تحلیل سخت افزار: کارت گرافیک های فعلی و آتی GTX 1060، کشتی آرزوها

همانطور که می دانید، انویدیا به منظور رقابت با AMD RX 590 در دسته میان رده های رو به بالا، کارت گرافیک جدیدی از GTX 1060 را با حافظه های GDDR5X عرضه خواهد کرد. این محصول دارای 6 گیگابایت حافظه GDDR5X است. آیا می دانید که تا کنون 4 مدل از کارت گرافیک GTX 1060 طراحی شده است؟ از آنجایی که این محصول یکی از پر فروش ترین کارت گرافیک های انویدیا در نسل Pascal بوده است، مانور این شرکت بر روی مدل های متنوع آن ادامه دارد.

1- نمونه نخست با 3 گیگابایت حافظه GDDR5 و سیلیکون تقلیل یافته GP106 و 1152 هسته CUDA

2- نمونه دوم با 6 گیگابایت حافظه GDDR5 و سیلیکون کامل به همراه 1280 هسته CUDA

3- نمونه ای با 5 گیگابایت حافظه GDDR5 با 1280 هسته CUDA

4- نمونه آتی با 6 گیگابایت حافظه GDDR5X و یک سیلیکون جدید

نمونه شماره 3 با 5 گیگابایت حافظه GDDR5، در اوایل زمستان سال گذشته معرفی شد؛ اما این مدل تنها در برخی از نقاط جهان توزیع شد که بخش بزرگ آن را گیم نت های چینی تشکیل می دادند. این کارت گرافیک از یک سیلیکون ویژه با نام GP106-350-K3-A1 استفاده کرده که مابین GP106-400-A1 برای مدل 6 گیگابایتی و GP106-300-A1 برای مدل 3 گیگابایتی قرار می گیرد. با این وجود این محصول نیز دارای مولفه های فنی مدل 6 گیگابایتی است. یکی از کنترلرهای حافظه در مدل 5 گیگابایتی غیر فعال گشته و البته رابط حافظه نیز از 192 بیت به 160 بیت کاهش یافته است.

بنابراین 5 گیگابایت حافظه با فرکانس کاری 8 گیگابیت، پهنای باندی در حدود 160 گیگابایت در ثانیه را ارائه می دهد. احتمالا این مدل برای تولید کارت گرافیک های سفارشی مورد استفاده قرار نگرفته و تنها مدل های مرجع از آن به بازار برخی از نقاط جهان همچون آسیا و اقیانوسیه راه پیدا کرده اند. این کارت گرافیک قادر به اجرای بازی های روز و E-Sport در دقت 1080 و با فرکانس 60 هرتز نیز خواهد بود. توان مصرفی-حرارتی آن نیز حداکثر 120 وات است که بخش اعظم آن از طریق یک رابط 6 پین تامین می گردد. لیتوگرافی 16 نانومتری و معماری پاسکال نیز از جمله دیگر قابلیت های کارت گرافیک GTX1060 5GB است.

انویدیا در نمونه 3 گیگابایتی خود نیز از یک سیلیکون GP106 استفاده کرد که هسته های CUDA در آن به 1152 عدد تقلیل یافته است؛ با این وجود فرکانس حافظه 1708 مگاهرتز باقی مانده است. مدل 6 گیگابایتی که در مدل مرجع دارای توان حرارتی 120 وات بوده و توان خود را تنها با یک رابط 6 پین تامین می کرد، جایگزین پرفروش ترین کارت گرافیک های Maxwell یعنی GTX970 و GTX960 شده بود. انویدیا در تمامی مدل ها از رابط 192 بیتی استفاده کرده و پهنای باند کلی را عمدتا در رنج 180 تا 195 گیگابایت در ثانیه حفظ می کرد.

بر خلاف معماری Turing که از 3 هسته RT، CUDA و TENSOR تشکیل شده است، تمام پردازش های اصلی در Pascal بر دوش CUDA است؛ در نتیجه تعداد هسته و Bus حافظه در آن بسیار حائز اهمیت است. از خیر مدل 5 گیگابایتی می گذریم چرا که در بسیاری از نقاط جهان از جمله ایران توزیع نشده است. در ادامه به سراغ مدل 6 گیگابایتی جدید با تراشه های GDDR5X می رویم؛ در اینجا چند سوال مطرح می گردد به سرعت و با سادگی هر چه تمام تر، بدانها پاسخ خواهیم داد.

1- چرا NVIDIA از تراشه های GDDR6 در کارت گرافیک جدید GTX 1060 استفاده نکرده است؟

2- مگر معماری بر اساس گیت حافظه طراحی نمی شود؟ پس انویدیا چطور میتواند از حافظه GDDR5X در این سیلیکون استفاده کند؟

در معماری Pascal چیزی به اسم تراشه های GDDR6 تعریف نشده است چرا که در خلال سالهای 2015 تا 2016، اصولا چنین حافظه ای هنوز طراحی و معرفی نشده بود. در نتیجه انویدیا در هیچ یک از سیلیکون های پاسکال حتی در مدل های پرچمدار، نمی تواند از چنین حافظه هایی استفاده کند. پاسکال به HBM2، GDDR5 و GDDR5X محدود است.

در پاسخ به پرسش دوم، باید بگوییم که با سیلیکون GP106 در GTX 1060 خداحافظی کنید!! انویدیا اصولا برای تولید GTX 1060 از GP106 در هیچ یک از نسخه های خود استفاده نکرده است!

اگر به خاطر داشته باشید، چندی پیش خبر کمبود موجودی کارت گرافیک GTX 1080/Ti و حتی افزایش قیمت آن را برای شما عزیزان منتشر کردیم؛

((GeForce GTX 1080 و GeForce GTX 1080 Ti با افزایش قیمت نسبی در سراسر جهان مواجه شده اند که در کشورهایی نظیر آمریکا، این افزایش قیمت چشمگیر و برجسته تر است. قیمت GTX 1080 Ti در تابستان، برابر با 740 الی 800 یورو بود. اما در هفته های اخیر حتی به بالای 1000 یورو نیز رسیده است. از آنجایی که کاربران از پرچمداران فعلی انویدیا مطلع شده و برخی کارت گرافیک های GeForce GTX 1080 و GeForce GTX 1080 Ti را برای خرید انتخاب کرده اند، افزایش قیمت به طور صعودی روی داده است.))

آیا به دلیل هجوم کاربران به این مدل ها این کمبود روی داده است؟ خیر!

اخبار جدید حاکی از آن هستند که کمبود موجودی کارت گرافیک های GTX 1080/Ti در مقطع کنونی، دلیل دیگری نیز دارد. انویدیا در کارت گرافیک GTX 1060 به جای استفاده از سیلیکون GP106، از سیلیکون GP104 استفاده می کند که در کارت گرافیک های GTX 1080/Ti مورد استفاده قرار می گیرد. نخستین علت این عمل، عدم پشتیبانی GP106 از تراشه های GDDR5X است. انویدیا به خوبی می داند که GeForce RTX 20 ها جایگزین GTX1080/Ti و دیگر مدل های پرچمدار پاسکال هستند؛ پس طی سیاست گذاری خود انتخاب کرده است که بازار کارت گرافیک های میان رده Pacal را به قیمت از دست دادن مدل های بالای GTX1000 حفظ نماید.

پس اینک زمان آن رسیده است که خط تولید تراشه های 14 نانومتری پاسکال نیز مانند پلتفرم های 14 نانومتری های Intel تحت فشار قرار گیرد! به جای بازسازی یک راه حل کنترل کننده حافظه در GP106، انویدیا از یک سیلیکون دیگر استفاده می کند. GTX 1080 از سیلیکون GP104 استفاده کرده و GTX 1080 Ti نیز از GP102. استفاده هوشمندانه از موجودی GP104 قابل تحسین است اما باید ببینیم که دیگر مقادیر فنی آن در چه وضعیتی قرار دارند؟

کارت گرافیک جدید GTX 1060 با حافظه های GDDR5X را بهتر خواهیم شناخت؛ به تازگی تصاویری از مدار PCB کارت گرافیک iGame GTX 1060 U-TOP V2 منتشر شده است که به واقع نمونه ای سفارشی از این مدل است. در این تصاویر خواهید دید که این محصول از 2 ورودی 8 پین برای این منظور استفاده کرده و مدار تغذیه دارای آرایش 2+8 است. iGame دقیقا از همان مدار PCB که برای GTX 1080 استفاده کرده است، در این مدل نیز استفاده خواهد کرد. حتی پل SLI در آن پنهان شده اما در همانجا وجود دارد.

با کمی دقت متوجه می شوید که جای 2 تراشه حافظه نیز بر روی PCB خالی مانده است. این مسئله هزینه تیم های تحقیق و توسعه را نیز به شدت کاهش می دهد. به طور حتم انویدیا مقادر فنی را در این سیلیکون کاهش داده است؛ اما اطلاع دقیقی از مولفه های فنی نظیر واحد های CUDA، TMU و ROP در دست نیست. همچنین باید تا زمان عرضه رسمی آن، به انتظار بنچمارکها بپردازیم. اما از ورود 2 کارت گرافیک در رنج 300 دلار به بازار میان رده ها خوشحالیم…