بررسی اس اس دی سامسونگ SAMSUNG 980 PRO 2TB

مقدمه: امروز 3 سال پس از عرضه 980Pro، به بررسی اس اس دی سامسونگ مدل SAMSUNG 980 PRO 2TB می‌پردازیم، که با 70 درصد کاهش قیمت هم اکنون با کمتر از 138 دلار در بازارهای جهانی در دسترس قرار دارد و بدون شک، یکی از بهترین گزینه‌ها برای داشتن یک آرشیو پرسرعت است.

شهریور ماه سال 1399 شرکت سامسونگ اولین حافظه SSD کلاس کاربری خود را مبتنی بر درگاه PCI Express Gen.4 x4 به دنیا معرفی کرد. حافظه اس اس دی 980Pro در همان بدو ورود با استقبال بسیار خوب کاربران و منتقدین سخت افزاری همراه شد.

تا قبل از تولد 980Pro، معمولا شرکت سامسونگ دو خانواده از حافظه‌ها را برای هر نسل عرضه می‌کرد. یک خانواده Evo مخصوص کاربران عادی و استفاده روزمره، و دیگری خانواده Pro مخصوص کاربران حرفه ای و خوره‌های سخت افزار.

مهمترین ویژگی متمایز کننده بین این دو خانواده، نوع حافظه‌های مورد استفاده در آنها بود. بدین صورت که در خانواده Evo از حافظه‌های NAND Flash نوع TLC استفاده میشد، و در خانواده Pro این شرکت از حافظه‌های گران قیمت نوع MLC بهره می‌گرفت.

اما با تولید 980Pro، سامسونگ همزمان دو سنت شکنی بزرگ انجام داد. یکی اینکه برای محصولات مبتنی بر درگاه PCIe Gen.4 خود تصمیم گرفت به طور کامل خانواده Evo را حذف کند.

این شرکت همچنین استفاده از حافظه‌های NAND نوع MLC را در بخش کاربری به طور کامل به کنار گذاشت و بدین ترتیب اس اس دی 980Pro سامسونگ اولین حافظه SSD این شرکت از خانواده Pro بود که از حافظه نوع TLC استفاده می‌کرد.

پس از سامسونگ، دیگر تولید کنندگان SSD نیز به طور کامل استفاده از MLC را در بخش کاربری کنار گذاشتند. این موضوع 2 دلیل عمده داشت، یکی قیمت بسیار بالای MLC بود، و دیگری سرعت نوشتار ترتیبی پایین MLC نسبت به TLC‌های مدرن.

سامسونگ اس اس دی 980Pro را در ابتدا فقط در 3 حجم 500G، 250G، و 1TB تولید کرد. قیمت این SSDها، به ترتیب 90، 150 و 230 دلار بود. در همین حال، سال 1399 مصادف بود با پاندمی‌ جهنمی‌ کرونا و تعطیلی کارخانه‌جات تولید کننده نیمه‌ هادی در سراسر دنیا. این موضوع سبب شد سامسونگ دیگر نتواند کنترلر Phoenix (S4LR020) حافظه اس اس دی 970Evo Plus را تولید کند.

در نهایت سامسونگ تصمیم گرفت برای نخوابیدن خط تولید اس اس دی 970Evo Plus که سریعترین حافظه SSD مبتنی بر PCIe Gen.3 بود، از همان کنترلر  Elpis (S4LV003)مخصوص 980Pro برای 970Evo Plus نیز بهره گیرد.

بدین ترتیب اگرچه Elpis برای PCIe Gen.4 ساخته شده بود، اما به دلیل سازگاری با PCIe Gen.3 می‌توانست با نصف توان خود همچنان برای 970Evo Plus نیز بهترین کارایی را ارائه کند.

تنها سه ماه پس از عرضه اولیه 980Pro، سامسونگ در ژانویه سال 2021 تصمیم به ارائه نسخه 2TB از اس اس دی 980Pro گرفت. این اولین بار بود سامسونگ یک حافظه 2 ترابایتی اس اس دی Gen.4 را به بازار عرضه می‌کند. قیمت این حافظه 430 دلار بود و رسما گران قیمت ترین حافظه SSD مبتنی بر PCIe Gen.4 بازار لقب گرفت.

بیشترین سهم فروش اس اس دی‌های کلاس کاربری در دنیا از آن سامسونگ است. حافظه SSD این شرکت برای اغلب مردم دنیا، بهترین نوع SSD است. در چنین شرایطی داشتن Samsung 980 Pro 2TB یک کالای لوکس به حساب می‌آمد.

فروش بالای این اس اس دی، به سامسونگ کمک کرد از دوران دشوار پاندمی‌عبور کند. حواشی 980Pro البته ادامه پیدا کرد. در سال 2023، مشخص شد، حافظه‌های اس اس دی 980Pro 2TB که سامسونگ در سال 2021 تولید کرده است و مجهز به فیرمور 3B2QCXA7 هستند دچار خرابی می‌شوند.

بدین صورت که ابتدا با ظاهر شدن چند خطای SMART ارور بدسکتور دریافت می‌کنند و سپس حافظه اس اس دی به صورت کامل به وضعیت Read Only در می‌آید.

در دنیای SSD‌ها اگر حافظه به صورت Read Only شود، خط پایان عمر آن SSD قلمداد می‌گردد. سامسونگ برای حل این موضوع بلافاصله دو فیرمور اصلاحی ارائه کرد و مشکل حافظه‌های 980Pro را که در سال 2021 تولید شده بودند، به طور کامل رفع کرده است.

در حال حاضر این SSD با 97 درصد رضایت کامل مشتریان و کمترین میزان گزارش خرابی در آمازون، پر فروش ترین حافظه دائمی Gen.4 دنیا به شمار می رود.

بررسی اس اس دی سامسونگ SAMSUNG 980 PRO 2TB

شرکت الماس رایان ایرانیان تامین کننده و ضمانت کننده اس اس دی 980Pro 2TB سامسونگ است و آن را با گارانتی 2 ساله با حدود قیمت 7 میلیون تومان به بازار ایران عرضه کرده است.

رقیب اصلی 980Pro، کلیه اس اس دی‌هایی هستند که به کنترلر Phison E-18 مجهز می‌باشند. کنترلر E-18 می‌تواند سرعت نوشتار ترتیبی به مراتب بیشتری را نسبت به 980Pro ارائه کنند. اما همچنان 980Pro در بخش خواندن و نوشتن اتفاقی، که مهمترین بخش از سرعت اس اس دی است، نسبت به کنترلر E-18 فایزن، حرفهای زیادی برای گفتن دارد.

همراه ما باشید با این بررسی.

معرفی محصول و مشخصات فنی

با توقف تولید نسخه 250G، در حال حاضر اس اس دی 980Pro سامسونگ در سه ظرفیت 500G، 1TB و 2TB عرضه می‌شود. شرکت سامسونگ به دلیل محبوبیت بالای این حافظه، علیرغم معرفی 990Pro، همچنان آن را در سال آینده نیز تولید خواهد کرد.

برای دوستانی که می‌خواهند از این اس اس دی در PS5 بهره ببرند، سامسونگ مدل مجهز به هیت سینک 980Pro را هم تولید کرده است که حدود 500 هزار تومان گرانتر از نسخه بدون هیت سینک به فروش می‌رسد.

اس اس دی 980Pro سامسونگ از کنترلر پیشرفته 8 کاناله 8 نانومتری الپایس استفاده می‌کند. این کنترلر مبتنی بر پردازنده ARM است.

در مورد نوع فلش به کار رفته، طبق اطلاعات موجود، شرکت سامسونگ از حافظه‌های 110 الی 136 لایه ای TLC تولید خود بهره گرفته است. به دلیل آنکه 3 سال متوالی است این حافظه تولید میشود، در برهه‌های زمانی مختلف، نوع‌های مختلفی از TLC در این حافظه‌ها به کار رفته است.

هرچند از نظر پرفورمنس تفاوتی در آنها مشاهده نشده است. آنچه که مسلم است، حافظه TLC به کار رفته، نسل 6 از حافظه‌های خانواده 3D V Nand سامسونگ است.

سامسونگ همچنین این حافظه‌ها را مجهز به کش DRAM از نوع LPDDR4 کرده است. نسخه مورد بررسی ما دو ترابایتی است و دو گیگابایت حافظه کش DRAM دارد.

این اس اس دی همچنین از استاندارد‌ کدگذاری مدرن AES-256، TCG/Opal V2.0 و Encrypted Drive (IEEE1667)  پشتیبانی می‌کند.

جعبه اس اس دی به رنگ مشکی است و بر روی آن به مدل دستگاه اشاره شده است. سرعت خواندن و نوشتن ترتیبی آن 7000MB/s و 5100MB/s، و همچنین سرعت خواندن و نوشتن اتفاقی آن به 1000K IOPS می‌رسد. برای درک این سرعت‌ها، لازم به توضیح است که سرعت خواندن و نوشتن ترتیبی یا Sequential بیشتر کاربری‌های حرفه ای شامل رندرینگ، کامپایل فایل‌ها، تبدیل‌های ویدیویی و جابه جایی فایلها را شامل می‌شود. اما در استفاده‌ی روزمره درصد بسیار کمی‌‌‌‌‌ از خواندن و نوشتن‌های ترتیبی اتفاق می‌افتد.

 سرعت خواندن و نوشتن‌های اتفاقی یا Random که اغلب آن را با آی-آپس IOPS نشان می‌دهند مهمترین فاکتور سرعت SSD  برای گیمر‌ها و کاربران عادی کامپیوتر به شمار می‌رود. این مولفه به تعداد عملیات نقل و انتقال اطلاعات ظرف یک ثانیه گفته می‌شود و بیشترین درصد عملیاتی که کاربران عادی روی سیستم انجام می‌دهند نیز شامل همین خواندن و نوشتن‌های اتفاقی می‌شود. هرچه یک SSD میزان IOPS بالاتری داشته باشد در تجربه ی دنیای واقعی، کاربر سرعت بیشتری را تجربه می‌کند. خوشبختانه با توجه به سرعت بسیار بالای خواندن و نوشتن اتفاقی، این حافظه بهترین گزینه‌ برای گیمر‌های عزیز به شمار می‌رود.

در حاشیه جعبه، شماره سریال و به کشور محل ساخت اس اس دی اشاره شده. شرکت سامسونگ در چین، ویتنام و کره جنوبی کارخانه تولید اس اس دی دارد، که عموما کشور ذکر شده در این بخش، یکی از این سه کشور است.

در داخل جعبه غیر از دفترچه راهنما و خود حافظه SSD چیز دیگری یافت نمی‌شود. که البته با توجه به اینکه این یک حافظه پرچمدار است، نهایت خساست سامسونگ را می‌رساند. حداقل یک استیکر سامسونگ می‌توانست، محتویات جعبه را جذابتر کند.

یک روکش نازک فلزی روی کنترلر، و حافظه‌ها را پوشانده است، شما به راحتی می‌توانید سینک خنک کننده مادربرد را بر روی همین روکش با همین وضعیت ببندید.

در پشت اس اس دی کامپوننتی وجود ندارد و همه ی اجزای اس اس دی بر روی آن نصب شده اند.

نرم افزار Samsung Magicion

شرکت سامسونگ اولین شرکتی بود که برای SSD یک نرم افزار اخصاصی تدارک دید. بسیاری از تنظیمات ویندوز برای اس اس دی‌ها بهینه نبودند، اما سامسونگ با ساخت یک پکیج نرم افزاری کامل، کاربران را از ابتدای انتقال سیستم عامل خود از‌هارد دیسک به SSD همراهی می‌کند. نرم افزار Samsung Magicion که از بخش‌های متنوعی تشکیل شده است را می‌توانید از وبسایت رسمی‌‌سامسونگ دانلود و استفاده بفرمایید. در صفحه اول داشبورد این نرم افزار، سلامتی و شرایط دمایی حافظه به نمایش گذاشته می‌شود.

در بخش Drive Details می‌توانید به شماره سریال حافظه SSD، اصل بودنش (Genuine)، نسخه فیرمور نصب شده، و شرکتی که درایور NVMe را استفاده می‌کنید دسترسی داشته باشید. در بخش Performance Benchmark می‌توانید سرعت حافظه را تست کنید.

خوشبختانه باتوجه به اینکه حافظه مورد بررسی تولید سال 2023 است، آخرین فیرمور بر روی آن نصب شده است و نیازی به آپدیت ندارد.

اما مهمترین بخش این نرم افزار Performance Optimization است که با اهرمی‌می‌توان حالات Custom، Power Saving، Standard، و Full Performance را انتخاب کرد. توصیه می‌کنیم شما همیشه حالت Full Performance را انتخاب کنید. البته برای آنکه عدالت در تست حافظه‌ها برقرار باشد ما برای تست این اس اس دی آن را بر روی حالت Standard قرار می‌دهیم.

توجه داشته باشید در حالت Full Performance به میزان 10 درصد از فضای SSD به منظور Over Provisioning برای مدیریت بهتر سلول‌های مصرفی حافظه از دسترس شما خارج خواهد شد و به صورت Unallocated در میاد. در نتیجه 10 درصد از ظرفیت SSD شما کم می‌شود.

اگر دوست ندارید 10 درصد از فضای اس اس دی شما کاسته شود، اهرم این برنامه را روی Standard Mode بگذارید.

بررسی کارایی

اس اس دی 980Pro سامسونگ مبتنی بر درگاه PCIe Gen.4 x4 است، اما شما می‌توانید آن را بر روی سیستم‌های PCIe Gen.3 X4 نیز استفاده کنید. قاعدتا سرعت این اس اس دی بر روی دستگاه‌های PCIe Gen. 3 نصف سرعت اسمی‌‌آن خواهد بود.

پهنای باند PCIe Gen.4 X4 برابر 7877 مگابایت در ثانیه است که البته نهایت سرعتی که می‌توان در عمل به آن دست یافت حدود 7450MB/s است. تازه این سرعت فقط بر روی پلتفرم‌های AMD دستیافتنی است و روی پلتفرم اینتل، تنها می‌توان به سقف 7200MB/s نزدیک شد.

به دلیل آنکه سیستم تست ما اینتل است، نهایت سرعت در دسترس درگاه ما حدود 7200MB/s خواهد بود.

در برنامه HWINFO تعداد 3 سنسور دما از اس اس دی 980Pro سامسونگ نمایش داده می‌شود. سنسور اول مربوط به حافظه Nand است، سنسور دوم دمایی است که شرکت سازنده از این حافظه گزارش می‌کند، و سومین سنسور، دمای کنترلر SSD است. معیار ما برای سنجش دما سنسور اول یا دوم است که همانطور که در تصویر مشاهده می‌کنید در حالت عادی دمای این حافظه، حدود 48، و تحت لود به 68 درجه می‌رس

تحت هیچ شرایطی در هیچ کدام از تست‌ها اثری از Throttle در اس اس دی مشاهده نشده است اما توصیه میکنیم، حتما از مادربرد مجهز به سینک خنک کننده برای این اس اس دی استفاده کنید تا سرعت حداکثری آن در طول مدت استفاده کاملا حفظ شود.

نرم افزار Anvil یکی از بنچ مارکهای محبوب اس اس دی است. این تست یکی از بهترین ابزار‌ها برای سنجش سرعت و توانایی SSD است که می‌تواند انواع سناریو‌های کاربری را بر روی اس اس دی بررسی کند و سرعت درایو را اندازه گیری کند. در این نرم افزار از حاصل جمع امتیاز خوانش و نوشتار، نتیجه Total Score بدست می‌آید.

در این بنچمارک، اس اس دی 980Pro سامسونگ توانست در جایگاه سوم جدول Anvil قرار گیرد.

در نرم افزار محبوب Crystal Disk Mark سرعت در سطوح مختلف حافظه بررسی می‌شود. ما از این نرم افزار صرفا خط اول را که مربوط به سنجش سرعت خواندن و نوشتن ترتیبی است استفاده خواهیم کرد.

در بخش خوانش و نوشتار ترتیبی، اس اس دی موضوع بررسی در جایگاه چهارم جدول ایستاد.

تست سامسونگ در نرم افزار ATTO Disk Benchmark طبق انتظار بسیار عالی بود. حفظ سرعت مطلوب در طول استفاده تحت شرایط سنگین بخوبی انجام گرفت و نتیجه فوق بدست آمد.

به سراغ بنچ مارک داخل نرم افزار Samsung Magician می‌رویم تا سرعت خوانش و نوشتار اتفاقی را ثبت کنیم.

در این بنچمارک، 980Pro در جایگاه دوم پس از 990Pro ایستاد. این سرعت در عملکرد گیمینگ، اداری، و عملکرد روزانه سیستم نقش مهمی‌‌‌‌ایفا می‌کند.

از آنجایی که SSD‌ها در عملکرد گیمینگ، در بخش لود مراحل بازی نقش ایفا می‌کنند، برای درایو‌های PCIe Gen.4 ما تست سرعت لود مراحل بازی در Final Fantasy را انجام دادیم. اس اس دی 980Pro در این تست برابر با 990Pro سامسونگ بود و سرعت بسیار عالی از خود در تست Gaming نشان داد.

تست Storage نرم افزار 3D Mark یکی از جدید ترین بنچمارکهای SSD است که به تازگی استفاده از آن را شروع کردیم و فعلا 2 اس اس دی سامسونگ با فاصله کمی‌ از یکدیگر در این جدول قرار دارند.

نتیجه گیری

3 سال از تولید 980Pro می‌گذرد و در این مدت فن آوری کلی پیشرفت داشته است. اما همانطور که در بررسی اس اس دی سامسونگ مدل SAMSUNG 980 PRO 2TB مشاهده کردیم، نتایج 980Pro بسیار عالی است. این موضوع بار دیگر فن آوری برتر سامسونگ در تولید اس اس دی را نشان می‌دهد که 980Pro علیرغم قدیمی‌بودن، همچنان جزو برترین اس اس دی‌های PCIe Gen.4 بازار است.

در اغلب تست‌های ما، این حافظه جایگاه 2 تا 4 را اشغال کرد که برای این حافظه قدیمی، فوق العاده اس. در هر سطح از کاربری قرار داشته باشید، خرید 980Pro می‌تواند یک ضمن ارائه سرعتی مطلوب، امکان ذخیره سازی و آرشیو را با سرعت بسیار بالا برای شما فراهم کند.

عملکرد این حافظه در بخش گیمینگ در حد 990Pro است، بنابراین کاربرانی که به دنبال تهیه یک آرشیو پر سرعت مخصوص بازی‌های استیم هستند، با خیال راحت می‌توانند نسخه 2 ترابایتی 980Pro را تهیه کنند.

همچنین دوستانی که پلی استیشن 5 دارند، باتوجه به سازگاری کامل این اس اس دی با کنسول، می‌توانند با آسودگی خیال این حافظه را برای دستگاه خود تهیه کنند. از نظر قیمت این اس اس دی 138 دلاری در بازار ایران به قیمت حدود 7 میلیون تومان با ضمانت الماس ایران عرضه می‌گردد.

با توجه به سرعت بالا، قیمت عالی، کیفیت ساخت مطلوب و عملکرد خوب، نشان منتخب گیمر‌ها، نشان ارزش خرید و نشان پیشنهاد شده توسط سایت سخت افزار مگ را به اس اس دی 980Pro 2TB سامسونگ اهدا می‌کنیم.

• بررسی مانیتور گیمینگ کولر مستر Cooler Master GM27-FFS
• بررسی ‌کیبورد مکانیکی گیمینگ ایسوس Asus ROG Strix Flare II Animate