داستان ما، آپارات و فریادهای بی صدا

کاربر اینترنت در ایران بودن بدون شک جزو سخت ترین کارهای دنیاست. کاربران ایرانی اینترنت همواره با مشکلاتی دست و پنجه نرم می کنند که در بسیاری از کشورهای پیشرفته و حتی در حال توسعه جهان دور از ذهن به نظر می رسند. داستان تا جایی پیش رفته که اصطلاح “قبول درخواست پناهندگی در اثر شنیدن اتفاقاتی که در ایران رخ می دهد” در شبکه های اجتماعی به امری رایج تبدیل شده است. سرعت بسیار پایین اینترنت برای بخش عظیمی از کاربران، قیمت هایی که در هیچ جای دنیا منطقی نیستند، رعایت حقوق مصرف کننده ای که برای کاربران ایرانی به یک افسانه تبدیل شده و پاسخ آنها همواره “خاموش و روشن کردن مودم” یا “مشکل از سیمکشی داخلی است” بوده تنها بخشی از مشکلات ایرانی های مقیم اینترنت است. از سوی دیگر فیلترینگ بر روی بسیاری از سرویس های پر کاربر جهان باعث شده ایرانی ها برای استفاده از بخش زیادی از محتوای اینترنت با مشکل مواجه باشند. شبکه های اجتماعی، پیام رسان ها، سرویس های پخش موزیک، سرویس های راه اندازی وبلاگ و تعداد بیشماری از وب سایت ها با موضوعات مختلف از علمی گرفته تا سرگرمی جزو انبوه سایت های فیلتر شده برای ایرانیان است. 

اما فیلتر شدن این سرویس ها برای عده ای داخل ایران به محلی برای کسب درآمد تبدیل شده است. احتمالا ایران جزو معدود کشورهای جهان است که کپی کردن یک ایده موفق که در خارج از کشور وجود دارد و به دلایلی نامعلوم فیلتر شده و اجرای ناقص آن داخل کشور در حکم راه اندازی یک استارت آپ و شنیدن ستایش و دریافت حمایت از نهادهای مختلف است. کافیست تنها اندکی با ترندهای رایج در اینترنت آشنا باشید تا بتوانید انبوه کپی کارهای داخلی را که تنها هنرشان سو استفاده از فیلتر شدن یک سرویس در ایران و جا انداختن تقلید مو به موی خود به عنوان یک استارت آپ جدید است را فهرست کنید. 

این بار روی صحبت ما با آپارات است. سرویسی که اگر یوتیوب در ایران فیلتر نبود هرگز با این سطح از سرویس دهی و امکانات توانایی رقابت با آن را نداشت اما حالا به لطف مسدود شدن دسترسی به این سرویس برای کاربران ایرانی، به یکی از پر بازدیدترین وب سایت های کشور و اولین مرجع کاربران برای تماشای ویدئو به صورت آنلاین تبدیل شده است. در حالی که یوتیوب به ازای تعداد مشخصی از بازدید از هر ویدئو به سازندگان آن مبلغی بابت تبلیغاتی که در خلال پخش آن نمایش داده می شود پرداخت می کند، آپارات شان خود را اجل از داشتن چنین بده بستان هایی با کاربران خود می داند و هیچ حقی برای زحمات تولید کنندگان متصور نیست. از سوی دیگر وب سایت های داخلی برای نمایش دادن محتواهای ویدئویی روز جهان به دلیل فیلتر بودن یوتیوب و عدم امکان قرار دادن کدهای مستقیم آن ناچارند این ویدئوها را بر روی سرورهای آپارات آپلود کنند و کاربران خود را به سمت این وب سایت هدایت کنند. اما در عوض هیچ امکانات و سرویسی از آپارات دریافت نمی کنند. چندین هفته است که آپارات در بارگزاری مستقیم ویدئوها از یوتیوب دچار مشکل شده اما تا به حال حاضر نشده هیچ توضیحی برای این مشکل خود ارائه کند و به این ترتیب، نمایش دادن یک ویدئو از یوتیوب برای یک وب سایت را به یک کابوس تبدیل کرده است. 

بدون شک اگر یوتیوب در ایران فیلتر نبود رسانه های داخلی به جای آپلود ویدئو بر روی سرور آپارات و نقض حقوق مولف، کدهای ویدئو را به صورت مستقیم از یوتیوب و کانال سازنده اصلی آن بر روی وب سایت خود قرار می دادند تا علاوه بر رعایت حقوق تولید کننده اثر، از بهترین امکاناتی که بزرگترین رسانه ویدئویی آنلاین جهان در اختیار آنها قرار می دهد استفاده کنند. اما یوتیوب فیلتر است و همین باعث شده جایگزین های کپی شده داخلی آن بدون هیچ نگرانی کاربران را به هر سمتی که دوست دارند بکشند. 

ای کاش بتوانیم شاهد روزی باشیم که رعایت حقوق مصرف کننده به امری غیر ممکن تبدیل نشود و سرویس های داخلی به جای سو استفاده از فیلتر بودن رقیب اصلی خارجی خود و پایمال کردن حقوق کاربران، برای رقابت و ارائه خدمات بهتر با دنیای بیرون تلاش کنند.