پاور کامپیوتر زیر ذره‌بین: بررسی ساختار، اجزا و نحوه عملکرد

سیستم‌های خنک‌کننده منبع تغذیه

یکی از اجزای بسیار مهم بیشتر پاورها فن آن‌ها است که وظیفه خنک‌سازی را بر عهده دارد. البته برخی پاورهای بدون فن نیز وجود دارند که از خنک‌کننده‌های غیرفعال استفاده می‌کنند. فن‌ها دما را در قطعات حساس مانند خازن‌های الکترولیتی در حد مناسب نگه می‌دارند که این مسئله به طول عمر پاور کمک می‌کند.

البته نوع و کیفیت فن نقش مهمی در میزان صدای تولیدی آن دارد. مدار کنترل فن سرعت آن را بسته به شرایط تنظیم می‌کند و به همین دلیل الگوی صوتی پاور تحت بارهای مختلف تغییر می‌کند. استفاده از فن‌های پرسرعت می‌تواند باعث افزایش صدای کلی سیستم به ویژه در بارهای بالا شود.

عملکرد نیمه‌غیرفعال

بسیاری از پاورهای با راندمان بالا (مثل مدل‌های Gold، Platinum و Titanium) دارای حالت نیمه‌غیرفعال هستند، که در آن فن در بارهای پایین و گاهی حتی بارهای متوسط روشن نمی‌شود. به این ترتیب پاور در این مناطق بار کاملاً بی‌صدا است و فن فقط وقتی شروع به چرخش می‌کند که دمای داخلی از آستانه تعریف شده‌ای فراتر رود. این دما در شرایط بار کم به دلیل راندمان بالا و پراکنده‌سازی کم انرژی به سختی به دست می‌آید.

برای پیاده‌سازی موثر حالت نیمه‌غیرفعال، به ویژه در پاورهای پرظرفیت، معمولاً از هیت‌سینک‌های بزرگ استفاده می‌شود تا قطعات فعال بتوانند به خوبی حرارت را دفع کنند، مخصوصاً هنگامی که آستانه فعال شدن فن در دماهای بالاتر تنظیم شده باشد.

با این وجود، به دلیل احتمال افزایش دمای داخلی در حالت نیمه‌غیرفعال، برخی کاربران ترجیح می‌دهند فن با سرعت پایین همیشه در حال چرخش باشد تا دمای قطعات در حد نرمال حفظ شود. اگر از فن مناسب استفاده شود، در سرعت‌های پایین نیز کاملاً بی‌صدا خواهد بود.

متأسفانه در برخی منابع تغذیه، به خصوص مدل‌های پرظرفیت که فن‌های قدرتمند و پرسرعت دارند، حتی در خوشبینانه‌ترین شرایط، نویز خروجی افزایش می‌یابد. دلیل این امر ولتاژ راه‌اندازی بالای فن‌ها است که باعث می‌شود در کمترین ولتاژ پشتیبانی شده، فن با سرعت بالا چرخیده و صدای قابل توجهی تولید کند و این موضوع برای برخی کاربران آزاردهنده باشد.

در این موارد، حالت نیمه‌غیرفعال می‌تواند در بارهای کم تفاوت محسوسی ایجاد کند و صدای خروجی را کاهش دهد. به طور کلی، خنک‌سازی فعال با فن، خنک‌سازی نیمه‌فعال و خنک‌سازی غیرفعال هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند که بسته به نوع کاربرد، بودجه و اهمیت سطح نویز انتخاب می‌شوند.