بررسی زیباترین مادربرد Z390 ایسوس ROG Maximus XI Formula

وقتی محدودیت بودجه برای تهیه قطعات نداشته باشید، تنها دغدغه و نگرانی شما می شود بحث کیفیت، قدرت، دوام، زیبایی، و صد البته عنصر بهترین بودن و حس بهترین را داشتن. در همین راستا امروز به سراغ مادربردAsus Z390 ROG Maximus XI Formula می رویم تا توضیح دهیم، چرا تمام این ویژگی ها را می توانید در آغوش مادربرد فرمولای ایسوس جستجو کنید. مادربرد فرمولای Z390 ایسوس، بواقع نمایشگاهی از بهترین فن آوری های ایسوس است، با ما در بازدید از این نمایشگاه زیبایی همراه شوید.

خانواده تازه شده ی دریاچه قهوه، دو ویژگی مهم دارند که آنها را از دیگر برادران نسل هشتمی خود متمایز می کنند. اول اینکه، اینتل پس از هفت سال، دوباره از لحیم برای اتصال Die به IHS استفاده کرده است و دیگر اثری از خمیر سیلیکن بی کیفیت نیست که مجبور باشید برای اورکلاک، کولر خیلی قوی بخرید و یا پردازنده را Delid کنید. به عبارت دیگر، پردازنده های ضریب باز نسل نهمی اینتل را (به غیر از 9900K) می توانید با یک کولر متوسط هم اورکلاک کنید و لازم نیست هزینه زیادی برای کولر بدهید. دومین ویژگی مهم، ترکیب همزمان افزایش تعداد هسته ها، افزایش فرکانس هسته ها و افزایش قدرت IMC برای پشتیبانی از رمهای فرکانس بالاست که این سه با هم، به معنای افزایش قدرت پردازش است.

پرچمدار پردازنده های کافی لیک ریفرش اینتل Core i9 9900K است، که خصوصیات برجسته ای در میان دیگر پردازنده ها دارد. این برای اولین بار است که اینتل یک Core i9 به رده Mainstream اضافه می کند. برای اولین بار است که اینتل یک پردازنده 8 هسته ای و 16 رشته پردازشی را با این میزان فرکانس بالا و با ترکیب رمهای دو کاناله بوجود آورده است. آخرین باری که اینتل یک پردازنده 8 هسته ای با 16 رشته پردازشی معرفی کرده بود، Intel Core i7-7820X بود که تنها 11MB کش Level3 داشت، و مصرف آن به 140W می رسید و قیمتی برابر 700 دلار داشت، و حال این پردازنده 9900K، اولین پردازنده کم مصرف 95W با 16MB کش Level3 است و تنها 500 دلار قیمت دارد. در واقع، اینتل به تنهایی با ساختن 9900K همه ی مرز های فن آوری پردازشی را جابه جا کرد. پردازنده 9900K به تنهایی تا 20 درصد قوی تر از Ryzen 2700X است، و در برخی بنچ مارکها حتی تنه به تنه پردازنده های سنگین وزنی مانند Threadripper 2990X می زند. اینتل در برنامه رونمایی از این پردازنده آن را بهترین پردازنده گیمینگ دنیا لقب داد. ما پا را از این هم فراتر گذاشته و آن بهترین پردازنده حال حاضر دنیا می دانیم، و دلیل این دیدگاه را انشاالله در زمان بررسی آن توضیح خواهیم داد.

اما برویم به سراغ پرچمدار شماره 2 اینتل، پردازنده Core i7 9700K، که یک پردازنده 8 هسته ای و 8 رشته پردازشی است می توان آن را اولین Core i7 اینتل به شمار آورد که از Hyper-Threading بی بهره است. اینتل به صورت کلاسیک همیشه Core i7 ها را با 4 هسته و 8 رشته پردازشی به بازار می داد تا 8700K که این تعداد به 6 هسته و 12 رشته پردازشی افزایش یافت. حال 9700K را با 8 هسته واقعی به بازار داده است. این پردازنده از 12MB کش Level3 برخوردار است و به مانند یاران رده بالای خود میزان مصرف 95W دارد. در حالت پیش فرض فرکانس پایه هسته اول تا 4.9 گیگاهرتز می تواند افزایش یابد. از نظر قیمتی نیز، این پردازنده هم قیمت 7700K و 8700K است. لازم به ذکر است یک پردازنده نسخه مهندسی 9700K از طرف دفتر محترم ایسوس به جهت تست این مادربرد در اختیار ما قرار داده شده است که از ایشان کمال تشکر را داریم.

چیپست Z390 با تاخیر یک ساله به بازار آمد. از تنوع و تعداد زیاد تولیدات Z390 شرکت های مادربرد سازی اینگونه بر می آید که آنها مدت ها است که آماده عرضه این چیپست هستند اما برای این کار منتظر چراغ سبز اینتل بودند. واقعیت این است که در رقابت با پردازنده های Ryzen، اینتل مجبور شد پردازنده های Coffee Lake را زود تر از برنامه هایش عرضه کند. برای استفاده از کافی لیک چون هنوز چیپ Z390 آماده عرضه نبود اینتل به الجبار یک چیپ نصفه و نیمه به نام Z370 را به بازار داد تا موقتا بتواند از کافی لیک پذیرایی کند. مهمترین خصوصیت Z390 برخورداری از اتصال شبکه بی سیم 802.11AC با پهنای باند 1.73 گیگابیتی است که اینتل این فن آوری را در زمستان 2017، تقریبا سه ماه پس از ارائه کافی لیک به بازار عرضه کرد. و حالا تقریبا پس از یک سال از ورود این فن آوری، مادربرد های Z390 مجهز به آن – هرچند با تاخیری یک ساله، اما بالاخره وارد بازار شدند. در تیزر ویدیویی که در وبسایت اینتل موجود است، ترکیب کارت وایرلس Wireless-AC 9560 را با پردازنده های نسل هشتم تبلیغ می کند، گویی که در ابتدا قرار بود همزمان با هم عرضه شوند. و حال ترکیب این کارت وایرلس را با نسل نهم پردازنده های اینتل بر روی چیپست Z390 داریم. ناگفته نماند بلوتوث نسخه پنجم نیز داخل این کارت وایرلس به صورت مجتمع وجود دارد که نسبت به نسل پیش از خود دارای برد و پهنای باند بهتری است. البته همیشه چیپ های وایرلس Qualcomm بهتر از Intel بوده، و چیپ های اینتل بهتر از Realtek، من به شخصه خوشحالتر می شدم اگر Z390 مجهز به چیپ وایرلس کوالکام می بود تا اینتل، ولی خوب به هر صورت اینتل از روز اول به دنبال انحصار مطلق در کلیه ارتباطات موجود بر روی مادربرد های خود بوده است و تمام تلاشش را نیز در این ارتباط می کند تا به آن برسد.

دیگر تفاوت عمده مادربرد های Z390 نسبت به نسل پیش از خود، استفاده از مدار VRM قوی تر برای اورکلاک بهتر و بیشتر پردازنده است، بخصوص پردازنده Core i9 9900K که در حالت دیفالت دارای TDP 95W و در اورکلاک واتیج مصرفی آن به بیش از 140W هم می رسد.

و تفاوت پایانی، یک جفت اتصال USB 3.1 Gen. 2 منشعب از چیپست را نیز شاهد هستیم، اتصالی که در مادربرد های Z370 از طریق یک کنترلر ثانویه امکانپذیر می شد. هنوز متاسفانه آنطور که باید تعداد قطعاتی که بتوانند از پهنای باند USB 3.1 Gen.2 استفاده کنند بسیار محدود است. در ایران خاطرم هست فقط یکسری اس اس دی اکسترنال ساندیسک اکستریم توانایی استفاده از چنین پهنای باندی داشتند که خودم در حسرت خریدن یکی از آنها ماندم و تمام شد. ولی به هر حال، داشتن اتصالات قوی تر و بهتر همیشه چیز خوبی است ولو قطعه ای برای استفاده از آن در بازار نباشد.

معرفی محصول:

شرکت Asus بیش از 16مادربرد مجهز به چیپ Z390 را وارد بازار می کند. تقریبا به غیر از اضافه شدن اتصال وایرلس گیگابیتی و بلوتوث نسخه پنج، مابقی مشخصه های مهم این مادربرد ها با مادربرد های Z370 یکی است، ولی ایسوس دو سه مورد ریز فنی هم به آنها اضافه کرده است که جلوتر در بخش نرم افزاری به آن موارد اشاره خواهیم کرد.

ایسوس برای همه ی این مادربرد ها Header مخصوص نصب واترکولر All in One اختصاص داده است تا ضمن برق رسانی کافی و با ثبات به پمپ، امکان کنترل آن از طریق نرم افزار Fan Xpert 4 فراهم شود. تمام این مادربرد ها مجهز به دو درگاه M.2 برای نصب SSD های NVMe هستند.

طبق چارت فوق، مادربرد Asus Z390 ROG Maximus XI Formula پشت سر Extreme، از جمله تاپترین و بهترین مادربرد سایز ATX ماکسیموس ایسوس است. این مادربرد با برچسب قیمت 450 دلاری، احتمالا بیش از 6 میلیون تومان در بازار ایران قیمت خواهد داشت.

نمای بیرونی و بسته بندی:

جعبه مادربرد فرمولا که مزین به تم قرمز و مشکی کلاسیک خانواده ROG است، دارای ابعاد بزرگ و وزن به نسبت سنگینی است. در مورد اطلاعات روی جعبه می توان به پشتیبانی از SLI و Crossfire، پشتیبانی از فن آوری Aura Sync و همچنین آرم شرکت ekwb سازنده بلاک VRM آن اشاره کرد.

در پشت جعبه، به امکاناتی نظیر سینک خنک کننده مشترک برای دو درگاه M.2، نمایشگر LiveDash، اتصال Lan پنج گیگابیتی آکوانتینا، و بلاک واترکولر EK اشاره شده است.

اقلام داخل جعبه، شامل فن 6 کابل SATA 6G، دفترچه راهنما، DVD درایور ها، پل SLI، رایزر Q-Connector مخصوص اتصالات Header کیس، برچسب های تبلیغاتی ROG که به نسبت نسل قبل حسابی آب رفته هم تعدادشان و هم سایزشان کوچکتر شده، پد زیر لیوانی ROG، دو کابل افزاینده طول RGB و ARGB، آنتن وایرلس، مبدل USB 3.0 به USB 2.0 و بج ROG. صادقانه بخواهم بگویم، تنوع وسایل اضافی همراه خوب هست اما به هیچ وجه کافی نیست. من انتظار بیشتری داشتم، ایسوس می توانست حداقل چند وسیله اضافی دیگر مثل کیت همراه Fan Extension، حداقل یکی دو سنسور دماسنج، یک کابل اکستنشن دیگر برای RGB نیز برای این مادربرد در نظر بگیرد تا محتویات جعبه آن در حد و اندازه نام فرمولا باشد.

تنها موردی  که در میان اقلام همراه مادربرد خاص بود و جلب توجه کرد، وجود تنها یک جفت کابل ساتای Sleeve شده در داخل جعبه بود که برای اولین بار آن را در میان اقلام همراه مادربرد های ایسوس مشاهده کردیم.

طراحی و امکانات سخت افزاری:

از هزاران سال پیش تا کنون، دو عنصر آب و آینه به عنوان نمادی از روشنایی و نور در فرهنگ و آثار هنری ایرانیان جایگاه ویژه ای دارد. ترکیب این دو در طراحی مادربرد فرمولا، جشنی از زیبایی را با خود به نمایش گذاشته است. از طرفی بخش های بزرگی از قاب روی مادربرد در اشکال هندسی زیبا با روکش آینه ای پوشیده شده است، و از طرف دیگر، از آنجایی که مادربرد های فرمولا برای سیستم های مجهز به خنک کننده های آبی مدار باز ساخته می شوند، آب نیز، نقش اساسی را در خنک سازی این مادربرد ها ایفا می کند. ترکیب این دو عنصر آب و آینه در Asus Z390 Maximus XI Formula رویایی چشم نواز و زیبا را پدید آورده که دل هر بیننده ای را با خود می برد. تصور این مادربرد در سیستم های مجهز به واترکولینگ Open Loop با کولانت شفاف درخشان، در کنار جلوه ها و افکت های نوری رنگارنگ RGB قند را در دل آب می کند. در یک کلام، این طراحی، فوق العاده زیباست، و چه کسی بهتر از ما ایرانی ها زیبایی آینه کاری را درک می کند؟ باور کنید خود طراحان ایسوس هم آنقدری که ما در ایران از این نوع طراحی لذت می بریم، آنها لذت نمی برند. ای کاش، این شیوه طراحی نه فقط در یک مادربرد در سطح فرمولا، بلکه در مادربرد های پایین رده هم مورد استفاده قرار گیرد. صد حیف که آنقدر قدرت خرید مردم ایران پایین آمده که کامپیوتر تبدیل به کالای لوکس غیر ضرور شده است، وگرنه می شد شرط بست که تمام موجودی انبار فرمولای Z390 ایسوس در ایران یکجا به فروش رود.

البته در توصیف طراحی باید اضافه کرد که فقط با یک پوشش جیوه ای طرف نیستیم، اگر از نگاه فنی یک کاربر حرفه ای به این طراحی بنگریم، هنر طراحان را بهتر در میابیم. با دقت به این تابلوی نقاشی نگاه کنید، با طراحی نا متقارن مدرنی روبه رو هستیم که خطوط منقطع به صورت فنی بخش های مختلف مادربرد، مانند چیپست، VRM، و پنل را از هم جدا می کند. فی الواقع مادربردی که به هنگام خاموشی اینقدر جذاب و دلربا باشد، وقتی که روشن شود، چه غوغایی بپا کند.

با روشن کردن مادربرد، رگه های نور RGB سراسر بخش جیوه ای را به رقص می آورد. اگرچه شدت نور پس زمینه بخش های جیوه ای آنچنان زیاد نیست اما حرکت نور دلنواز است. در تصاویر فوق تلاش کردیم شکل نورپردازی را نمایش دهیم.

شاه بیت طراحی فرمولا یک نمایشگر OLED دو اینچی است به نام LiveDash که در زیر پردازنده و بالای اولین اسلات گرافیک قرار دارد. این نمایشگر هم به عنوان یک نمایشگر دکوری می تواند تصاویر مورد علاقه شما را نشان دهد، هم می تواند دمای پردازنده یا میزان فرکانس آن را نمایش دهد، و هم به عنوان دیباگر می تواند ایفای نقش کند. در هنگام خاموشی مادربرد نمایشگر نام فرمولا را رقصان می نویسد و در هنگام روشن بودن مادربرد، دما و فرکانس پردازنده را به تناوب نمایش می دهد.

البته می توانید به کمک نرم افزار مربوطه عملکرد های مختلفی به این نمایشگر بدهید. میزان روشنایی این نمایشگر بسیار عالیست، زاویه دید اصلا محدود نیست و حتی اگر به صورت خوابیده به نمایشگر بنگرید نوشته های آن را به وضوح می توانید بخوانید. فوق العاده این نمایشگر حرفه ای ساخته شده است و نور پس زمینه آن سفید است.

یکی از ریزه کاری هایی که ایسوس در این نسل از مادربرد ها به آن پرداخته، چسباندن این برچسب Join the Republic به پشت درپوش محافظ زیف پردازنده است تا با هشداری به کاربران، آنها را از برداشتن این پوشش، پیش از نصب پردازنده و یا دور انداختن آن، برهذر دارد.

در بخش فوقانی، از چپ به راست، مهمترین بخش ها شامل ورودی دوگانه برق پردازنده، شامل یک سوکت 8 پین و یک سوکت 4 پین می شود. این ورودی ها برای ثبات بیشتر پردازنده در هنگام اورکلاک لازم است. در کنار اولین اسلات رم، سه سرشاخه پشت سرهم ردیف شدند، اولی که سفید است خروجی نورپردازی LED دیجیتالی ARGB است، و دو تای دیگر هدر فنهای پردازنده، CPU_FAN و CPU_OPT است. گوشه سمت راست، یک هدر خروجی نورپردازی LED RGB 5050، و در زیر آن دیباگر دیجیتالی مادربرد قرار دارد. در لبه سمت راست، دکمه های پاور و ریستارت، سوکت 24 پین برق مادربرد، و خروجی USB 3.1 Gen.2 فرانت پنل کیس قرار دارد.

4 اسلات رم این مادربرد از فرکانس کاری بالای 4500 مگاهرتز رمهای DDR4 را پشتیبانی می کند. در سمت چپ تصویر بالای اولین اسلات PCIe X1، یک جفت هدر فن دیگر قرار دارد، که یکی برای فن پشت کیس، و دیگری برای پمپ واترکولر های AIO مورد استفاده قرار می گیرد.

سینک روی بخش مدار تغذیه پردازنده VRM ساخت شرکت EK است که عملا یک بلاک تمام مسی است که می تواند در مدار واترکولر های Custom قرارگیرد. این بلاک تمام مسی، به تنهایی نزدیک 50 دلار ارزش دارد.

با برداشتن سینک ها و کاور پنل I/O مستقیم به سراغ مدار تغذیه می رویم که شامل 2+8 فاز تمام دیجیتالی است که در کنار چوک های MicroFine Alloy، و خازن های متالیک 10K قرار گرفته است. در توصیف کاربردی بودن این مدار تغذیه همین بس که از میان 10 مادربرد Z390 که تا به حال تست کردیم، همه توانستند 9700K را تا 5.2 گیگاهرتز اورکلاک کنند اما فقط این مادر برد Formula بود که توانست به راحتی فرکانس 9700K را تا 5.3 گیگاهرتز افزایش داد.

در لبه کناری سمت چپ پایین، درگاه افقی USB 3.0 فرانت پنل کیس، تعداد شش درگاه SATA 6G، یک اتصال 4 پین PWM/DC برای فن، اتصالات سفید رنگ مرتبط با کنترل ورودی و خروجی تجهیزات واترکولینگ مدار باز، اتصال بازر بایوس، و در سه کنج محل اتصالات فرانت پنل کیس قرار دارد. ایسوس تمامی اتصالات را در حاشیه برد، و در محلی خارج از پوشش روی مادربرد قرار داده است، حتی دقت کنید باطری مادربرد را تا کجا به پایین کشانده تا در خارج از پوشش آرمور روی مادربرد قرار گیرد. این حجم از جابه جایی اقلام مختلف در سراسر مادربرد، هزینه ی زیادی را بر ایسوس تحمیل کرده، چرا که مجبور شده صفر تا صد مادربرد را از اول طراحی کند و محل کلاسیک اغلب اتصلات روی برد را متناسب با طراحی ظاهری تغییر دهد.

در لبه پایین مادربرد، تجمع اتصالات و درگاه ها را بدین شکل داریم: از سمت راست، همانطور که در عکس قبل توضیح داده شد، بخش اتصالات فرانت پنل کیس را داریم، یک هدر مخصوص اتصالا ترمومتر، سوکت دوم USB 3.0 برای فرانت پنل، باطری مادربرد، دکمه مخصوص نسل دوم فن آوری Mem-OK که همیشه آن را روشن نگه دارید، چرا که بهترین تنظیمات را برای رمهای شما انتخاب می کند، دو سوکت برای اتصال USB 2.0 فرانت پنل، یک درگاه اتصال Node که در آینده مورد استفاده قرار خواهد گرفت. احتمالا چیزی شبیه ROG-EXT خواهد بود که به کمک آن می توانید برخی تجهیزات ثانویه مثل پاور یا کیس را به مادربرد متصل کنید، دو هدر PWM/DC فن، که اولی قدرت 3A برای اتصال فنهای صنعتی دارد، دکمه Retry Button که در صورت تنظیم اشتباه بایوس و بوت نشدن سیستم، بایوس را بدون پاک کردن آخرین تغییرات بایوس، به صورت دیفالت سیستم را بالا می آورد تا تنظیم مجدد کنید، دو هدر مخصوص اتصال رشته های نورپردازی LED یکی برای RGB 5050 و دیگری برای ARGB، و جک اتصال بخش صوتی فرانت پنل کیس.

در مورد اتصالا PCIE، تنها فقط یک اتصال PCIE X1 داریم که در بالای اسلات اول گرافیک قرار دارد. البته آنجایی که ایسوس این اسلات را قرار داده واقعا باید گفت اشانتیون است و اگر ایسوس این را هم نمی گذاشت فرقی نمی کرد چون با گذاشتن گرافیک استفاده از آن بسیار دشوار خواهد بود.

سه اسلات PCIE X16 داریم که دو عدد بالایی منشعب از پردازنده است و این دو اسلات در صورت اشغال کارت گرافیک به صورت X8-X8 کار  می کنند. هر دو مجهز به گارد Safe Slot هستند. این فن آوری با استحکام بخشی به پایه اسلات گرافیک، دوام و عمر آن را افزایش می دهد و در عین حال، از مادربرد و کارت گرافیک در درازمدت، بخصوص در صورت استفاده از کارت گرافیک های سنگین، محافظت خواهد کرد.

اسلات پایینی PCIE با پهنای X4 منشعب از چیپست است و اگر SSD PCIE دارید مثل PLEXTOR PX-512M9PeY که به صورت Add In Card می باشد، می توانید آن را به این اسلات متصل کنید.

ایسوس با استفاده از مبدل صوتی SupremeFX S1220 پخش صدایی قدرتمند را با نرخ عالی نسبت سیگنال به نویز 120dB به کاربر ارائه می کند. آمپلیفایر های دوگانه برای خروجی های جلو و عقب کیس در کنار خازن های نیچیکون ژاپنی و استفاده از لایه های مجزا برای کانال های صدای چپ و راست، در کنار به کارگیری از دک HiFi ESS ES9023P از دیگر ویژگی های بخش صوتی مادربرد به شمار می رود.

مهندسین طراحی مدار شرکت ایسوس با تغییر محل درگاه M.2 بر روی برد، جای جدید و ثابتی را برای استقرار درایو های پر سرعت M.2 بر روی این مادربرد درست کردند. حال به راحتی می توانید، درایو های M.2 خود را به صورت جفت در کنار هم استفاده کنید. ایسوس این جایگاه خاص SSD M.2 را به یک سینک سراسری خنک کننده نیز مجهز کرده است. اگر به تصویر دقت کنید، خوبی این نوع طراحی جمع و جور، داشتن یک جایگاه اختصاصی برای اس اس دی است، و اینکه به راحتی می توان دو درایو سایز 2280 را بر خلاف هم در اینجا نصب کرد مانند تصویر زیر:

تنها نکته منفی زمانی است که شاید مجبور باشید از درایو های بزرگتر از 2280 استفاده کنید، مثلا اس اس دی های جدید الورود Intel Optane 905P که سایز 2210 دارد، در آن صورت به خاطر محدودیت ارتفاع برای درگاه دوم، فقط محدود به استفاده از یک درایو در این بخش می باشید که این مورد تنها نکته منفی این طراحی به شمار می رود.

پنل پشتی مادربرد از نوع ثابت است و شامل خروجی های صوتی 7.1 کاناله مجهز به روکش طلا، خروجی Optical صوتی، دو درگاه اتصال آنتن SMA برای چیپ وایرلس Wireless-AC 9560 و بلوتوث نسخه پنج، چهار درگاه USB 3.1 Gen.2 شامل سه پورت Type A و یک پورت Type C، شش درگاه USB 3.1 Gen.1، خروجی HDMI، در کنار دکمه های Clear CMOS و Flash Bios می شود. این مادربرد مجهز به دو درگاه LAN می باشد. درگاه اول با پهنای باند یک گیگابیت منشعب از چیپ Intel i219v PHYS است. درگاه دوم با حداکثر پهنای باند پنج گیگابیت منشعب از چیپ Aquantia AQC111C 5G است.

برای استقامت مادربرد در اسمبل های سنگین واترکولینگ و یا در هنگام استفاده از ایرکولر های سنگین وزن مثل Noctua D15، ایسوس یک صفحه تمام استیل مشکی را در پشت به مادربرد پیچ کرده تا قدرت ودوام آن چند برابر شود.

سینک خنک کننده بخش VRM، به سفارش ایسوس و ساخت شرکت EK است، این سینک هیبریدی با نام تجاری CrossCHILL EK III هم به صورت عادی نسبت به خنک سازی مدارها و چیپ های بخش VRM اقدام می کند و هم می تواند در مدار واترکولر های آبی قرار گیرد تا نسبت به دیگر سینک ها تا 23 درجه VRM را خنک تر نگاه دارد. این سینک تمام مسی بسیار سنگین و با کیفیت ساخته شده است تا بیشترین و بهترین عملکرد را در خنک سازی قطعات حساس بخش VRM را از خود نشان دهند. زیبایی مادربرد مرهون زیبایی این سینک های پولیش خورده خنک کننده است. پوشش روی مادربرد یا ROG Armor از جنس ABS ترموپلاستیک است که کیفیت مطلوبی دارد. در پشت این پوشش مدار های نورپردازی به صورت مرتب و مدیریت شده نصب شده اند.

نرم افزارهای جانبی:

در مورد نرم افزار های جانبی، شامل بخش جدید AI Optimization و نرم افزار پر حاشیه Asus Armoury Crate در مقاله بررسی مادربرد Asus Z390 ROG Strix E توضیح کامل داده شده که لطفا به بخش نرم افزار های جانبی در متن آن بررسی مراجعه شود.

معرفی سیستم تست :

کارت گرافیک  MSI GTX 1060 ARMOR 6G OC

این کارت گرافیک با فرکانس کاری 1759 مگاهرتز، 6 گیگابایت حافظه از نوع GDDR5، حداکثر فرکانس حافظه تا 8008 مگاهرتز، رابط حافظه 192 بیتی، توان مصرفی 120 وات، یک ورودی برق 8 پین و سیستم خنک کننده کارآمد، گزینه مناسبی برای گیمرها است. کارت گرافیک GTX 1060 انتخاب خوبی برای کاربرانی است که می خواهند در رزولوشن 1080 پیکسل بازی ها را روان اجرا کنند. این کارت می تواند در این رزولوشن حتی در حداکثر تنظیمات هر بازی، به خوبی جوابگوی نیاز شما باشد. این کارت گرافیک توسط شرکت MSI در اختیار ما قرار داده شده است.

حافظه  G.SKILL TRIDENT Z 3600 CL 16 2X8G

این سری از حافظه های جی اسکیل برای دست یابی به فرکانس بالا بهینه شده است. کیت مورد استفاده 2 ماژول 8 گیگابایتی DDR4 است که با فعال کردن XMP از حداکثر فرکانس کاری 3600 مگاهرتز با زمان تاخیر CL16 بهره می برد. این ماژول ها از جی اسکیل تایوان به دست وب سایت سخت افزار مگ رسیده است.

درایو ذخیره سازی PLEXTOR M8PE M.2 NVME 256G

اس اس دی مورد استفاده PLEXTOR M8PE 256G با سرعت بسیار بالا به پروتکل  NVME 1.2 مجهز است و از طریق رابط PCIe Gen.3 x4 به درگاه M.2 متصل می شود. استفاده از فناوری DRAM Cache Buffer، و موتور تصحیح خطای ECC از جمله امکانات آن به حساب می آید. این حافظه دارای سرعت نوشتن 900 مگابایت در ثانیه و سرعت خواندن 2000 مگابایت در ثانیه است. اس اس دی مورد نظر توسط شرکت پلکستور برای سیستم تست دفتر مجله سخت افزار ارسال شده است.

درایو ذخیره سازی SAMSUNG 860 EVO 250G

اس اس دی مورد استفاده برای تست درگاه SATA III، آخرین نسل از درایو های خانواده EVO سامسونگ است که به لطف کنترلر قدرتمند MJX، و حافظه های 3D TLC NAND، و کش DDR4، حداکثر سرعت خواندن 550 MBps و حداکثر سرعت نوشتار 520 MBps را در اختیار سیستم قرار می دهد. ناگفته نماند سرعت خواندن و نوشتن اتفاقی بر روی این درایو به ترتیب 98K IOPS و 90K IOPS می باشد.

خنک کننده  GREEN GLACIER 360-EVO

این قویترین واتر کولر شرکت پردیس صنعت سیاره سبز (گرین) است که در حال حاضر از پر فروش ترین واتر کولر های بازار ایران به شمار می رود. از جمله ویژگی های این خنک کننده می توان به استفاده از رادیاتور 360 میلیمتری آلومینیومی، استفاده از سه فن 12 میلیمتری کم صدا مجهز به LED های قرمز با طول عمر 100 هزار ساعت، واتر پمپ بلبرینگ سرامیکی قدرتمند بی صدا با طول عمر 80 هزار ساعت، واتر بلاک کاملا مسی مجهز به نمایشگر نشان دهند دمای کولانت و دور پمپ اشاره کرد. این رادیاتور برای تست توسط دفتر گرین در اختیار ما قرار داده شده است که تشکر ویژه داریم.

 خمیر سیلیکون گرین GREEN GT-4 PREMIUM

برای تست پردازنده از خمیر سیلیکن جدید گرین GT-4 Premium استفاده کردیم. این خمیر سیلیکن با ضریب انتقال حرارت  5.0W/m.K، قابلیت استفاده در پردازنده و کارت گرافیک را در دامنه دمایی منفی 40 تا 240 درجه سانتی گراد، داراست. شرکت گرین با  فرمولاسیون جدید و استفاده از مواد با کیفیت این خمیر سیلیکن را برای استفاده های حرفه ای تولید کرده، و آن را در اختیار آزمایشگاه تست مجله سخت افزار قرار داده است که سپاسگذاریم.

شایان ذکر است به جهت تست RGB و عکسبرداری همانطور که در تصویر مشخص است از حافظه های RGB برند GEIL استفاده کردیم. این حافظه های SUPERLUCE RGB با تایمینگ 2666 و تاخیر CL19، صرفا جهت عکس برداری مورد استفاده قرار گرفته اند و در هیچ کدام از تست ها حضور ندارند.

بررسی کارایی: (CPUID)

پردازنده نسل نهمی 9700K دارای 8 هسته بدون امکان Hyper-Threading است بنابراین تعداد رشته های پردازی به همین تعداد 8 عدد محدود است. پردازنده 9700K به ازای هر هسته تنها 1.5 مگابایت کش سطح سوم دارد، و در مجموع این پردازنده دارای 12 مگابایت کش Level 3 می باشد. پردازنده ی 9700K از نظر خنک کنندگی بسیار بهینه تر از نسل پیش از خود است چرا که اینتل از لحیم به جای خمیر سیلیکن برای چسباندن Die به IHS استفاده کرده است. بنابراین قدرت اورکلاک 9700K بالاست.

برای تست این مادربرد، یک بار کلیه تست ها را به صورت پیش فرض گرفته و ثبت کردیم و بار دوم کلیه تست ها را در حالت اورکلاک شده پردازنده گرفته و ثبت کردیم. برای اورکلاک تنها به افزایش ضریب پردازنده اکتفا کردیم و تمام هسته ها را نیز به صورت Sync یا همسان شده در یک فرکانس ثابت قرار دادیم. با مادربرد Formula توانستیم پردازنده ی 9700K را تا فرکانس 5.3 گیگاهرتز اورکلاک کنیم که تقریبا 400 مگاهرتز بیش از توان اسمی آن به شمار می رود. این میزان از اورکلاک فوق العاده است.

البته به دلیل محدودیت کولینگ نتوانستیم در همه ی تست ها در فرکانس 5.3 پایدار بمانیم در نتیجه، در برخی تست ها فرکانس 5.3 و در برخی دیگر 5.2 را ثبت کردیم. در زمینه اورکلاک رمها توانستیم آنها را از فرکانس 3600 مگاهرتز به 4200 مگاهرتز با تایمینگ 19 اورکلاک کنیم. این میزان فوق العاده است و انتظار ما از اورکلاک رم برآورده شد. حال به سراغ تست ها می رویم.

نتیجه گیری:

تست های Asus ROG Z390 Maximus XI Formula خوب بود، در برخی تست ها با توجه به امکان اورکلاک پردازنده تا 5.3 نسبت به مادربرد Strix E Gaming جلو افتاد، اما در مابقی تست ها کمی عقبتر از Strix E ایستاد. هرچند فاصله این دو مادربرد بسیار کم است و حداقل با احتساب 2 تا 3 درصد احتمال نوسان در نتایج تست ها می توان امتیاز این دو مادربرد را یکسان دانست. در زمینه قدرت رم و اورکلاک رم اما Formula یکه تاز میدان بود و با ثبت سرعت بیشتر و تاخیر کمتر در صدر Z390 ها ایستاد. در مجموع از نتایج این مادربرد رضایت داریم.  

نتیجه گیری نهایی را با طرح دو سوال و پاسخ به آنها شروع می کنیم، اول اینکه آیا Z390 Formula ارزش هزینه 450 دلاری که طلب می کند را دارد؟ پاسخ یک “آری” محکم است. ایسوس برای مادربرد Z390 Formula، به قول گفتنی، کوبیده از صفر دوباره مادربرد ساخته است، از بسیاری جهات طراحی کاملا جدید است، این مادربرد به هیچ وجه شبیه نسل های پیشین نیست که فقط با یک Facelift روبه رو باشید، بلکه ایسوس برای جابجایی بسیاری از کامپوننت ها و درگاه ها، هزینه طراحی فنی مجدد داده است. پس این یک مادربرد واقعا جدید از ایسوس است که نه تنها آینه کاری های روی آن جذابیتش را دو چندان کرده بلکه ابعاد فنی آن نیز واقعا توسعه و بهبود یافته است. خنک کننده هیبریدی نسل سوم EK، توانایی فنی عالی برای اورکلاک پردازنده و رم و نورپردازی فوق العاده، در کنار اتصال Wi-Fi گیگابیتی اینتل و خیلی موارد دیگر، باعث می شود هزینه ای که برای این مادربرد پرداخت می شود، واقعا ارزشش را داشته باشد.

سوال دوم، آیا فرمولایZ390  از فرمولایZ370  خیلی بهتر است که ارزش ارتقا داشته باشد، پاسخ این سوال نیز یک “آری” محکم است. نه اینکه فرمولای Z370 بد بوده باشد، ما هیچ وقت فرصت بررسی عمیق فرمولای Z370 را نداشتیم اما کافی است فقط به جایگاه درگاه M.2 دوم در فرمولای Z370 نگاه کنید، که درگاهی است عمود بر مادربرد، در انتهای PCB، کاملا مثل یک فرزند ناخواسته در گوشه ای برای خودش رها شده است و چه کسی SSD را عمود بر PCB به آن شکل عجیب بر روی مادربرد سوار می کند. Z370 Formula با آن نمای تمام پلاستیکی شانس آورد که برای بررسی به دست ما نرسید.

در زمینه اورکلاک Z390 فرمولا می تواند به خوبی از پس 9700K و 9900K بر آید و دوستانی که احتمالا این مادربرد را تهیه می کنند آن را با 9900K ست خواهند کرد. با توجه به مدار تغذیه عالی تمام دیجیتالی این مادربرد، با خیال راحت می توانید از 9900K استفاده کنید. در زمینه گیمینگ، به عنوان یک مادربرد High End جمهوری گیمر ها، فرمولا از تمامی ویژگی های نرم افزاری گیمینگ ایسوس برخوردار است. شبکه گیگابیتی اینتل، و همچنین امکان ارتباط LAN پنج گیگابیتی آکوانتینا، همه ی آنچه که برای ارتباطات کامل و بی نقص لازم است را فراهم می کند.

در مجموع، با توجه به اینکه از نظر طراحی ظاهری و همچنین طراحی فنی به موارد جالبی در این مادربرد برخورد کردیم که شایسته توجه است، نشان نو آوری و همزمان با توجه به نتایج خوب، جایگاه مادربرد و امکاناتش، به آن نشان منتخب سردبیر سایت سخت افزار را اهدا می کنیم.