مهمترین نکات برای خرید یک تلویزیون 4K که تا کنون به آن اشاره نشده است

خرید یک تلویزیون این روزها بسیار متفاوت از گذشته است؛ تنوع بی نظیری از مدل و برندهای مختلف را در بازار رنگارنگ صوتی و تصویری پیش رو خواهید داشت. با این وجود تنها یک اشتباه در انتخاب می تواند مبلغ سنگینی را از جیب شما کم کرده و یک محصول نامناسب را به خانه شما وارد کند. در ابتدا توصیه می کنیم که نیاز و انتظارات خود از یک تلویزیون را یکبار مرور کرده و یا در صورت لزوم در جایی یادداشت کنید. خرید یک تلویزیون مانند انتخاب یک نوت بوک یا کامپیوتر است؛ نیازهای خود را در نظر گرفته و با بودجه مقایسه نمائید. این روزها تب و تاب خرید تلویزیون های 4K در بازار داخلی ایران نیز مشاهده می شود. در همین حال تصمیم به ارائه یک مطلب متفاوت در بخش مشاوره و راهنمایی خرید گرفته ایم که به طور حتم از زاویه دیگری خرید تلویزیون های 4K را مورد تحلیل قرار می دهد. با سخت افزار همراه باشید. 

دقت 4K

اگر در خلال سالهای 2014 تا اوایل 2016 اقدام به خرید یک تلویزیون 4K می کردید، نگرانی از بابت پخش محتوای 4K امری طبیعی بود. راه های ارتباطی پخش تلویزیون های 4K برای این رزولوشن محدود بود و هدف اصلی ما در این مطلب دقیقا اشاره به همین راه حل و اینترفیس های ارتباطی جهت پخش محتوا با دقت 4K است که شامل کد گذاری/کد گشایی نیز خواهد شد. پس در ادامه با ما همراه باشید.

1- توجه به کدک های HDCP 2.2

برخی از تلویزیون های 4K از نوعی کدک نرم افزاری با نام HDCP پشتیبانی می کنند که برای حفاظت از داده های دیجیتال با پهنای باند بالا است. آخرین نسخه از این کدکک HDCP 2.2 نام دارد و HDCP تلاش می کند که تا اتصال بین ورودی و تلویزیون (و حتی دستگاه هایی مانند کنسول بازی و … که در میان آنها هستند) را برقرار سازد. HDCP عموما در رابط های HDMI اجرا می شود و در برخی از تلویزیون ها نیز در کنار یک یا چند رابط HDMI انتخابی، نام HDCP را مشاهده می کنید. با این حال این کدک از نظر فنی بر روی رابط های DisplayPort و DVI نیز قابل پیاده سازی است. در حال حاضر، HDCP 2.2 برای دقت 4K/UHD طراحی شده است، اما هنگامی که یک دستگاه از این مسیر به ارائه تصاویر با دقت FHD بپردازد نیز مشکلی نخواهد بود.

اما اگر عکس آن اتفاق بیفتد یعنی یک دستگاه مانند پخش کننده Blu-ray player داده های 4K با کدک HDCP 2.2 را به تلویزیونی که فاقد HDCP 2.2 ارسال نماید، هیچ تصویری پخش نخواهد شد! پس این مسئله را خوب به خاطر بسپارید. اما از همه بدتر آن است که دستگاه های دارای HDCP را نمی توان ارتقاء داد. آنها برای کدگذاری/کدگشایی نیازمند سخت افزار های خاص هستند پس ارتقاء نرم افزاری در آنها معنی ندارد. پس در هنگام خرید دقت نمائید که تلویزیون 4K شما به طور حتم از HDCP 2.2 پشتیبانی نماید. در صورتی که یک تلویزیون بدون پشتیبانی از HDCP 2.2 را خریداری نمائید، برخی از محتواهای 4K را برای همیشه از دست خواهید داد.

2- رابط HDMI 2.0 و 2.0a

به جرات می توان گفت که مهمترین رابط در تلویزیون ها و خروجی های 4K، رابط HDMI است. در تلویزیون های ارزان قیمت از رابط HDM 1.4 استفاده می شود که از دقت 4K پشتیبانی می کند اما پهنای باند آن محدود بوده و حداکثر 30 فریم در ثانیه برای رزولوشن 2160×3840 و 24 فریم را در دقت 2160×4096 ارائه می دهد. HDMI 2.0 برای در اختیار نهادن پهنای باند بالاتر (تا 18 گیگابیت در ثانیه) وارد بازار شد که می تواند دقت 4K را با نرخ 60 فریم در ثانیه پخش نماید. دیگر ویژگی های HDMI 2.0 شامل پوشش فضای رنگ Rec. 2020، نرخ نمونه برداری 4:2:0 و پخش حداکثر 32 کانال صوتی است. همچنین رابط HDMI 2.0 می تواند از نمایشگرهای 21:9 و عملکرد 3D نیز پشتیبانی نماید. پس HDMI 2.0 با اختلاف زیاد از HDMI 1.4 دیده می شود.

پس در هنگام خرید یک تلویزیون 4K دقت نمائید که از رابط HDMI 2.0 برخوردار باشد. همچنین به یاد داشته باشید که برخی از تولید کنندگان تلویزیون، در محصولات موجود خود از رابط HDMI 1.4 استفاده کرده و به خریداران قول می دهند که با آپدیت نرم افزاری به نسخه 2.0 ارتقاء یابد؛ اما این مورد می تواند هیچگاه اتفاق نیفتد. در تلویزیون های 4K پیشرفته، رابط HDMI 2.0 با کدک HDCP 2.2 همراه است. همانطور که گفته شد، حتی اگر HDMI 1.4 به نسخه 2.0 ارتقاء یابد، این امکان برای کدک HDCP وجود نخواهد داشت.

نکته: اگر یک تلویزیون دارای رابط HDMI 2.0 باشد، لزوما به این معنی نیست که از کدک HDCP 2.2 نیز پشتیبانی می کند.

HDMI 2.0 a/b

در سال 2015 بود که برای اولین بار رابط HDMI 2.0a وارد بازار شد که از محدوده داینامیکی پویا یا HDR نیز پشتیبانی می کرد. در آن زمان تعداد انگشت شماری از تلویزیون های HDR وجود داشت که از جمله آنها می توان به SUDH های سامسونگ اشاره کرد. با این حال حتی این تلویزیون های کم تعداد نیز از رابط HDMI 2.0a پشتیبانی نمی کردند. به یاد داشته باشید که مدل های دارای HDR حتما باید دارای قابلیت های HDMI 2.0a و HDCP 2.2 باشند و در غیر اینصورت در پخش به شما دروغ گفته شده است. همچنین آگاه باشید که چیزی با نام کابل HDMI 2.0/a وجود ندارد.

3- کدک های HEVC و VP9

HEVC/H.265 نوعی کد گذاری ویدئویی با کارایی بالا و یک استاندارد فشرده سازی است که از استانداردهای MPEG-4/H.264 AVC پیروی می کند. انتظار می رود که نسخه ی جدید HEVC تا 200% کارآمد تر از مدل پیشین باشد. اما چرا باید تلویزیون شما از این کدک پشتیبانی نماید؟ HEVC برای پخش محتوای آنلاین از شبکه هایی مانند Netflix, Amazon و M-Go کاربرد دارد. این کدک محتوای 4K را فشرده کرده و به گیرنده ارسال می کند. از آن سو تلویزیون یا گیرنده نیز باید از این کدک پشتیبانی نماید تا قادر به پخش آن شود. خبر خوب این است که تلویزیون های فروخته شده کنونی از نوع هوشمند عمدتا از این کدک پشتیبانی می کند. تجهیزات Ultra HD Blu-ray کنونی نیز از این کدک پشتیبانی می کند.

VP9

کدک دوست داشتنی VP9 یک کدک آزاد و رایگان است که توسط گوگل معرفی شده است. این کدک در ابتدا برای پخش و پشتیبانی فیلمهای YouTube Ultra HD مورد استفاده قرار گرفت اما کمی بعد این کدک برای پخش محتوای آنلاین از تلویزیون های هوشمند 4K نیز کاربرد پیدا کرده است.

4- مراقب دقت UHD باشید!

آیا می دانید که دقت 4K می تواند موارد مختلفی را به شما نشان دهد؟ یک تلویزیون 4K امروزی در واقع ساختار پیکسلی 2160×3840 را ارائه می دهند که این دقت را UHD یا Ultra HD می نامیم. برای آنکه از این سردرگمی خارج شوید، بد نیست بدانید که طبق تعریف DCI، یک تلویزیون 4K باید دارای ساختار 2160×4096پیکسل باشد؛ اما به این علت که هر دو دقت نزدیک به یکدیگر هستند، تعریف UDH و 4K تفاوت چندانی با یکدیگر ندارد. حتی بسیاری از ویدئو پروژکتورهای 4K نیز از استاندارد DCI پشتیبانی کرده و Digital Cinema Initiatives را مد نظر قرار می دهند. استانداردها و نهادهای تجاری نظیر انجمن الکترونیک مصرفی (CEA) در ایالات متحده و Digital Europe در اروپا توافق کرده اند که تلویزیون هایی که از نشان 4K/UHD بهره می برند دارای ساختار پیکسلی 2160×3840 پیکسل است. بدین این تلویزیون ها دارای 8 میلیون پیکسل در ارنج افقی و عمودی هستند.

5- استاندارد Ultra HD Premium

در اوایل سال 2016 و در جریان نمایشگاه CES 2016 بود که تولید کنندگان تلویزیون، محتوای هالیوودی و جمعی از تدوین گران استاندارد های جهان، کنسرسیومی را تشکیل داده و نشان استاندارد Ultra HD Premium را پایه گذاری کردند. اینک تلویزیون هایی که این نشان را حمل نمایند، دارای قابلیت های کاملا استاندارد وفنی یک تلویزیون 4K هستند. به عنوان مثال این موارد اعم است از:

استفاده از پنل های 10 بیتی دست کم برای سیگنال عمودی و پوشش حداقل 90% از فضای رنگ DCI-P3

روشنایی پنل باید به 1000 نیت برسد

در تلویزیون های 4K که از پنل های LCD استفاده می کنند، سطح سیاه کمتر از 0.05 نیت باشد

در تلویزیون های OLED باید بیش از 600 نیت روشنایی پنل و 0.0005 نیت سطح سیاه ایجاد شود

اما برای مصرف کنندگان نیازی به یادگیری مشخصات فنی Ultra HD Premium نخواهد بود؛ در صورتی که به این نشان برخورد کردید، بدانید که حداقل در چند ویژگی مهم تلویزیون های 4K، محصول مطمئنی را پیش رو دارید. این نشان مانند یک مدال افتخار برای تلویزیون ها است؛ چرا که نشان می دهد آنها آزمایش های سختگیرانه UHD Alliance را پشت سر نهاده اند. اما به یاد داشته باشید که برای خرید یک تلویزیون 4K مدرن باید به تمامی موارد ذکر شده در این مطلب توجه نمائید.

6-موتور ارتقاء تصویر (Upscale Engine)

برخی از تلویزیون های 4K دارای یک موتور ارتقاء تصاویر هستند که به عنوان مثال می تواند تصاویر HD را به FHD نزدیک کرده و یا FHD را تا حدودی به 4K نزدیک نماید. این موتور از تکنیک های نرم افزاری استفاده می کند و به یاد داشته باشید که نمی توان انتظار معجزه از آن داشت! با این وجود موتور ارتقاء می تواند استفاده های بهبود یافته تری را از یک تلویزیون 4K به مرحله اجرا درآورد.