آیا سپر مغناطیسی می تواند مریخ را برای زندگی انسان آماده کند؟

اگر به داستان های علمی – تخیلی علاقه داشته باشید حتما به خوبی می‌دانید که سپر مغناطیسی همیشه یکی از تجهیزات مورد علاقه فیزیکدانان در جنگ های ستاره‌ای و اکتشافات فضایی بوده است. ایده چنین دستگاهی استفاده از یک میدان های مغناطیسی برای ساخت یک لایه حفاظتی در برابر اشیای خارجی (از شهاب سنگ ها گرفته تا موشک های جنگی) است. از نقطه نظر فیزیکی ساختن چنین سپری امکان پذیر خواهد بود اما تکنولوژی در دسترس انسان در حال حاضر به اندازه ای پیشرفته نشده که بتواند یک میدان مغناطیسی پایدار برای مدت زمانی طولانی ایجاد کند که قدرت لازم برای ایفای نقش یک سپر را نیز داشته باشد. اما فیزیکدانان به خوبی آگاهند که در آینده ای نه چندان دور می توان سپرهای مغناطیسی را تولید کرد و شاید به کمک این تکنولوژی تغییرات بسیار زیادی به خصوص در زمینه سفرهای فضایی رخ دهد. اخیرا ناسا از طرحی رونمایی کرده که می تواند این آرزو را به حقیقت تبدیل کند.

یکی از مشکلات سیاره مریخ برای سکونت، سرمای زیاد و نبود اکسیژن در جو آن است. دانشمندان عقیده دارند مریخ میدان مغناطیسی خود را (مشابه میدان مغناطیسی زمین که از سیاره ما در برابر بسیاری از خطرات آسمانی محافظت می‌کند) در زمانی حدود 4.2 میلیارد سال قبل از دست داده است. در نتیجه و بدون وجود یک سپر محافظتی، طوفان های خورشیدی جو مریخ را نابود کرده اند. با این حال دانشمندان ناسا قصد دارند بار دیگر این میدان مغناطیسی حیاتی برای زندگی انسان را بر روی جو مریخ بازسازی کنند. گروهی از دانشمندان ناسا پیشنهاد داده اند یک سپر مغناطیسی در نقطه ای به اندازه L1 نقطه لاگرانژی فراتر از سیاره قرار گیرد تا به این ترتیب یک میدان مغناطیسی مصنوعی پیرامون مریخ تشکیل شود. به کمک این میدان می توان بادهای خورشیدی و تابش های ستاره مرکزی منظومه شمسی را منحرف کرد و به تدریج جو مریخ را برای سکونت انسان آماده کرد. شبیه سازی های ناسا نشان می دهند که این میدان می تواند حتی تا اندازه ای تقویت شود که یخ های دی اکسید کربنی قطب شمال مریخ را نیز آب کند. این اتفاق باعث می شود اثر گلخانه ای روی سیاره سرخ ایجاد شده، دمای آن افزایش یابد و در نهایت آب های یخ زده سطوح زیرین آن نیز به صورت مایع تبدیل شوند و در نهایت بتوان یک بار دیگر شاهد جریان رودخانه ها و تشکیل اقیانوس های H2O روی سطح مریخ بود.

در حال حاضر موسسات تحقیقاتی موفق شده اند سطوح میدان مغناطیسی در ابعد کوچک تولید کنند و گام بعدی برای محققان، افزایش توان میدان ها و مدت زمان فعالیت مستمر آنها خواهد بود. همچنین تحقیقات موازی برای بررسی اثر این عملیات و زمانی که می بایست منتظر آب شدن یخ های کربنی شد آغاز شده اند. برنامه های ناسا و SpaceX برای مسکونی کردن مریخ با سرعت بسیار زیادی در حال پیشرفت هستند و در سال های آینده می توان خبرهای داغ تری را از متخصصین این دو ابرکمپانی شنید.