تاثیر درایو SSD در کارایی یک نوت بوک میان قیمت (نوت بوک داران حتما بخوانید)

نوت‌بوک‌های میان قیمت جزو پر مخاطب ترین محصولات در بازار نوت‌بوک‌ها به شمار می‌آیند و بسیاری از ما از این محصولات برای امور روزانه، پردازش های مختلف و حتی بازی و سرگرمی بهره می‌بریم. سخت افزار به کار گرفته شده در این محصولات متعادل بوده و بر حسب قیمت و کلاس کاری که نوت بوک در آن قرار می‌گیرد، ممکن است امکانات مختلفی به کاربر عرضه شود. اما آنچه در میان تمامی این سری از نوت بوک ها یکسان است، استفاده از هارددیسک برای ذخیره سازی اطلاعات است. همانطور که میدانیم هارددیسک ها مقرون به صرفه بوده و فضای ذخیره سازی زیادی در اختیار کاربر خود قرار میدهند.

اما آیا ارتقا هارددیسک و جایگزینی آن با یک درایو SSD میتواند تغییرات چشمگیری در کارایی ایجاد کند؟ خرید درایو SSD هزینه به نسبت زیادی روی دست کاربر می‌گذارد و ما قصد داریم این مسئله را آزمایش کنیم و ببینیم انجام این کار می‌تواند در کارایی محصول ما تغییری ایجاد کند یا خیر. آنچه برای آزمایش در اختیار داریم Lenovo Ideapad Z500 اندکی از یک نوت بوک میان قیمت قدرتمندتر است، اما می‌تواند همان چیزی باشد که توان اجرای انواع تست ها محاسباتی و پردازشی، گرافیکی و تا حدودی بازی ها را نیز دارد.

آشنایی با Z500
نوت بوک Z500 از آن دسته محصولاتی است که در نگاه اول می‌تواند به خوبی نظر هر کسی را جلب کند. Lenovo سعی کرده تا ضخامت بدنه را کاهش دهد و به همین خاطر به استفاده از باتری داخلی و غیر قابل تعویض توسط کاربر روی آورد. بدنه پلاستیکی بوده و در محل قرار گیری مچ دست از ورق آلومینیومی نقره ای رنگ استفاده شده است که خوشبختانه اثر انگشت نیز روی آن باقی نمی‌ماند. بدنه بیرونی از پلاستیک مشکلی رنگ ساخته شده و در لبه بالا منحنی و در لبه پایین کاملاً صاف و باز اویه های تند است. اگر عادت دارید ساعد و مچ دست را در زمان تایپ به طور کامل روی نوت بوک قرار دهید، لبه‌های تیز پایینی میتواند برایتان اندکی آزاردهنده باشد.
خوشبختانه Trackpad نیز اندازه بزرگی داشته و به استفاده بهتر از آن و همچنین اعمال دستورات میان بر در ویندوز هشت کمک خواهد کرد. صفحه کلید از نوع Chicklet بوده و عموماً طراحی مناسب دارد، اما با توجه به اینکه این یک نوت بوک 15.6 اینچی است، انتظار داشتیم تا با دکمه Enter و Shift سمت راست بزرگتر و دم دست تری روبرو باشیم. نکته مثبت دیگر وجود نور پس زمینه برای کلیدها است که کار با آن در محیط‌های تاریک را راحت‌تر خواهد کرد. صفحه نمایش دستگاه از نوع TFT با نور پس زمینه LED است که طبق معمول دیگر صفحه نمایش‌های مشابه، زاویه دید پایینی در حالت افقی و عمودی دارد. دقت تصویر نیز همانند دیگر محصولات همرده و مشابه، 1366×768 پیکسل است.
در زیر نوت بوک یک دریچه هوا با عرض پنج سانتیمتر طول نوت بوک را طی کرده و هوا را به سمت داخل میکشد (این دریچه از محل قرار گیری پردازنده، پردازنده گرافیکی و محل قرار گیری فن فاصله دارد). دریچه خروج هوا نیز در سمت چپ واقع شده و قسمتی که در زمان کارکرد معمول میتوانید گرما احساس کنید، همین قسمت سمت چپ و در نزدیکی خروجی هوا خواهد بود. در زمان اجرای بازی ها بخش میانی صفحه کلید و سطح Touchpad نیز گرما احساس خواهید کرد. یکی از ویژگی های جالب این سیستم خنک کننده، امکان خارج کردن خودکار گرد و غبار از آن است که با فعال سازی آن، به مدت چند دقیقه فن به افزایش و  کاهش ناگهانی سرعت، سعی در خارج کردن گرد و غبار از سیستم خنک کننده را دارد. 

پورت‌های سیستم در سطحی معقول و منطقی مشابه دیگر مدل های هم رده خود است. در این مدل دو پورت USB 2.0، یک پورت USB .0، خروجی های تصویر D-Sub و HDMI و اتصال هدفون و کارت حافظه SD در نظر گرفته شده اند. در ضمن درایو نوری نیز در این مدل در نظر گرفته شده است که با توجه به ضخامت مناسب این محصول حرکتی مناسب به شمار می آید.

سخت افزار
مدلی که بدستمان رسیده از سخت افزاری مناسب برخوردار است. پردازنده این محصول Core i7-3632QM با فرکانس کاری 2.2 گیگاهرتز است که در ضمن از فناوری Hyper Threading نیز بهره می‌برد. این پردازنده شش مگابایت حافظه نهان سطح سه برای تمامی چهار هسته و یک مگابایت حافظه نهان سطح دو در اختیار دارد که هر یک از هسته های پردازشی به 256 کیلوبایت از آن به صورت اختصاصی دسترسی خواهند داشت. همچنین در این نوت بوک از هشت گیگابایت حافظه به صورت دو کاناله استفاده شده که از فرکانس کاری 1600 مگاهرتز پشتیبانی می‌کند. ظرفیت هارددیسک یک ترابایت (با سرعت چرخش 5400 دور در دقیقه و هشت مگابایت حافظه بافر) است و از آنجا که هیچ گونه دریچه ای در زیر نوت‌بوک تعبیه نشده، دسترسی سریع برای تعویض هارددیسک یا حافظه وجود ندارد. 

در Z500 علاوه بر پردازنده گرافیکی مجتمع Intel HD 4000 (با فرکانس کاری 650 مگاهرتز و 16 واحد سایه زنی)، یک کارت گرافیک NVIDIA Geforce GT635M نیز در نظر گرفته شده است که از دو گیگابایت حافظه گرافیکی اختصاصی DDR3 و رابط حافظه 128 بیت بهره می‌برد. فرکانس موثر حافظه 1800 مگاهرتز بوده و پهنای باند 28.8 گیگابایت در ثانیه ارائه می‌دهد که برای اجرای بازی ها با سطح گرافیکی بالا چندان موثر نیست (اما خب اگر قانع باشید همین مقدار قدرت پردازش نیز می‌تواند برای اجرای بازی ها با گرافیک متوسط و پایین کافی باشد). فرکانس پردازنده گرافیکی 660 مگاهرتز (که می‌تواند به حداکثر 800 مگاهرتز افزایش یابد) بوده و 96 واحد سایه زنی در این پردازنده گرافیکی وجود دارد.

راه اندازی و شروع تست
قبل از شروع تست ها سیستم عامل ویندوز هشت را به همراه درایوهای همراه نوت بوک نصب کرده و پس از نصب .Net Framework 3.5 تست‌ها را آغاز کردیم (این کار هم روی هارددیسک داخلی و هم روی درایو SSD صورت گرفت). درایو SSD مورد استفاده ما Plextor M5 Pro Xtreme 256GB است که قبلاً آن را بررسی کردیم و می‌دانیم که کارایی خوبی ارائه می‌دهد. همچنین در تمامی مدت تست، حالت High Performance برای سیستم مدیریت توان مصرفی در نظر گرفته شده و دستگاه نیز به شارژر متصل است. نرم افزارهای تست ما نیز شامل موارد زیر می‌شوند:

3DMark
Custom PC Suite 2007
Cinebench R11.5
PC Mark 7
Luxmark
Batman: Arkham City
Grid 2

بازی ها
در زمینه بازی، واقعاً انتظار نداریم که اختلاف کارایی چشمگیر و زیادی داشته باشیم. بازی ها و تست های گرافیکی ما شامل 3DMark ،Batman: Arkham City و Grid 2 هستند و نتایجی که بدست آمده (و آنچه که قبلاً در تست‌های مشابه دیده بودیم) نیز به ما می‌گویند که اختلاف کارایی بسیار جزیی است و اگر کسی قصد دارد تنها برای رسیدن به کارایی بهتر در بازی ها درایو سیستم را ارتقا دهد، بهتر است این کار را نکند و به دنبال راه حل دیگری برود.

پردازش سه بعدی
دو نرم افزار پردازش سه بعدی Cinebench R11.5 و LuxMark (که توانایی استفاده از پردازنده گرافیکی را نیز دارد) در اینجا به کار گرفته شد. در کمال تعجب و برخلاف انتظارمان می‌بینیم که بازهم تغییر چشمگیری در کارایی ایجاد نشده است و همچنان نتایج بسیار نزدیک به هم هستند. یکی از دلایلی که می‌توان به این مسئله ربط داد، ثابت بودن حجم فایل‌های مورد آزمایش و حجم نه چندان زیاد آنها است که یک هارددیسک نیز به خوبی از پس آنها بر آمده و در نتیجه، استفاده از یک درایو SSD بر امتیاز نهایی تاثیر چندانی نداشته‌اند.

پردازش‌های متداول و امور روزمره
نرم افزار Custom PC یکی از برنامه های محبوب ما در انجام تست هایی همچون ویرایش عکس، تبدیل فیلم و Multitask است. این تست به واقعیت نزدیک بوده و امتیازی که از این تست کسب می‌شود اعتبار زیادی می‌تواند داشته باشد. تاثیر استفاده از SSD در نتیجه نهایی همچنان کم است و دلیلی بر ارتقا نخواهد بود. اما در تست PC Mark 7 می‌بینیم که امتیاز های کسب شده تفاوت‌های بسیار دارند. دلیل اختلاف امتیاز بالا در این تست، وجود یک تست اختصاصی هارددیسک در میان آزمایش های مختلف این نرم افزار است که باعث می‌شود نتیجه نهایی با استفاده از درایو SSD افزایش قابل توجهی داشته باشد.

نتیجه: اینجا چه خبر است؟
واقعاً درایو SSD تاثیر خاصی در کارایی نخواهد داشت و بهتر است با نوت بوک فعلی خودمان سر کنیم؟ اول از همه باید به این مسئله اشاره کرد که کل مجموعه سخت افزاری شما باید قدرتمند باشد و در کنار آن با افزودن یک درایو SSD به کارایی بالاتر دست یافت. همچنین تست ها به ما می‌گویند که درایو SSD هیچ تاثیری در کار ندارد! اما این نکته را باید در نظر گرفت که امکان تغییر شدت تست ها در این نرم افزار ها وجود ندارد و برای مثال نمی‌توان حجم یک فایل سه بعدی و پیچیدگی آن را تغییر داد تا سطح دسترسی به فضای ذخیره‌سازی افزایش یابد و فشار بیشتری به این بخش وارد شود. به همین خاطر ایمان خود را به درایو های SSD از دست ندهید و اگر قرار است با نوت بوک خود امور سنگینی انجام داده و به طور مداوم فایل های حجیم جابجا نمایید، حرکت به سوی این درایو ها مثبت خواهد بود.