سفرهای هوایی با بدن و مغز انسان چه می‌کنند؟

سفرهای هوایی یکی از روش های معمول مسافرت های کاری و تفریحی است. در سفرهای هوایی طولانی مدت مردم از روش های مختلفی مانند غذا، خواب، مطالعه، موسیقی و فیلم برای سرگرم کردن خود استفاده میکنند. دیدن فیلم بر روی یک صفحه نمایش کوچک در هواپیما مسلماً تجربه چندان جالبی نیست و این موضوع را افرادی که سفرهای هوایی زیادی داشته اند می توانند تأیید کنند. یکی از دلایل این موضوع اینست که فیلم های کمدی هم در هواپیما می توانند احساسات شما را برانگیخته کنند و حتی شما را به گریه بیندازند. از آنجاکه این مورد عجیب توسط افراد زیادی مطرح شده، تحقیقاتی در این زمینه صورت گرفته است.

15درصد از مردان و 6 درصد از زنان در پاسخ به نظرسنجی از فرودگاهی در لندن گفته اند که احتمال گریه کردن آنها درهنگام تماشای فیلم در هواپیما بیشتر از خانه می‌باشد. حتی به همین دلیل یک شرکت هواپیمایی بزرگ، پیش از پخش فیلم و سریال در هواپیما به مسافرین هشدار سلامت عاطفی میدهد. غمگین شدن مسافران در هنگام تماشای فیلم در هواپیما می تواند به خاطر غم دوری از خانه، دلتنگی و یا هیجان سفر باشد، اما شواهد حاکی از آنست که خود پرواز نیز در تغییر روحیات مسافرین نقش دارد. پژوهشگران کشف کرده اند که بالارفتن ارتفاع تا 35 هزار پا در یک محفظه فلزی، تأثیرات عجیبی بر روی ذهن انسان میگذارد و احساسات او را تغییر میدهد.

زمانیکه فشار داخل هواپیما در زمان اوج گرفتن کاهش می یابد، این موضوع باعث کاهش اکسیژن خون به میزان 6-25 درصد می شود. این میزان کاهش برای افراد سالم مشکلی ایجاد نمی کند، اما برای افراد سالمند و کسانی که مشکل تنفسی دارند، ممکن است نیاز به استفاده از کپسول اکسیژن باشد. کمبود اکسیژن به میزان خیلی کم هم می تواند توانایی فکر کردن انسان را تحت تأثیر قرار دهد و اگر سطح اکسیژن خون افراد سالم در هنگام صعود تا ارتفاع 12 هزار پا کاهش یابد، ممکن است اختلالاتی در حافظه و انجام محاسبات ریاضی و تصمیم گیری در فرد ظاهر شود. به دلیل اهمیت این موضوع به خلبانان توصیه می شود که در ارتفاع بالاتر از 12.5 هزار پا از ماسک اکسیژن استفاده کنند.

مدیر انجمن پزشکی هوافضا در آلمان، یوخن هینکلبین که از پژوهشگران این زمینه است از کاهش قوای شناختی در ارتفاعات 8 هزارپایی خبر میدهد. او می گوید که این مشکل شامل افراد سالم نمی شود، اما کسانی که آنفولانزا یا بیماری دیگری دارند، کاهش اکسیژن خون باعث می شود که قوای شناختی آنها نیز کم شود. احساس خستگی، از دست دادن هشیاری، کاهش قدرت دید در شب، از عوارض دیگر کم شدن سطح اکسیژن است. سلول های حساس به نور در شبکیه برای دید در شب ضروری هستند، اما این سلول های به اکسیژن فراوانی نیاز دارند و کمبود اکسیژن بر روی عملکرد آنها تأثیرگذار خواهد بود.

کاهش فشار و رطوبت در پرواز، حس چشایی و بویایی انسان را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. حساسیت سلول های چشایی نسبت به مزه های شور و شیرین می تواند تا 30 درصد کاهش یابد و غذاها بی بو و بی مزه به نظر آیند. کاهش رطوبت حتی می تواند پوست انسان را به میزان 37 درصد خشک تر کند که این موضوع باعث خارش پوست می شود.  

اضطراب اما بدترین عارضه پرواز و کاهش میزان اکسیژن است. استرسی که در هنگام سوار شدن در هواپیما تجربه می شود، تنها از آثار روانی ناشی از پرواز نیست، ارتفاع بالا احساسات منفی مانند استرس و فشار روحی را افزایش میدهد، سطح انرژی را کم میکند و توانایی انسان در مقابله با استرس را تحت تأثیر قرار میدهد. جالب است بدانید که گذراندن تنها 30 دقیقه در شرایط پرواز می تواند تعادل سلول های ایمنی بدن در خون را دچار اختلال کند. حس سرماخوردگی و آنفولانزا که که معمولاً پس از پرواز با تغییر شرایط آب و هوایی توجیه می شود، می تواند از تغییرات سیستم ایمنی بدن در هنگام پرواز ناشی شده باشد. اما در حال حاضر نمی توان با قطعیت از جزئیات این موضوع خبر داد و باید تحقیقات بیشتری روی آن صورت گیرد.