در جهان امروز، امنیت ملی دیگر مفهومی صرفاً نظامی محسوب نمی‌شود، بلکه بخشی جدایی‌ناپذیر از توسعه پایدار، سیاست خارجی و ثبات داخلی کشورها به شمار می‌آید. در این میان، بودجه نظامی به عنوان یکی از مؤلفه‌های بنیادی قدرت حاکمیت، نقشی کلیدی در حفظ تمامیت ارضی، بازدارندگی در برابر تهدیدات خارجی و حمایت از منافع راهبردی ایفا می‌کند. اما کدام کشورها با تمرکز بر این دیدگاه، بیشترین بودجه نظامی را در اختیار دارند و ایران در این رتبه‌بندی چه جایگاهی دارد؟
برخلاف تصور رایج که بودجه‌های دفاعی را صرفاً هزینه‌ای سنگین و گاه بی‌ثمر می‌دانند، شواهد نشان می‌دهد که این سرمایه‌گذاری در بسیاری از موارد به ارتقای تکنولوژی، اشتغال‌زایی، و تقویت موقعیت ژئوپلیتیکی کشورها منجر شده است.
اختصاص منابع مالی کافی به بخش دفاعی کشورها، نه تنها پاسخی به تهدیدهای بالفعل و بالقوه بوده، بلکه ابزاری برای مشارکت فعال در نظم جهانی، حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی، و آمادگی در برابر بحران‌های طبیعی و غیرنظامی نیز محسوب می‌شود. از این رو، بررسی جایگاه و ضرورت بودجه نظامی در سیاست‌گذاری کلان دولت‌ها، یکی از مهم‌ترین محورهای تحلیل در حوزه‌های امنیت، اقتصاد و روابط بین‌الملل است.
از جنبه‌های غیرنظامی که گذر کنیم، این روزها به دلیل تنش‌های ژئوپلیتیکی، بودجه‌های دفاعی جهانی و تلاش‌های مدرن‌سازی به بالاترین حد تاریخی خود رسیده است. در سال 2024، ایالات متحده آمریکا با بودجه دفاعی تخمینی 968.0 میلیارد دلاری، همچنان در صدر کشورها با بیشترین بودجه نظامی قرار گرفته است. جالب است بدانید که این مبلغ بیشتر از مجموع بودجه‌های دفاعی دوازده کشور بعدی است و 3.4 درصد از تولید ناخالص داخلی ایالات متحده را تشکیل می‌دهد.
بیشترین بودجه نظامی متعلق به کدام کشورها است؟
در ادامه لیستی از 30 کشور برتر بر اساس بودجه دفاعی در سال 2024 ارائه شده است. لازم به ذکر است که این اطلاعات توسط موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک (IISS) گردآوردی شده است.
| رتبه | کشور | بودجه (به میلیارد دلار) |
| 1 | ایالات متحده آمریکا | 968.0 |
| 2 | چین | 235.0 |
| 3 | روسیه | 145.9 |
| 4 | آلمان | 86.0 |
| 5 | بریتانیا | 81.1 |
| 6 | هند | 74.4 |
| 7 | عربستان سعودی | 71.7 |
| 8 | فرانسه | 64.0 |
| 9 | ژاپن | 53.0 |
| 10 | کره جنوبی | 43.9 |
| 11 | استرالیا | 36.4 |
| 12 | ایتالیا | 35.2 |
| 13 | اسرائیل | 33.7 |
| 14 | اوکراین | 28.4 |
| 15 | لهستان | 28.4 |
| 16 | کانادا | 27.0 |
| 17 | برزیل | 24.4 |
| 18 | هلند | 23.6 |
| 19 | امارات متحده عربی | 22.3 |
| 20 | الجزایر | 21.4 |
| 21 | اسپانیا | 19.4 |
| 22 | تایوان | 18.9 |
| 23 | سنگاپور | 15.2 |
| 24 | ترکیه | 14.3 |
| 25 | عراق | 12.7 |
| 26 | سوئد | 12.3 |
| 27 | اندونزی | 10.9 |
| 28 | مکزیک | 10.2 |
| 29 | نروژ | 9.8 |
| 30 | قطر | 9.7 |
همانطور که جدول بالا نشان می‌دهد، بودجه دفاعی ایالات متحده در سال 2024 به اندازه مجموع بودجه‌های دفاعی 12 کشور بعدی بوده است.
چین با بودجه دفاعی 235 میلیارد دلاری در رتبه دوم قرار دارد. با این حال، بر اساس برابری قدرت خرید و با در نظر گرفتن هزینه‌های پایین‌تر در چین، این رقم به 477 میلیارد دلار می‌رسد. به طور کلی، نوسازی نظامی این کشور شامل 600 کلاهک هسته‌ای عملیاتی است که پیش‌بینی می‌شود با تمرکز روزافزون این کشور بر اتحاد مجدد با تایوان، تا سال 2030 به 1000 عدد برسد.
روسیه با 146 میلیارد دلار، سومین بودجه دفاعی بزرگ جهان را دارد که 6 درصد از درآمد ملی این کشور را تشکیل می‌دهد و این بالاترین سهم از زمان جنگ سرد است. مانند چین، این رقم از نظر قدرت خرید واقعی بسیار بالاتر است و به 461 میلیارد دلار می‌رسد. حتی زرادخانه هسته‌ای روسیه با 5000 کلاهک، با وجود اقتصاد متوسط، با زرادخانه ایالات متحده رقابت می‌کند.
شایان ذکر است که در حالی که ایالات متحده بزرگترین بودجه را به لحاظ مبلغ اسمی دارد، برخی از کشورها مانند اوکراین و روسیه سهم بسیار بیشتری از تولید ناخالص داخلی خود را به هزینه‌های نظامی اختصاص می‌دهند. به طور مشابه، لهستان نیز تقریباً از سال 2022 و در واکنش به تغییرات چشم‌انداز امنیتی، هزینه‌های نظامی خود را دو برابر کرده است.
جایگاه ایران در رتبه بندی بودجه نظامی کشورها
در آماری که توسط IISS برای بودجه نظامی کشورها در سال گذشته میلادی ارائه شده، در میان 30 کشور پرهزینه، نام ایران به چشم نمی‌خورد. اما بد نیست بدانید که در سال 2023 ایران با صرف تخصیص بودجه 10.3 میلیارد دلاری در رتبه بیست و ششم این جدول قرار داشت. با کنار هم قرار دادن این دو رتبه‌بندی، این یعنی بودجه کشور ما در سال 2024 کمتر از این رقم و 9.7 میلیارد دلاری بوده که قطر با صرف آن در رتبه سی‌ام قرار گرفته است.
توسط 
توسط 
بر اساس نظراتی که این گروه به نظر تازه وارد به سایت سخت افزار در مطلب “قدرتمندترین کشورها از نظر نیروی نظامی در سال 2025 + جایگاه ایران” گذاشتند صرف هزینه 9.7 میلیارد دلاری اشتباه محض هستش چون کشور ما یک کشور متکی به قدرت الهی و ایمان مردان و زنان (بسیجی) این سرزمین هستش در نتیجه نیاز به این ولخرجی ها نبود. جنگ بشه همین ها رو مفرستیم جلو … نه اصلا خودشون میرن جلو خدای متعال هم همشون کمک میکنه و هر جنگی تاکید میکنم هر جنگیو با سلاح ایمان خودشون و کمکهای قدرت لایزال الهی تمومش میکنن. اصلا به سال و ماه نمیکشه که. یک روزه و اگه شب شروع شده باشه یک شبه تمومش میکنن. البته نقش سپاه و رهبری معظم انقلاب هم هستشا.