technology enterprise و Intel vPro Technology است، با این وجود Intel Rapid Storage Technology for PCI Storage و Intel HD Audio Technology در آن پشتیبانی می گردد. B250 با ابعاد 23mm X 24mm تولید شده است. این تراشه با پارت نامبر GL82H270 شناخته می شود. در نتیجه B250 را در ارزان ترین مادربردهای اینتل خواهید یافت.
Intel Q250
دومین چیپست سری 200 اینتل Q250 نام دارد؛ بر خلاف B250 که بیشتر در سیستم های کوچک و متوسط به خدمت گرفته می شود، Q250 می تواند کارایی مناسبی را در سیستم های دسکتاپ کامل به نمایش بگذارد. این محصول نیز فاقد قابلیت اورکلاک بوده و توان حرارتی آن به 6 وات می رسد. این تراشه از 4 ماژول رم DDR4 پشتیبانی کرده و حداکثر 3 خروجی تصویری برای آن تعریف شده است. Q250 می تواند یک اسلات واقعی PCI Express 3.0 X16 را هدایت کرده و حداکثر 14 مسیر PCI را در آرایش X1,X2,X4 شناسایی کند. در زمینه رابط های USB شاهد افزایش تعداد پشتیبانی به 14 رابط USB 2.0 و 8 رابط USB 3.0 هستیم؛ اما همچنان خبری از مدل های دیگر نیست. 6 رابط نسل سوم ساتا در آن پوشش داده می شود و می توان از 3 گذرگاه PCIe برای اتصال حافظه های پر سرعت مانند M.2 در آنها استفاده کرد. Q250 از فناوری Trusted Execution Technology پشتیبانی کرده هر دو چیپست B250 و Q250 می توانند از یک اسلات M.2 پشتیبانی نمایند. چیپست Q250 جایگزین Q150 در SkyLake شده است و مواردی مانند پشتیبانی از NVME، مسیرهای بیشتر PCI و USB و… بدان افزوده شده است. Q250 نیز با شناسه فنی GL82Q250 شناخته می شود.
Intel H270
سومین تراشه اینتل، H270 نام دارد که جایگزین Z170 در نسل پیشین شده است. این محصول که با شناسه فنی GL82H270 شناخته می شود، همچنان فاقد قابلیت اورکلاک بوده و کارایی بالای آن به حدی است که می تواند در مادربردهای گیمینگ نیز مورد استفاده قرار گیرد. این محصول در قیمت گذاری جهانی اینتل 32 دلار است؛ اما به طور حتم در هنگام عرضه به کمپانی ها امکان دارد با نرخ کمتری فروخته شود. همچنان شاهد توان حرارتی 6 وات بوده و 4 اسلات رم با پشتیبانی از حداکثر 64 گیگابایت حافظه رم با فرکانس پایه 2400 مگاهرتز در آن قابل شناسایی است و H270 قادر به آدرس دهی دو اسلات M.2 NVME است. حداکثر 20 مسیر PCI Express 3.0 در این تراشه قابل هدایت است و در این حالت به سادگی می توان از تمام ویژگی های Multi GPU پشتیبانی کرد. حداکثر 8 رابط USB 3.0 و 14 رابط USB 2.0 برای H270 قابل شناسایی است. H270 می تواند از وضعیت RAID Configuration پشتیبانی کرده و مود های 0,1,5,10 را ایجاد می کند. علاوه بر این، چیپست های سری 200 همگی از فناوری Intel Optane پشتیبانی می کنند. در حال حاضر دو نمونه از حافظه های Optane معرفی شده اند. این تراشه نیز می تواند از 6 مسیر SATA III استفاده نماید. این چیپست در مادربردهای میان قیمت دیده می شود.
Intel Q270
چیپست Q270 جایگزین Q170 در نسل ششم شده است؛ این تراشه با قیمت جهانی 47 دلار عرضه می گردد و همچنان از اینترفیس 8 GT/s DMI3 استفاده می کند. Q270 نیز فاقد ویژگی اورکلاک بوده اما امکاناتی بسیار نزدیک به Z270 را در اختیار مادربرد قرار می دهد. کاربران و مادربردهایی که علاقمند به اورکلاک نبوده و خواهان پرداخت هزینه در این بخش نیستند، می توانند بسیاری از امکانات Z270 را در Q270 مشاهده نمایند. این PCH نیز همچنان از 64 گیگابایت حافظه رم DDR4 پشتیبانی کرده و با شناسه فنی GL82Q270 شناخته می شود. Q270 می تواند تا 3 پورت SATA Express و 6 پورت SATA III را هندل نماید. هر چند که بسیاری از مادربردها حتی در مدل های پرچمدار تنها از یک رابط SATA Express بهعره می برند. Q270 می تواند تا 3 ذخیره ساز SSD M.2 در باس NVME را هدایت نماید. حداکثر 14 پورت USB 2.0 و 10 پورت USB 3.0 در این چیپست قابل آدرس دهی هستند. Q270 از مدل های متنوع انشعاب PCI حمایت کرده و می تواند تمامی حالت های (1×16 or 2×8 or 1×8+2×4) را برای بیش از یک اسلات ارائه می دهد. تمامی فناوری مهم مانند Intel Stable Image Platform Program (SIPP)، Intel Smart Response Technology، Intel Rapid Storage Technology و مجازی سازی در آن تزریق شده است. پس اگر علاقه ای به اورکلاک ندارید، پیشنهاد ما به شما استفاده از مادربردهای مبتنی بر چیپست Q270 است.
Intel Z270
و در نهایت به پرچمدار گروه 200 یعنی چیپست Z270 رسیده ایم؛ Z270 برترین PCH در سوکت LGA 1151 بوده و پس از آن شاهد چیپست های HEDT مانند سری C مورد استفاده در زئون ها و X99 هستیم. Z270 که جایگزین Z170 در نسل پیشین است، تنها تراشه ای است که از قابلیت اورکلاک پشتیبانی می کند. برترین مادربردهای سری 200 از Z270 استفاده می کنند. نام فنی این تراشه GL82Z270 است و می تواند از 24 مسیر PCI Express 3.0 پشتیبانی نماید. این مسیر در گذشته و در چیپست Z170 برابر با 20 عدد بود. همچنین تا 3 رابط SATA Express و 3 رابط حافظه های مدرن SSD M.2 NVME می تواند در مادربردهای Z270 مورد بهره برداری قرار گیرد. 10 رابط USB 3.0 در کنار 14 رابط USB 2.0 برای Z270 در نظر گرفته شده است و تا 6 مسیر SATA III نیز در آن تزریق شده است. این PCH نیز با قیمت 47 دلار عرضه می گردد و از تمامی ویژگی های RAID Configuration و حالت های (1×16 or 2×8 or 1×8+2×4) در مسیر PCI پشتیبانی به عمل می آورد. Z270 برترین تراشه در سری 200 اینتل است.
معرفی کامل چیپست های سری 100 اینتل
معرفی کامل چیپست های مورد استفاده در لپ تاپ
مقالهای فوقالعاده. سپاس از شما:D
مرسی اقای اریایی عزیز واقعا عالی و لازم بود .
:-bd:-bd