توافق جدیدی در مورد مالکیت تیک تاک به عنوان محور اصلی مذاکرات پرتنش میان واشنگتن و پکن در حال شکلگیری است. مقامات ایالات متحده اعلام کردند که چارچوبی موقت طراحی شده تا این اپلیکیشن پرطرفدار شبکه اجتماعی به کنترل آمریکا منتقل شود. این اقدام بهعنوان یکی از تحولات مهم اخیر در مناقشه اقتصادی گسترده میان دو اقتصاد بزرگ جهان توصیف شده است.
وزیر خزانهداری آمریکا، «اسکات بسنت»، تأکید کرد که این مذاکرات تنها یک گام اولیه بوده و قرار است گفتوگوهای بیشتری در مکان دیگری طی یک ماه آینده ادامه یابد. اگرچه این توافق شکننده درباره مالکیت تیک تاک میتواند به طور موقت از شدت تنشها بکاهد، اما اختلافات گستردهتر تجاری میان واشنگتن و پکن همچنان حلنشده باقی مانده است.
پس از دو روز گفتوگوی پشت درهای بسته در مادرید، بسنت اعلام کرد که دو طرف به یک «چارچوب» رسیدهاند که بر اساس آن، تیکتاک از شرکت مادر چینی خود، یعنی بایتدنس، جدا خواهد شد. طبق این طرح، که قرار است روز جمعه در جریان یک تماس تلفنی میان «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا و «شی جینپینگ» رهبر ارشد چین مورد بررسی قرار گیرد، مالکیت این پلتفرم به کنترل آمریکا منتقل خواهد شد.
بسنت گفت: این توافقی میان دو طرف خصوصی است و تأکید کرد که شکل نهایی توافق وابسته به تأیید مستقیم در بالاترین سطح سیاسی خواهد بود. او خواستههای چین در خصوص تیکتاک را «بسیار تهاجمی» توصیف کرد که نشاندهنده مقاومت پکن در برابر واگذاری کنترل این پلتفرم است.

مذاکرات از طرف ایالات متحده با هدایت بسنت و نماینده تجاری آمریکا، «جیمیسون گریر» و از طرف چین با حضور معاون نخستوزیر در امور اقتصادی، «هه لیفِنگ»، دنبال شد. این چهارمین دور از مذاکرات محسوب میشود که علاوه بر تیکتاک، موضوعاتی مانند تعرفههای تجاری و سایر مسائل حساس اقتصادی را نیز دربر گرفت.
فوریت این مذاکرات ناشی از قانونی است که کنگره آمریکا سال گذشته تصویب کرده بود. این قانون تیک تاک را ملزم میکرد که ارتباط خود را با مالکیت چینی قطع کند، در غیر این صورت با ممنوعیت کامل در سراسر آمریکا مواجه خواهد شد؛ دلیلی که به نگرانیهای امنیت ملی نسبت داده شده است. ترامپ برای اجرای این قانون مهلتی را تعیین کرده بود، اما تأخیرهای مکرر باعث تردید درمورد اجرای آن شده است. او تاکنون سه بار اجرای این اقدام را به تعویق انداخته و تأکید کرده که اختیار تعلیق کامل این ممنوعیت را دارد.
اگرچه تیکتاک محور اصلی این دور از مذاکرات بود، تجارت همچنان به عنوان منبعی حلنشده از تنش باقی مانده است. گریر اشاره کرد که کنترلهای صادراتی چین بر مواد معدنی کمیاب و آهنرباها نیز در مذاکرات مطرح شد و احتمالاً به موضوعی محوری در دور بعدی گفتوگوها تبدیل خواهد شد که انتظار میرود طی یک ماه آینده برگزار شود.
نبرد تعرفهای ادامهدار بر هر دو اقتصاد سنگینی کرده است. در ماه اپریل، ترامپ تعرفههایی تا 145 درصد بر واردات کالاهای چینی اعمال نمود که عملاً تجارت دوجانبه را فلج کرد، هرچند بعداً آنها را به 30 درصد کاهش داد. چین نیز در پاسخ، تعرفهای 10 درصدی بر کالاهای آمریکایی وضع کرد. دو طرف توافق کردند که افزایشهای بعدی تعرفهها را به طور موقت متوقف کنند، اما این آتشبس قرار است در نوامبر به پایان برسد.
مسائل فناوری نیز روابط دو کشور را تحت فشار بیشتری قرار داده است. در اواخر هفته گذشته، وزارت بازرگانی آمریکا چندین شرکت تولیدکننده تراشه چینی را در فهرست سیاه تجاری قرار داد و محدودیتها علیه بخش فناوری پکن را تشدید کرد. در پاسخ، چین روز شنبه اعلام کرد که برخی ریزتراشههای ساخت آمریکا را تحت تحقیق قرار خواهد داد. تا روز دوشنبه، رگولاتورهای چینی شرکت «انویدیا» را به نقض قوانین ضدانحصار متهم کردند.
اینکه توافق اولیه مالکیت تیک تاک پابرجا خواهد ماند یا خیر، بستگی به گفتوگوی آتی میان ترامپ و شی در اواخر همین هفته دارد. در صورت تأیید، این چارچوب میتواند یکی از موانع موجود در روابط دو کشور را از میان بردارد؛ روابطی که همچنان با تعرفهها، محدودیتهای فناوری و رقابت فزاینده برای نفوذ جهانی تحتالشعاع قرار دارد.
دیدگاهتان را بنویسید