مشاوره خرید: انتخاب یک SSD مناسب برای لپ تاپ

امروزه دیگر مسئله استفاده از هارد درایو و یا درایو سالید نیست؛ به خوبی می دانیم که درایو های سالید تا چند برابر سرعت و پهنای باند یک هارد دیسک را در اختیار سیستم قرار داده و پرفورمنس به طور چشمگیری افزایش پیدا خواهد کرد. بازار لپ تاپ های امروز مملو از مدل هایی است که با حافظه های هیبریدی (SSD و HDD در کنار هم)، تنها HDD و یا تنها SSD به فروش می رسند. با یک محاسبه سر انگشتی ساده متوجه خواهید شد که نوت بوک های مجهز به درایو های سالید دارای قیمت های به مراتب بالاتری هستند؛ به عنوان مثال نرخ میان قیمت و ارزان ترین نوت بوک هایی که به SSD مجهز هستند، بین 550 الی 650 دلار است که با رد شدن از مرز 128 گیگابایت، به سادگی به 1000 دلار می رسد. در نتیجه پس از ورود به بازار ایران و با توجه به ارزش بسیار بالای دلار در برابر ریال ایران، افزایش قیمت چشمگیری را شاهده خواهیم بود. همچنین برخی از تولید کنندگان جهانی امکان انتخاب پیکربندی را به کاربران خود می دهند که باز هم با نگاهی دقیق به قیمت نهایی متوجه موارد جالب توجهی خواهیم شد.

به عنوان مثال افزودن یک درایو 250 گیگابایتی SSD به کانفیگ نوت بوک، مشتری بین 70 الی 100 دلار بیش از قیمت واقعی یک SSD را به شرکت پرداخت خواهد کرد. بنا بر این در این مطلب به شیوه بسیار ساده، شما را برای خرید SSD مناسب، مورد استفاده در لپ تاپ ها، راهنمایی خواهیم کرد. با “سخت افزار” همراه باشید.

ظرفیت مورد نیاز

به هیچ وجه ظرفیت زیر 128 گیگابایت را به شما توصیه نمی کنیم! اگر از سیستم عامل ویندوز 10 استفاده می کنید، 20 گیگابایت از ظرفیت سالید را اشغال خواهید کرد. همچنین مجموعه آفیس با 3 گیگابایت و نرم افزارهایی همچون فتوشاپ با 3.1 گیگابایت، حافظه چندانی را از یک سالید 128 گیگابایتی باقی نخواهند گذاشت. همچنین در صورتی که به استفاده از نرم افزارهای مهندسی و رندرینگ می پردازید، به یاد داشته باشید که بهترین حالت، انتقال متریال و افکت ها به حافظه SSD است چرا که در هنگام رندر به سرعت فراخوانی خواهند شد. در نتیجه با احتساب حجم اشغال شده توسط دیگر نرم افزارها، دست کم به یک درایو 128 گیگابایتی نیاز خواهید داشت.

نکته: در صورتی که 75% و بیشتر از درایو SSD شما پر باشد، شاهد افت جزئی عملکرد هستیم؛ پس در هنگام انتخاب ظرفیت این نکته را نیز مد نظر قرار دهید.

اینترفیس و سامانه ارتباط

به طور معمول نوت بوک ها دارای 1 جایگاه 2.5 اینچی و یک درگاه SSD M.2 هستند؛ در صورتی که نوت بوک شما فاقد اسلات SSD M.2 است، تنها به رابط 2.5 اینچی محدود هستید و می توانید با خارج کردن درایو HDD، آن را با یک سالید 2.5 اینچی جایگزین نمائید. در این حالت به صورت تئوری شما پهنای باند 6 گیگابیت در ثانیه را در SATA III در اختیار خواهید داشت که برخی کمپانی مدعی دستیابی به سرعت 550 الی 560 مگابایت در این اینترفیس هستند؛ هر چند که می دانیم این سرعت در شرایط بسیار خاص فراهم گشته و تقریبا محال است که نوت بوک های ما در کاربردهای روزانه به این پهنای باند دست پیدا نمایند، اما به هر حال این سرعت چندین برابر یک هارد دیسک 2.5 اینچی با دور موتور 5400 RPM است.

همچنین با خارج کردن هارد دیسک و با پرداخت مبلغی بین 25 الی 35 هزار تومان، می توانید یک آداپتور خارجی را خریداری کرده و هارد دیسک نوت بوک خود را در عرض چند ثانیه به یک هارد دیسک اکسترنال (HDD External) مبدل سازید. در نتیجه این آرایش بیشترین بازدهی اقتصادی را برای شما فراهم خواهد کرد؛ با وجود دارا بودن هارد دیسک خود، صاحب یک SSD پر سرعت نیز خواهید شد و نیازی به کنار گذاشتن هارد دیسک وجود ندارد. در وضعیت دوم، می توانید از رابط SSD M.2 های موجود استفاده کرده و یک ماژول M.2 را بنا بر استاندارد پشتیبانی شده خریداری نمائید. در این حالت ابتدا به نوع سوکت قرار گرفته بر روی مادربرد نوت بوک رجوع کرده و با مطالعه وب سایت سازنده و یا تماس با مرکز خدمات پس از فروش، اطمینان حاصل نمائید که ماژول شما باید از استاندارد هایی مانند 2280 و یا 2260 پیروی نماید. استانداردهای یاد شده در ابعاد ماژول و درگاه موثر هستند.

در دومین قدم، اطمینان حاصل نمائید که رابط SSD M.2 در نوت بوک شما به اینترفیس SATA III و یا PCI Express متصل شده است. می دانیم که استفاده از مسیر PCIe به این معنی است که سالید ما از پروتکل NVME پشتیبانی کرده و سرعت در این پروتکل بین 2 الی 4 برابر بیش از SATA III است! به عنوان مثال یک سالید مبتنی بر SATA 3 می تواند یک فایل 4.97 گیگابایتی را با سرعت 150 الی 175 مگابایت در ثانیه منتقل نماید، این در حالی است که درایو NVME همان فایل را با سرعتی بین حداقل 250 الی 550 مگابایت در ثانیه منتقل خواهد کرد. جالب است بدانید که در نوت بوک های Workstation و یا گیمینگ، گاها شاهد RAID شدن دو SSD M.2 NVME PCI هستیم که سرعت باورنکردنی بیش از 1000 مگابایت در ثانیه را در همان فایل ارائه می دهند!

نکته: سرعت درایو های SSD M.2 تنها به اینترفیس محدود نشده و نوع درایو، سازنده، کنترلر و حتی نیمه هادی های NAND نیز در روند سرعت تاثیر بسیار چشمگیری را دارا هستند.

اما نکته جالب توجه در اینجا، قیمت بالاتر درایو های NVME به نسبت SATA است که بد نیست مد نظر قرار گیرد! همچنین به یاد داشته باشید که برخی از نوت بوک ها، درایو M.2 را در مسیر SATA III پشتیبانی کرده و خرید یک درایو NVME تنها موجب از دست دادن پول بیشتر خواهد بود. پس از پیش از خرید درایو حتما از نوع سوکت و پشتیبانی مسیر و حتی ظرفیت اطمینان حاصل نمائید. و اما لپ تاپ هایی که از مسیر NVME نیز پشتیبانی می کنند، به خودی خود به دو دسته سیمی-پردازنده و سیمی-چیپست تقسیم می شوند که در کارایی آنها تفاوت چشمگیری وجود نداشته و تقریبا اکثر کمپانی های تولید کننده از اعلام این بخش خودداری می کنند.

توصیه های دوستانه

در صورتی که خواهان خرید درایو های SSD M.2 و یا حتی 2.5 اینچی هستید، به شما توصیه می کنیم که از مدل هایی انتخاب نمائید که کمتر از تراشه های TLC استفاده می کنند؛ همچنین وجود یک کنترلر دو هسته و استفاده از حافظه کش (Cache) نوع DRAM نیز دیگر توصیه ما به شما در هنگام خرید است. اگر قادر به خرید یک درایو SSD نباشید، تنها راه ارتقاء حافظه رم (RAM) شما است که البته افزایشی به مانند SSD ها را دریافت نخواهید کرد. در صورتی که از درایو های PCIe یا همان NVME خریداری می کنید، به میزان طول عمر اعلام شده توسط کمپانی دقت کنید چرا که آنها دارای قیمت بالاتری هستند. همچنین توصیه می کنیم که برای پردازنده های پیش از نسل ششم و مدل های قدیمی تر سری U، یا همان 15 واتی های اینتل با نام Ultra Low Voltage، کافی است تا از سالید های SSD 2.5 و یا مبتنی بر مسیر SATA استفاده کرده و هزینه اضافی نکنید. همچنین در صورتی که از پیکربندی به شرح: 8 گیگابایت رم DDR4 و بالاتر، هارد دیسک داخلی با سرعت 7200 دور در دقیقه و پردازنده های نسل ششم و یا هفتم استفاده می کنید، استفاده از یک درایو سالید SATA III نیز برای شما کافی به نظر می رسد. به یاد داشته باشید که برخی از نوت بوک ها دارای دو جایگاه 2.5 اینچی هستند.