تقریبا چند ماهی است که به عکسهای اعجاب آور و فوقالعاده تلسکوپ فضایی جیمز وب از دنیای اطرافمان عادت کردهایم اما ظاهرا این تلسکوپ هنوز هم چیزهایی زیادی در جیب خود دارد تا به ما و جهانیان رونمایی کند. حالا به لطف این تلسکوپ میتوانیم از جدیدترین ستاره متولد شده، عکسبرداری کنیم.
- تلسکوپ جیمز وب با زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت کار میکند
- تصاویر کهکشان Cartwheel سوژه تلسکوپ جیمز وب شد
جزئیات جدیدترین ستاره متولد شده
ستاره شناسان در 1 اکتبر در ژورنال Astrophysical Journal Letters گزارش دادند که ستارگان مورد نظر ما تقریباً 800 میلیون سال پس از انفجار بزرگ شکل گرفتهاند. این ستارگان در گروههای متراکمی به نام خوشههای کروی زندگی میکنند و یک کهکشان دوردست به نام Sparkler را احاطه کردهاند.
خوشههای کروی اغلب میزبان برخی از قدیمیترین ستارگان در کهکشانهای امروزی مانند کهکشان ما هستند، اما تشخیص سن دقیق آنها دشوار است. این یافته جدید میتواند به محققان کمک کند تا مشخص کنند چه زمانی چنین خوشههایی شروع به شکل گیری کردند.
خوشههای کروی در مقایسه با یک کهکشان کوچکتر هستند و همین موضوع سبب میشود که دیدن آنها از سراسر جهان دشوار شود. اما این بار، ما یک لنز طبیعی غول پیکر در فضا داریم که در رسیدن به این هدف به ما کمک کرد.
Sparkler یکی از هزاران کهکشانی است که در پشت یک خوشه کهکشانی عظیم و بسیار نزدیکتر به نام SMACS 0723 قرار دارد که موضوع اولین تصویر علمی منتشر شده عمومی از تلسکوپ فضایی جیمز وب یا JWST بود. این خوشه فضا-زمان را تحریف میکند به طوری که نور کهکشانهای دورتر پشت آن بزرگ میشود.
برای همه آن کهکشانهای دوردست، این بزرگنمایی بیشتر جزئیاتی را نشان میدهد که قبلاً هرگز دیده نشدهاند. یکی از کهکشانهای کشیده که توسط حبابهای زرد رنگ احاطه شده بود، توجه ستارهشناس لامیا مولا و همکارانش را به خود جلب کرد.
مولا، از دانشگاه تورنتو، میگوید:
وقتی برای اولین بار آن را دیدیم، متوجه تمام آن نقاط کوچک اطراف آن شدیم که به آنها «درخشش» میگفتیم. تیم به این فکر کرد که آیا این درخششها میتوانند خوشههای کروی، خانوادههای نزدیک از ستارگانی باشند که تصور میشود با هم متولد شدهاند و در طول زندگی خود به یکدیگر نزدیک میمانند؟
سوال مهمی که هنوز وجود دارد این است که خود خوشههای کروی چگونه متولد شدند؟ آیا آنها در “ظهر کیهانی” (حدود 10 میلیارد سال پیش، زمانی که تشکیل ستاره در سراسر جهان به اوج خود رسید) متولد شدند؟ یا آیا آنها 13 میلیارد سال پیش در “سپیده دم کیهانی” شکل گرفتند، زمانی که ستارگان برای اولین بار قادر به شکل گیری بودند.
نور از Sparkler حدود 9 میلیارد سال طول میکشد تا به زمین برسد، بنابراین اگر این درخششها خوشههای کروی هستند که مدتها پیش میدرخشیدند، ممکن است به اخترشناسان در پاسخ به این سوال کمک کنند.
مولا و همکارانش از دادههای JWST برای تجزیه و تحلیل طول موج نوری که از درخششها میآید استفاده کردند. به نظر میرسد که برخی از آنها در زمانی که نور آنها از خوشهها خارج شد، در حال تشکیل ستاره هستند. اما برخی از آنها مدتها قبل تمام ستارههای خود را تشکیل داده بودند.
Kartheik Iyer، اخترفیزیکدان، از دانشگاه تورنتو میگوید:
وقتی ما به تصویر آنها نگاه میکنیم سن آنها حدود 4 میلیارد سال سن دارند. این بدان معناست که قدیمیترین ستارههای درخشش مورد نظر ما میتوانند تقریباً 13 میلیارد سال پیش شکل گرفته باشند. از آنجایی که کیهان ۱۳.۸ میلیارد سال سن دارد، فقط مدت کوتاهی پس از انفجار بزرگ وجود دارد که اینها میتوانند شکل بگیرند.
به عبارت دیگر این خوشه ها در سحر کیهانی به دنیا آمدهاند نه ظهر کیهانی.
مطالعه بیشتر خوشههای کروی در اطراف کهکشانهای باستانی میتواند به تعیین اینکه آیا چنین خوشههایی در اوایل تاریخ کیهان رایج هستند یا نادر هستند، کمک کند. مولا و ایر میگویند، آنها همچنین میتوانند به کشف تاریخچه شکل گیری کهکشانها کمک کنند. تیم آنها مشاهداتی را برای انجام در سال اول فعالیت تلکسوپ فضایی JWST پیشنهاد کرده است که میتواند این کار را انجام دهد.
آدلاید کلایسنز، ستاره شناس از دانشگاه استکهلم، میگوید که قبل از تلسکوپ فضایی JWST قادر به انتخاب ساختارهای کوچکی مانند خوشههای کروی از این فاصله دور تقریبا غیرممکن بود. او در کار جدید شرکت نداشت اما در اوایل سال جاری مطالعه مشابهی را در مورد کهکشانهای متعدد بزرگنمایی شده توسط خوشه SMACS 0723 انجام داد.
کلیسنز در این رابطه گفت:
این اولین باری است که نشان دادیم با جیمز وب، تعداد زیادی از این نوع کهکشانها را با ساختارهای بسیار کوچک مشاهده خواهیم کرد. جیمز وب یک تغییر دهنده بازی در این زمینه خواهد بود.
دیدگاهتان را بنویسید