از دستگاه DJ چه میدانید؟(آشنایی کامل با ادوات و نرم افزارهای DJ برای اولین بار!)

پخش موسیقی و موزیک در جشنها و مراسمات ما ایرانی ها ریشه ایی قدیمی دارد.از آن زمان که در عروسی ها از موسیقی های زنده و سنتی استفاده میشد تا به حال این عادت بین ایرانی ها باقی مانده است و پخش موزیک های شاد اکنون جزئی جدایی ناپذیر از جشن های همگان است.تا همین چند سال پیش برای پخش این موسیقی ها از دستگاه های نسبتا قدرتمند HI-FI استفاده میشد و یا از گروه های فعال در این زمینه برای این منظور دعوت میشد.اما پس از ورود دستگاه DJ به کشور ما،ریتم این عادت تا حدودی عوض شده و هم اکنون سیستم های DJ در بسیاری از مراسمات مورد استفاده هستند.شما تا چه حد با دستگاه DJ آشنا هستید؟آیا قصد خرید این ادوات را دارید؟برای پاسخ به تمام این پرسش ها با ما همراه شوید.

ست های DJ در اکثر نمونه ها شامل دو عدد دک (Player) به همراه یک میکسر هستند که درون میکسر یک آمپلی فایر نیز وجود دارد.برخی از مدل های حرفه ایی حال حاضر و مدل های اولیه،از صفحات وینیل (Vinil) برای پخش استفاده میکردند.در این مدل ها میتوان از هردو دک به صورت همزمان نیز استفاده کرده و حالت اسکرچ (Scratch) در این مدل بسیار ساده و جذاب است.بزرگترین نقطه ضعف مدل های وینیل،کمبود صفحات،قیمت های بالا،میکسرهای آنالوگ و کمبود محتوا بود.زیرا درون صفحات وینیل حجم محدودی از اطلاعات و موسیقی قابل درج است.مدل های بعدی که در آینده به بازار اضافه شد،با قابلیت های ویژه ایی که داشتند باعث به کنار رفتن مدل های وینیل شدند.پس از مدتی ست های DJ به پلیرهای CD،DVD و حتی فلش درایو مجهز شدند.با این وجود دیگر محدودیت ها از میان برداشته شده و تعداد ترک (TRACK) قابل پخش بسیار بیشتر شد.با توجه به قابلیت اتصال USB به برخی از مدل های موجود،میتوان از هارد دیسک های اکسترنال نیز بهره برد.

میکسر های اولیه شامل مواردی ساده مانند تنظیم حجم صدا،سوئیچ بین دک ها و کنترل GAIN بودند.در مدل های جدید این قابلیت ها بسیار افزایش یافت.میکسر های جدید هم اکنون قادر به انجام افکت های متنوع مانند،MED،PFL،کنترل صدای زیر،پائین آوردن صدای خوانند،Backspin،Brak،Overloop،Flanger،انواع dsp،کنترل یک زمان مشخص برای تکرار،بالا/پائین بردن سرعت موسیقی به وسیله PITCH،عملیات SYNC و حتی کنترل نور هستند.میکسر ها شامل ورودی های دریافت آنالوگ صدا هستند زیرا دک ها غالبا از این طریق به میکسر متصل میگردند.البته در مواردی دک ها دارای رابطهایی اختصاصی هستند.رابط های معمول فیش های 3.5 و AV هستند.هر میکسر توان دریافت از دو دک یا پلیر را به صورت هزمان دارد.علاوه بر این ها بر روی میکسر ها خروجی های هدفون،میکروفون،اسپیکر و خروجی برای اتصال به یک آمپلی فایر قدرتمندتر (در صورت نیاز) وجود دارد.شاید بسیاری از کاربران از خود این سوال را بپرسید که وجود یک خروجی هدفون برای این دستگاه به چه دلیل است؟اکثر DJ ها از یک هدفون به هنگام کار استفاده میکنند.این هدفون ها به دو دلیل استفاده میگردد.در دستگاه های DJ دو دک برای کار همزمان وجود دارد.یک دک در طول جشن و کار مشغول به پخش بوده و DJ باید از محتویات پخش دک دوم باخبر باشد تا به سرعت و بدون وقفه به دک دوم سوئیچ کند.این هدفون صدای دک دوم را در گوش اپراتور DJ پخش میکند و در واقع DJ Man بدین وسیله میتواند کنترلی دقیق بر روی دستگاه و زمان پخش داشته باشد و در صورت نیاز به سرعت به دک دوم سوئیچ کند.دلیل دوم هم این است که در برخی مواقع صداهای اطراف مزاحم شنوایی اپراتور هستند و این مشکل در زمانی که اسپیکر مانیتور وجود نداشته باشد بیشتر شده و DJ ها با اتصال یک هدفون،میتوانند صدای حقیقی را شنیده و افکت های لازم را به خوبی اعمال کنند.هدفون های مخصوص DJ توسط بسیاری از برندها مانند سونی و پایونیر تولید میگردد و مهمترین مولفه آنها،تفکیک مناسب صدا و جلوگیری از ورود آواهای خارجی است.آمپلی فایرهای موجود در بسیاری از سیستم های میکسر،توانایی پشتیبانی از دو اسپیکر را دارا هستند.ما به شما توصیه میکنیم که برای دریافت بهتر و مناسب صدا حتما از بلندگوهای (ACTIVE) استفاده کنید و روی آمپلی فایر این ادوات حساب چندانی باز نکنید زیرا این آمپلی فایر از قدرت مناسبی برخوردار نبوده و قابل اتکا نستند.

برخی از DJ های حرفه ایی،قبل از حضور در مراسم موسیقی های مورد نظر خود را میکس کرده و به این طریق کنترل بهتری در زمان حضور در مراسمات خواهند داشت.میکسرها به جز موارد ذکر شده در بالا،قابلیت های چندان دیگری نداشته و باقی امکانات بر روی دک ها قرار دارد.هر پلیر دارای یک نمایشگر دیجیتالی است.این نمایشگر مواردی مانند نام TRACK،زمان گذشته از آن و زمان باقی مانده،نام خواننده و اطلاعات ریز،نام افکت های در حال کار،نمایش تنظیمات زمان SYNC و…را نمایش میدهد.مسئول دستگاه به شدت به این نمایشگر وابسته است زیرا کوچکترین اشتباه ممکن است باعث صرف زمان زیادی برای رفع آن شده و کار را بی نظم کند.

دو پلیر هر دو دارای یک دایره بر روی خود هستند.این وینیل ها قابلیت چرخش حتی با سرعت های بالا را دارند.اما کاربرد آنها چیست؟این گوی های شیطون به پخش TRACK متصل هستند و با چرخاندن آنها موسیقی در حال پخش با سرعت دلخواه به عقب یا جلو رفته و DJ ها از این حرکت برای ایجاد صدای جذاب ” Scratch” نیز استفاده میکنند.در زمان این قابلیت نیز باید محتاط بود.برخی از مدل های گران قیمت و HI-END  مانند مدل Pioneer NSX-Platinium ed نیز دارای یک نمایشگر بزرگ و لمسی هستند.این نمایشگرها قابلیت های ویژه ایی را به کاربران خواهد داد و سرعت و ابتکار عمل را بالا میبرد.مدل های جدید قابلیت پخش ها از حافظه های دیگر را نیز دارند.کارت های SD و ipad از نمونه های آن هستند.سیستم عامل مک (MAC) از نرم افزارهای مناسب و حرفه ایی برای ادیت و تولید موسیقی برخوردار است و به همین علت بسیار مورد توجه اصحاب این رشته و کمپانی های فعال در این زمینه است.بسیاری از دستگاه های DJ موجود قابلیت اتصال به MACBOOK ها را داشته و با نرم افزارهای اختصاصی آنها کار میکنند.Pioneer XDJ-RX از این نمونه ها است.برند Hercules نیز با یکی از مدل های معروف خود (DJCONTROLWAVE) و با استفاده از نرم افزار اختصاصی40  DJUCED و DJUCED DJW به تمامی محصولات “APPLE” متصل میگردد.

علاوه بر موارد ذکر شده،Player ها گاها مجهز به بخش به نام “LOOP” هستند.LOOP ها کلیدهایی مربع شکل هستند و معمولا در تعداد 16 عددی بر روی کنترلر های DJ نصب میگردند.تعداد زیادی از بیت ها به صورت پیشفرض بر روی آنها ضبط شده است و با پیچ های ولوم قرار گرفته در اطراف،فرکانس و موج صدای آنها قابل تغییر است.کار با سیستم های LOOP بسیار لذت بخش است اما به مهارت بالایی نیاز دارد.همچنین با ضبط موسیقی تولید شده توسط LOOP ها میتوان آنها را بر روی موسیقی های دیگر گذاشته و یا آنها را میکس کرد.در محصولات جدید شاهد مدل هایی هستیم که بدون لپ تاپ قادر به کار نبوده و برای فعالیت وابسته به یک سیستم کامپیوتری هستند.مدل Pioneer DDJ-SZ از همین نمونه ها است که بدون وجود لپ تاپ توانایی کار نداشته و با نرم افزارهایی که در ادامه به آنها میپردازیم،ست شده است.

نرم افزارهای حرفه ایی

برخی از کمپانی ها با تولید نرم افزارهای تخصصی در این زمینه،به راحتی لپ تاپ شما را به یک دستگاه DJ مبدل میکنند.این نرم افزارها عبارت هستند از،Virtual dj،tractor و serato.این نرم افزارها علاوه بر قابلیت کار بدون دخالت ست های DJ،طیف عظیمی از افکت ها و قابلیت های متنوع را در اختیار کاربران میگذارند.پس از اتصال ست های DJ به این نرم افزارها (از طریق لپ تاپ و مک بوک) قابلیت های یک DJ دوچندان شده و موسیقی بی نظیری را پخش خواهد کرد.به عقیده بنده،بهترین نرم افزار مورد استفاده برای این کار Virtual dj است.با استفاده از این نرم افزار دو عدد پلیر کامل در اختیار خواهید داشت که در تنظیمات میتوانید ظاهر و محل قرارگیری کلیدها را عوض کنید و حتی پس از مطالعه موارد راهنما،از کلیدهای میانبر صفحه کلید برای تسریع در عملیات ها بهره مند شوید.یک نشان دهنده وضعیت CPU لپ تاپ در بالای نرم افزار قرار دارد.چشمان یک DJ همیشه باید به سمت این نمایشگر باشد.اگر متوجه بالا رفتن وضعیت کاری پردازنده شدید،چند ثانیه ایی از اجرای افکت بپرهیزید.البته چندان نگران این قسمت نباشید زیرا با پیشرفت سخت افزاری در لپ تاپ ها این اتفاق بسیار نادر شده است و چندان جدی نیست.در هنگام کار با این نرم افزارها،از اجرای اپلیکیشن های سنگین به شدت بپرهیزید و سعی کنید تا بیشتر سورس سخت افزاری شما برای استفاده از نرم افزار باز بماند.

Virtual dj در قسمت تنظیمات خود قابلیت های مناسبی برای اتصال به دستگاه های “MIDI” دارد.همچنین میتوانید بدون دخالت میکسر،یک بلندگوی ACTIVE را مستقیما به لپ تاپ خود متصل کنید.بلندگوهای ACTIVE به لطف وجود آمپلی فایر داخلی نیازی به میکسر و آمپلی فایر نداشته و شما با تنظیمات متنوع نرم افزاری میتوانید صدای دلخواه خود را دریافت نمائید.در قسمت BROWSER لیست تمامی فایلهای موجود در لپ تاپ به شما نمایش داده خواهد شد و میتوانید TRACK های خود را به صورت دلخواه Play کنید.در قسمت SAMPLER افکت هایی برای شروع کار وجود دارد.مهمترین بخش این نرم افزار،قسمت EFFECTS است.در این بخش علاوه بر مواردی که در ابتدای مطلب در مورد افکت های پلیرها گفتیم،KEY changer،Vocals pl،Semi tone،Beatsgrid و…تعداد دیگری از افکت ها موجود است.در دو قسمت متفاوت توانایی کنترل GAIN را خواهید داشت.در زمانی که صدای اسپیکرها در حالت بالا و حداکثری قرار دارد،از تست افکت های حساس مانند TK Filter بپرهیزید چرا که ممکن است باعث ایجاد نقص فنی در بلندگوها شوند.کاربران حرفه ایی نیز با ساخت و میکس موسیقی در این نرم افزارها،آنها را پیش از نیاز آماده میکنند.وینیل های موجود در این نرم افزارها دقیقا مانند نمونه های واقعی عمل میکنند.

از بهترین تولید کنندگان کنترلرهای DJ میتوان به Pioneer،YAMAHA،DENON،Reloop،MIXVIBES و NATIVE INSTRUMETS اشاره کرد.اگر شما هم از علاقمندان به کنترلرهای DJ هستید،پیشنهاد ما به شما این است که ابتدا کار را با این نرم افزارها آغاز کرده و سپس برای خرید یک دستگاه DJ اقدام نمائید.مدل های ارزان قیمتی مانند Pioneer DDJ-SB،Pioneer DDJWEGO و American DJ ENCORP 2000 برای شروع بسیار مناسب هستند و امکانات خوبی را در اختیار کاربران قرار خواهند داد.اگر پس از مدت ها تمرین علاقه به خرید یک ست حرفه ایی تر دارید،مدل های RELOOP RMP 2.0،Pioneer XDJ R1،Pioneer 350BK،Pioneer DDJ-X2،DENON 3700 SET و Pioneer DDJ SZ نیز در خانواده نیمه حرفه ایی ها دسته بندی میگردند.برای خرید یک دستگاه DJ حرفه ایی و بسیار کامل نیز مدل های مانند،PLX 1000،Pioneer XDJ RX،Pioneer 2000 nexus ED و Pioneer XDJ 1000 در دسترس هستند.

برای ورود به دنیایی DJ ها در ابتدا علاقه و سپس استعداد لازم است.البته نمیتوان منکر قیمت های بالای این دستگاه ها شد!پس از مدتی کار و تمرین مداوم به یک DJ خوب تبدیل خواهید شد.اگر تخصصی در این زمینه ندارید با مطالعه در مورد موسیقی های الکترونیکی شروع کرده و سپس با نرم افزارهای معرفی شده تمرین کنید.امیدواریم همیشه شاد باشید و در مراسمات دوستان و اقوام خود را به هیجان آورده و اتفاقات بی نظیری را رقم بزنید!یادتان باشد که یک DJ خوب حتی با یک لپ تاپ نیز توانایی های خود را نشان خواهد داد.