به نظر می‌رسد که وضعیت مادربردهای کمپانی ازراک (ASRock) که منجر به سوختن پردازنده‌های Ryzen 9000 شرکت AMD می‌شوند، اکنون ابعاد جدیدی پیدا کرده است. بر اساس اخبار جدید منتشر شده، این مشکل به نحوه مدیریت اورکلاک توسط خود شرکت AMD مرتبط است. در گزارش‌هایی که پیش از این منتشر شده بودند گفته می‌شد که مادربردهای کمپانی ASRock به دلیل اعمال مقادیر توان بسیار بالا، که فراتر از حد مجاز است، پردازنده‌های سری Ryzen 9000 شرکت AMD را می‌سوزانند و از کار می‌اندازند. در ادامه بیشتر در رابطه با این موضوع صحبت خواهیم کرد، پس با ما همراه باشید.
سوختن پردازنده‌های AMD Ryzen 9000 روی مادربردهای ازراک
اگر هنوز از ماجرای سوختن پردازنده‌های سری Ryzen 9000 شرکت AMD، به‌ویژه روی مادربردهای کمپانی ASRock بی‌اطلاع هستید، باید بدانید که این مادربردها به نوعی به گورستان تراشه‌های این خط تولید تبدیل شده‌اند. بر اساس شمار گزارش‌هایی که تاکنون ثبت شده‌اند، مشخص شده است که بیش از 200 کاربر تحت تأثیر این مشکل قرار گرفته‌اند. در میان این پردازنده‌های آسیب دیده مدل‌های گران قیمتی مثل نسخه Ryzen 7 9800X3D دیده می‌شود که در حین استفاده روی مادربردهای ساخته شده توسط شرکت ASRock، دچار سوختگی شده‌اند. این بحران چند ماهی است که ادامه دارد و وقتی کانال Tech Yes City با این مشکل روبه‌رو شد، موضوع بیشتر مورد توجه قرار گرفت. خوشبختانه، اکنون سرنخ‌هایی در رابطه با دلیل اصلی این اتفاق پیدا شده است.
آخرین باری که در مورد این مسئله صحبت کردیم، گزارش‌هایی منتشر شده بود مبنی بر اینکه ممکن است این مشکل به دلیل نوسانات ولتاژ SoC اتفاق افتاده باشد، مشابه مشکلی که دو سال پیش پردازنده‌های سری Ryzen 7000 را تحت تاثیر قرار دارد. در این مورد مقادیر ولتاژ فراتر از محدوده‌ای توصیه شده از سوی شرکت AMD بود و این موضوع به عنوان یکی از دلایل احتمالی سوختن پردازنده‌ها مطرح شد. در جریان برگزاری نمایشگاه کامپیوتکس (Computex)، کانال Tech Yes City با تیم ASRock جلسه‌ای برگزار کرد که در آن «به صورت غیررسمی» دلیل اصلی سوختن پردازنده‌های شرکت AMD، به‌ویژه در مادربردهای ساخته شده توسط این کمپانی، فاش شد.
زمانی که با تیم مادربرد ASRock صحبت کردم، آن‌ها اعلام کردند که این مشکل به EDC و TDC مربوط می‌شود، که به ترتیب به معنیج جریان طراحی الکتریکی و جریان طراحی حرارتی هستند. اساساً، آن‌ها گفتند این اتفاق ناشی از لگام گسیختگی در تنظیمات Precision Boost Overdrive (PBO) است. باید اشاره کرد که این قابلیت در مادربردهای میان‌رده و بالارده مثل نسخه B650E یا X670E Taichi یا حتی B850 Steel Legend وجود دارد که باعث می‌شود بتوانند پردازنده‌های سری Ryzen 9000 کمپانی AMD را به‌صورت پیش‌فرض در حالت بیشینه تنظیمات PBO اجرا کنند.
— Tech Yes City
دلیل بروز این مشکل چیست؟
مشکل اصلی مادربردهای شرکت ASRock در این است که تنظیمات PBO را بیش از حد بالا می‌برند و این موضوع باعث خرابی پردازنده‌های سری Ryzen 9000 شده است. اگر EDC و TDC در مقایسه با مقدار توصیه شده توسط کمپانی AMD بالاتر باشند، باعث وارد شدن فشار الکتریکی بیش از حد بر پردازنده می‌شوند و همین موضوع در نهایت باعث سوختن آن خواهد شد، به‌ویژه در سیستم‌هایی که از خنک‌کننده مناسب پشتیبانی نمی‌کنند. این توان بالاتر باعث می‌شود اجزای داخلی تراشه برای مدت زمان طولانی‌تری آسیب ببینند. با این حال، گفته شده است که حتی نرم‌افزار Ryzen Master شرکت AMD نیز به‌طور خودکار قابلیت PBO را فعال می‌کند.
وضعیت بدتر از این حرف‌هاست. یک مهندس به من گفت که صرفاً نصب برخی از نسخه‌های Ryzen Master، پردازنده شما را به طور خودکار در حالت PBO قرار می‌دهد، اما به کاربر، نرم‌افزار یا BIOS اعلام نمی‌کند که این حالت فعال شده است. همچنین باید اشاره کرد که نمی‌توان این حالت را توسط تنظیمات بایوس مسدود کرد.
— دکتر ایان کاترس، 27 می 2025
بر اساس پستی که از سوی @IanCutress به اشتراک گذاشته شده است، مشخص شد که پردازنده‌های شرکت AMD به محض باز شدن Ryzen Master به طور خودکار وارد حالت PBO می‌شوند و تنها راه غیرفعال کردن آن، این است که ابتدا گزینه را فعال و سپس غیرفعال کنید. نکته جالب اینجاست که نمی‌توان فعال شدن قابلیت PBO را به کمک هیچ تنظیماتی در BIOS متوقف کرد. به عبارتی دیگر کاربران نمی‌توانند از فعال شدن قابلیت PBO توسط Ryzen Master جلوگیری کنند مگر اینکه خودشان به‌طور دستی در نرم‌افزار تغییراتی به وجود بیاورند. این موضوع عیب‌یابی و تنظیم عملکرد را به یک مسئله بزرگ تبدیل می‌کند و وقتی این مشکل را با تنظیمات بایوس مادربردهای شرکت ASRock (که مقادیر EDC و TDC را بیش از حد بالا می‌برند) ترکیب کنیم، کمپانی AMD نیز در این میان مقصر به حساب می‌آید.
حالا به عنوان یک مصرف‌کننده چه باید کرد؟
شرکت ازراک پیشنهاد می‌کند که کاربران جدیدترین نسخه‌ی BIOS را نصب کنند، چرا که این نسخه‌ها مشکلات مربوط به محدودیت ولتاژ را حل خواهند کرد. با این وجود تاکنون نه کمپانی AMD و نه شرکت ASRock بیانیه رسمی‌ای در این رابطه صادر نکرده‌اند، که نشان می‌دهد هنوز در پشت صحنه، ابهاماتی در جریان است. اگر اطلاعات بیشتری در مورد این موضوع منتشر شود شما را در جریان خواهیم گذاشت، پس با ما همراه باشید.
توسط 
توسط 
توسط 
آقا … در یوتیپ تبلیغ می کنه ازراک بهترین مادربرد برای اورکلاهست
هیچکی تو فکر رفعش نیست دنبال اینن بندازن گردن همدیگه