کدام جنگنده بیشترین پیروزی های هوایی را بدست آورده است؟

 در این مقاله به پیروزی های هوایی جنگنده هایی  می پردازیم که بعد از جنگ جهانی دوم عملیاتی شده اند و تنها اسم جنگنده های  امده که دارای  پیروزی هوایی ثبت شده هستند  و تنها شرکت در یک جنگ کافی نبوده  است.بسیاری از امار از منابع مختلف جمع اوری شده تلاش شده که اماری که بیشتر تکرار شده و قابل اعتماد تر است انتخاب شود.

میگ ۱۷:

اولین شکار ثبت شده میگ ۱۷ در سال ۱۹۵۸ و شکار یک فروند سی ۱۳۰ هرکولس ارتش امریکا بوده و بعد از ان در ویتنام  میگ ۱۷ پیروزهای زیاد به دست  اورد . گفته شده میگ ۱۷  ویتنامی ها  توانست ۷۱ فروند هواگرد امریکایی شامل ۱۱ فروند اف۸ کرسیدر،۱۶ فروند اف۱۰۵ ،۳۲ فروند اف۴ فانتوم ،دو فروند ای ۴ اسکای هاوک، هفت فروند ای ۱ اسکای ریدر و چند فروند بالگرد و هواپیما ترابری را سرنگون کند ولی به گفته مقامات امریکایی این رقم ۲۸ پیروزی بوده است . دست کم ۱۰۰ فروند میگ۱۷ نیز سرنگون شد .در سال ۱۹۶۹  جنگنده میگ ۱۷ کره شامل یک فروند هواپیما هشدار دهنده   زودهنگام امریکایی را سرنگون کردند .همچنین طی درگیری های  هوایی خاورمیانه بین اعراب و اسرائیل  میگ ۱۷ موفق به سرنگونی ۲۵ تا ۴۰ جنگنده اسرائیلی  طی چند جنگ شد که البته همین میزان نیز تلفات داشت.

میگ ۱۹:

در اوائل  دهه ۱۹۶۰ چند پیروزی شامل سرنگونی یک فروند بمب افکن شناسایی ار بی ۴۷  ارتش امریکا  در سال ۱۹۶۰ و سرنگونی یک فروند تی ۳۸ در سال ۱۹۶۴ توسط نیروی هوایی شوروی به دست  اورد . در ویتنام بین ۶ تا ۱۰ پیروزی شامل اف۴ فانتوم ، ای۶ اینترادر و اف۱۰۴ به دست  اورده است و دست کم ۱۰ فروند میگ۱۹ نیز سرنگون شد . احتمالا یک فروند اف۱۰۴ ارتش تایوان طی درگیری  با میگ ۱۹ ارتش چین از دست  رفته،طی نبرد اعراب و اسرائیل  سال ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳ شاید یک یا دو پیروزی توسط میگ ۱۹ به دست  امده باشد.

میگ۲۳:

  میگ ۲۳ اولین پیروزی هوایی میگ ۲۳ سرنگونی دو فروند اف۴ فانتوم اسرائیلی  در سال ۱۹۷۴ توسط میگ ۲۳ ام اس ارتش سوریه  ولی در عوض در جنگ سال ۱۹۸۲ جنگنده های اف۱۶ و اف۱۵ تواسنتند   ۳۰ میگ ۲۳ از مدالهای مختلف ام اس، ام اف و بی ان را سرنگون کنند(البته میگ۲۳ یک جنگنده نسل سوم  بود و اف۱۶ و اف۱۵ جنگنده های نسل چهارم).نبرد بزرگ بعدی برای میگ ۲۳ در جنگ ایران و عراق بود. عراق از تعداد زیادی نسخه قدیمی  ام اس و نسخه تهاجمی بی ان  و البته به نسخه پیشرفته تر مانند   ام اف و ام ال نیز دست راسی داشت بهره  میبرد که توان رادار بسیار ضعیف و فاقد  موشکهای رادار نیم فعال بودند . در این نبرد حداقل  ۸۰ فروند میگ ۲۳ عمدتا  از انواع ام اس  و بی ان توسط  اف۱۴ و اف۴  ایرانی سرنگون شدند در عوض  میگ  ۲۳ نیز توانستند  ۲۰ تا ۳۰ فروند جنگنده ایرانی  عمدتا اف۵ و اف۴ را سرنگون کند . در یک مورد ۱۱ اگوست سال ۱۹۸۴ یک میگ ۲۳ ام اف عراقی به خلبانی سرهنگ محمد هاشم یک فروند اف۱۴ ایرانی  را سرنگون کرد(با اتش موشک ار ۲۳ به احتمال زیاد). خود وی سه سال بعد قربانی یک اف۱۴ دیگر شد.در جریان  نبرد انگولا یک میگ ۲۳ ام ال کوبای یک فروند میراژ اف سی زد افریقای جنوبی را به زیر کشید،همچنین میگ ۲۳ ارتش شوروی نیز  چهار بالگرد ایرانی  را سرنگون کردند یک بار سرنگونی دو فروند بالگرد شینوک ایران در سال ۱۹۷۸ به اتش  موشک ار ۶۰ و توپ ۲۳ م م  و ده سال بعد نیز میگ ۲۳ ام ال دی ارتش شوروی دو فروند بالگرد کبرای ایرانی  را که اشتباه  وارد خاک افغانستان  شده بودن را با موشک ار ۲۴ سرنگون کردند در جریان نبرد بین لیبی و مصر درسال ۱۹۷۷ یک فروند میگ ۲۳ ام اس نیروی هوایی لیبی در داگ فایت قربانی میگ ۲۱ ام اف مصری شد و همچنین دو فروند میگ۲۳ نیروی هوایی لیبی از نوع ام اس نیز در سال ۱۹۸۹ به اتش اف۱۴ نیروی هوایی امریکا سرنگون شد.

میگ 29:

 طی جنگ اول خلیج فارس چهار فروند میگ ۲۹ ای توسط اف۱۵ ارتش امریکا و همچنین طی نبرد سال ۱۹۹۹ یوگسلاوی سه فروند توسط  اف۱۵ و یک فروند توسط  اف۱۶ سرنگون شد. تمامی جنگندهای سرنگون شده از نسخه پایین و ضعیف  میگ ۲۹ بودند(نسخه صادراتی).بر اساس برخی از گزارشات طی جنگ بین ارتیره واتیوپی در سال ۱۹۹۹ در مجموع سه فروند میگ۲۹ توسط سوخوی۲۷ ارتش اتیوپی که خلبان انها مزدوران  روسی بودند  سرنگون شده اند.همچنین در همین  جنگ ارتش اریتره مدعی است که میگ ۲۹ این ارتش  دو میگ ۲۱،سه میگ ۲۳ و یک سوخوی ۲۵ اتیوپی  را سرنگون کرده است. همچنین دست کم دو جنگنده اکراینی نیز توسط میگ۲۹ ارتش روسیه در درگیری های شرق اکرایین سرنگون شده است (البته هرگز نسخهای پیشرفته میگ ۲۳ مثل نسخه ام ال دی و یا نسخهای پیشرفته میگ ۲۹ مانند نسخها اس ام ویا اسم ام تی در جنگ به صورت عملی به کار نرفتند و همواره نسخه  ضعیفتر جنگندهای روسی در نبرد شرکت داشتند و تمامی نسخه های شکار شده میگ۲۹ از انواع پاییه صادراتی میگ ۲۹ ای بوده است ).

اف۴ فانتوم:

 در ویتنام اف۴ فانتوم موفق به  سرنگونی ۱۴۷  فروند میگ ویتنامی شد (فانتوم های نیروی هوایی و دریایی) و ۴۳ فروند فانتوم نیز از دست رفت . طی جنگ سال ۱۹۷۳ اعراب و اسرائیل  فانتوم های اسرائیلی  بیش از ۱۲۰ پیروزی  به دست اوردند و بین ۱۰ تا ۱۵ فانتوم نیز در رزم هوایی از دست رفت. طی جنگ ایران و عراق اف۴ فانتوم نیروی هوایی ایران بین ۷۰ تا ۷۹ پیروزی هوایی به دست  اورده که البته بین ۳۵ تا ۴۵ فانتوم نیز در رزم هوایی از دست داده بود البته برخی از منابع نیز پیروزهای هوایی فانتوم  ایرانی را بین ۴۰ تا ۴۵ فروند ذکر کرده اند .

اف۵ :

اگرچه اف۵  در ویتنام حضور داشت ولی هیچ پیروزی هوایی به دست  نیاورد و البته اگرچه ۹ فروند  اف۵ از دست  رفت ولی هیچ کدام نیز به اتش میگ های ویتنامی   نبود.در سال ۱۹۷۷ طی درگیری  نیروی هوایی اتوپی در سومالی حداقل دو میگ ۲۱ توسط موشکهای سایندوندر  بی توسط اف۵ سرنگون شدند که اولین  پیروزی هوایی ثبت  شده برای اف۵ است طی جنگ ایران و عراق اف۵ ایرانی ۶ تا ۱۲ پیروزی هوایی به دست اوردند(که تائید شده است ) اگرچه بین ۲۰  تا ۳۰ فروند انها بیشتر به اتش میگ ۲۱ سرنگون شدند.

اف۱۴ تامکت:

در نیروی دریایی امریکا موفق کسب پنچ پیروزی هوایی شد.اولین بار در سال ۱۹۸۱  طی درگیری  هوایی بر فراز مدیترانه   دو فروند اف۱۴ ای تامکت ارتش  امریکا دو فروند سوخوی۲۲  ارتش لیبی  را سرنگون کردند،در سال ۱۹۸۹ نیز دو فروند اف ۱۴ نیروی دریایی امریکا  دو جنگنده میگ۲۳ لیبی را سرنگون کردند .در جریان جنگ خلیج فارس نیز یک میل۸ قربانی سایندوندر  شلیک شده از یک تامکت شد.در خدمت نیروی هوایی ایران  اف۱۴ بین سالهای ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸ در جنگ علیه عراق استفاده شد .امارهای  بسیاری  از میزان تلفات اف۱۴ داده میشود که هیچکدام قابل تائید نیست .ارقام ذکر شده ۵۵ تا ۱۳۰  فروند متغیر است .تامکتهای ایرانی در جنگ با توجه به تحریفات به وجود آمده که علل مختلفی دارد، سردرگمی قابل ملاحظه‌ای در این زمینه وجود دارد. پس از پایان جنگ تحمیلی در نشستی که با حضور فرماندهان ارشد نظامی برگزار گردید، عنوان شد که مجموعا ۷۱ تیر موشک AM-54 به سمت دشمن شلیک شده و ۱۰ تیر نیز در حالیکه تامکت‌های حامل آنها سقوط کرده یا مورد اصابت قرار گرفته‌اند از بین رفته است. همچنین برای تامکت ۳۰ پیروزی هوا به هوا ذکر شد. از این میزان ۱۶ پیروزی اثبات شده با فینیکس (۴ پیروزی احتمالی)، ۱ پیروزی اثبات شده با اسپارو (۲ پیروزی احتمالی) و ۷ پیروزی اثبات شده با سایدوایندر در نظر گرفته شد. شاهد این آمار همانطور که برگزارکنندگان آن عنوان کردند شامل گزارش خلبانان هر دو طرف، دوربین توپ و TISEO و عکس‌های گرفته شده از لاشه هواپیماها به اضافه گزارشات اطلاعاتی هر دو طرف بود. در جلسه مذکور، ۷۰ درصد از مجموع تمام هواپیماهای ساقط شده عراقی را به F-14 نسبت دادند.  پس از اعلام این آمار، این نشست‌ در حالی پایان یافت که شواهد و مدارک مستدلی مبنی بر کسب ۱۳۰ پیروزی اثبات شده و ۲۳ پیروزی احتمالی توسط تامکت در دوران دفاع مقدس در دست است. از این میزان حداقل ۴۰ پیروزی توسط موشک فینیکس، ۱۵ پیروزی با موشک اسپارو، ۹۵ پیروزی با موشک سایدوایندر و ۳ پیروزی به وسیله توپ ۲۰ میلیمتری ولکان به دست آمد. در یک نبرد جالب توجه، ۴ فروند جنگنده عراقی اسیر دست انفجار سرجنگی قدرتمند تنها یک تیر موشک فینیکس شده و سقوط کردند. در چند مورد هم ۲ جنگنده به وسیله یک تیر موشک فینیکس منهدم شدند. همچنین دو فروند اف۱۴ طی جنگ قربانی میراژ اف۱ و یک فروند قربانی میگ۲۳ شد.

اف۱۶ فالکن :

اولین پیروزی هوایی اف۱۶ سرنگونی یک میل ۸ سوری در سال ۱۹۸۱ توسط اف۱۶ ای ارتش  اسرائیل بود.در جریان نبرد بر فراز لبنان دست کم ۴۴ پیروزی هوایی توسط  اف۱۶ ارتش  اسرائیل به دست  امد و تنها دو گزارش از سرنگونی این جنگنده توسط  میگ ۲۳ سوریه وجود  دارد که تائید نشده است.بر اساس گذارشان خلبان هر دو میگ۲۳ سوری طی همین درگیریها  بعد از سرنگون کرد یک اف۱۶ (برای هر خلبان سوری)خود توسط  دیگر اف۱۶ سرنگون شده اند . همچنین اف۱۶ ارتش پاکستان  در دهه ۱۹۸۰ طی دخالت نظامی شوروی در افغانستان دست کم ۹ جنگنده نیروی هوایی افغانستان  شامل  میگ ۲۳،سوخوی۲۲ ،سوخوی ۲۳ و انتنوف  ۲۶ را سرنگون کردند.اف ۱۶ ارتش امریکاطی جنگ اول خلیج فارس هیچ  پیروزی کسب نکردند ولی  بعد از جنگ در سال ۱۹۹۲ یک اف۱۶ دی یک میگ ۲۵ عراقی را با اتش موشک  امرام سرنگون کرد که این اولین پیروزی رسمی موشک امرام بود . یک سال بعد یک میگ ۲۳ عراقی به اتش  امرام جنگنده اف۱۶ امریکا سرنگون شد وبین سالهای ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۵ نیز اف۱۶ در درگیرهای بالکان دست کم پنج فروند جی ۲۱ را سرنگون کرد .در سال ۱۹۹۹ نیز دو فروند میگ ۲۹ یوگسلاوی به اتش موشک امرام اف۱۶ از دست  رفت.

میراژ اف۱ :

اولین تجربه  نبرد فراگیرش را در جنگ ایران  و عراق سپری کرد که طی ان  ایران ادعای سرنگونی  ۳۵ فروند میراژ اف۱  توسط  جنگنده های  ایرانی  شامل ۳۳ فروند توسط اف۴ و دو فروند توسط  فانتوم سرنگون شد.ولی این امار نمیتواند درست باشد و کمتر از ۱۵ فروند میراژ در جنگ توسط  نیروی هوایی ایران  طی رزم هوا به هوا سرنگون شد.دلیل  ان تعداد میراژهای عراقی  است.عراق ۱۰۸ فروند  میراژ  اف۱ را طی سالهای ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸ تحویل گرفت در زمان اغاز جنگ خلیج فارس عراق  ۸۶ فروند میراژ اف۱ در اختیار  داشت (بر اساس گذارش پنتاگون در سال ۱۹۹۲) که ۹ فروند انها نابود، ۲۴ فروند به ایران فرار کردند ۸ فروند صدمه جدی دیدند و ما بقی  در خدمت ارتش عراق  باقی مانند.بر اساس این امار عراق دست کم تنها ۲۲  میراژ  در جنگ با ایران از دست  داده (با کم کردن میراژ های تحولی و میراژ های باقی مانده در سال ۱۹۹۱ )که همه انها هم در رزم هوایی سرنگون نشده اند . از طرفی میراژ های عراقی دست کم ۳۰ تا ۳۵  جنگنده ایرانی را سرنگون کردند اگرچه رقم ۲۰تا ۲۵ نیز وجود دارد که کمتر قایل اعتماد است ،در خدمت ارتش اکواردور در درگیریها مرزی بین این دو کشور دست کم یک سوخوی  ۲۲ ارتش پرو را سرنگون  کرد .طی درگیر در افریقا ،میراژهای اف۱ ارتش افریقای جنوبی چهار  میگ ۲۱ نیروی هوایی انگولا را سرنگون کردند (بین سالهای ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۲)اگرچه یک فروند میراژ اف۱ نیز به اتش یک میگ ۲۳ سرنگون شد.در سال ۱۹۸۲  میراژهای اف۱ عراقی به صورت اشتباه  دو فروند اف۱۰۰ نیروی هوایی ترکیه را سرنگون کردند که راه را گم کره و وارد خاک عراق  شده بودند . همچنین شش  فروند میراژ  اف۱ عراقی نیز در جنگ خلیج فارس قربانی اف۱۵ ایگل شدند که دو فروند از  این شش  فروند توسط  اف۱۵ عربستانی سرنگون شدند.  میراژ  ۲۰۰۰.تنها  پیروزی ثبت شده میراژ ۲۰۰۰ در درگیر هوا به هوا سرنگونی یک فروند اف۱۶ دی ارتش ترکیه  را در یک داگ فایت در سال ۱۹۹۶ به اتش یک موشک ماژیک  جنگنده میراژ۲۰۰۰  یونانی به زیر کشید.در سال ۲۰۱۲ ارتش تائید کرد در ان زمان اف۱۶ ترکی در داخل مرزهای یونان بود.

با تشکر از جنگ آوران،برای مطالعه جنگنده های بیشتر می توانید از این لینک استفاده نمائید.