بررسی مادربرد فشرده ECS Z97I-Drone (مادربردی برای کامپیوترهای جمع و جور)

با پیشرفت فناوری و ارائه محصولات جدید، کمپانی‌های مختلف سعی می‌کنند تا همواره محصولاتی بسازند که امکانات موجود را به شکل تمام و کمال در اختیار کاربر قرار داده و از هیچ جهت کم نگذارند. این مساله باعث می‌شود تا برای مثال در دنیای مادربردها همواره با ابعاد بزرگی روبه‌رو باشیم؛ اما درعین‌حال برخی از سازندگان نیز تصمیم می‌گیرند تا این امکانات و قابلیت‌ها را در ابعادی بسیار کوچک که همان استاندارد Mini-ITX است به کاربران ارائه دهند. مادربردهای Mini-ITX مشتریان خاص خود و کاربردهای ویژه‌ای دارند که باعث می‌شود همواره این سری از محصولات شکلی جذاب و جالب داشته باشند. مادربرد ECS Z97I-Drone نیز یکی از همین موارد است که با داشتن چیپست Z97 و امکاناتی مناسب، همان حس هیجان و خاص بودن را به کاربر القا می‌کند.مادربردهای Mini-ITX عموماً برای سیستم‌های چندرسانه‌ای اختصاصی برای سرگرمی‌های خانگی در نظر گرفته می‌شوند، اما گاهی نیز سازندگان آنها را برای کاربرد‌های ویژه نیز آماده می‌سازند. ECS مادربرد Z97I-Drone را در سری LEET یعنی مادربردهای مخصوص بازی خود قرار داده است که البته می‌توان برای آن کاربردهای چندرسانه‌ای نیز متصور بود.

 طراحی و امکانات

مادربرد Z97I-Drone با آنکه در ابعاد کوچک طراحی‌شده، اما قابلیت‌های مناسبی دارد. دوستداران اتصال چند صفحه‌نمایش قطعاً از خروجی‌های تصویری DVI، HDMI و DisplayPort لذت خواهند برد. همچنین حداکثر تعداد پورت‌های USB 3.0 دستگاه شش عدد است که برای چنین محصولی مناسب است. در ضمن یک پورت M.2 نیز در نظر گرفته‌شده که البته تنها از کارت‌های جانبی Wi-Fi پشتیبانی می‌کند (این کارت جانبی به همراه مادربرد عرضه نشده و باید جداگانه خریداری شود). سوکت پردازنده به لبه پایینی مادربرد نزدیک است و در عوض محل چیپ‌ست و پورت‌های SATA نسبت به دیگر نمونه‌های بازار تغییر کرده است. ECS از مدار رگولاتور پنج فاز برای پردازنده استفاده کرده است که شامل کنترل دیجیتال، خازن‌های ژاپنی و Dual MOSFET می‌شوند. این مداررگولاتور در فشار کاری چندان گرم نمی‌شود، اما هیت‌سینک کوچک چیپ‌ست Z97 باعث شده تا گرما در این بخش و در مقایسه با مادربردهای سایز ATX بالاتر باشد. وجود رابط PCI-Ex16 نسل سوم امکان نصب کارت گرافیک را ممکن می‌سازد. در ضمن اتصال شبکه گیگابیتی اینتل نیز برای این مادربرد در نظر گرفته‌شده است. فناوری‌های صوتی در نظر گرفته در این مادربرد نیز مشابه همان چیزی است که در مادربرد Z97-Machine همین کمپانی دیده بودیم. در نهایت،پورت USB اختصاصی گیمر‌ها، امکان انتقال اطلاعات با نرخ هزار هرتز را فراهم می‌آورد تا امکان کنترل ماوس به شکل بهتری در بازی‌ها فراهم شود.

راه‌اندازی

اسمبل کردن و راه‌اندازی اولیه چنین مادربردهایی در کیس‌های کوچک ممکن است به زمان بیشتری نیاز داشته باشد و به علت کمبود فضا، باید حوصله بیشتری برای عبور دادن صحیح کابل‌ها و اتصالات به خرج داد. در این مادربرد شاید تنها بخشی که کمی آزاردهنده باشد، محل قرارگیری پورت‌های SATA III است که متفاوت از مادربردهای هم‌رده بوده و کمی دور از دسترس است. مساله مهم دیگری که ممکن است برایتان دردسرساز شود، محل قرارگیری سوکت پردازنده است. این سوکت بسیار نزدیک به اسلات حافظه RAM و رابط PCI-E قرارگرفته و در صورتی که بخواهید از خنک‌کننده‌های با هیت‌سینک بزرگ استفاده کنید، به‌احتمال‌زیاد دچار مشکل خواهید شد. در این حالت یا باید از همان خنک‌کننده پیش‌فرض اینتل استفاده کرده یا به سراغ خنک‌کننده‌های Liquid Cooling بروید که البته برای چنین سیستمی شاید چندان منطقی نباشد! ECS بی‌توجهی خود به بایوس را در این مادربرد نیز ادامه داده و با ساختاری نه‌چندان جذاب (مشابه با مادربرد Z97-MACHINE) روبه‌رو هستید. برای آپدیت کردن بایوس باید از نرم‌افزار تحت ویندوز یا یک دیسک بود DOS استفاده کنید که حرکتی عجیب به‌شمار می‌آید (پس از سال‌ها دوباره از یک حافظه فلش بوت DOS استفاده کردیم و یاد ایام قدیم زنده شد!). برخی از امکانات پایه که در بایوس بسیاری از مادربردهای جدید دیده می‌شود در اینجا وجود ندارد و طراحی کلی آن نیز چندان جالب نیست. نحوه نصب درایورها در ویندوز تا حدودی تغییر کرده است و حالا با فشار یک دکمه، تمامی درایورها نصب خواهند شد.

کارآیی

برای تست این مادربرد از پردازنده Intel Core i5-4670K، هشت گیگابایت حافظه دو کاناله GSkill TridentX DDR3-2400، درایوهای ADATA SX900 128GB و Apacer TurboII 120GB و منبع تغذیه Green GP1350B OC استفاده کردیم. بایوس به آخرین نسخه آپدیت شده و تنها تغییراتی که در بایوس اعمال کردیم، انتخاب پروفایل XMP برای ماژول‌های حافظه RAM و تنظیم حداکثر فرکانس حالت Turbo روی 3,8 گیگاهرتز است. ECS برخلاف دیگر سازندگان مادربرد که حالتی بهبودیافته برای Turbo در اختیاردارند (در این حالت فرکانس توربو برای پردازنده Core i5-4670K زمانی که چهار هسته فعال است حداکثر به 3,8 گیگاهرتز می‌رسد)، هیچ‌گونه تغییر اضافه‌ای اعمال نکرده و حداکثر فرکانس پردازنده زمانی که چهار هسته فعال است، به 3,6 گیگاهرتز می‌رسد و درنتیجه نتایج به‌دست‌آمده در تست‌ها پایین‌تر از دیگر رقبایش قرار می‌گیرد. تست پورت SATA III توسط درایو ADATA SX900 و تست پورت USB 3.0 توسط هارددیسک Silicon Power Armor A15 1TB انجام‌شده است. نکته دیگر، ازآنجاکه نتوانستیم خنک‌کننده پردازنده همیشگی تست‌هایمان (PC Cooler HP-1216X) را روی پردازنده نصب کنیم، مجبور شدیم از خنک‌کننده پیش‌فرض اینتل استفاده کرده و به همین خاطر اورکلاک پردازنده را منتفی کنیم. نتایج تست این مادربرد در جدول یک آمده است.

به‌عنوان یک مادربرد مجهز Mini-ITX، استفاده از چیپ‌ست Z97 حرکت جالبی است که امکان استفاده از حافظه‌های RAM با فرکانس بالا را ممکن ساخته و در ضمن فرصت اورکلاک پردازنده را نیز فراهم می‌کند. با این حال نزدیکی بیش‌ازحد سوکت پردازنده به اسلات‌های حافظه و رابط PCI-E باعث می‌شود تا نتوان از هر نوع خنک‌کننده‌ای روی سوکت مادربرد استفاده کرد. همچنین با توجه به امکانات موجود و قیمت دیگر مادربردهای مجهز به چیپ‌ست Z97، قیمت این محصول تا حدودی بالا به نظر می‌رسد.