سایه ای برفراز موردور: نقدی بر بازی Middle Earth: Shadow of Mordor

جان رونالد تالکین، نویسنده، شاعر و استاد دانشگاه مشهور انگلیسی، با خلق سری کتاب های ارباب حلقه ها و همچنین دیگر آثار خود نظیر هابیت، فرزندان هورین، سیلماریلیون و حتی مجموعه ی کوچک شعر تام بامبادیل، نه تنها آثاری ماندگار و فراموش نشدنی در سبک فانتزی خلق کرد، بلکه دنیایی شگرف را آفرید که از هر سو قابل بسط دادن و نوزایی است. در واقع همین ویژگی شگفت آور کتاب های او بود که موجب شد تا کارگردان خوش ذوق نیوزیلندی یعنی پیتر جکسون بتواند سری فیلم های ارباب حلقه ها و هابیت را از دل دنیای تالکین بیرون بکشد و دو سه گانه ی موفق و پرفروش را در دنیای سینما خلق کند. امری که متاسفانه فعالان صنعت بازی های کامپیوتری هیچ گاه نتوانستند با وجود تلاش های نسبتاً پرشمارشان، آن گونه ای که باید محققش سازند و علی رغم عناوین پرتعدادی که بر اساس دنیای بزرگ و غنی تالکین در دنیای بازی های کامپیوتری ساخته شد (و اکثرشان پس از موفقیت نخستین سه گانه ی سینمایی پیتر جکسون به وجود آمد) هیچ کدامشان نتوانستند دنیای منحصر به فرد کتاب های او را به شکلی جذاب و قدرتمند زنده کنند و حق مطلب را در مورد این دنیای فانتزی و سراسر رنگ و ماجرا ادا نمایند. البته در این میان معدود آثاری هم بودند که توانستند با تکیه بر شخصیت های سینمایی سه گانه ی جکسون به موفقیتی نسبی در این راه دست یابند و کمی در قلب هواداران دنیای ارباب حلقه ها جا باز کنند. به عنوان مثال می توان به سه گانه ی The Lord of The Rings اشاره کرد که ماجراها و شخصیت هایش به جز چند مورد استثنا، بیشتر بر پایه ی شخصیت ها و حوادث فیلم های جکسون بنا شده بود و چیز چندان جدیدی برای عرضه به مخاطب خود نداشت. یا سه گانه ی Battle for Middle Earth که در سبک استراتژی همزمان ساخته شده بود و با این حال هنوز وامدار فیلم های سینمایی ارباب حلقه ها به شمار می رفت. به این معنی که باز هم حوادث و شخصیت های موجود در سه گانه ی ارباب حلقه ها دست بالا را در این سری بازی ها داشتند و مبنای کلی عناوین مذکور بیشتر بر پایه ی داستان فیلم ها بنا شده بود. با این حال و با وجود موفقیت های نسبی عناوین مذکور، هنوز هم دنیای بازی های کامپیوتری از ساخت اثری درخشان که بتواند همانند فیلم های جکسون حق مطلب را در مورد دنیای تالکین ادا کرده و مهم تر از آن بتواند یک بازی جذاب، شسته رفته و منحصر به فرد لقب گیرد، عاجز بود. اما آزمون و خطای نسبتاً ناموفق EA بالاخره پایان یافت و نوبت به بخش بازی های کامپیوتری استودیوی برادران وارنر رسید تا پس از تجربه ی نه چندان موفق جنگ در شمال یا War in the North، سکان هدایت را از شرکت اسنوبلایند گرفته و به شرکت مونولیث بسپرد تا بلکه آنها بتوانند نام ارباب حلقه ها و هوادارن پر شمارش را با ساخت اثری شایسته و قابل توجه در دنیای بازی های کامپیوتری روسفید کنند. و اینگونه بود که بازی سایه موردور خلق شد.

      گالم یگانه شخصیتی از فیلم های ارباب حلقه هاست که در این بازی حضور دارد

داستان سایه ی مودور ماجرای انتقامی خونین را روایت می کند. انتقامی که تا کنون بارها به همین سبک و سیاق در آثار مختلف دنیای سرگرمی نمایش داده شده اما با این حال هنوز هم برخی جذابیت های خود را از دست نداده است. داستان حول و حوش شخصیت جنگاوری به نام تالیون می گردد، فرماندهی جسور و کارکشته که سالهای سال در انتهای سرزمین گاندور و نزدیک به دروازه ی سیاه موردور مستقر بوده و وظیفه ی حفاظت از جان انسانها در برابر ارتش ساه سائورون را بر عهده داشته است. جایی که او خدمت می کند را به نوعی می توان آخر دنیا دانست، مرز میان روشنایی و تاریکی، باریکه ای حائل مابین نیکی و پلیدی و خطرناک ترین جایی که می توان سراغ گرفت. در شبی بارانی و غم انگیز، همسر و پسر تالیون به دست سه فرمانده از ارتش سیاه نومنور به سرکردگی دست سائورون کشته می شوند. آنها قصد احضار سلبریمور، لرد الف ها را دارند اما روح ارباب الف پس از ظاهر شدن، به جای خدمت به نومنوریان، تالیون را از مرگ می رهاند و در جسم او حلول می کند. سلبریمور چیزی از گذشته ی خود به یاد ندارد و به همین دلیل، با تالیون و جسم او همراه می شود تا طی یک همکاری دوجانبه، ابتدا ارباب الف گذشته ی خود را به یاد بیاورد و پس از آن هم تالیون انتقام خون زن و پسر جوان خود را از گماشته های سائورون بگیرد. داستان سایه ی موردور اگرچه از برخی جنبه ها کلیشه ای است و نکته ی خارق العاده ای در بطن خود ندارد، اما در قیاس با داستان سایر عناوینی که پیش از این در دنیای ارباب حلقه ها ساخته شده بودند، یک سر و گردن بالاتر قرار می گیرد و روایت نسبتاً قابل قبولی هم دارد. با این حال اگر ملاک را پتانسیل فراتر از انتظار دنیای خلق شده به دست تالکین قرار دهیم می توانیم ادعا کنیم که حاصل کار از لحاظ قدرت داستانی می توانست در نهایت بسیار بهتر از این باشد. اما جلوه ای که این بازی در گیم پلی خود به نمایش گذارده ما را امیدوار می کند که این کاستی در دنباله های احتمالی این اثر تا حد فراوانی جبران شود و اینبار داستان به مراتب بهتر و قدرتمندتری را شاهد باشیم.

 دوقهرمان در یک کالبد که توانایی های منحصر به فردشان از نقاط قوت بازیست

برخلاف داستان متوسط بازی، گیم پلی آن بسیار از حد متوسط فراتر می رود و اگر سازندگان برخی نقاط ضعف موجود در این قسمت از اثرشان را می پوشاندند، شاید حتی اکنون می توانستیم شاهد یک شاهکار ارزشمند قابل بازی در دنیای ارباب حلقه ها باشیم. مهم ترین نکته ای که خصوصیات داستانی سایه ی موردور را به خوبی با گیم پلی آن پیوند زده و همگونی مطبوعی در ساختار کلی اثر پدید آورده، به خصوصیات متفاوت و منحصر به فرد دو قهرمان داستان یعنی تالیون و سلبریمور باز می گردد. سلبریمور به لحاظ الف بودن خود و همچنین به دلیل آنکه یک روح است از خصوصیات ماورایی خاصی بهره می برد که این ویژگی منحصر به فرد در استفاده ی بازیباز از جادوهای مختلف نمود می یابد. به عنوان مثال شما علاوه بر قابلیت ردیابی دشمنان به کمک دید الفی سلبریمور، قادر به استفاده از کمان الفی او نیز هستید که می تواند دشمنانش را از فواصل بسیار دورمورد هدف قرار داده و آنها را از پا دربیاورد. علاوه بر آن می توانید مثل آب خوردن و به سان اتزیو آدیتوره از در و دیوار و کناره ی صخره ها بالا بروید یا با پرش از ارتفاعات بلند هیچ آسیبی نبینید. در سوی دیگر ماجرا تالیون و توانایی های جنگاوری او قرار دارند که کمک فراوانی در مبارزات محسوب می شوند. تالیون قادر به استفاده از خنجر و شمشیر است و به کمک حرکات جذاب و روان او می توان کمبوهای مختلف و زنجیرواری را بر روی دشمنان پیاده کرد. این کمبوها از سیستمی مشابه با سری بتمن استفاده می کنند، با این تفاوت که بسیار خونین ترند و تلفیقشان با ویژگی های رنجری تالیون بسیار جذاب از کار درآمده و لذت بیشتری را به بازیباز منتقل می کند. خصوصاً اینکه می توانید با پیشروی در طول بازی و خرج کردن امتیازات تجربه ی که آن را از مبارزات مختلف به دست می آورید، حرکات و ویژگی های مبارزاتی بیشتری را آزاد کنید و قابلیت های منحصر به فرد سلبریمور و تالیون را ارتقا بخشید.

 تمام کننده های بازی که زنجیر کمبوها را تکمیل می کنند، بسیار جذاب و خونین هستند

علاوه بر خط داستان اصلی بازی که به ماجرای انتقام تالیون اشاره دارد، خطوط داستانی دیگری نیز در بازی گنجانده شده اند که بر ماموریت های فرعی تمرکز یافته اند. با توجه به ساختار گردش آزاد بازی و آزادی عملی که در گشت و گذار در محیط وجود دارد، شما می توانید هر کدام از این مراحل فرعی یا اصلی را به شکل دلخواه دنبال کنید اما آنچه مسلم است برای کسب تجربه ای بهتر از این اثر، توجه به ماموریت های فرعی که به تدریج و با تکمیل ماموریت های قبل آزاد می شوند، بسیار مهم است و نمی توان وجود آنها را نادیده گرفت. البته با توجه به اینکه بخشی از این ماموریت های فرعی بر آگاهی بازیباز از گذشته ی سلبریمور تمرکز دارند، شما خودبخود کنجکاو می شوید که آنها را به سرانجام برسانید و فقط بر ماموریت های اصلی بازی تمرکز نکنید. البته باید توجه داشت که پیوستگی گیم پلی، میان مراحل مختلف بازی و گشت و گذار در محیط از بین نمی رود و مابین این مراحل نیز می توانید به قلع و قمع دشمنان اصلی تان یعنی اورک ها بپردازید و علاوه بر کسب امتیاز تجربه، از مبارزات روان و پرکشش بازی لذت بیشتری ببرید.  

 وسعت نقشه قابل قبول است و با تسخیر برج هایی مشابه با سری اساسینز کرید، می توان مراحل فرعی بیشتری را آزاد کرد

مهمترین ویژگی سایه ی موردور که هسته ی اصلی گیم پلی نیز بر آن تمرکز یافته، خصوصیتی است که با نام نمسیس از آن یاد می شود. در سیستم نمسیس دشمنان بازی یعنی همان اورک ها سلسله مراتب معینی دارند و به ترتیب اولویت به اربابان جنگ، فرمانده و سرباز تقسیم می شوند. اگر دشمنان ضعیف تر بتوانند در طول مبارزات شما را شکست دهند، مرتبه شان افزایش یافته و قدرتمندتر می شوند؛ اما باید اعتراف کرد که این سیستم باوجود جذابیت های ذاتی خود، در عمل نتوانسته آنچنان که باید پتانسیل های نهفته در دل خود را ظاهر کند. اکثر فرماندهان اورک از خصوصیاتی شبیه به هم برخوردارند و در عمل تفاوت چندانی بین روش های از پا درآمدنشان وجود ندارد. بنابراین اکثر باس فایت های بازی علی رغم انتظاری که از آن می رود تکراری هستند و این خصوصیت را می توان به عنوان یکی از نکات منفی این اثر در نظر گرفت. اگر سازندگان بازی این نقطه ضعف مهم سایه ی موردور را با طراحی باس فایت های جذاب تر مرتفع می ساختند، اکنون هم می توانستیم شاهد مبارزات بهتری در طول مراحل این اثر باشیم و هم اینکه برخی مراحل فرعی بازی که مبتنی بر مبارزه با فرماندهان اورک هستند نیز از جذابیت بیشتری نسبت به حال حاضر برخوردار می شد.

 با اطلاع یافتن از نقاط ضعف و قوت باس ها، خیلی راحت تر از قبل می توان آنها را شکست داد

گرافیک بازی بر روی نسخه های نسل جدید بسیار چشم نواز به نظر می رسد و از جزییات بیشتری نسبت به گرافیک دو نسخه ی PS3 و Xbox 360 برخوردار است. قابلیت ریزش باران علاوه بر بافت های با کیفیت تر و عدم وجود صحنه های بارگذاری در هنگام انتقال به کات سین ها، از جمله خصوصیاتی هستند که تنها منحصر به نسخه ی PC و نسخه های کنسولی نسل هشتم بوده و دارندگان کنسول های نسل قبل از آن بی بهره اند. ضمن اینکه اگر بازی را بر روی کنسول های نسل قبل تجربه کنید باید با مشکلاتی نظیر عدم بارگذاری کامل بافت ها در برخی صحنه ها و همچنین لودینگ های پی در پی و طولانی نیز کنار بیایید. مشکلاتی که البته در مواجهه با گیم پلی خوب بازی کمی قابل تحمل تر می شوند و شاید بتوان با اندکی صبر و تحمل از آنها چشم پوشی کرد.

با تسخیر ذهن دشمنان می توان از آنها اطلاعات مفیدی کسب کرد و نقطه ضعف فرماندهانشان را دریافت

علی رغم تفاوت های گرافیکی دو نسخه ی نسل قبل و نسل جدید، سایه ی موردور به لحاظ کیفیت صوتی در هر دو نسل نمایش تقریباً یکسان و البته قدرتمندی دارد. موسیقی بازی در عین هماهنگ بودن با ساختار مراحل، به تم اصلی موسیقی سری فیلم های ارباب حلقه ها نیز وفادار است و در عین حال کاملاً منحصر به فرد و جذاب به نظر می رسد. صداگذاری بازی و هنرنمایی صداپیشگان نیز از جمله نقاط قوت دیگر این اثر به شمار می رود و بطور مثال شنیدن صدای آشنای گالم با نقش گویی اندی سرکیس ما را به یاد فیلم های خاطره انگیز ارباب حلقه ها می اندازد.

 اگر ضعف های سیستم نمسیس وجود نداشت اکنون می توانستیم یک گیم پلی بی نقص را به نظاره بنشینیم

بازی سایه ی موردور علی رغم برخی کاستی ها در داستان و گیم پلی، یکی از عناوین بسیار خوش ساخت و جذاب دنیای بازی های کامپیوتری در سال های اخیر به شمار می رود و حتی می توان آن را بهترین بازی ساخته شده از دنیای ارباب حلقه ها لقب داد. پس اگر عناوین پیشین ارباب حلقه ها در صنعت بازی های کامپیوتری موجب قهر شما با دنیای جذاب تالکین شده بود، تردید را کنار گذاشته و به سراغ بازی سایه ی موردور بروید تا برای نخستین بار شما را با سرزمین میانه و ماجراهای پرهیجانش آشتی دهد.