نگاهی به کهکشان Star Wars: The Force Awakens و تکنیک های مهم استفاده شده در این فیلم

امروز در قالب دو مطلب مجزا به بیان نکاتی در رابطه با جدید ترین نسخه از سری فیلم های جنگ ستارگان یعنی فیلم سینمایی Star Wars: The Force Awakens پرداختیم. مطلب حاضر، آخرین مطلب امروز ما در مورد این فیلم محسوب می شود و طی آن به بیان برخی تکنیک های فنی استفاده شده در ساختار این فیلم خواهیم پرداخت. به این ترتیب با پایان یافتن مطلب پیش رو، پرونده ی وب سایت سخت افزار در مورد پر فروش ترین فیلم این روز های سینمای جهان نیز بسته خواهد شد.

تا پیش از فیلم Star Wars: The Force Awakens سایه ی سنگین خالق مجموعه فیلم های جنگ ستارگان یعنی جورج لوکاس بر نسخه های پیشین این سری به شدت احساس می شد. در واقع از شش فیلم اصلی این مجموعه در سال های قبل، فیلم نامه ی تمامی آن ها توسط جورج لوکاس نوشته شده بود و او شخصاً کارگردانی چهار فیلم نخست این مجموعه را بر عهده داشت (در دو فیلم دیگر این مجموعه نیز او اگر چه سمت کارگردانی را به شکل رسمی بر عهده نداشت اما در عین حال تمامی پروسه ی ساخت آثار مذکور زیر نظر او اداره می شد). اگر چه عدم حضور خالق اصلی سری فیلم های جنگ ستارگان در کنار پروژه ی ساخت نسخه های جدید این مجموعه می تواند در عمل نکته ای منفی برای هواداران قدیمی دنیای جنگ ستارگان محسوب شود، اما بخش مثبت ماجرا آن جاست که اینک سایر کارگردانان صاحب سبک سینما هم می توانند شانس خود را با سری فیلم های جنگ ستارگان امتحان کنند و به این وسیله زاویه ی دید خاص خود را از دنیای این مجموعه در معرض دید علاقمندان جنگ ستارگان قرار دهند. کاری که کارگردان فیلم سینمایی Star Wars: The Force Awakens نیز به انجام آن پرداخته و در قالب کارگردانی این فیلم تکنیک هایی را به نمایش گذارده که یا در نسخه های پیشین این مجموعه کمتر دیده شده بودند و یا این که استفاده از آن ها جزو سبک اصلی این کارگردان محسوب می شود و در آثار هم سبک یا ساخته های سایر کارگردانان دنیای سینما، بهره گیری از آن ها را به این سبک و سیاق کمتر مشاهده کرده بودیم.

در جریان ساخت فیلم سینمایی Star Wars: The Force Awakens ، آبرامز علاوه بر استفاده از جلوه های ویژه ی کامپیوتری، سعی در استفاده از جلوه های ویژه ی سنتی نیز داشته است تا به این ترتیب هواداران قدیمی مجموعه فیلم های جنگ ستارگان هم بتوانند با این فیلم ارتباط برقرار نمایند (در ساخت نخستین فیلم این مجموعه که در سال 1977 میلادی اکران شد استفاده از جلوه های ویژه ی کامپیوتری هنوز باب نشده بود و تمامی سکانس های این فیلم با جلوه های تصویری واقعی فیلمبرداری شدند). به طور کلی بیشتر نما های فیلم Star Wars: The Force Awakens با دوربین 35 میلی متری فیلمبرداری شده اند اما برای جلب نظر تماشاگران این فیلم، ثبت برخی صحنه های آن نیز با فرمت IMAX و توسط دوربین 65 میلیمتری انجام گرفته است. برای هر چه بالا تر بردن خلاقیت های تصویری Star Wars: The Force Awakens، سعی کارگردان این فیلم یعنی آقای آبرامز بر این بوده که در ثبت نما های ترکینگ این فیلم (ترکینگ یکی از سنی ترین راه های به تصویر کشیدن نما های عادی در فیلم های سینمایی محسوب می شود که فرآیند ثبت آن اکثراً توسط دوربین های ثابت صورت می گیرد) حرکت اشیا، اشخاص یا سایر پارامتر های حاضر در هر سکانس حد اقل و در جزیی ترین حالت خود در دو جهت مختلف انجام گیرد تا نما های ترکینگ از پویایی بیشتری برخوردار باشند. البته برای پویایی هر چه بیشتر سکانس های اکشن این فیلم، آقای آبرامز برای به تصویر کشیدن سکانس هایی که در آن شاهد مبارزات و درگیری های نفس گیری هستیم، از تکنیک دوربین آزاد یا دوربین روی دست نیز بسیار استفاده کرده است. تکنیکی که اگر چه در تجربه های مشابه پیشین او در مجموعه فیلم های Star Trek به وفور مشاهده می شد، اما در نسخه های پیشین سری فیلم های جنگ ستارگان جایی نداشت و اکنون به مدد وجود آن، سکانس های اکشن فیلم Star Wars: The Force Awakens جان و رمق دو چندانی یافته اند و از پویایی بسیار مناسبی برخوردارند.

یکی دیگر از تکنیک های سینمایی که همچون شمشیر دو لبه عمل می کند (حتی بسیار بیشتر از تکنیک دوربین آزاد)، استفاده از زاویه ی اریب در فرآیند ثبت نما های فیلم های سینمایی است. شیوه ای که اگر درست مورد استفاده قرار نگیرد، می تواند به ویرانی کل نما های به تصویر کشیده شده توسط این تکنیک بیانجامد. خوشبختان آقای آبرامز به خوبی توانسته است از این تکنیک در فیلم Star Wars: The Force Awakens استفاده نماید و با به کارگیری ترفند هایی هوشمندانه از آفت خراب شدن نما های اریب فیلم خود دور بماند. به این منظور او همواره سعی کرده تا آرایش و ترکیب نما های خود را در زمان استفاده از زاویه ی اریب دوربین حفظ نماید و به عنوان مثال با تجمع آبجکت های مهم صحنه در گوشه ای از یک نما در کنار خالی گذاردن نسبی و به تصویر کشیدن بار اکشن نمای مذکور در گوشه ی مخالف آن صحنه، این ترکیب نا همگون را به نمایی کاملاً همگون و واقعی تبدیل سازد.

علاوه بر موارد فوق استفاده از دو تکنیک زوم ناگهانی و Lens Flare نیز در باور پذیر تر شدن بسیاری از سکانس های فیلم سینمایی Star Wars: The Force Awakens تاثیر گذار بوده اند. در واقع در فیلم هایی که بخش مهمی از جلوه های ویژه ی آن ها توسط کامپیوتر انجام می گیرد، استفاده از تکنیک هایی نظیر Lens Flare (که مبتنی بر به تصویر کشیدن نور های ناخواسته ی تصویر هستند و در صحنه هایی نظیر تابش مستقیم خورشید رو به دوربین بسیار مشاهده می شوند) می تواند تا حدی از حالت تصنعی فیلم کاسته و رئالیزم موجود در سکانس ها را اندکی افزایش دهد. در زوم ناگهانی نیز ما شاهد تبدیل یک نمای کاملاً باز به نمایی بسته از طریق قابلیت زوم هستیم که البته این تکنیک در فیلم های فضایی و آثاری مشابه با سری فیلم های جنگ ستارگان بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. با این حال جی جی آبرامز در فیلم Star Wars: The Force Awakens نیز همانند دو فیلم پیشین خود در مجموعه ی Star Trek به گونه ای مناسب از این تکنیک استفاده کرده است و شاهد زیاده روی او یا کمبود استفاده از زوم های ناگهانی در نما های عمدتاً اکشن فیلم Star Wars: The Force Awakens نیستیم.  

در کل می توان انتخاب جی جی آبرامز برای کارگردانی فیلم Star Wars: The Force Awakens را انتخابی به جا و کاملاً مناسب دانست و او با نمایش هنر کارگردانی خود در این فیلم بار دیگر ثابت کرد اسم و رسمی که این روز ها از او در گوشه و کنار دنیای سینما شنیده می شود در اثر تبلیغات بیش از حد یا به قول معروف هایپ های بی اندازه و کاذب نبوده است و او کم و بیش در زمینه ی تخصصی اش فردی کار بلد محسوب می شود. البته آقای آبرامز در فرآیند تولید دو نسخه ی بعدی مجموعه فیلم های جنگ ستارگان که برای اکران در سال 2017 و 2019 میلادی برنامه ریزی شده اند، نقش اجرایی خاصی را بر عهده ندارد و امید می رود که جانشینان او در نسخه های هشتم و نهم مجموعه فیلم های جنگ ستارگان بتوانند کارشان را به همین خوبی انجام دهند. همچنین امیدواریم که کمپانی دیزنی قدر دنیای جنگ ستارگان را بداند و با اکران فیلم های پی در پی و بی خاصیت از مجموعه ی جنگ ستارگان، این دنیای کهکشانی غنی و پر هوادار را نظیر مجموعه فیلم های دزدان دریایی کاراییب یا فیلم هایی که اخیراً بر اساس دنیای کتاب های مصور شرکت مارول ساخته شده اند، در نهایت به تباهی نکشاند.