در روز دوشنبه (16 سپتامبر 2025 / 25 شهریور 1404)، وزیر خزانه‌داری آمریکا، اسکات بسنت، اعلام کرد که مذاکره‌کنندگان ایالات متحده و چین بر سر یک «چارچوب» برای توافقی به نتیجه رسیده‌اند که طبق آن، یک شرکت آمریکایی کنترل تیک تاک را در دست خواهد گرفت. در حالی که بسیاری انتظار داشتند جزئیات این توافق در طول هفته منتشر شود، هنوز مشخص نیست چه سرنوشتی در انتظار این پلتفرم اشتراک‌گذاری ویدیو است.
روز جمعه، رئیس‌جمهور دونالد ترامپ با رئیس‌جمهور چین، شی جین‌پینگ، تماسی تلفنی برقرار کرد تا درباره مجموعه‌ای از موضوعات گفت‌وگو کند. ترامپ در یک پست جدید در شبکه اجتماعی Truth Social دو بار به تیک‌تاک اشاره کرد، اما هر کسی که بخواهد از میان خطوط بفهمد این مسئله چه معنایی برای مالکیت برند تیک‌تاک دارد، با مشکل مواجه خواهد شد.
ترامپ در پست خود نوشت: به‌تازگی یک تماس بسیار سازنده با رئیس‌جمهور شی از چین داشتم. ما در موضوعات بسیار مهمی پیشرفت داشتیم، از جمله تجارت، فنتانیل، ضرورت پایان‌دادن به جنگ میان روسیه و اوکراین و همچنین تأیید توافق تیک تاک.
او ادامه داد: همچنین با رئیس‌جمهور شی توافق کردم که در اجلاس APEC در کره جنوبی ملاقات کنیم، اوایل سال آینده به چین سفر کنم و رئیس‌جمهور شی نیز در زمان مناسب به ایالات متحده بیاید.
ترامپ در پایان اضافه کرد: تماس بسیار خوبی بود. دوباره با تلفن گفت‌وگو خواهیم کرد، از تأیید توافق تیک تاک قدردانی می‌کنم و هر دو مشتاق دیدار در اجلاس APEC هستیم!
ابهام در سرنوشت تیک‌تاک
اما همین و بس. هیچ اشاره‌ای به اینکه یک شرکت آمریکایی مانند اوراکل کنترل تیک‌تاک را در دست می‌گیرد، وجود نداشت. هیچ افتخاری درباره اینکه او توانسته توافقی عالی به‌دست آورد که در دوران بایدن غیرممکن بود نیز مطرح نشد. حتی کوچک‌ترین اشاره‌ای به اینکه دولت آمریکا سهمی در تیک‌تاک خواهد داشت و چه میزان کنترل اعمال می‌کند، دیده نشد. تنها چیزی که باقی ماند جمله «قدردانی از تأیید توافق تیک‌تاک» بود که پرسش‌های بسیاری را بی‌پاسخ گذاشت.
روز سه‌شنبه (17 سپتامبر 2025 / 26 شهریور 1404)، وال استریت ژورنال گزارش داد که شرکت‌های اوراکل، سیلور لیک و اندریسن هوروویتز با هم همکاری می‌کنند تا 80% از سهام تیک‌تاک را به دست آورند. این روزنامه توضیح داد که شرکت جدیدی که مسئول بخش آمریکایی تیک‌تاک خواهد بود، هیئتی با اکثریت آمریکایی خواهد داشت و یکی از اعضای هیئت‌مدیره توسط دولت ترامپ منصوب خواهد شد. اما به نظر می‌رسد هرچه میان اوراکل و مدیران چینی تیک‌تاک در حال مذاکره است، هنوز نهایی نشده؛ چرا که ترامپ بیش از هر چیز علاقه دارد خود را مالک افتخار یک توافق معرفی کند.
مسیر تیک‌تاک در آمریکا همواره پرچالش بوده است. ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری خود با امضای یک فرمان اجرایی تلاش کرد این شبکه اجتماعی را ممنوع کند، اما این تصمیم در دادگاه‌ها متوقف شد و در سال‌های نخست ریاست‌جمهوری بایدن عملاً بی‌اثر گردید.
با این حال، کنگره در سال 2024 قانونی تصویب کرد که بایدن نیز آن را امضا کرد و بر اساس آن، شرکت بایت‌دنس موظف شد تیک‌تاک را به منافع آمریکایی بفروشد یا به‌طور کامل در ایالات متحده ممنوع شود. نخستین مهلت اجرای این قانون 19 ژانویه 2025 (30 دی 1403)، یک روز پیش از آغاز دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ بود. ترامپ وعده داد این قانون را اجرا نکند و وقتی رسماً به قدرت بازگشت، این مهلت را تا اپریل تمدید کرد. سپس با یک فرمان اجرایی دوباره آن را تا ژوئن تمدید نمود و بار دیگر تا 17 سپتامبر (26 شهریور 1404) عقب انداخت.
ترامپ همین هفته فرمان دیگری امضا کرد و ضرب‌الاجل را تا 16 دسامبر 2025 (25 آذر 1404) تمدید کرد. به گفته بیشتر کارشناسان حقوقی، این اقدامات هیچ مبنای قانونی ندارد؛ چرا که نمی‌توان یک قانون را هر بار نادیده گرفت و با فرمان‌های اجرایی آن را تغییر داد. وقتی کنگره قانونی تصویب می‌کند، باید اجرا شود. همان‌طور که پولیتیکو نوشت: این وضعیت هیچ سابقه‌ای در تاریخ حقوقی آمریکا ندارد.
هنوز مشخص نیست توافقی که در حال شکل‌گیری است، با مفاد قانون 2024 همخوانی داشته باشد. مقام‌های چینی در این هفته اعلام کردند که توافق موردنظر شامل «اعطای مجوز الگوریتم تیک تاک و سایر حقوق مالکیت فکری» خواهد بود. اما دقیقاً همین الگوریتم است که قانون تصویب‌شده توسط کنگره نسبت به آن نگرانی‌های امنیت ملی دارد.
همچنین به نظر می‌رسد هر توافقی کاربران آمریکایی را مجبور به مهاجرت به یک اپلیکیشن جدید خواهد کرد، اگرچه شکل و جزئیات آن هنوز روشن نیست. ترامپ در مارس 2024، هم‌زمان با انتخابات ریاست‌جمهوری، به‌طور کامل موضع خود درباره تیک‌تاک را تغییر داد و مدعی شد دلیلش محبوبیتش در میان جوانان این پلتفرم بوده است. در همان زمان گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر اینکه جف یاس، میلیاردر و سرمایه‌گذار بزرگ بایت‌دنس و یکی از حامیان مالی جمهوری‌خواهان، تأثیر قابل توجهی بر نظر ترامپ داشته است.
آینده چه خواهد شد؟ هنوز روشن نیست. اما با توجه به نشانه‌هایی که اکنون از کاخ سفید دریافت می‌شود، بعید است توافقی به‌زودی حاصل شود. ممکن است شرایط تغییر کند، اما فعلاً هیچ فشار فوری برای نهایی‌کردن آن وجود ندارد، زیرا ترامپ مهلت را بار دیگر تا دسامبر تمدید کرده است. اگر او چهارمین بار موفق به تمدید بدون مخالفت جدی کنگره شده باشد، دلیلی وجود ندارد که تصور کنیم بار پنجم هم غیرممکن باشد.
توسط 
دیدگاهتان را بنویسید