بررسی مادربرد ایسوس ASUS ROG MAXIMUS XIII HERO

هشت سال پیش در اواسط سال 2013 میلادی، همزمان با ورود پردازنده‌های نسل چهارم اینتل، برای اولین بار مادربرد Hero در خانواده معظم ROG Maximus ایسوس چشم به جهان گشود. مادربردهای ROG همیشه بهترین و گران قیمت ترین خانواده مادربرد‌های ایسوس بوده اند، اما شرکت ایسوس با تولد Hero یک سنت شکنی بزرگی انجام داد و آن این بود که، نه تنها بسیاری از امکانات ویژه مخصوص مادربردهای Extreme رده بالای ROG را به یک مادربرد میان رده اضافه کرد، بلکه آن را عضوی از خانواده ROG و با همان رنگ و لعاب مخصوص این خانواده مزیّن کرد. بدین ترتیب، با افزایش امکانات نرم افزاری و سخت افزاری، در یک مادربرد میان رده، عملا مادربرد Hero، برادران رده بالای خود را به چالش کشید.

مهمترین خصوصیت مادربرد قهرمان‌ ایسوس، مجهز بودن آن به بیشترین امکانات مخصوص مادربردهای رده بالای ماکسیموس، و همزمان پایین نگاه داشتن قیمت، نزدیک به مادربردهای Mainstream بود. در حقیقت، مادربرد قهرمان، نسبت امکانات به قیمت بسیار خوبی داشت. از جمله امکانات مهمی‌که Hero را در بازار قهرمان کرد تعدد و تنوع فوق العاده اتصالات آن بود. هیرو، در کنار استفاده از اتصالات استاندارد چیپست، همیشه چند تا درگاه اضافی، و یا خروجی خاصی به همراه داشت تا هوای کاربران نیازمند به پورت‌ها و اتصالات متعدد را داشته باشد. هیرو همچنین با قرض گرفتن امکانات سخت افزاری مخصوص گیمینگ به مانند کارت صدای قدرتمند و صد البته امکانات نرم افزاری اختصاصی ایسوس برای گیمرها، توجه ویژه‌ای به گیمرها داشت؛ و در آخر به عنوان یک عضو خانواده ROG، نه در حد Extreme اما نزدیک به آن می‌توانست از پس اورکلاک‌های حرفه‌ای هم به خوبی برآید. این خصوصیات چند وجهی Hero، به القوه توانست نیاز اکثر کاربران در سطوح مختلف کاربری را برآورده سازد و بدین ترتیب Hero از همان ابتدا به قهرمان پر فروش مادربردهای سری ROG ایسوس تبدیل شد.

مادربرد‌های Hero، در دوره‌های مختلف، تاریخچه‌ای از اولین‌ها را در کارنامه خود دارند. برای مثال اولین مادربرد مجهز به خروجی نورپردازی RGB و اولین مادربرد مجهز به اتصال Wi-Fi AC و Bluetooth یک مادربرد Hero بود. البته‌ ایسوس گاهی به دلایل اقتصادی سطح Hero را در برخی از نسل‌ها تنزل داد، برای مثال مادربرد‌های چیپ Z270 و Z390 هیرو به اندازه بقیه، آنچنان موفقیت خاصی را در بازار کسب نکردند، اما از طرف دیگر، مادربرد‌های Z97، Z170، و Z370 هیرو در بازار کاملا موفق ظاهر شدند.

با امید به تکرار موفقیت‌های گذشته، شرکت ایسوس در (XIII) سیزدهمین نسل از خانواده مادربرد‌های ماکسیموس جمهوری گیمر‌ها، یک قهرمان دیگر را به بازار عرضه کرده است، تا شاید رویای داشتن یک مادربرد پر از امکانات جانبی، که توانایی به چالش کشیدن رقبا را داشته باشد، تکرار شود. امروز در آزمایشگاه مجله سخت افزار، به بررسی مادربرد ASUS ROG MAXIMUS XIII HERO می‌پردازیم. مادربردی که وارث موفقیت‌های بزرگ پدران قهرمان خود است، با ما همراه باشید تا ببینیم آیا این قهرمان جدید ایسوس می‌تواند نظرها را به خود جلب کند.

پیش از شروع، در رابطه با آشنایی با پردازنده‌های نسل 11 راکت لیک و همچنین مطالعه خصوصیات چیپست Z590، می‌توانید به ابتدای بررسی مادربرد ASUS ROG STRIX Z590-E GAMING WIFI  مراجعه بفرمایید.

معرفی محصول

شرکت ایسوس بیش از 12 مادربرد مجهز به چیپ Z590 را روانه بازار کرده است. این 12 مادربرد در پنج خانواده TUF GAMING، PRIME، ROG STRIX و ROG MAXIMUS تقسیم بندی می‌شوند. در خانواده Republic Of Gamers، شاهد حضور مادربرد‌های STRIX و MAXIMUS هستیم که برای مصارف گیمینگ و اورکلاک حرفه‌ای طراحی و ساخته شده اند. اگر مثلث ROG را به دو بخش تقسیم کنیم، نیمه ی پایین مثلت مادربرد‌های STRIX و در نیمه ی بالای مثلث مادربرد‌های سری MAXIMUS قرار می‌گیرند. در سری STRIX مادربرد‌های حرفه‌ای گیمینگ رده متوسط به بالا و در سری MAXIMUS بهترین، مجهز ترین و البته گرانقیمت ترین مدلها قرار دارند.

از خانواده ROG Maximus، تنها چهار مادربرد مجهز به Z590 تولید شده است. در بالاترین رده یکی مادربرد Extreme است که به شکل عادی عرضه شده، یک مادربرد به نام GLACIAL هم تراز Extreme اما مخصوص واترکولر‌های مدار باز عرضه شده است. مادربرد تولید شده دیگر مدل APEX مخصوص اورکلاکر‌های Extreme است؛ و چهارمی‌هم مادربرد Hero است، که در این مقاله به آن می‌پردازیم. وجود تنها 4 مدل در یک خانواده بدین معناست که مخاطب آنها کاملا تفکیک شده است. به علت گرانی قطعات کامپیوتر و برخی محدودیت تولید در بخش چیپ‌ها، قیمت MSRP مادربرد Z590 Hero کمی ‌بالاتر از مادربرد‌های هیرو در نسل‌های گذشته است. در حال حاضر این مادربرد به قیمت 515 دلار در بازار‌های جهانی، و در ایران به قیمت 22 میلیون تومان در دسترس قرار دارد.

جعبه و وسایل همراه

جعبه مادربرد Hero بسیار بزرگ و مزین به تم قرمز و مشکی ROG است. پشت و روی جعبه پر از نوشته و مشخصات در مورد امکانات آن است. اطلاعات روی جعبه شامل پشتیبانی از SLI و Crossfire، پشتیبانی از فن آوری Aura Sync، پشتیبانی از ارتباط بی سیم WiFi 6E، و فن آوری شبکه Game First اشاره کرد. در پشت جعبه، به امکاناتی ویژه مانند آنتن وای فای جدید، بخش تغذیه قدرتمند، سینک خنک کننده برای درگاه‌های M.2، وجود دو درگاه Thunderbolt 4 و نورپردازی روی مادربرد اشاره شده است.

اقلام همراه مادربرد شامل نسل جدید آنتن‌ Wi-Fi ایسوس که بر خلاف نسل قبل، متحرک است و می‌تواند تا 180 درجه نسبت به پایه مگنتیک خود انعطاف داشته باشد، یک عدد جاسوییچی ROG، و برای اولین بار یک هولدر گرافیک آهنربایی

دو عدد کابل اکستنشن یکی RGB و دیگری ARGB، و 4 عدد کابل SATA

دی وی دی درایور‌ و نرم افزار‌های مادربرد به همراه دفترچه و یک برگ استیکر ROG در ابعاد کاغذ A5، و یک عدد Q-Connector، و تعداد پیچ برای درایو‌های SSD از نوع M.2، قطعات همراه مادربرد را تشکیل می‌دهند، و همه کاملا راضی کننده هستند.

طراحی و امکانات سخت افزاری

مادربرد ASUS ROG MAXIMUS XIII HERO در ابعاد استاندارد ATX ساخته شده است. مهمترین عنصر متفاوت طراحی آن نسبت به نسل گذشته Z490، استفاده گسترده از سینک‌ها و پوشش‌های فلزی در سطح مادربرد است. در مادربرد قبلی Z490 Hero، گارد محافظ روی I/O پنل و گارد محافظ بخش صوتی پلاستیکی بود، اما در این نسل، تمام این بخش‌ها فلزی است. تنها بخش پلاستیکی مادربرد Z590 Hero، آرم ROG روی چیپست است که آنهم با لایه‌ای از آلومینیوم صیقلی موج دار پوشیده شده است. در نگاه اول، سینک‌های چند طبقه بخش VRM و امتداد این سینک‌ها تا روی I/O پنل به چشم می‌آیند. سپس آرم حک شده Hero بر روی یک بج فلزی در وسط مادربرد به چشم می‌خورد. به طور کلی تم این مادربرد ترکیبی از رنگ مشکی با المان‌های آلومینیوم صیقلی مواج تشکیل شده است. هرچند تم کلی نامتقارن است اما حس جدی صنعتی و توانمندی خوبی را به بیننده منتقل می‌کند.

در پشت مادربرد مطلب خاصی برای بیان نیست به غیر از خط نارنجی ایزوله کننده بخش صوتی که در سمت راست تصویر دیده می‌شود. ایزوله کردن تمام و کمال بخش صوتی احتمال ورود نویز از دیگر بخش‌ها را به درون سیستم صوتی از بین می‌برد.

در بخش فوقانی، از سمت راست تصویر، مهمترین بخش‌ها شامل ورودی دوگانه برق پردازنده، شامل دو سوکت 8 پین می‌شود. این دو ورودی با یک پوشش فلزی در اطراف خود به صورت کاملا تقویت شده بر روی این مادربرد نصب شده اند. کمی ‌سمت چپ، در زیر سینک یک بخش جهت سنجش ولتاژ توسط ولتمتر قرار دارد.

اکستریم اورکلاکرها می‌توانند از این جایگاه برای سنجش مستقیم ولتاژ پردازنده به صورت دستی اقدام کنند.

در ادامه بخش فوقانی، سه هدر چهارپین مخصوص اتصال فن داریم، که به ترتیب، اولی CPU_FAN، دومی‌CPU_OPT، و سومی‌مخصوص اتصال پمپ واترکولر‌های AIO است. بعد از آن دیباگر عیب یابی و در زیر دیباگر بخش Q_Code قرار دارد.

به کمک 4 چراغ LED بخش Q_Code، در صورتی که به هنگام بوت، مادربرد در هر بخشی شامل پردازنده، رم، کارت گرافیک، و یا درایو بوت مشکلی داشته باشد و نتواند آن را حل کند، چراغ مخصوص آن بخش مشکل زا به صورت ثابت روشن می‌ماند، در غیر این صورت، این بخش به شکل یک چراغ راهنمایی، صرفا Pass شدن و عبور موفقیت آمیز مادربرد را از هر کدام از این بخش‌ها به نمایش می‌گذارد. البته دو چراغ LED دیگر هم در سطح مادربرد حضور دارند، یکی چراغ LED مخصوص فعالیت درایو ذخیره سازی است که به رنگ نارنجی معمولا چشمک می‌زند و یکی هم چراغ سفید رنگ در بخش فوقانی کنار ورودی 8 پین دوم است که در صورت اینکه فراموش کنید 8 پین دوم را وارد نکنید، آن چراغ هشدار روشن می‌ماند.

 در ادامه، دو عدد خروجی سه پین ARGB به رنگ سفید، یک دکمه پاور، یک دکمه Flex که قابل برنامه ریزی است، و می‌توان از آن برای Restart و یا هر عمل دیگری که در بایوس توسط شما تنظیم می‌شود، آنرا به کار گرفت، سوکت 24 پین برق مادربرد، و اتصال  USB 3.2 2×2 نوع C مخصوص فرانت پنل کیس در این بخش قرار دارند.

در بخش RAM، این مادربرد توانایی پشتیبانی از مجموع 128 گیگابایت رم (4 ماژول 32 گیگابایتی) از نوع DDR4 تا فرکانس بالای 5333MHz را دارد. ایسوس از Z490 به بعد، دکمه MemOK را به طور کامل حذف کرده است و مادربردهای ROG آن به صورت اتوماتیک به هنگام بوت در صورت بروز مشکل در بخش رم، تایمینگ‌ها و فرکانس‌های اضطراری را به صورت رندم بر روی رمها اعمال می‌کند تا بالاخره مادربرد به صورت موفقیت آمیز بوت شود. ایسوس همچنین به لطف فن آوری OptiMem III با شیلد مخصوص و کوتاه سازی مدار بین اسلات‌ها و پردازنده، امکان رسیدن به فرکانس‌های بالا برای RAM را فراهم کرده است.

در لبه کناری مادربرد، از سمت راست تصویر، یک هدر چهار پین PWM/DC فن، یک خروجی USB 3.0 فرانت پنل کیس، تعداد شش درگاه SATA III، و یک خروجی دیگر USB 3.0 مخصوص فرانت پنل حضور دارند که همه ی این درگاه‌ها، زاویه دار به صورت 90 درجه تعبیه شده اند.

در لبه پایین مادربرد، از راست به چپ تصویر، بخش اتصالات فرانت پنل کیس، سه عدد سرشاخه با سوکت‌های سفید که برای اندازه گیری Flow، Water_IN و Water_OUT برای مونیتورینگ جریان آب در سیستم‌های مجهز به واترکولر‌های مدار باز Open Loop، یک هدر چهار پین برای استفاده از پمپ‌های قوی تا سه آمپر/ 36 وات، یک هدر دو پین مخصوص اتصال ترمیستور یا سنسور دما، یک هدر چهارپین دیگر برای اتصال فن PWM، دو عدد USB 2.0 فرانت پنل کیس، یک هدر چهار پین برای استفاده از فنهای قدرت تا سه آمپر/ 36 وات، یک هدر چهارپین دیگر برای اتصال فن PWM، دکمه Retry برای تلاش مجدد اعمال اورکلاک بدون از دست دادن پارامتر‌های ست شده در بایوس، یک خروجی سفید چهار پین RGB 5050 و یک خروجی سه پین ARGB آنهم به رنگ سفید و در آخر اتصال HD Audio فرانت پنل کیس قرار دارد.

مادربرد Asus ROG Z590 Maximus XIII Hero از نظر کولینگ، در مجموع 8 هدر چهار پین برای اتصال تجهیزات خنک کننده دارد. از این تعداد، 2 هدر برای فن کولر پردازنده، 2 هدر برای اتصال واترپمپ (یکی برای AIO یکی برای Open Loop)، یک هدر مخصوص فن‌های قدرت آمپر بالا، و سه هدر چهار پین هم مخصوص اتصال فن‌های کیس.

شرکت ایسوس برای اولین بار در این سه هدر مخصوص Chassis_Fan، از فن آوری ASUS HYDRANODE استفاده کرده است. به کمک این فن آوری، می‌توانید تا 3 فن را به هر یک از این هدر‌ها متصل کنید و هر کدام را به صورت مستقل با نرم افزار Fan Xpert 4 مدیریت کنید. این فن آوری تقریبا مشابه عملکرد سیستم نورپردازی Addressable RGB است، و بدین صورت عمل می‌کند که با اتصال زنجیره‌ای فنها، می‌توان به هر یک از فنهای درون یک رشته به صورت مستقل دستور تغییر سرعت داد. حال شما با کمک فن آوری Hydranode مشابه ‌این عملکرد آدرس دهی را، البته حداکثر تعداد 3 فن برای هر هدر، می‌توانید اعمال کنید و تک به تک سرعت فن‌ها را به صورت مستقل از هم مدیریت کنید. خیلی هم خوب اما برای بهره بردن از این فن آوری نیاز به یک کابل تبدیل یک به سه PWM و همچنین پشتیبانی فن از این فن آوری دارید. یعنی با فنهای عادی و معمولی فعلی بازار چنین امکانی وجود ندارد و ایسوس قرار است با همکاری نزدیک با شرکت‌های تولید کننده فن و تجهیزات جانبی، پشتیبانی از این فن آوری را گسترش دهد. بنابراین استفاده از این حالت و این فن آوری، فعلا میسر نیست و آینده‌ای نا معلوم دارد و مشخص نیست به چه میزان از آن در بازار استقبال خواهد شد.

پس از سالها دیگر از چیپ صدای Realtek ALC1220 در این مادربرد خبری نیست. خاطرتان باشد چیپ ALC1220 یک کارت صدای 7.1 کاناله با خروجی 24bit/192kHz بود. حال شرکت ایسوس در بخش صوتی این مادربرد، برای اولین بار از چیپ صدای ALC4082 شرکت Realtek استفاده کرده است که اگرچه آنهم 7.1 کاناله است اما توان خروجی آن به 32bit/384kHz ارتقا یافته.

این تغییر مهم، در بخش صوتی پس از سالها یک ارتقا حسابی محسوب می‌شود. کیفیت پخش استریو 120dB SNR و قابلیت ضبط صدا با کیفیت 113dB SNR از دیگر خصوصیات این چیپ صوتی است. ایسوس همچنین، یک DAC تقویت کننده ESS SABRE9018Q2C به همراه آمپلیفایر Texas Instruments OPA2836 در بخش صوتی این مادربرد بهره گرفته است.

کلیه مادربرد‌های رده بالای Z590 ROG Maximus ایسوس، شامل مدل Extreme، از همین سیستم صوتی بهره می‌برند. یک سیستم Noise Cancellation دو طرفه نیز در بطن بخش صوتی قرار دارد تا استریمر‌ها به راحتی و بدون دغدغه هم بتوانند بازی را به خوبی بشنوند و هم اینکه با حذف نویز محیط، صدای خود را نیز به صورت واضح به گوش دوستان خود برسانند.

خازن‌های نیچیکون ژاپنی و وجود لایه‌های مجزا برای کانال‌های صدای چپ و راست و استفاده از چیپ صوتی به صورت ایزوله از دیگر بخش‌ها به منظور حفظ آن از تاثیر پذیری نویز قطعات اطراف، از دیگر ویژگی‌های بخش صوتی مادربرد هیرو به شمار می‌رود.

به سراغ اتصالات PCIe می‌رویم. خوشبختانه ‌ایسوس یک اسلات PCIe x1 را برای این مادربرد در نظر گرفته است. اما فاصله اش تا اسلات اول گرافیک زیاد نیست بنابراین با توجه به سایز سه اسلاته بودن گرافیک‌های نسل جدید، زیاد دلخوش به استفاده از آن نباشید.  

سه اسلات کامل PCIe x16 داریم که دو عدد بالایی منشعب از پردازنده است و هر دو از نوع PCIe Gen.4 x16 هستند که در صورت اشغال کارت گرافیک به صورت X8-X8 کار می‌کنند. هر دو مجهز به گارد Safe Slot نیز هستند. این فن آوری با استحکام بخشی به پایه اسلات گرافیک، دوام و عمر آن را افزایش می‌دهد و در عین حال، از مادربرد و کارت گرافیک در درازمدت، بخصوص در صورت استفاده از کارت گرافیک‌های سنگین، محافظت خواهد کرد. اسلات پایینی PCIe از نوع PCIe Gen.3 x4 و منشعب از چیپست است.

این مادربرد تعداد 4 درگاه M.2 برای SSD‌های NVMe دارد که تمام آنها مجهز به سینک خنک کننده دو طرفه هستند. 2 درگاه بالایی این SSD‌ها از نوع PCIe Gen.4 و 2 درگاه پایینی از نوع PCIe Gen.3 هستند. ایسوس در این مادربرد از ضامن جدید قفل SSD استفاده نکرده است و برای اتصال SSD به درگاه، ناچار به استفاده از پیچ‌های مخصوص هستید.

شما می‌توانید 2 تا SSD NVMe از نوع PCIe Gen.4 با پهنای باند کامل x4-x4 را در این مادربرد RAID 0 کنید تا سرعتی فوق العاده نزدیک به 14000MB/s را تجربه کنید. البته در این حالت به اسلات گرافیک اول x8 و به اسلات گرافیک دوم x4 از پهنای باند پردازنده خواهد رسید. که البته موضوع مهمی‌نیست و RAID 0 دو اس اس دی PCIe Gen.4 ارزشش بیش از اینهاست.

همچنین شما می‌توانید 2 تا SSD NVMe از نوع PCIe Gen.3 را با پهنای باند کامل x4-x4 را در این مادربرد RAID 0 کنید تا سرعتی فوق العاده تا نزدیک 7000MB/s را تجربه کنید. البته در این حالت توزیع پهنای باند چیپست بدین صورت خواهد بود که اسلات گرافیک سوم، یکی از USB 3.0‌های فرانت پنل، و پورتهای شماره 5 و 6 درگاه SATA همه Disable خواهند شد که البته بازهم موضوع مهمی‌نیست چرا که RAID 0 دو اس اس دی PCIe Gen.3 ارزش بسیار بالاتری دارد.

دمای کاری بعضی از اس اس دی‌های PCIe Gen.4 بسیار بالاست، از این رو مجهز بودن مادربرد به سینک خنک کننده M.2، اهمیت بسزایی دارد. خوشبختانه تمامی‌ درگاه‌های M.2 مادربرد Z590 Hero مجهز به سینک خنک کننده دو طرفه هستند و هر دو طرف سینک‌های خنک کننده دارای پدهای حرارتی است و کیفیت آنها خوب و قدرت خنک کنندگی شان مطلوب ارزیابی می‌شود.

اگر کمی ‌دقت کنید، سینک فوقانی اس اس دی که آرم Hero دارد، به شکل چند لایه‌ای و چند طبقه‌ای طراحی شده و توانایی خنک کنندگی آن چند برابر بقیه است.

در تست کوتاهی که از سینک خنک کننده فوقانی Hero داشتیم، توانست SSD PCIe Gen.4 ما را تا 20 درجه خنک تر نگاه دارد و بدین ترتیب از وقوع Throttling در کنترلر SSD جلوگیری کند.

پنل پشتی مادربرد از نوع ثابت است و شامل خروجی‌های صوتی 7.1 کاناله مجهز به روکش طلا، خروجی Optical صوتی، دو درگاه اتصال آنتن SMA برای چیپ وایرلس Wi-Fi 6E AX201 و بلوتوث نسخه 5.2، مجموع شش درگاه USB 3.2 Gen.2، دو درگاه USB 2.0، دو درگاه Thunderbolt 4 نوع C با سرعت 40Gbps، دکمه Bios Flashback و Clear CMOS می‌شود. این مادربرد مجهز به دو درگاه لن 2.5 گیگابیتی اینتل، و یک خروجی تصویری HDMI 2.0 نیز می‌باشد. تمام فضای پنل پر شده از اتصالات متنوع.

اتصال پر سرعت 40Gbps تاندربولت 4 به لطف چیپ Intel JHL8540 برقرار شده است. این چیپ قدرتمند به دو درگاه USB Type-C در پنل پشتی متصل است. از آنجایی که استاندارد تاندربولت 4 با سقف استاندارد USB 4.0 نیز برابر است، شما می‌توانید از این خروجی به عنوان ارتباط USB 4.0 نیز بهره ببرید. از نظر تغذیه، این دو خروجی Type-C، توانایی شارژ قطعات الکترونیکی متصل به خود را نیز دارا هستند. حداکثر خروجی این دو درگاه به 5 ولت و 3 آمپر می‌رسد. به عبارت دیگر، برای شارژ هر دستگاهی از این طریق، شما ماکسیموم توان 15 وات را در اختیار دارید.

همچنین، دو اتصال LAN پر سرعت 2.5 گیگابیتی نیز به لطف وجود 2 عدد چیپ از نوع Intel I225-V در این مادربرد میسر گردیده است. چیپ‌های LAN اینتل مادربرد Z590 Hero همه از نوع جدید نسخه SLNMH B3 است که تمامی‌ مشکلات پیشین آنها رفع شده است.

حال به بخش VRM مادربرد Z590 Hero می‌پردازیم. ابتدا به سراغ سینک عظیم الجثه ‌این بخش می‌رویم که به صورت چند طبقه طراحی شده است. این سینک نه تنها در ارتفاع، بلکه از عرض هم تا بالای I/O پنل توسعه یافته به گونه‌ای که برای اولین بار گارد I/O پنل در عمل همان سینک VRM است و از همه مهمترین اینکه ‌این سینک کاملا یک تکه قابلگیری و ساخته شده است.

ایسوس برای افزایش حرارت زدایی این سینک، یک لوله انتقال حرارت نیز از وسط آن عبور داده تا حرارت در سطح سینک هر چه بهتر و سریعتر تقسیم و دفع شود. کیفیت پد‌های مورد استفاده بسیار خوب ارزیابی می‌شود. همچنین مشخص است ایسوس برای قالبگیری این سینک عظیم یک تکه، حسابی هزینه کرده است.

بخش VRM این مادربرد از مدار 1+2+14 فازی تشکیل شده است. کل این مدار توسط کنترلر PWM مدل Renesas Intersil ISL69269 مدیریت می‌شود. بدین ترتیب که 14 فاز (ماسفت تجمیعی) 90 آمپری از نوع Texas Instruments X95410RR مختص V-Core پردازنده، تعداد دو فاز 70 آمپری از نوع Texas Instruments 59880RWJ برای تغذیه گرافیک مجتمع VCCGT، و تعداد یک فاز 70 آمپری مجدد از نوع Texas Instruments 59880RWJ برای تغذیه VCCSA مورد استفاده قرار گرفته است.

تمام این ماسفت‌های تجمیعی بدون استفاده از توسعه دهندگان دوگانه، به شکل تیمی‌دو به دو پیکر بندی شده اند تا با به اشتراک گذاری لود پردازنده، و برقراری بالانس تغذیه، حرارت کمتری ایجاد کنند و همزمان ثبات برق دهی را به ارمغان آورند. چنین شیوه پیکر بندی، مدت زمان تاخیر واکنش لحظه‌ای مدار برای تامین برق پردازنده را کاهش می‌دهد و همچنین با کاهش هدر رفت انرژی سویچ‌ها، دمای VRM را نیز پایین نگاه می‌دارد. بدین ترتیب پردازنده در تمام حالات، حتی تحت فشار اورکلاک، به طور مناسب و به موقع تغذیه می‌شود و سیستم در همه حالتی پایدار می‌ماند. این مدار مجموعا قدرت فوق العاده 1470 آمپری دارد که از این میزان 1260 آمپر آن منحصرا به بخش V-Core پردازنده اختصاص یافته است.

به لطف وجود چوک‌های آلیاژی MicroFine Alloy، که راندمان مصرف VRM مادربرد را تا 50 درصد افزایش می‌دهند، و هم چنین به لطف وجود خازن‌های پلیمری ژاپنی 10K Black Metallic، که تحمل دمای بالا و طول عمری 5 برابر خازن‌های معمولی دارند، دوام و طول عمر مادربرد Asus ROG Z590 Maximus XIII Hero کاملا بیمه شده است.

اغلب اکستریم اورکلاکرها، به هنگام اورکلاک تحت نیتروژن مایع، ولتاژ ورودی را به صورت دستی با ولتمتر اندازه گیری می‌کنند. دلیل این موضوع آن است که سیستم پایش اغلب مادربرد‌ها برای گزارش ولتاژ پردازنده به صورت نرم افزاری همواره دچار نوعی تاخیر و عدم دقت کافی است. ایسوس برای اولین بار در مادربرد Z590 Hero از یک مدار افتراقی تشخیص ولتاژ دقیق در این بخش بهره برده است. بدین ترتیب، ضمن افزایش دقت در اورکلاک‌های حرفه‌ای، پاییش و مانیتورینگ ولتاژ پردازنده، دقیق تر و واقعی تر صورت پذیرد.

نرم افزار

یکی از بزرگترین امکانات خوبی که به همراه مادربرد ASUS ROG MAXIMUS XIII HERO عرضه شده است، لایسنس نرم افزار AIDA64 Extreme است. پکیج نرم افزاری AIDA64 یکی از پیشرفته ترین نرم افزار‌های تست قطعات سخت افزاری سیستم و همچنین مانیتورینگ و آزمون پایداری آن است که شامل بخش‌های مختلفی برای سنجش قدرت پردازنده، رم، گرافیک،‌ هارد دیسک، و همچنین پاور سیستم می‌شود. نتایج این نرم افزار برای تمامی‌ گروه‌های کاربری مهم است و بیانگر قدرت عمومی‌ سیستم در کلیه عملیات‌های پردازشی است. ایسوس لایسنس یک ساله ‌این نرم افزار را همراه ‌این مادربرد عرضه می‌کند.

ایسوس پوشش نرم افزاری Armoury Crate را به صورت گسترده و عمومی‌ برای تمام مادربرد‌های سری Z590 نیز مورد استفاده قرار داده است. این نرم افزار، ضمن مدیریت بخش نورپردازی، به آپدیت و به روز رسانی نرم افزارها و درایور‌های مادربرد می‌پردازد. همچنین قادر است تنظیمات تجهیزات و لوازم جانبی برند ایسوس مانند موس و کیبرد را نیز انجام دهد.

ایسوس از نسل Z390 به بعد، بر روی توسعه یک هوش مصنوعی در مادربرد‌های ROG خود کار کرده است. هدف نهایی این هوش مصنوعی، تنظیم عملکرد ولتاژ دهی مادربرد به پردازنده، تنظیم فرکانس پردازنده و خنک کنندگی کولر، متناسب با کیفیت سیلیکن پردازنده و نحوه کارکرد سیستم است. در حقیقت این هوش مصنوعی پس از یادگیری نحوه رفتار کاربر از سیستم، و بررسی قدرت کولر، و سنجش کیفیت پردازنده، متناسب با آنها کل سیستم را تنظیم یا Tune up می‌کند. این هوش مصنوعی در روز‌های اول استفاده از سیستم به یادگیری Training می‌پردازد، و پس از مدتی که سیستم و عملکرد مورد انتظار کاربر از سیستم را شناخت، نسبت به اعمال تنظیمات مناسب با نیاز کاربر و توانایی سیستم، اقدام می‌کند. عملکرد این هوش مصنوعی را در این نسل، به واقع خیلی بهتر از نسل‌های پیشین یافتیم و به نظر می‌رسد، انتظار از عملکرد خوب این هوش مصنوعی در Z590 به طور ملموس در واقعیت حس می‌شود.

هوش مصنوعی در بایوس به شکل متجمع حضور دارد و بازوی اجرایی آن در سیستم نرم افزار Asus Suite است که ضمن ارائه برخی قابلیت‌های اورکلاک، تنظیم سرعت فنها و عملکرد‌های VRM، می‌تواند بهترین دستیار برای اعمال تنظیمات اورکلاک از طرف کاربر باشد. موارد فوق، علاوه بر نرم افزار‌های متداول و گسترده پیشین مانند Sonic Radar و Sonic Suite به مادربرد‌های ROG Z590 اضافه شده اند.

بایوس

شاکله اصلی بایوس مادربرد‌های Z590 به مانند نسخه‌های موفق قبلی است، و شاید بهترین در دنیا باشد، اما ایسوس تنظیمات گسترده و جدید فراوانی را برای کنترل و مدیریت ولتاژ و دما اضافه کرده است. نکته مثبت وجود این حجم از تنظیمات ریز، دادن اختیار بیشتر به کاربر برای اورکلاک پردازنده است، اما با توجه به اینکه اغلب کاربران فاقد اطلاعات تخصصی در رابطه با نحوه به کارگیری این حجم از تنظیمات هستند، وجودشان ممکن است گیج کننده و دستکاری غیر تخصصی در آنها ممکن است باعث برهم خوردن تراز دمایی پردازنده شود. به همین خاطر وجود تنظیمات بیشتر به سان یک شمشیر دو لبه، به نفع پاور یوزر‌ها و در بهترین حالت، بلا استفاده ماندن آنها برای بیش از 90 درصد کاربران است. صد البته، ما موافق هرچه بیشتر تنظیمات هستیم، به شرط آنکه در دفترچه محصول، نحوه عملکرد و به کارگیری آنها آموزش داده شود. نه اینکه صرفا یکسری تنظیم وجود داشته باشد که کاربر نه بداند و نه بتواند از آنها استفاده کند.

یکی از بخش‌های جدید و مهمی‌که در بایوس Z590 مادربرد‌های ROG ایسوس حضور دارد، این تنظیمات آفست برای کاهش فرکانس پردازنده به هنگام استفاده از دستورات AVX است. جداول AVX بخش خاموش پردازنده هستند که در هر حالتی خاموش می‌مانند مگر آنکه توسط نرم افزاری که از این جداول پشتیبانی می‌کند، فراخوانده شوند، آنوقت با روشن شدن این موتور پردازشی قدرتمند، مصرف الکتریسیته پردازنده بشدت افزایش پیدا می‌کند و در نتیجه آن دمای پردازنده به شکل تصاعدی بالا می‌رود. افزایش مصرف و دمای پردازنده باعث فشار زیاد بر کولر می‌شود و اگر کولر قدرتمندی نداشته باشید، این موضوع می‌تواند باعث عملکرد بسیار داغ پردازنده و به تبع آن کاهش فرکانس پردازنده شود. پس اگر کولر خیلی قویی ندارید، و یا اینکه اگر پردازنده را اورکلاک کرده اید ولی نمیخواهید دمای آن از قدرت قابل تحمل کولر شما بیشتر شود، حتما به این بخش باید سری بزنید و با تعیین آفست، به پردازنده بفهمانید در صورت به کارگیری عملکر‌های AVX، چه از نوع AVX2 و چه از نوع جدید AVX512، فرکانس خود را چقدر کاهش دهد تا دمای پردازنده در حد معقول و قابل مدیریت توسط کولر شما باقی بماند.

یکی دیگر از ویژگی‌های جدید بایوس مادربرد‌های ROG ایسوس، اضافه شدن تست رم Memtest86 است. این تست می‌تواند در صورت بروز خطا و مشکل در رمهای شما، آنها را شناسایی کند. بدون شک اضافه شدن این تست به صورت استاندارد به بایوس مادربرد حرکت قابل تقدیری است.

ما هم البته از فرصت استفاده کردیم و سلامت رمهای سیستم تست را با این نرم افزار بررسی کردیم که خدا رو شکر در سلامت کامل بودند.

سیستم تست

بررسی کارایی

پردازنده 11700K از قدرت تک هسته‌ای بسیار قوی تری نسبت به نسل‌های پیشین Core i7 اینتل برخوردار است، و این افزایش قدرت تک هسته، در بعضی از سناریو‌های پردازشی، 11700k هشت هسته‌ای را همتراز و نزدیک به 10900K ده هسته‌ای قرار می‌دهد. البته ‌این قدرت تک هسته لزوما در همه ی زمینه‌ها یاری بخش اینتل نیست و بعضا در برخی عملکردها مانند گیمینگ، نسبت به نسل‌های پیشین، بعضا درجا زدن را شاهد هستیم. به نظر می‌رسد بخشی از علت درجا زدن 11700K در زمینه گیمینگ، افزایش میزان تاخیر در کنترلر حافظ رم است، جایی که شاید اینتل برای جبران پشتیبانی از رمهای فرکانس بالا، میزان تاخیر خوانش از حافظه RAM را افزایش داده است. به همین سبب، بدترین و بالاترین زمان تاخیر  را در این نسل از پردازنده‌های اینتل شاهد هستیم. امیدواریم اینتل در آینده با ارائه آپدیت‌ها، کمی ‌‌از این ضعف را در این پردازنده‌ها جبران کند.

پردازنده 11700K به گرافیک نسل جدید اینتل مجهز است که عملکرد آن نسبت به نسل‌های پیشین بیش از 50 درصد بهبود یافته، و قدرت خروجی آن به 4K@60Hz رسیده است. وجود گرافیک مجتمع قدرتمند، در این وضعیتی که کارتهای گرافیک بسیار گران قیمت هستند، کمک کننده دوستانی است که توانایی خرید گرافیک را ندارند.

مادربرد Asus ROG Z590 Maximus XIII Hero ایسوس، در حالت پیش فرض به خوبی توانست قدرت 11700K را در تمام زمینه‌ها به کار گیرد. به لطف کولر 360 میلیمتری گرین توانستیم در حالت پیش فرض، تقریبا در اکثر تست‌ها، دمای داغترین هسته‌ را در حد زیر 85 درجه نگاه داریم. برای اورکلاک نیز تمام هسته‌ها را بر روی 5 گیگاهرتز تنظیم کردیم اما به علت داغی پردازنده، کولر سیستم تست ما نتوانست مانع Throttle پردازنده شود. این موضوع با مادربرد‌های دیگر هم اتفاق افتاد، اما تفاوت Asus ROG Z590 Maximus XIII Hero در آن بود که مدیریت بسیار بهتری را بر روی 11700K به هنگام اورکلاک اعمال کرد. بدین مفهوم که ما تمامی‌ تست‌ها را با اورکلاک تمام هسته‌ها به 5 گیگاهرتز با موفقیت و بدون کوچکترین ناپایداری در سیستم به پایان بردیم، در صورتی که در مادربرد‌های تست شده پیشین، صرفا در بعضی تست‌ها سیستم با اورکلاک پایدار بود.

اگرچه دمای 11700K در بعضی مواقع به بیش از 100 درجه رسید اما مادربرد Asus ROG Z590 Maximus XIII Hero با مدیریت خوب VRM ثبات عملیاتی سیستم را حفظ کرد و بدین ترتیب برای اولین بار در تمامی‌ تست‌ها، حالت اورکلاک این پردازنده نیز ثبت شد. حداکثر دمای VRM مادربرد در زمان اورکلاک تنها به 49 درجه رسید که نتیجه‌ای بسیار مطلوب و عالیست.

نتیجه گیری

با نگاهی به تست‌های گرفته شده می‌توان به سادگی دریافت که مادربرد ASUS ROG MAXIMUS XIII HERO عملکردی بسیار مطلوب و استثنائی از خود نشان داده است. از نظر اورکلاک بیشترین میزان از پتانسیل 11700K را به الفعل تبدیل کرده و به همین خاطر در صدر تمام لیست‌ها قرار گرفته است. در حالت پیش فرض نیز در اکثر تست‌ها صدر نشین است. توانمندی برجسته و پرفورمنس خوب این مادربرد در همه ی زمینه‌ها شاخص بوده است.

داشتن یک مادربرد در این سطح و کلاس، البته که هزینه هم دارد، این مادربرد با برچسب قیمتی 515 دلار در بازار‌های جهانی، و در ایران به قیمت 21.5 میلیون تومان عرضه می‌گردد. توجه داشته باشید خرید این مادربرد در واقع یک سرمایه گذاری بلند مدت است. شاید به خیلی از امکانات این مادربرد، امروز و در لحظه به آن نیاز نداشته باشید اما آینده از آن دوستانی است که مادربردی در این سطح و با چنین امکاناتی دارند.

در زمینه اتصالات، می‌توان ساعت‌ها در مورد ویژگی‌های این مادربرد صحبت کرد. تنوع کامل اتصالات آن شامل:

• USB 2.0
• USB 3.0 (5 Gbps)
• USB 3.2 Gen.2 (10 Gbps)
• USB 3.2 Gen.2×2 (20 Gbps)
• USB 4.0 / Thunderbolt 4 (40 Gbps)

و همچنین از لحاظ ارتباطات شبکه، وجود ارتباط سه بانده Wi-Fi 6E که قادر است مجموع پهنای باند 9.6Gbps را به صورت بی سیم در اختیار شما قرار دهد، علاوه بر آن دو درگاه LAN از نوع گیگابیتی، و بلوتوث نسخه 5.2، همه از امکانات مهم و آینده نگر مادربرد Asus ROG Z590 Maximus XIII Hero است. ممکن است برای خیلی از کاربران سوال باشد چرا به دو تا اتصال LAN نیاز داریم و یا اهمیت وجود ارتباط Thunderbolt 4 در چیست؟

خیلی از کاربران از دستگاه‌های NAS در خانه خود استفاده می‌کنند؛ این دستگاه‌های همه کاره به شبکه از طریق مودم روتر متصل می‌شوند و می‌توان از آنها در کارهای مختلف، ائم ایجاد سرور خانگی، تهیه نسخه‌های پشتیبان از اطلاعات گوشی‌های موبایل و کامپیوتر اعضای خانواده، و یا ایجاد یک دیتا سنتر خانگی برای پخش موسیقی و فیلم با قابلیت پخش به صورت همزمان بر روی موبایل اعضای خانواده، و یا حتی تلویزیون بهره گرفت. دستگاه‌های NAS عموما برای اتصال از دو کابل LAN بهره می‌برند که یکی می‌تواند به مودم روتر و دیگری به کامپیوتر شما وصل باشد تا بتوانید دسترسی مستقیم برای انتقال اطلاعات به آن داشته باشید. در چنین شرایطی نیاز به 2 اتصال LAN دارید. یکی برای اینترنت و دیگری برای NAS؛ همچنین بسیاری از گیمر‌ها استریم می‌کنند و وجود این ارتباط دو گانه LAN به آنها در اتصال سیستم دوم به کامپیوتر شما کمک می‌کند.

ارتباط تاندربولت 4 استفاده‌های متنوع و مختلفی دارد. دستگاهی مانند Seagate Firecuda Gaming Dock 4TB که همزمان هم‌هارد اکسترنال پرسرعت است، و هم یک داک استیشن برای اتصال انواع Peripheral‌های گیمینگ شما، از جمله امکاناتی است که به لطف وجود این اتصال امکان استفاده از آن بر روی سیستم دسکتاپ شما وجود دارد.

گیمر‌ها و استریمر‌های عزیز می‌توانند دستگاه‌های کپچر مجهز به اتصال Thunderbolt را، مانند کارت کپچر AverMedia Live Gamer BOLT GC555 به راحتی به ‌این مادربرد متصل کنند و از استریم راحت و بی دردسر با کیفیت 4K@60Hz لذت ببرند.

بسیاری از حافظه‌های اکسترنال پر سرعت به مانند Samsung X5 مجهز به ارتباط Thunderbolt هستند و برای استفاده از آنها نیاز به ‌این درگاه مهم دارید.

اهالی Audiophile، دوستان حرفه‌ای اهل موسیقی که استودیو‌های خانگی برای تولید و ساخت و تبدیل دارند، با ارتباط Thunderbolt و اهمیت وجودی آن کاملا آشنا هستند. قریب به اتفاق دستگاه‌های دیجیتال صوتی حرفه‌ای، برای اتصال به کامپیوتر، نیازمند ارتباط تاندربولت هستند. این چند مثال موارد کوچکی است از اهمیت وجودی این نوع ارتباطات در کامپیوتر‌های امروزی که همه به لطف وجود مادربرد Asus ROG Z590 Maximus XIII Hero در یک جا برای استفاده شما دوستان فراهم شده است. به علت وجود ارتباط تاندربولت، دور نخواهد بود روزی که به راحتی آموزش نصب هکینتاش بر روی این مادربرد در جای جای اینترنت یافت شود.

مادربرد ASUS ROG MAXIMUS XIII HERO از نظر طراحی نیز بسیار زیبا ساخته شده است. بخش فلزی بالای I/O پنل، و روکش فلزی آرم ROG که بر روی چیپست قرار دارد، یک جلوه جدید و نو آورانه از طراحی را به ارمغان آورده و شرکتی مانند G.SKILL بر اساس این طراحی نوین، سری جدید رمهای Trident Z Royal Elite خود را با ترکیب و رنگ و لعاب سازگار با همین مادربرد را تولید و روانه بازار کرده است. تقریبا تمامی‌ تصاویر مارکتینگ و تبلیغاتی این رمهای جدید جی اسکیل با مادربرد Z590 Hero گرفته شده است.

در مورد هوش مصنوعی مادربرد ASUS ROG MAXIMUS XIII HERO هم باید اذعان داشت، وقتی اورکلاک را به صورت اتوماتیک بر عهده مادربرد قرار دادیم، تا بر اساس توانمندی کولر ما و کیفیت چیپ پردازنده، بهترین میزان از اورکلاک را به کمک این هوش مصنوعی بدست آورد، نتیجه کار با اورکلاک دستی، تقریبا در یک بازه قرار داشت و فقط با 2 درصد اختلاف، هوش مصنوعی مادربرد ایسوس توانست به صورت اتوماتیک یک اورکلاک کاملا موفق با توجه به قدرت کولر و پردازنده ما بدست آورد. و این موضوع جای تبریک دارد که اورکلاک اتوماتیک یک راهکار واقعی و در دسترس برای همه ی کاربران این مادربرد است و اصلا چیز پیچیده‌ای نیست. به لطف وجود این هوش مصنوعی کاربردی، خیال کاربر از عملکرد مطلوب سیستم در هر حالتی، در هر کاربریی، راحت است.

توصیه ما به گیمر‌های عزیز: اگر صرفا برای دل خود، و سرگرمی‌ شخصی خود گیم می‌زنید، بهترین مادربرد Z590 مناسب شما از میان محصولات ایسوس، همانا مادربرد Strix-E است و بس که پیشتر آن را بررسی کرده‌ایم. اما اگر به غیر از دل خود، برای دیگران هم بازی می‌کنید، به معنای اینکه از بازی کردن پول در می‌آورید، تولید محتوی می‌کنید، استریم می‌کنید، رندر و یا کارهای جانبی دیگر انجام می‌دهید، حجم زیادی از اطلاعات را دائما جابه جا می‌کنید، مادربرد Asus ROG Z590 Maximus XIII Hero بهترین و کاملترین انتخاب موجود برای شماست.

توصیه ما به تولید کنندگان محتوی ویدیویی، همچنین طراحان دو بعدی و سه بعدی، دوستان حرفه‌ای CG کار و انیماتور: مادربرد Asus ROG Z590 Maximus XIII Hero محصولی است برای تمام فصول و برطرف کننده تمام نیاز‌های شما از داشتن یک کامپیوتر پر قدرت، با ثبات، بی دردسر، و پر از امکانات و اتصالات مهم و محبوب شما.

تقریبا تمام گروه‌های کاربری می‌توانند از امکانات و قدرت این مادربرد نهایت استفاده را ببرند، دوستان اورکلاکر، چه در سطح متوسط و چه در سطح پیشرفته و اکستریم، خود بهتر از من می‌دانند که مادربرد‌های ROG Maximus برای اورکلاک ساخته شده اند.

در پایان، با آرزوی سلامتی و شادی برای همه ی شما دوستان و خوانندگان عزیز، ضمن ابراز رضایت کامل از عملکرد مادربرد در تمامی‌ زمینه‌ها، نشان منتخب سردبیر را به آن اهدا می‌کنیم. همچنین با توجه به پکیج نرم افزاری کامل گیمینگ همراه مادربرد، نشان منتخب گیمر‌ها، و از بابت امتیازات و نتایج شاخصی که در تست‌ها ثبت شد، نشان پرفورمنس سخت افزار را به ‌این مادربرد خوش ساخت ایسوس اهدا می‌کنیم.