مهندسی پزشکی در قرن بیستم با تلفیقی از علوم مهندسی جهت برطرف کردن نیازهای پزشکی در زمینه ساخت تجهیزات و ابزارهای پزشکی، قدم به عرصه تکنولوژی جهانی گذاشت تا پزشکان را در تشخیص و درمان بیماری ها یاری دهد. اما قبل از این دوران، پزشکان با ابزارهایی عجیب تر و ترسناک تر از آنچه که فکرش را بکنید دست به درمان بیماران خود میزدند.
به تازگی بزرگترین موسسه خیریه پزشکی در بریتانیا (Wellcome Trust) مجموعه ای را در اختیار عموم قرار داده است. این مجموعه شامل صدها سال تاریخچه و فرهنگ پزشکی است. نشانه های پیشرفت را به وضوح میتوان در ابزار آلات مورد استفاده در پزشکی در طول تاریخ مشاهده کرد. درمیان این ابزار موارد عجیب نیز به وفور مشاهد میشود. لیستی از عجیب ترین و ترسناک ترین ابزارهای پزشکی را با هم دنبال میکنیم.
سرنگ را میتوان جز رایج ترین تجهیزات پزشکی به شمار آورد که از دوران قدیم تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته است. اما ساختار سرنگ در قرن 17 هم و 18 هم به طور کل با نسخه ی یکبار مصرف امروزه ی آن تفاوت داشت.
1 – سرنگ برنج (آلیاژی از مس و روی) فرانسوی در قرن 17؛ به دلیل ساختار و مواد سازنده اش شماره یک این لیست را به خود اختصاص میدهد.
2 – سرنگ تنقیه سریلانکایی از جنس عاج فیل!
نقل است که در قرن 18 هم؛ این سرنگ وسیله ای شخصی برای پادشاه سریلانکا بوده و برای وارد کردن روغن ها و گیاهان طبی به بدن ایشان استفاده میشده که جدا از کاربرد شفابخشش برای برقراری تعادل محتویات بدن هم استفاده میشد.
3 – سرنگ تنقیه خودکار ژاپنی با یک پیستون و مخزن ساخته شده در قرن 19 هم
4 – ابزار آلات قرن شانزدهمی مانند چاقوهای دو لبه و پنس که برای خارج کردن سر پیکان و گلوله کاربرد داشت رتبه چهارم را در این لیست به خود اختصاص میدهند.
5 – شاید قبول اینکه ابزاری تحت عنوان “افسار بددهنان” یک ابزار پزشکی باشد در قرن 21 کمی سنگین باشد اما در قرن شانزدهم در بلژیک از آن برای درمان زنانی که جنجال زیادی به پا میکردند و دروغ میگفتند و باعث آزار بقیه میشدند و یا کافر به حساب می آمدند استفاده میشد. اختراعی وحشتناک و ناپسند!
6 – کلاهی به اسم “جدی” (Jedi)، از سال 1980 به هنگام ام.آر.آی برای بررسی مغز از آن استفاده میشد و نیازی به باز کردن جمجمه نبود. علت انتخاب این اسم (جدی) این بود که کودکان این کلاه را بدون نزاع و بی سر و صدا استفاده کنند. (جدی نام شوالیه ای در جنگ ستارگان است که محافظ صلح و عدالت در جهان است)
7 – دست مصنوعی فولادی با ساعد و مچی از جنس برنج از سال 1890 نیز بی شباهت به فیلم های علمی تخیلی نیست!
8 – ابزاری برای سوراخ کردن جمجمه در قرن هیجدهم که توسط آلمانیها ساخته شد.
9 – استئوتوم (Osteotome) در سال 1830 برای بریدن استخوان بدون تخریب بافت های مجاور اختراع شد.
10 – و در نهایت مورد آخر این لیست مدل چشم است که در قرن 18 هم ساخته شد. باید قبول کرد که قرار گرفتن این مدل در کنار چشم واقعی کمی عجیب و ترسناک است.
این ابزار پزشکی شاید در دوران خود ابزاری معمولی به نظر می آمدند اما امروز ما آنها را به نوعی آثاری عجیب ولی علمی-هنری میدانیم. دور از ذهن نیست که روش ها و ابزارهای پزشکی دوران ما نیز روزی منسوخ شوند و نسل های بعد با شگفتی و ترس به آنها نگاه کنند.
اینم از داستان تخیلی امروز ما 🙂
خداوکیلی اینا رو از کجا پیدا می کنید؟
اوون اره چیه 😮 البته اوون افسار هم فوق العاده وحشتناکه
اتفاقاً برای خود من هم سوال بود که چرا ازین ابزار الان استفاده نمیشه؟ حداقل برای مردهایی که علاقه زیادی به درست کردن جنجال دارن میتونست خیلی کاربردی باشه!
آمپول هاشون سوزن نداره؟!:l:l
فکر کنم باید هنوز از اون مورد 5 ام استفاده کنن ، بنظر خیلی کارایی داره
بد نیست بدونیم که اولین بیمارستان بشر در کشور انگلیس احداث شد که جالبترش اینه که این بیمارستان توسط فردی که برای آموزش عمل آب مروارید به اصفهان سفر کرده بود و زیر درست استاد بزرگ علم پزشکی بشر ابو علی سینا آموزش دید .و طی یک سری جنگ های داخلی ابو علی سینا برای حفاظت از نوشته های پزشکی که در یه کتاب همه رو جمع آوری کرده بود مجبور میشه تمام اطلاعات اصلیش رو بده به پزشک انگلیس تا از کشور ایران خارج بشه و به دست افراط گرا ها سوخته نشه و همین باعث میشه که جرقه علم پزشکی برای اولین بار از کشور ما در اختیار کشورهای دیگه قرار بگیره و به خاطر بی لیاقتی هایی که سران کشور ما در طول تاریخ به سر کشورمون میارن دیگه هیچ وقت اون طور که باید پیشرفت درستی حاصل نمیشه ولی اروپایی ها قدر این علم با ارزش رو میدونن و حسابی ازش استفاده میکنند که در حال حاضر هم شاهد تفاوت فرق علم پزشکی تو کشور خودمون با دیگر کشور های توسعه یافته هستیم و چقدر غم انگیزه که متمدن ترین کشور دنیا الان اینه حال و روزش :smiley5