محافظت‌هاي گوناگون از منبع تغذيه
در اين بخش به بررسي انواع گوناگون محافظت از منبع تغذيه در مقابل شرايط بحراني مي‌پردازيم. بسياري از منابع تغذيه ارزان قيمت فقط داراي محافظ‌هاي ضروري هستند كه بايد در همه منبع‌تغذيه‌ها بكار گرفته شود (نظير OCP، SCP، OVP) اما منبع‌تغذيه‌هاي گران‌قيمت و حرفه‌ا‌ي معمولاً شامل مدارات حفاظتي بيشتري هستند.
Power Good
سيگنال Power Good يا Power_OK اشاره به اين دارد كه خروجي‌هاي ولتاژهاي 12+ ولت، 5 ولت و 3/3+ ولت در سطح مناسبي قرار دارند و توسط منبع‌تغذيه به درستي تنظيم شده‌اند. اين سيگنال تضمين مي‌كند كه منبع‌تغذيه قادر است توان مورد نياز را تامين كند. در صورت بروز هرگونه مشكل در خروجي‌ها، اين سيگنال صادر نخواهد شد و بنابراين منبع‌تغذيه نيز روشن نمي‌شود.
محافظت از جريان بالا (OCP)
اين محافظ در اكثريت منبع‌تغذيه‌ها وجود دارد و اجازه نمي‌دهد تا جريان از مقدار مجاز فراتر رود و زمانيكه اين اتفاق رخ دهد سريع جريان را محدود خواهد كرد. طبق استاندارد ATX 2.2 در صورتيكه بار در هر خط خروجي به 240 ولت آمپر يا بالاتر برسد OCP بايد مداخله كند و مانع عبورش از حد جريان شود (به هرحال در نسخه جديد اين استاندارد يعني استاندارد ATX 2.31، محدوديت 240 ولت آمپر حذف شد). بسياري از سازندگان به منظور دور زدن محدوديت 240 ولت‌آمپري كه استاندارد ATX 2.2 ايجاد كرده بود، در عوض يك خط 12+ ولت از چند خط 12+ ولت مجازي در منبع‌تغذيه‌‌هايشان استفاده مي‌كردند. هريك از اين خط‌ها محدوديت 240 ولت آمپر دارند، بنابراين با توجه به اينكه تعداد خط‌هاي 12+ ولت افزايش پيدا مي‌كرد در نتيجه مقدار OCP نيز افزايش مي‌يافت.
براي بكارگيري OCP در منبع‌تغذيه دو چيز ضروري است، IC محافظ كه از OCP پشتيباني كند و مقاومت‌هاي شنت. مقاومت‌هاي شنت، مقاومت‌هاي كوچك و بسيار دقيقي هستند كه براي اندازه‌گيري جريان در خروجي‌هاي منبع‌تغذيه استفاده مي‌شوند. بوسيله شمردن تعداد مقاومت‌هاي شنت در جاهاي كه سيم‌هاي 12+ ولت لحيم شده قادر به تشخيص تعداد خط‌هاي مجازي 12+ ولت خواهيم بود.
محافظ ولتاژ بالا و پايين (OVP/UVP)
طبق استاندارد ATX 2.31 مدارات تشخيص محافظت ولتاژ بالا بايد از مدارات كنترل تتظيم‌كننده مجزا و مستقل باشند. بنابراين منبع‌تغذيه‌ها داراي مدار محافظت مستقل براي ولتاژهاي بالا هستند. لازم بذكر است كه محافظت از ولتاژهاي پايين (UVP) جزو مشخصات استاندارد ATX نيست بنابراين بكارگيري اين ويژگي در اختيار سازندگان خواهد بود.
همانطور كه اشاره شد UVP و OVP ولتاژ هريك از خط‌هاي منبع‌تغذيه را بررسي مي‌كند و در صورتيكه مقادير آنها از مقدار مجاز بيشتر يا كمتر باشند واكنش نشان مي‌دهند. استاندارد ATX 2.31 مقادير حداكثر، حداقل و استاندارد ولتاژهاي مختلف مشخص كرده است. در جدولي كه در ادامه آمده اين مقادير براي UVP مشخص شده است. لازم بذكر است كه محافظت از ولتاژ 5VSB جزو مشخصه‌هاي ضروري استاندارد ATX نيست.
همانطور كه مشاهده مي‌كنيد مقادير حداكثر ولتاژ بسيار بالا است. سازندگان مي‌توانند مقدار OVP را براي ولتاژ 12+ ولت تا 15/6 ولت تنظيم كنند. اما در مورد UVP از آنجاييكه هيچ استانداردي در اين مورد وجود ندارد بنابراين مقادير مربوط به آن در اختيار خود سازندگان خواهد بود.
محافظ توان بالا (OPP)
اين نوع محافظت در حقيقت زماني عمل مي‌كند كه از منبع‌تغذيه تواني بيش از حداكثر توان تعيين شده براي آن بكشيم. معمولاً OPP بين 50 تا 100 وات بالاتر از حداكثر توان منبع‌تغذيه است.
محافظ درجه حرارت بالا (OTP)
منبع‌تغذيه‌هايي كه داراي اين نوع محافظت هستند در حرارت‌گير (Heatsink) ثانويه داراي ترميستور هستند. ترميستور در حقيقت مدار محافظت را در مورد درجه حرارت حرارت‌گير مطلع مي‌كند. اگر درجه حرارت بيش از مقدار پيش‌فرض شود منبع‌تغذيه خاموش خواهد شد.
محافظ اتصال كوتاه (SCP)
اين محافظ كليه خروجي‌هاي منبع‌تغذيه را بررسي مي‌كند و درصورتيكه امپدانس كمتر از 0/1 پيدا كند بلافاصله منبع‌تغذيه را خاموش خواهد كرد. به عبارت ديگر اگر در خط‌هاي خروجي اتصال كوتاهي رخ دهد اين محافظ عمل مي‌كند و موجب خاموش شدن منبع‌تغذيه مي‌شود. در حقيقت با اين عمل از آتش‌سوزي يا صدمه ديدن قطعات كامپيوتر جلوگيري مي‌كند. طبق استاندارد ATX 2.31 دو خط خروجي 12+ ولت بايد داراي محافظ اتصال كوتاه مجزايي باشند.
در جدول زير مشخصات چند نوع از محبوب‌ترين مدارات مجتمع شده محافظت در طرف ثانويه منبع‌تغذيه‌هاي امروزي ارايه مي‌كنيم:
سامی جان ! گل کاشتی ! خیلی دوست داشتم در مورد مفاهیم پاور به طور اختصاصی و پایه بحث بشه ! آقای پناهی دست شما هم درد نکنه ! موفق و پیروز باشید !