سال‌هاست که سیستم عامل‌های متفاوتی در دنیای کامپیوترها وجود دارند که هر کدام دارای ویژگی‌ها و مزیت‌های مخصوص به خود هستند. اکثر افراد فقط یک سیستم عامل (Operating System) روی کامپیوترشان دارند که با این کار، از مزیت‌های مخصوص OSهای دیگر غافل می‌مانند. به‌طور معمول برای استفاده از یک OS دیگر باید دستگاهی بخرید که از آن پشتیبانی کند. اما اینکار هزینه‌های اضافی به‌دنبال دارد. برای همین نصب دو سیستم عامل یا استفاده از سیمولاتور (Simulator) تنها انتخاب‌های ممکن هستند. بین این دو گزینه، نصب دستی سیستم عامل بهترین کار ممکن است. در این مقاله می‌خواهیم به تعریف بوت دوگانه (Dual Booting) بپردازیم و مزایا و معایب نصب دو سیستم عامل را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
بوت دوگانه (Dual Booting) چیست؟
به نصب دو سیستم عامل روی یک کامپیوتر «بوت دوگانه/Dual Booting» می‌گویند. البته شما می‌توانید بیش از دو سیستم عامل نیز روی کامپیوتر یا لپ‌تاپ خود نصب کنید که به این کار «بوت چندگانه/Multi-Booting» می‌گویند.
به‌عنوان مثال شما می‌توانید روی کامپیوترتان سیستم عامل‌های:
- ویندوز – لینوکس
- ویندوز – macOS
- لینوکس – macOS
را نصب کنید. البته توجه داشته باشید که نصب دو نسخه مختلف از یک سیستم عامل، راحت‌تر و بهینه‌تر از نصب دو سیستم عامل کاملا متفاوت است. مثلا نصب ویندوز 11 و 10 روی یک کامپیوتر، راحت‌تر و بهینه‌تر از نصب ویندوز 11 و لینوکس است.
مزایای نصب دو سیستم عامل
برنامه‌نویسی: یکی از اصلی‌ترین مزیت‌های لینوکس، پشتیبانی از زبان‌های برنامه‌نویسی متعددی مثل: C، C++، پایتون، پِرل، جاوا در کنار برنامه‌های کدنویسی و پشتیبانی از بَش (Bash) است. همچنین متن باز (Open-Source) بودن لینوکس، یک مزیت استثنایی برایش محسوب می‌شود. بهترین ترکیب برای برنامه‌نویسان این است که یکی از دو سیستم عامل دستگاه‌شان لینوکس باشد.
صرفه‌جویی در هزینه‌ها: با این روش، دیگر نیازی به خرید یک دستگاه جدید برای استفاده از یک سیستم عامل به‌خصوص ندارید. البته نصب دو OS نیاز به حداقل سیستم سخت‌افزاری موردنیاز برای نصب آن است.
گیمینگ: درست است که بیشتر بازی‌های روز دنیا که برای کامپیوتر پورت شده، برای ویندوز بهینه‌سازی می‌شوند. اما در سال‌های اخیر کمپانی Valve (مالک استیم) با توسعه Proton توانسته بازی‌های بیشتری را در دسترس کاربران لینوکس قرار دهد.
شاید بپرسید: Proton استیم چیست؟
پروتون (Proton) یک لایه سازگاری (Compatibility Layer) است که توسط کمپانی وَلو توسعه یافته تا بتواند برنامه‌ها و بازی‌های ویندوز را روی لینوکس اجرا کند. با اینحال، هیچ چیزی بهتر از خود سیستم عاملی نیست که به‌صورت طبیعی روی دستگاه قرار دارد. اگر از کاربران لینوکس هستید، پیشنهاد می‌شود که یک ویندوز نیز روی کامپیوتر خود داشته باشید. همچنین می‌توانید یک OS را فقط برای بازی کردن و OS دیگر را برای کارهای روزمره اختصاص دهید.
برنامه‌های انحصاری: هر سیستم عاملی برای خود یکسری اپلیکیشن‌های ویژه دارد که به‌طور انحصاری فقط در اختیار جامعه کاربران خودش است. مثلا تعدادی از نرم‌افزارهای لینوکس فقط روی خودش در دسترس هستند و نمی‌توان آن‌ها را روی ویندوز نصب کرد. برای همین با بوت دوگانه یا چندگانه می‌توانید تعداد بسیار زیادی از این اپلیکیشن‌های رایگان و پرکاربرد روز دنیا را در اختیار داشته باشید.
ایمنی: یکی از دلایلی که افراد به سراغ نصب دو سیستم عامل می‌روند این است که از یک OS فقط برای خریدهای اینترنتی، مدیریت حساب‌های بانکی و تجاری، خرید و فروش سهام و…. استفاده می‌کنند و OS دیگر را به کارهای روزمره خود اختصاص می‌دهند. دلیلش این است که اگر ویروسی وارد سیستم شد یا هکری اقدام به هک کامپیوتر کرد، به احتمال خیلی زیاد به آن سیستم عاملی که بیشتر استفاده می‌شود نفوذ می‌کند که این یعنی اطلاعات بانکی و حساب‌هایی که در OS دیگر بودند، آسیبی نمی‌بینند. البته لازم به ذکر است که مبحث «ایمنی» علاوه‌بر مفید بودنش، یک عیب بزرگ هم دارد که در ادامه آن را توضیح می‌دهیم.
معایب نصب دو سیستم عامل
هزینه ارتقای قطعات: از آنجایی که دو OS روی کامپیوتر نصب می‌شوند، پس به RAM بیشتری هم نیاز است. اگر کامپیوتر شما حافظه رم زیادی ندارد، باید به فکر خرید رم اضافی باشید. همچنین اگر حافظه HDD یا SSD کامپیوتر شما کم باشد، مجبور به خرید یک حافظه جدید می‌شوید.
ایمنی: اگر به یکی از سیستم عامل‌های کامپیوتر شما ویروس یا بدافزاری وارد شود، می‌تواند قطعات سخت‌افزاری کامپیوتر شما را آلوده کند. چون سخت‌افزار آلوده شده، پس آن یکی OS دیگر هم دچار مشکلات ویروسی می‌شود. البته برای جلوگیری از بروز این اتفاق، راه‌حل‌هایی مثل فعال بودن همیشگی فایروال، استفاده از آنتی ویروس و آپدیت کردن مداوم نرم‌افزار سیستم وجود دارد.
معرفی مراحل نصب
در این قسمت مراحل کلی نصب دو سیستم عامل را معرفی می‌کنیم. توجه کنید که این یک آموزش قدم به قدم نیست، بلکه یک دید کلی است برای زمانی که قصد نصب دو OS را داشتید.
بک آپگیری از اطلاعات: درست مثل نصب یک ویندوز جدید که پیشنهاد می‌شود از اطلاعاتتان Backup بگیرید، برای نصب دو سیستم عامل هم بهتر است همین کار را کنید تا اگر اشتباهی در یکی از مراحل صورت گرفت، نگران اطلاعاتتان نباشید.
پارتیشن‌ها: به‌طور معمول OS اصلی و پرکاربردتر روی یک درایو و OS ثانویه روی یک درایو دیگر نصب شود. برای ساخت، تغییر حجم، فرمت یا حذف پارتیشن‌ها می‌توانید از Disk Manager در ویندوز و از GParted در لینوکس استفاده کنید. این مرحله بسیار مهم است چون اگر اشتباهی صورت بگیرد، می‌تواند کل اطلاعات یک پارتیشن را پاک کند.
نصب: اگر تا به حال این کار را نکرده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم از ویدئوهای آموزشی در اینترنت استفاده کنید و مراحل را قدم به قدم با ویدئو انجام دهید.
راه‌اندازی Boot Manager: بوت منیجر برنامه‌ای است که به شما اجازه می‌دهد تا بین سیستم عامل‌هایی که نصب کردید، سوییچ کنید. در این مرحله باید بوت منیجر را راه‌اندازی کنید تا بتواند هر دو OS را شناسایی کند. می‌توانید از بوت منیجر پیش‌فرض ویندوز به نام BCD و برای لینوکس به نام GRUB، یا از بوت منیجرهای شخص-ثالثی مثل EasyBCD یا rEFInd استفاده کنید.
شخصی‌سازی: در مرحله آخر می‌توانید ترتیب و ظاهر منوی بوت را به انتخاب خودتان شخصی‌سازی کنید.
آیا نصب دو سیستم عامل، کار سختی است؟
خیر. به‌طور کلی برای هر کار کامپیوتری را که بخواهیم برای بار اول انجام دهیم، ممکن است کمی اضطراب داشته باشیم. اما وقتی طبق یک آموزش اصولی این کار را انجام دهید، به راحتی می‌توانید دو OS را به شیوه‌ی صحیح روی کامپیوترتان نصب کنید و مراحلش را یاد بگیرید.
سوالات متداول
بوت دوگانه (Dual Booting) چیه؟
به نصب دو سیستم عامل روی یک کامپیوتر «بوت دوگانه/Dual Booting» می‌گویند.
بوت چند گانه (Multi-Booting) چیه؟
به نصب چند سیستم عامل روی یک کامپیوتر «بوت چندگانه/Multi-Booting» می‌گویند.
نصب دو سیستم عامل چه فایده‌ای داره؟
محیط برنامه‌نویسی عالی – بهترین تجربه گیمینگ – استفاده از اپلیکیشن‌های انحصاری.
میشه روی یک کامپیوتر، هم ویندوز نصب کرد و هم لینوکس؟
بله. نصب این دو سیستم عامل در یک کامپیوتر ممکن است.
مطالب مرتبط:
دیدگاهتان را بنویسید