استراتژی فیلتر شدن سرویس‌های خارجی با هدف حمایت از نسخه‌های داخلی و بومی، سیستم چندان جدیدی در کشور نیست. بارزترین نمونه از این موارد هم فیلتر شدن تلگرام با هدف حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی بود. فارغ از موثر بودن یا نبودن این تکنیک، آذری جهرمی چندی پیش ادعایی در خصوص فیلتر نشدن ویز (Waze) مطرح کرده است. اما این موضوع تا چه اندازه صحت دارد؟
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در یکی از گفتگوهایی که چند پیش در کلاب هاوس در جریان بود، در رابطه با فیلترینگ ویز با هدف رشد مسریاب‌های بومی اعلام کرد که این برنامه فیلتر نشده است، بلکه ایران را تحریم کرده. جهرمی در ادامه عنوان کرد که تحریم نیز به این دلیل است که این اپلیکیشن دیتاهای خود را روی کلادهایی برده است که IP های ایران را بسته‌اند. او معتقد است که دو مسریاب بلد و نشان در یک فضای رقابتی رشد کرده‌اند و دلیل پیشرفت آنها فیلترینگ رقیب خارجی نبوده است.
او با تأکید بر اینکه محدودیت اعمال شده از سوی ویز بوده، گفت که البته معنای حرف او این نیست که سیاست‌های فیلترینگ در کشور حساب و کتابی دارد، بلکه موضوع ویز فیلتر نیست. اما آیا این موضوع که وزیر ارتباطات تا این حد بر روی آن تأکید دارند، درست است؟
بررسی صحت فیلتر نشدن ویز در ایران
برای بررسی اظهارات جدید وزیر ارتباطات ابتدا به حساب توئیتر او رفتیم که چند سال پیش پیرامون دلیل انسداد ویز نکاتی را مطرح کرده بودند. جهرمی در رشته توئیتی پیرامون ویز گفته بود:
- حکم انسداد این برنامک یکسال پیش توسط یکی از قضات مشهد صادر شده و دلیل آن هم سهامداران اسرائیلی آن هستند. نصب بیشتر این برنامک باعث افزایش ارزش این شرکت می‌شود و بر همین مبنا حکم قضایی صادر شده.
- این برنامک در ایران دارای بیش از نیم میلیون کاربر بوده.
- علیرغم انسداد این برنامک در همان زمان، کاربران زیادی به خصوص رانندگان تاکسی‌های آنلاین با بهره گیری از فیلترشکن همچنان از این ابزار به دلیل قابلیتهای به روز بهره می‌بردند.
- اخیرا سهام این شرکت توسط گوگل خریداری شده و ظاهرا بخشی از سهام آن همچنان در اختیار شرکت اسرائیلی است.
- مجموع رانندگان تاکسی‌های آنلاین به بیست هزار کاربر بیشتر نمی‌رسد که در مقایسه با مجموع کاربران این برنامک سهم قابل توجهی ندارند.
- با توجه به اینکه در قانون نقش مستقیم حمایت از تولید داخل بر عهده دستگاه قضایی نیست، بعید به نظر می‌رسد این دستور قضایی برای حمایت از اپ بومی باشد.
- نحوه اقدام شرکت‌های تاکسی آنلاین برای اعمال دستور قضایی جای بررسی دارد.
- اگر بیاندیشیم که رشد شرکت‌های اسرائیلی باعث رشد اقتصاد رژیمی خواهد شد که همواره بر علیه مردم ایران عمل کرده، از تحریم‌ها گرفته تا اقدامات تروریستی، طبیعتا در استفاده از این ابزار ملاحظات بیشتری خواهیم کرد.
با بیان توضیحات فوق، موضوع نحوه اجرای دستور قضائی توسط شرکت‌های تاکسی آنلاین را به صورت حقوقی بررسی خواهیم کرد.
این رشته توئیت که مربوط به سال 2017 است به وضوح نشان می‌دهد که اپلیکیشن ویز به دستور قضایی فیلتر شده است. حتی در همان زمان هم رانندگان سرویس‌های تاکسی آنلاین مانند اسنپ و تپسی اجازه استفاده از برنامه ویز را نداشتند و در زمان ورود در صورتیکه ویز بر روی گوشی نصب بود، اجازه استفاده از برنامه داده نمی‌شد.
همین حالا هم با مراجعه مارکت‌های داخلی مانند کافه بازار و جستجوی برنامه ویز با این عبارت روبهرو خواهید شد که “این برنامه به دستور مقامات قضایی از حالت انتشار خارج شده است”. بنابراین طبیعی است که اگر دستور قضایی مانعی برای این فروشگاه‌ها نبود، با وجود تحریم می‌توانستند این برنامه را برای نصب در اختیار کاربران قرار دهند.
اسناد و مدارک موجود به خوبی نشان می‌دهد که در حدود 4 سال پیش اپلیکیشن ویز به دستور مقامات قضایی فیلتر شده است. اما اینکه چرا وزیر ارتباطات تأکید داشته که تحریم باعث محدودیت استفاده از این برنامه در ایران شده و نه فیلترینگ، دلیل آن بر ما مشخص نیست.
بیشتر بخوانید: قوه قضاییه استفاده از اپلیکیشن Waze را ممنوع کرد
بیشتر بخوانید: توضیح اسنپ در خصوص منع استفاده از اپلیکیشن مسیریاب ویز
توسط 
سرویس های داخلی هم هست که کار راه انداز است. حالا چند خدمت شاید سرویس های خارجی داشته باشه که اصلا بدرد کاربر ایرانی نمی خوره. ویز و توییتر و فیسبوک و … خیلی مهم نیستند. البته یوتیوب بحثش جداست.
فاز؟
ظاهرا دسترسی به اینترنت داره روزهای آخرش رو توی ایران سپری می کنه. هر روز سرویس ها رو محدودتر می کنند.
امیدوارم دسترسی به اینترنت هیچ وفت محدود نشود
دیگه شورش را در آوردند از شیر مرغ تا جون آدمیزاد را فیلتر کردند بعدا میزنی توی یکی از صفجه های فیلتر شده صفحه دعا و توبه را بالا می آورد به زودی نفس کشیدن هم فیلتر می شود و برای دم و بازدم بعدی نیاز به فیلترشکن مدل جدید است البته اگر آن را هم فیلتر نکرده باشند !!!
ساقیس خوب بوده
دلیل دیگه نداره وگرنه ما تو زمانه هستیم که حرف بزنی ثبت میشه