بررسی تخصصی تلفن هوشمند اکسپریا XZ1 سونی؛ پرچم دار در حاشیه

بدون در نظر گرفتن وضعیت بین المللی، سونی بدون شک یکی از محبوب ترین کمپانی های حاضر در ایران است. از سال ها پیش تا کنون وجود داشتن نام سونی بر روی یک کالای دیجیتال مترادف با کیفیت بالای ساخت، ارزش زیاد خرید و تا حدودی انتخاب یک کالای لوکس بوده است. در سال های اخیر سونی کمی از روزهای اوج خود فاصله گرفت. ظهور شرکت های بزرگی از کره جنوبی و دست یابی آنها به تکنولوژی های جدید و از سوی تمرکز فوق العاده زیاد بر روی بخش تبلیغات باعث شدند سونی سهم خود از بازارهای گوناگون حوزه محصولات دیجیتال را از دست دهد. اما از دست دادن بازار به معنی افت کیفی محصولات این شرکت نیست. سونی همچنان حداقل هایی را برای تولید کالاهای خود در نظر میگیرد که باعث می شوند خرید یک وسیله با لوگوی سونی هنوز هم طول عمر و کیفیت ساخت بالا را تضمین نماید. داستان سونی در بخش تلفن های هوشمند با فراز و فرودهای زیادی همراه بوده. در زمان هایی به نظر می رسید سونی به پایان راه خود رسیده و چیزی به توقف فعالیت این شرکت در بازار گوشی های موبایل باقی نمانده است. اما سودآوری بسیار بالا در بخش های دیگر از جمله کنسول های بازی و سنسورهای عکاسی باعث شد سونی و هواداران آن به آینده امیدوار باقی بمانند. این شرکت در سال 2017 چندین گوشی روانه بازار کرد که از میان آنها اکسپریا ایکس پرمیوم و اکسپریا XZ1 را می توان جزو گوشی های رده بالا طبقه بندی کرد. عملکرد ایکس پرمیوم پیشتر مورد بررسی قرار گرفته و حالا نوبت به XZ1 است.

طراحی و ساخت

با وجود اینکه در سال 2017 شرکت های بسیار زیادی به سبک طراحی جدید و حذف کردن حاشیه های بالایی، پایینی و اطراف نمایشگر رو آوردند، سونی تصمیم گرفت این سال را هم با طراحی کلاسیک خود سپری کند. اگر در گوشی های تولید شده توسط شرکت هایی مانند اپل، سامسونگ، ال جی و حتی کوچکترهایی مانند شیائومی و اسنشال فون حاشیه ها تا جای ممکن کاهش پیدا کرده اند، در XZ1 چنین شرایطی وجود ندارد. اما تصمیم گرفتن درباره این سبک طراحی بسیار ساده و سرراست است. یا به آن علاقمند خواهید شد یا از حاشیه های زیاد بدتان خواهد آمد. در هر صورت اظهار نظر درباره ساختار طراحی گوشی کاملا سلیقه ای است. از یک نقطه نظر بی طرفانه باید گفت با وجود تکراری بودن این طراحی، سونی در آن به مهارت فوق العاده ای رسیده و ظاهر گوشی کاملا متمایز کننده و گیرا است. تقریبا 68 درصد از نمای روبرویی گوشی را نمایشگر در بر می گیرد و حاشیه ها به وضوح در بالا، پایین و اطراف آن به چشم می خورند.

سونی در این گوشی از بلندگوهای استریو استفاده کرده که گریل های آن جلوی گوشی قرار گرفته اند. دوربین جلو، سنسور مجاورت سنج و یک چراغ LED کوچک جزئیات پنل روبرویی گوشی را شکل می دهند.

پشت گوشی بسیار ساده است. لوگوی اکسپریا در مرکز قرار گرفته، مجموعه سنسورها و فلش در بالا و وسط و در سمت چپ هم لنز بزرگ و برآمده 19 مگاپیکسلی دوربین جا خوش کرده اند.

سمت راست گوشی کمی شلوغ تر از سایر بخش هاست. به جز یک نوار پلاستیکی آنتن در بخش بالایی، کلیدهای تنظیم صدا، کلید پاور که در نقش سنسور اثر انگشت نیز عمل می کند و یک کلید اختصاصی شاتر دوربین هم در این سمت به چشم می خورند.

سمت چپ دو نوار پلاستیکی دیگر در بالا و پایین قرار دارند و یک درپوش فلزی نیز در مرکز به چشم می خورد. با جدا کردن این درپوش به محل قرارگیری سیمکارت ها و کارت حافظه microSD دسترسی خواهید داشت.

ورودی 3.5 میلیمتری هدفون در بالای گوشی در کنار یک میکروفن قرار گرفته و یک میکروفن دیگر در پایین گوشی به همراه پورت USB-C سایر جزئیات را شکل می دهند.

اجازه بدهید کمی به جزئیات این طراحی بپردازیم. استفاده سونی از آلومینیوم در بدنه باعث شده در دست گرفتن XZ1 حس کار کردن با یک گوشی رده بالا و گران قیمت را به خوبی منتقل کند. اما مانند همه گوشی های آلومینیومی دیگر، خطر سُر خوردن گوشی همواره شما را تهدید خواهد کرد. البته ساختار مستطیلی گوشی کمی به محکم قرار گرفتن آن در دست کمک خواهد کرد اما زمانی که بخواهید گوشی را در جیبتان قرار دهید یا قصد خارج کردن آن را داشته باشید بدون شک متوجه لیز بودن گوشی خواهید شد.

بر خلاف تقریبا همه شرکت های دیگر، سنسور اثر انگشت در XZ1 (و سایر گوشی های سونی که از این قابلیت استفاده می کنند) نه در پنل جلویی و نه در بخش پشتی آن، بلکه در کناره سمت راست گوشی قرار گرفته. شاید به نظر برسد این محل برای وجود سنسور اثر انگشت چندان مناسب نیست اما کار کردن با گوشی به شما ثابت خواهد کرد قرار دادن آن در قسمت مورد اشاره بهترین تصمیم ممکن بوده است. وقتی گوشی را در دست بگیرید به صورت طبیعی و خودکار انگشت شست شما در همان موقعیتی قرار میگیرد که سنسور اثر انگشت این گوشی تعبیه شده. در نتیجه نیازی نیست موقعیت انگشت اشاره خود در پشت گوشی را تغییر دهید یا برای رساندن انگشت به سنسور دستتان را کش دهید.

اما همین سنسور اثر انگشت یک نقطه ضعف نیز دارد. برای استفاده از حسگر باید ابتدا یک بار کلید پاور را فشار دهید و سپس انگشتتان را روی کلید نگه دارید تا سنسور عمل کرده و شما را بشناسد. شاید این کار باعث شود از روشن شدن اتفاقی گوشی در اثر در دست گرفتن آن جلوگیری شود اما سرعت تشخیص سنسور چندان زیاد نیست و چند صدم ثانیه مکث مورد نیاز برای فعال سازی آن کاملا به چشم می آید.

این گوشی از استاندارد IP68 استفاده می کند و در نتیجه در برابر آب و گرد و غبار مقاوم است. سونی را می توان اولین شرکت بزرگی دانست که از چندین سال قبل به ضد آب کردن گوشی های خود می پردازد و در این مسیر کاملا حرفه ای به حساب می آید. در مجموع اگر نسبت به سبک طراحی سونی نظر منفی ندارید باید گفت XZ1 جزو گوشی های خاص و زیبای بازار طبقه بندی می شود و کیفیت ساخت آن نیز در رده بسیار بالایی قرار می گیرد.

صفحه نمایش و سخت افزار

بر خلاف XZ Premium، در XZ1 خبری از نمایشگر 4K یا QHD نیست. سونی تصمیم گرفته برای این گوشی از یک نمایشگر 5.2 اینچی FHD استفاده کند. پنل های مورد استفاده سونی از نوع IPS LCD و با قابلیت نمایش 16 میلیون رنگ هستند. درباره چنین تصمیمی باید به چند نکته توجه داشت. مورد اول تفاوت بین یک نمایشگر FHD و یک صفحه نمایش QHD است. در استفاده عادی کاربران نمی توانند بین این دو نمایشگر تفاوتی قائل شوند. ابعاد کوچک پنل و فاصله ای که گوشی از چشم کاربران دارد باعث می شوند از نگاه کاربر تفاوتی بین یک نمایشگر QHD و FHD وجود نداشته باشد. چگالی پیکسلی 424ppi فراتر از نیاز به نظر می رسد و کیفیت رنگ ها هم در پنل سونی در سطح استاندارد ارزیابی می شوند. ضمن اینکه سونی از یک موتور تصویر اختصاصی با نام X-Reality نیز استفاده می کند که در باز تولید تصاویر و رنگ ها نقش موثری دارد. اما نکته منفی درباره این نمایشگر حداکثر روشنایی بسیار کم آن است. استفاده از گوشی در نور مستقیم خورشید به دلیل این ویژگی منفی بسیار دشوار است و حتی در تصاویری که برای تنظیم این بررسی تهیه شده اند نیز به وضوح مشخص است که XZ1 در محیط های باز نمی تواند روشنایی مناسبی در اختیار کاربر قرار دهد.

اما اصلی ترین انتقاد در زمینه نمایشگر به تناسب وضوح و قیمت بستگی دارد. شما برای خرید XZ1 می بایست مبلغی در حدود 2.5 میلیون تومان هزینه کنید. بدون شک چنین قیمتی در رده گوشی های گران قیمت و پرچم دار قرار می گیرد. پس انتظار وجود نمایشگر با کیفیت تر چندان بیراه نخواهد بود. سونی در بخش تنظیمات XZ1 امکان تغییر گزینه هایی مانند میزان سفیدی را در اختیار کاربران قرار می دهد و سه حالت پیش فرض Professional، Standard و Vivid نیز وجود دارند که میزان نورهای مختلف در آنها متفاوت است و کاربر می تواند با توجه به عادت های خود گزینه مورد نظر را انتخاب نماید.

در بخش سخت افزار شاهد پیکربندی استاندارد پرچم داران سال 2017 هستیم.

همان طور که از چنین مشخصاتی انتظار می رود عملکرد XZ1 نیز بدون کندی، لگ و هنگ کردن است. سنگین ترین برنامه ها نیز به بهترین شکل ممکن روی این گوشی اجرا می شوند سوییچ کردن بین نرم افزارها و بازی ها به سرعت انجام می شود و تاخیری در باز کردن منوها نیز مشاهده نمی شود. بنچمارک ها نیز نشان دهنده همین نکات هستند. در واقع سونی با استفاده از آخرین سخت افزارهای موجود در بازار عملکرد فنی XZ1 را تضمین کرده است و در این راه نیز موفق بوده است.

دوربین

سونی همواره تاکید بسیار زیادی بر روی دوربین های به کار رفته در گوشی های خود و کیفیت تصاویر گرفته شده با آنها داشته است. در XZ1 شاهد به کارگیری از یک دوربین با دقت 19 مگاپیکسل هستیم که در واقع همان دوربین بسیار عالی مورد استفاده در XZ Premium است. گشادگی دیافراگام f2.0، لرزشگیر الکترونیکی، تکنولوژی تشخیص فاز، فوکس لمسی و لیزری از جمله قابلیت های کلیدی این دوربین هستند.

کیفیت تصاویر گرفته شده با این دوربین همان چیزی است که از یک دوربین قدرتمند انتظار دارید. رنگ ها تقریبا در هیچ یک از تصاویر اشباع نشده اند و گسترده دینامیکی نیز به خوبی تحت پوشش قرار داده شده است. جزئیات تصاویر بر خلاف گذشته به خوبی حفظ می شوند و خبری از افکت آبرنگی که در بعضی از گوشی های رده بالا برای کاهش نویز به کار گرفته می شود هم نیست. در محیط داخلی نیز تصاویر کیفیت خوبی دارند و البته نویز هم طبق انتظار تا حدودی همراه شما خواهد بود. با این حال نویز تصاویر به اندازه ای نیست که نخواهید از دوربین با کیفیت XZ1 در محیط داخلی استفاده نکنید.

سونی قابلیت های جالبی را هم به وسیله دوربین XZ1 در اختیار کاربران قرار می دهد. برای مثال می توان از افکت هایی نظیر آنچه در اینستاگرام یا اسنپ چت وجود دارند استفاده کرد. یا به کمک قابلیت واقعیت افزوده اتاق خانه را به پارک ژوراسیک تبدیل کنید. برخی از این قابلیت ها جالب و برخی دیگر کمی کُند هستند که نشان می دهند XZ1 هنوز آماده نام گذاری شدن به عنوان یک گوشی با قابلیت های واقعیت افزوده نیست.

دیگر ویژگی جالب در دوربین اصلی XZ1 هم قابلیت تصویربرداری در حالت 720p و ثبت 960 فریم در هر ثانیه است. این قابلیت بارها و بارها در تبلیغات سونی مورد اشاره قرار گرفته و باید اعتراف کنیم در صورت وجود شرایط مناسب فیلمبرداری می تواند صحنه های خارق العاده ای را نیز رقم بزند. این شرایط مناسب برای کاربران عادی به ندرت به دست می آیند و در نتیجه معمولا این تصاویر دارای نویز زیاد یا دقت کم هستند. اما اگر یک کاربر حرفه ای هستید و به تجهیزات فیلمبرداری حرفه ای نیز دسترسی دارید می توانید چند ثانیه ای روی تصویربرداری 960fps این گوشی حساب باز کنید.

دوربین سلفی نیز دارای کیفیت 13 مگاپیکسل است و به یک لرزشگیر الکترونیکی مجهز شده. این دوربین نیز تصاویر با کیفیتی در اختیار شما قرار خواهد داد. البته اینجا هم نویز وجود دارد اما در هر صورت دوربین سلفی XZ1 از سطح استاندارد بالاتر است.

رابط کاربری

سونی همیشه به داشتن طراحی ساده و بدون پیچیدگی رابط کاربری در تلفن های هوشمند خود مشهور بوده است. این داستان در XZ1 هم وجود دارد. رابط کاربری تا حد ممکن ساده طراحی شده و همین نکته باعث می شود بارگزاری و سرعت لود شدن انیمیشن های آن نیز بسیار بالا باشد. در نتیجه حرکت کردن بین منوها به سرعت انجام می شود و هیچگونه لگ یا کندی در آن مشاهده نمی شود. XZ1 جزو اولین گوشی هایی است که به همراه نسخه هشتم اندروید روانه بازار شده اند و در نتیجه می توان انتظار داشت به نسخه های بعدی اندروید نیز بروزرسانی شود. ضمن اینکه همه قابلیت های جدید اندروید نیز در این نسخه وجود دارند که از جمله آنها می توان به بهبود عملکرد پردازشی، بهینه سازی استفاده از منابع و باتری و همچنین بروزرسانی های امنیتی اشاره کرد.

بخش تنظیمات همان طور که گوگل نیز عنوان کرده بود کاملا تغییر کرده و حالا دسته بندی گزینه ها از پیچیدگی های تنظیمات قدیمی اندروید کاسته است. در مجموع می توان گفت کار کردن با XZ1 تا اندازه زیادی همانند تجربه اندروید خالص است و تغییرات اعمال شده از طرف سونی تاثیر منفی بر عملکرد رابط کاربری نداشته اند.

باتری و صدا

باتری مورد استفاده در XZ1 دارای ظرفیت 2700 میلی آمپر ساعت است. شاید در نگاه اول به نظر برسد در حالی که بسیاری از گوشی های میان رده و پرچم دار حداقل از باتری هایی با ظرفیت 3000 میلی آمپر ساعت استفاده می کنند باتری XZ1 نا امید کننده خواهد بود اما در واقع اینطور نیست. XZ1 می تواند در صورتی که به شکل عادی از گوشی استفاده می کنید نزدیک به 2 روز همراه شما باشد و اگر استفاده شما از گوشی بسیار زیاد است نیز به راحتی می توانید روی همراهی یک روز کامل حساب باز کنید. سونی در زمان معرفی XZ Premium نیز اعلام کرده بود از روش هایی برای بهبود طول عمر باتری استفاده خواهد کرد که می توانند بدون نیاز به افزایش ظرفیت مدت زمان بیشتری کاربر را همراهی کنند. به نظر می رسد اینجا نیز همین شرایط وجود دارد و باتری XZ1 عملکردی فراتر از انتظارات دارد. ضمن اینکه پورت USB-C این گوشی را به تکنولوژی شارژ سریع نیز مجهز کرده است. نسخه سوم تکنولوژی Quick Charge باعث می شود بتوانید در مدتی نزدیک به 30 دقیقه به اندازه 50 درصد باتری ذخیره کنید که بسیار عالی به نظر می رسد. البته در طرف مقابل سرعت شارژ شدن گوشی چندان خیره کننده نیست. برای شارژ شدن XZ1 از 0 تا 100 درصد تقریبا به 150 دقیقه زمان نیاز خواهید داشت که جزو بیشترین زمان ها در بین گوشی های معرفی شده در سال 2017 است.  

 یک ویژگی جالب درباره باتری XZ1 نیز قابلیت Adaptive Charging است. به گفته سونی از آنجا که در شارژ باقی ماندن گوشی پس از آنکه به 100 درصد رسید می تواند باعث کاهش طول عمر باتری در دراز مدت شود، این گوشی به صورت هوشمند عملکرد شارژ باتری در شب را تا 90 درصد با سرعت بیشتری انجام می دهد و سپس به گونه ای شارژ شدن را تنظیم می کند که 10 درصد باقی مانده زمانی انجام شود که کاربر صبح از خواب بیدار می شود و به این ترتیب از “در شارژ ماندن بیش از حد” گوشی جلوگیری به عمل خواهد آمد.

اگر عادت دارید برای گوش دادن به موسیقی از هدفون استفاده کنید می توانید از عملکرد بسیار خوب XZ1 و هدفونی که به همراه آن عرضه می شود اطمینان داشته باشید. اما با وجود اینکه کیفیت صدای پخش شده از بلندگوها نیز رضایت بخش است نمی توان آنها را بهترین بلندگوهای فعلی دانست. با افزایش شدت صدا کیفیت نیز کمی کاهش می یابد که در هنگام گوش کردن به موسیقی کمی نا امید کننده است.

اکسپریا XZ1 پرچم دار سونی نیست. همان طور که یک نسخه مینی یا کامپکت از پرچم دار اصلی آنها هم نیست و یک پله پایین تر از XZ Premium قرار می گیرد (به دلیل ابعاد و کیفیت نمایشگر و ظرفیت باتری). اما قیمت این دستگاه ها حداقل در بازار ایران تقریبا با هم مساوی است. در نتیجه بین XZ1 و XZ Premium برای انتخاب گزینه اول کمی دچار مشکل خواهید بود. با این وجود XZ1 دستگاهی است که اگر مدل پرمیوم وجود نداشته باشد بهترین گوشی حال حاضر سونی و احتمالا آخرین آنها با سبک طراحی خاص این شرکت است.