امروز نخستین روز از سال 2016 میلادی محسوب می شود و به این ترتیب ما به طور رسمی سال 2015 میلادی را پشت سر گذاشته و آن را به طور کامل به بایگانی تاریخ سپردیم. همان گونه که مشاهده می کنید مطالب وب سایت سخت افزار امروز رنگ و بو و حال و هوای دیگری دارد. به همین دلیل امروز تصمیم گرفتیم در قالب مطلب پیش رو به بررسی 10 مورد از مهم ترین رویداد های سال 2015 میلادی بپردازیم که به نوعی به بحث نجوم و فضا نوردی مربوط می شوند. البته این رویداد های ده گانه در قالب دو مطلب جداگانه منتشر خواهند شد که بخش نخست آن را حالا و بخش دوم و پایانی آن را نیز تا ساعاتی دیگر مشاهده خواهید کرد. ضمن این که همین جا فرا رسیدن سال نوی میلادی را به هم وطنان مسیحی خود تبریک گفته و برای این عزیزان سال خوب و پر باری را آرزو می نماییم. پس این شما و این هم 10 رویداد مهم نجومی و فضایی سال 2015 میلادی که به ترتیب اهمیت و اولویت آن ها را از نظر خواهید گذراند.
10- ورود شرکت های خصوصی به عرصه ی فضا نوردی
مسلماً اکتشاف دنیا های ناشناخته ای که فرا تر از جو زمین قرار گرفته اند، بودجه و منابع مالی فراوانی را طلب می کند. منابعی که تامین آن از عهده ی هر نهاد و ارگانی بر نمی آید و تا پیش از این اغلب توسط دولت های حاضر در کشورهایی که برنامه های فضایی را به شکل جدی دنبال می کنند، تامین می شد. اما در سال جاری شاهد تحولی در این زمینه و ورود شرکت های خصوصی به عرصه ی فضا نوردی بودیم. فرآیندی که در گام نخست خود در کشور امریکا محقق شده است و شاید به زودی در سایر کشور های پیشرو در امر فضا نوردی (که البته تعدادشان چندان فراوان نیست) نیز شاهد باب شدن موارد مشابه با آن باشیم. در سال 2011 میلادی سازمان فضایی ناسا شاتل فضایی خود را بازنشسته اعلام کرد و از آن زمان به بعد فضا نوردان امریکایی و کسانی که پشتیبانی از این فضا نوردان را بر عهده داشتند، ناگزیر دست به دامان کشور روسیه و سفینه ی فضایی سایوز شدند. به این ترتیب از آن زمان به بعد و تا اوایل سال جاری میلادی برای ارسال محموله های فضایی یا فضانوردان به مدار زمین یا ایستگاه فضایی ناسا از سفینه ی فضایی سایوز استفاده می شد. با این حال ناسا در سال جاری تصمیم گرفت برای تعدیل هزینه های خود و کاهش بودجه ی مورد نیاز برای ارسال محموله های فضایی به خارج از جو زمین از شرکت های موشک سازی خصوصی نظیر SpaceX ، Orbital Science و Blue Origin کمک بگیرد. اگر چه هر کدام از دو شرکت SpaceX و Orbital Science تا این لحظه با یک فقره انفجار در فرآیند ارسال موشک های خود به خارج از جو زمین مواجه بوده اند (که به نابودی مایحتاج ارسالی توسط این موشک ها به خارج از جو زمین انجامید) اما در عین حال شرکت های مذکور می کوشند تا در ادامه ی راه خود با اتخاذ استراتژی های کارامد، هزینه ی ارسال ملزومات به ایستگاه های فضایی را کاهش داده و از بروز چنین حوادثی نیز جلوگیری به عمل آورند. به عنوان مثال شرکت Blue Origin بر روی ساخت موشک های کوچکی کار می کند که پس از انجام سفر های فضایی و قرار گرفتن در مدار زمین، موتور های آن ها قابلیت بازیابی برای سفر های بعدی را خواهد داشت. حتی سازمان فضایی ناسا قصد دارد در آینده ای نزدیک و طی یکی دو سال آینده در همکاری با شرکت SpaceX ، علاوه بر ارسال محموله های فضایی به خارج از جو زمین ، فضا نوردان خود را نیز از طریق سفینه های فضایی تولید شده توسط این شرکت به فضا ارسال نماید. به هر حال حضور جدی شرکت های خصوصی در صنعت فضا نوردی جهان را می توان یکی از نقاط عطف سال 2015 میلادی بر شمرد و در واقع این امر می تواند آینده ی صنعت فضا نوردی را طی سال های آینده دستخوش تغییر و تحولات قابل توجهی نماید.
9- کشف نوع جدیدی از سنگ در ماه
اگر چه از نخستین فرود انسان بر روی ماه چندین دهه زمان می گذرد، اما می توان گفت که پس از گذشت این همه سال هنوز هم سطح تنها قمر زمین به طور کلی شناخته نشده است. در راستای آگاهی هر چه بیشتر از نکات ناشناخته ی موجود بر سطح ماه کشور چین از سال 2016 میلادی کاوشگر اختصاصی خود به نام یوتو را بر سطح تنها قمر زمین فرود آورده است تا بتواند به تحقیقات بیشتری در این زمینه بپردازد. در پیوند با همین موضوع به تازگی این کاوشگر چینی موفق به کشف نوع جدیدی از سنگ های آتشفشانی در سطح ماه شده است که مدت ها قبل از طریق انباشته شدن مواد مذاب آتشفشانی در یکی از گودال های موجود در سطح ماه به وجود آمده و ساختاری به نام بختک ایمبریوم را تشکیل داده اند. در واقع این نخستین باری است که پژوهشگران فضایی موفق به نمونه برداری از چنین سنگ هایی در سطح ماه شده اند و نتایج بررسی این سنگ ها (که مقادیر بالایی از آهن و تیتانیوم را در درل خود جای داده اند) نشان از این دارد که بافت سطحی ماه به نسبت بافت سطحی زمین از یکنواختی کمتری برخوردار است. گفته می شود که این سنگ ها از بخش ویژه ای واقع در سطح ماه نمونه برداری شده اند که به نسبت سن کلی این قمر ، از ساختار جوان تری برخودار است و در نتیجه قدمت این سنگ ها تنها رقمی معادل 2.9 میلیارد سال را بازتاب می دهد. در واقع نوع جدید سنگ های کشف شده از سطح ماه در اثر فوران جوان ترین کوه های آتشفشانی موجود در سطح این قمر به وجود آمده اند که البته باید گفت این آتشفشان ها سال ها قبل به خاموشی گراییده اند. در هر صورت بررسی سنگ های جدید کشف شده بر سطح ماه اطلاعات کاملاً تازه ای را از ماهیت تنها قمر زمین در اختیار دانشمندان فضایی قرار داده است و به همین دلیل می توان فعالیت های کاوشگر یوتو و برنامه ی فضایی اختاصی چین یا همان چانگ 3 را یکی از نقاط عطف سال 2015 میلادی در بحث نجوم قلمداد کرد.
8- هم زمانی تاریخی پدیده ی ماه خونین و ماه بزرگ
برخی از رویداد های نادر طبیعی و حتی غیر طبیعی وجود دارند که تنها هر چند سال یک بار به وقوع می پیوندند و به همین دلیل اگر شانس مشاهده کردنشان را از دست بدهیم ممکن است هیچ گاه دوباره نتوانیم آن ها را تجربه کنیم. در بحث ستاره شناسی می توان ادعا کرد که تعداد چنین رویداد هایی آن چنان کم شمار نیستند (به عنوان مثال می توان به عبور ستاره ی دنباله دار هالی از برابر زمین اشاره کرد) و در این میان یکی از رخداد های مذکور همین امسال و حدود دو ماه قبل به وقوع پیوست. در واقع رخداد نادری که از آن سخن می گوییم هم زمانی دو رویداد ستاره شناسی متفاوت یعنی پدیده ی ماه بزرگ و یک ماه گرفتگی کامل بود که به دلیل نوع تابش خورشید به سمت ماه و رنگ خاص و سرخ رنگ ماه در اثر وقوع این رویداد و سد شدن پیکر زمین در برابر نور خورشید، با نام ماه خونین نیز شناخته می شود. گفتنی است که هم زمانی این دو پدیده یعنی وقوع ماه گرفتگی و تشکیل ماه بزرگ، در طول قرن بیستم میلادی تنها پنج بار اتفاق افتاده است و پس از وقوع این رویداد در سال های 1910 ، 1928 ، 1946 و 1964 ، ساکنین کره ی زمین برای آخرین بار در سال 1982 میلادی بود که هم زمانی این دو پدیده را به طور کامل در قرن بیستم میلادی تجربه کردند. بنا بر این هم زمانی پدیده ی ماه بزرگ با پدیده ی ماه گرفتگی کاملی که حدود دو ماه قبل شاهد به وقوع پیوستن آن بودیم، نخستین هم زمانی مذکور در طول قرن بیست و یکم میلادی محسوب می شود و به گفته ی سازمان فضایی ناسا این اتفاق نسبتاً نادر تا 18 سال دیگر یعنی تا سال 2033 میلادی، قابل تکرار نخواهد بود. علاوه بر آن پدیده ی ماه گرفتگی کاملی که در سال 2015 میلادی یعنی حدود هشت هفته قبل به وقوع پیوست، تا سال 2018 میلادی دوباره تکرار نخواهد شد. بنا بر این تصور می کنم که شما هم با ما کاملاً هم نظر هستید که بی هیچ تردیدی باید این رخداد نسبتاً نادر ستاره شناسی را به عنوان یکی از مهم ترین رویداد های نجومی سال 2015 میلادی در لیست ده گانه ی خود به ثبت برسانیم.
7- کشف پرتو های گاما با قدمتی بیش از عمر زمین
در ماه آوریل امسال تلسکوپ فضایی فرمی که بر پایه ی استفاده از پرتو های گاما طراحی شده است موفق به ثبت پدیده ای نادر و شگفت انگیز در امر ستاره شناسی گردید. به این ترتیب که این تلکسوپ فضایی به موجب توان بالای خود ردی از پرتو های گاما را به ثبت رساند که به مدت قرن ها در حال سفر کردن در طول کهکشان های مختلف هستند و فضای کیهان را سیر می کنند. در واقع پرتو های به ثبت رسیده توسط تلسکوپ فضایی فرمی، قدرتمند ترین پرتو های دارای انرژی ثبت شده به شمار می روند که تا کنون از یک کهکشان دور دست تابیده شده و به کهکشان راه شیری ، منظومه ی شمسی و مهم تر از آن به زمین راه یافته اند. نکته ی جالب و بسیار حیرت انگیز قضیه این جاست که این پرتو های نورانی و پر انرژی زمانی از منبع تابش خود تابانیده شده و سفر طول و دراز خود را در فضای کیهان آغاز کرده اند که کره ی زمین هنوز به وجود نیامده بود و بنا بر این تلسکوپ فرمی موفق به ثبت توده ای از پرتو های حاوی انرژی شده است که عمری بیش از کره ی زمین دارند و همچنان به شکلی خستگی نا پذیر در کهکشان های مختلف به سفر بی انتهای خود ادامه می دهند. اگرچه مقصد پرتو های گامای مذکور را نمی توان مشخص دانست اما منبع تابش آن ها کهکشانی به نام PKS 1441+25 است که با نام بلیزر نیز شناخته می شود. لازم به ذکر است که کهکشان بلیزر در نقطه ای بسیار دور دست از کیهان واقع شده است و فاصله ی قابل توجهی با کهکشان راه شیری دارد. برای درک این فاصله ی طولانی تنها کافی است به این نکته اشاره کنیم که چیزی نزدیک به 7.6 میلیارد سال طول می کشد تا پرتو های نور بتوانند از کهکشان بلیزر به زمین برسند. گفتنی است که کهکشان بلیزر در واقع یکی از نورانی ترین کهکشان های شناخته شده در فضای کیهان محسوب می شود که به نوعی حکم یک فانوس دریایی بزرگ را در فضای کیهانی دارد. ضمن این که منبع انرژی تابشی این کهکشان از قدرت سیاه چاله ی بسیار عظیمی تامین می شود که چیزی بیش از 70 میلیون برابر خورشید حجم دارد. با تمام این اوصاف کاملاً بی انصافی به نظر می رسد که نخواهیم این کشف بزرگ و حیرت انگیز را در زمره ی مهمترین رویداد های ستاره شناسی سال 2015 میلادی قرار دهیم.
6- شکستن رکورد یک سال حضور مداوم در فضا توسط اسکات کلی
تا پیش از اسکات کلی هیچ کدام از فضا نوردان تاریخ موفق نشده بودند بیش از 300 روز را به طور مداوم در خارج از جو زمین و در محیط ایستگاه فضایی به سر ببرند. با این حال او اکنون و در سال جاری موفق به شکستن این رکورد شده است و می رود تا در طول مدت زمانی حدود سه ماه دیگر و در سال 2016 میلادی طول مدت اقامت خود در فضا را به چیزی معادل یک سال افزایش دهد. اگر چه این فضا نورد امریکایی موفق به شکستن رکورد تازه ی مذکور شده است اما او در ایستگاه بین المللی فضایی تنها نیست و کیهان نورد روس یعنی میخایل کورنینکو نیز او را در بخشی از ماموریت خود همراهی می کند. گفتنی است که این دو فضا نورد ماجراجو تحت یک برنامه ی پژوهشی و به منظور مطالعه ی تاثیر سفر های فضایی طولانی مدت بر بدن انسان که هدف آن یافتن راه های تازه ای برای درمان بیماری هایی نظیر سرطان ، دیابت ، بیماری های روحی و نارسایی های قلبی و کلیوی خواهد بود به انجام این ماموریت فضایی پرداخته اند و پس از بازگشت به زمین بدن هایشان مورد آزمایش های دقیقی انجام خواهد گرفت. البته برادر دو قلوی آقای کلی یعنی مارک کلی نیز در این پژوهش حاضر است. البته او که خود یک فضا نورد باز نشسته محسوب می شود به فضا سفر نکرده و بر روی زمین باقی مانده است تا به هنگام بازگشت برادر دو قلوی خود از ایستگاه بین المللی فضایی، آزمایش هایی بر روی بدن آن ها صورت گیرد و نتایج آن ها با یکدیگر مقایسه شود تا پژوهشگران دریابند که تاثیر سفر های فضایی بلند مدت و نتایج آن بر روی بدن انسان ها به چه ترتیبی خواهد بود. ضمن این که نتایج این پژوهش (که به طور مشترک توسط امریکا و روسیه در حال انجام است) قرار است در فرآیند فرستادن نخستین انسان به سطح سیاره ی مریخ نیز مورد استفاده قرار گیرد. بنا بر این با توجه به رکورد شکنی اسکات کلی و نتایج مثبتی که حضور بلند مدت او می تواند در آینده ی صنعت فضا نوردی و حتی پزشکی به بار بیاورد، این رویداد را هم باید در زمره ی مهم ترین رخداد های نجومی و فضا نوردی سال 2015 میلادی طبقه بندی کرد.
تا این جای کار پنج مورد از مهم ترین رویداد های نجومی سال 2015 میلادی را به اتفاق یکدیگر بررسی کردیم. ظرف ساعت های آینده در بخش دوم این مطلب به پنج مورد نخست موجود در این لیست ده گانه نیز نگاهی خواهیم داشت. پس پیشنهاد می کنیم که همچنان با ما و در کنار وب سایت سخت افزار باشید.
توسط 
توسط 
توسط 
اسرار عجیبیه.
عکس آخری چ سلفی از خودش گرفته:)
مطلب خیلی خیلی خوب بود
خدا قوت به همه محققان;);)