راهنمای کابل صوتی: کدام کابل برای شما مناسب‌تر است؟

کابل‌های صوتی از متنوع‌ترین انواع کابل‌ها هستند که هم در محصولات مصرفی و هم در تجهیزات حرفه‌ای، گزینه‌های مختلفی را برای کاربردها و فناوری‌های گوناگون در اختیار کاربران قرار می‌دهند. همین تنوع بالا، انتخاب بهترین نوع کابل صوتی را برای یک سیستم جدید که هدف شنیدن موسیقی، اجرای زنده یا میکس حرفه‌ای و خانگی باشد، دشوار می‌کند. برخی دستگاه‌ها فقط از کابل‌های دیجیتال یا آنالوگ پشتیبانی می‌کنند؛ بعضی دیگر قدیمی هستند و به کابل‌های صوتی نسل گذشته نیاز دارند؛ علاوه بر این باید طول کابل را نیز به‌ویژه در کنار عواملی مانند پوشش محافظ و نوع بالانس در نظر گرفت. با این حال، گستردگی کابل‌های صوتی برای تولید و پخش صدا نباید گیج‌کننده یا پیچیده به نظر برسد. در این مطلب، راهنمای انواع کابل های صوتی موجود ارائه شده تا بدانید هرکدام چه کاربردی دارند و در چه شرایطی بهترین انتخاب به شمار می‌روند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی انواع کابل‌های مانیتور و انتخاب مناسب‌ترین گزینه برای دستگاه خود، مطالعه‌ی راهنمای جامع کابل مانیتور را از دست ندهید.

کابل‌های بالانس در برابر کابل‌های غیربالانس

پیش از بررسی انواع کابل‌های صوتی و عملکرد هر یک، لازم است با اصطلاح کلیدی بالانس آشنا شوید. برخی از کابل‌های صوتی بالانس و برخی دیگر غیربالانس هستند. آگاهی از این موضوع اهمیت دارد زیرا در بسیاری از موقعیت‌ها نوع کابل می‌تواند کیفیت صدای خروجی را تحت تأثیر قرار دهد، در حالی که در برخی موارد دیگر تأثیری ندارد.

کابل بالانس به‌طور ویژه برای جلوگیری از تداخل الکتریکی خارجی طراحی می‌شود و درون خود یک سیم رسانای اضافه دارد. این نوع کابل شامل دو سیم رسانا و یک سیم اتصال به زمین است؛ در حالی که کابل غیربالانس فقط یک سیم رسانا و یک زمین دارد. دو سیم رسانا در کابل بالانس با همکاری یکدیگر، نویزهای الکتریکی خارجی را که ممکن است سیگنال را تحت تأثیر قرار دهند، حذف می‌کنند؛ در نتیجه داده صوتی منتقل‌شده از طریق کابل با کیفیت بالاتری باقی می‌ماند.

بیشتر کابل‌های متداول برای کاربران خانگی از نوع غیربالانس هستند زیرا در این سطح، شفافیت صدای مطلق اهمیت زیادی ندارد. اما کابل‌هایی که برای تولید صدا یا کارهای حرفه‌ای طراحی می‌شوند، تقریباً همیشه بالانس هستند تا از افت کیفیت سیگنال جلوگیری شود؛ هرچند در برخی موارد خاص همچنان از کابل‌های غیربالانس نیز استفاده می‌شود.

ضرورت بالانس بودن تجهیزات

برای آنکه یک سیستم صوتی کاملاً هماهنگ عمل کند، فقط استفاده از کابل بالانس کافی نیست؛ بلکه تجهیزات نیز باید از نوع بالانس باشند. هر دستگاهی که به این کابل متصل می‌شود، باید از مدار بالانس پشتیبانی کند تا در نقطه اتصال، مزیت حذف نویز از بین نرود.

البته اگر قصد ساخت پیشرفته‌ترین سیستم صوتی حرفه‌ای جهان را ندارید، می‌توانید در برخی بخش‌ها از دستگاه‌ها یا کابل‌های غیربالانس استفاده کنید؛ به‌شرط آنکه طول کابل‌ها کوتاه باشد. هرچه کابل کوتاه‌تر باشد، احتمال تداخل خارجی کمتر است و در نتیجه مشکلات احتمالی ناشی از غیربالانس بودن تا حد زیادی کاهش می‌یابد. بهترین حالت برای کابل‌های غیربالانس این است که طول آن‌ها کمتر از 1.8 متر باشد. اکنون که تفاوت میان کابل‌های بالانس و غیربالانس را می‌دانید، در ادامه می‌توان به بررسی انواع کابل‌های صوتی و ویژگی‌های آن‌ها پرداخت.

راهنمای انواع کابل صوتی

کابل‌های صوتی یکی از بخش‌های کلیدی در هر سیستم ضبط یا پخش صدا هستند. شناخت انواع کابل‌ها و عملکرد هرکدام، به حفظ کیفیت سیگنال صوتی و جلوگیری از نویز یا تداخل کمک می‌کند. در ادامه با مهم‌ترین انواع کابل‌های صوتی شامل TS، TRS و XLR آشنا می‌شویم و در واقع راهنمای انواع کابل صوتی را در اختیارتان قرار خواهیم داد.

کابل‌های TS

کابل‌های TS که کوتاه‌شده‌ی Tip/Sleeve هستند؛ با نام کابل ساز یا کابل گیتار نیز شناخته می‌شوند. این کابل‌ها همواره بدون بالانس بوده و بهتر است تا حد امکان کوتاه نگه داشته شوند. کابل TS برای اتصال منابع صوتی مونو مانند گیتار، ابزارهای بدون بالانس، پدال‌های افکت و درام ماشین‌ها به تقویت‌کننده‌ها، میکسرها و رابط‌های صوتی استفاده می‌شود.

اگرچه کابل‌های TS از نظر اندازه‌ی فیزیکی مشابه دیگر انواع کابل‌های صوتی مانند TRS هستند؛ اما به‌راحتی می‌توان آن‌ها را از طریق یک نوار مشکی روی قسمت فلزی کانکتور تشخیص داد. در مقابل، کابل‌های TRS معمولاً دارای دو حلقه‌ی مشکی روی کانکتور هستند.

کابل‌های TS معمولاً در اندازه‌ی 1/4 اینچ تولید می‌شوند؛ هرچند نوع 1/8 اینچ (3.5 میلی‌متر) آن نیز در محصولات مصرفی مانند میکروفون‌های هدست مونو یافت می‌شود. کابل‌های 1/4 اینچ به‌دلیل محافظت بهتر در برابر نویز سیگنال، انتخاب مناسب‌تری محسوب می‌شوند.

کابل‌های TRS

کابل‌های TRS در ظاهر شباهت زیادی به کابل‌های TS دارند؛ اما تفاوت آن‌ها در وجود دو نوار لاستیکی روی سر کانکتور است که سه رسانا Tip،Ring و Sleeve ایجاد می‌کند. در حالی که حلقه‌ی تکی در کابل TS نشانه‌ی اتصال بدون بالانس است؛ وجود دو حلقه در کابل TRS الزاماً به معنی بالانس بودن نیست، زیرا نوع استفاده از آن تعیین‌کننده‌ی ساختار بالانس یا بدون بالانس خواهد بود.

کابل‌های TRS زمانی که در تجهیزات مونو استفاده شوند، می‌توانند بالانس باشند و سه رسانای مثبت، منفی و زمین را انتقال دهند. همچنین این کابل‌ها قادر به انتقال صدای استریو دوکاناله هستند؛ اما در این حالت به دلیل اشغال دو رسانا توسط کانال‌های چپ و راست، ساختار آن‌ها بدون بالانس خواهد بود.

رایج‌ترین کاربرد کابل‌های TRS در هدفون‌ها، خروجی هدفون برخی سازها، میکسرها، رابط‌های صوتی و مانیتورهای استودیویی است. نوع دیگری از این کابل‌ها با نام TRRS (Tip،Ring،Ring و Sleeve) نیز وجود دارد که دارای سه نوار مشکی روی کانکتور است. این کابل‌ها علاوه بر صدای چپ و راست، امکان انتقال صدای میکروفون را نیز از طریق یک کابل واحد فراهم می‌کنند. چنین ساختاری زمانی مفید است که دستگاه دارای میکروفون داخلی باشد و نیاز باشد صدای آن جدا از دیگر کانال‌ها منتقل شود. برای هر دو نوع کابل TRS و TS، مبدل‌های مختلفی از تبدیل TRS به TS گرفته تا آداپتورهای 3.5 میلی‌متری به 1/4 اینچی جهت تغییر نوع اتصال در دسترس است.

کابل‌های XLR

کابل‌های XLR یکی از شناخته‌شده‌ترین و بادوام‌ترین انواع کابل‌های صوتی محسوب می‌شوند. این کابل‌ها ظاهری بزرگ و مقاوم دارند و همیشه بالانس هستند. به همین دلیل می‌توان از آن‌ها در طول‌های زیاد استفاده کرد، بدون آن‌که نگران تداخل یا افت کیفیت سیگنال باشید؛ مشکلی که معمولاً در کابل‌های TS رخ می‌دهد.

کابل‌های XLR از دهه 1950 میلادی به‌عنوان نسخه‌ی اصلاح‌شده‌ی کانکتور Type O با مکانیزم قفل و عایق لاستیکی در اطراف سه پین داخلی معرفی شدند. این طراحی همچنان تا امروز مورد استفاده قرار دارد.

به دلیل سابقه‌ی طولانی، کابل‌های XLR در انواع تجهیزات قدیمی و جدید از میکروفون‌ها، اسپیکرها و سیستم‌های PA گرفته تا نورهای DMX و برخی سازها دیده می‌شوند. این کابل‌ها روشی مطمئن برای اتصال تجهیزات به میکسر یا اسپیکرهای صحنه هستند و صدایی شفاف و بدون نویز چه طول کابل کوتاه 1.8 متر باشد یا نوع بلندتر با طول 15 متر ارائه می‌دهند.

البته تمام کابل‌های XLR کیفیت یکسانی ندارند. کابل‌های XLR برای استفاده‌ی حرفه‌ای طراحی شده‌اند و دارای محافظ کششی در محل اتصال، پین‌های آب‌کاری‌شده با طلا برای دوام بیشتر و عایق‌ و پوشش فویلی داخلی برای کاهش نویز سیگنال هستند. همچنین انواع مبدل این کابل‌ها شامل XLR به 3.5 میلی‌متر، XLR به TRS و XLR به RCA نیز در بازار موجود است.

اگر تنها برای کارهای صوتی خانگی یا ویرایش‌های ساده از کابل استفاده می‌کنید، مدل‌های اقتصادی XLR بدون این ویژگی‌های پیشرفته نیز کافی هستند. اما برای کاربرانی که به کیفیت صدا اهمیت می‌دهند یا فعالیت حرفه‌ای در میکس و ضبط دارند، خرید کابل‌های باکیفیت‌تر موجب تفاوت محسوسی در خروجی نهایی خواهد شد.

کابل‌های SpeakOn

کابل‌های SpeakOn در دستگاه‌های مصرفی کاربردی ندارند و از دید بسیاری از متخصصان، استاندارد صنعتی برای اتصال بلندگوها و تقویت‌کننده‌های حرفه‌ای به شمار می‌روند. هرچند این کابل‌ها معمولا بدون بالانس طراحی می‌شوند؛ اما به‌دلیل قابلیت قفل شدن در جای خود و جلوگیری از قطع ناگهانی اتصال هنگام اجراهای زنده، جایگزین محبوبی برای کابل‌های بلندگوی 1/4 اینچی محسوب می‌شوند. علاوه بر این، ظرفیت انتقال جریان الکتریکی در آن‌ها از سایر انواع کابل صوتی مانند TRS و XLR بیشتر است و اغلب با روکش تقویت‌شده عرضه می‌شوند تا دوام آن‌ها افزایش یافته و در برابر فرسایش مقاوم‌تر شوند.

از آنجا که کابل‌های SpeakOn صرفا برای سیستم‌های صوتی با جریان بالا طراحی شده‌اند، می‌توان با اطمینان کامل از آن‌ها در اتصال بین بلندگو و تقویت‌کننده استفاده کرد. پیش از توسعه این نوع کابل در اواخر دهه 1980 میلادی، احتمال استفاده از کابل‌های میکروفون یا ساز با جریان پایین برای اتصال بلندگوها وجود داشت؛ اما با معرفی SpeakOn و پذیرش گسترده آن از سوی اغلب تولیدکنندگان تقویت‌کننده دیگر نیازی به استفاده از گزینه‌های جایگزین باقی نماند. طراحی متمایز SpeakOn باعث می‌شود به‌راحتی از سایر کابل‌های مشابه از نظر اندازه یا ساختار قابل تشخیص باشد.

برای دستگاه‌هایی که اتصال SpeakOn ندارند، امکان استفاده از کابل‌های تبدیل 1/4 اینچی به SpeakOn نیز وجود دارد. بااین‌حال باید توجه داشت که انواع مختلفی از کابل SpeakOn وجود دارد؛ برخی از آن‌ها برای پیکربندی‌های دو آمپلی‌فایری یا پرقدرت طراحی شده‌اند و کابل‌هایی که برای چنین مصارفی درجه‌بندی نشده‌اند، قابل استفاده نخواهند بود.

کابل‌های بلندگو و فیش‌های Banana

کابل‌های بلندگو از نظر اندازه مشابه کابل‌های TS هستند؛ اما ساختار متفاوتی دارند و برای اتصال بلندگوها به تقویت‌کننده طراحی شده‌اند؛ هرچند اغلب در سیستم‌های صوتی خانگی یا تولیدات صوتی آماتور به‌کار می‌روند. رایج‌ترین کاربرد آن‌ها اتصال گیرنده‌های صوتی و تصویری (A/V) به بلندگوهای خارجی است.

در تنظیمات خانگی یا آماتوری، استفاده از فیش‌های Banana الزامی نیست، زیرا می‌توان سیم مسی بدون روکش را مستقیما به بسیاری از تقویت‌کننده‌ها، سینتی‌سایزرها یا سایر تجهیزات صوتی متصل کرد. بااین‌حال فیش‌های Banana اتصال را مرتب‌تر و تمیزتر می‌کنند. همچنین می‌توان آن‌ها را با صفحه دیواری مخصوص Banana در سیستم‌های سینمای خانگی ترکیب کرد تا از به‌هم‌ریختگی کابل‌ها در پشت تلویزیون یا تجهیزات صوتی جلوگیری شود. این روش مدیریت سیستم صوتی را در آینده آسان‌تر می‌کند؛ زیرا اتصال یا جدا کردن فیش‌های Banana بسیار سریع‌تر از سیم‌های بدون روکش انجام می‌شود.

کابل‌های RCA

کابل‌های RCA یکی از اجزای رایج در سیستم‌های صوتی و تصویری خانگی محسوب می‌شوند و همچنین در تجهیزات دی‌جی برای اتصال پخش‌کننده‌های CDJ و گرامافون‌ها به میکسر نیز استفاده می‌گردند. این کابل‌ها همانند کابل‌های TS، شامل دو رشته سیم درون خود هستند که باعث می‌شود ذاتا بدون بالانس باشند؛ بنابراین بهتر است طول آن‌ها تا حد امکان کوتاه نگه داشته شود.

اگرچه بسیاری از دستگاه‌ها می‌توانند مستقیما از طریق اتصال RCA به یکدیگر متصل شوند، برای تجهیزاتی که از نظر نوع ورودی و خروجی سازگار نیستند، می‌توان از کابل‌های رابط با کانکتورهای متفاوت استفاده کرد تا این اختلاف برطرف شود. شرکت‌های تولیدکننده گزینه‌های متنوعی برای چنین اتصالاتی از جمله کابل‌های 3.5 میلی‌متری به RCA و کابل‌های XLR به RCA عرضه می‌کنند. بااین‌حال اگر تنها قصد اتصال دستگاه‌های مصرفی را دارید، گزینه‌های مدرن‌تری مانند HDMI وجود دارند که باید آن‌ها را مدنظر قرار دهید.

کابل‌های MIDI

کابل‌های MIDI برای ارسال پیام‌های رویداد به‌جای سیگنال‌های صوتی استفاده می‌شوند و از دهه 1980 میلادی تاکنون بخش مهمی از تولید صوت دیجیتال به شمار می‌روند. در دستگاه‌های مدرن، این کابل‌ها اغلب با USB جایگزین شده‌اند یا در کنار آن ارائه می‌شوند؛ اما همچنان بخش حیاتی بسیاری از سکوئنسرها، سینتی‌سایزرها و سازها هستند و از تجهیزات صوتی قدیمی نیز پشتیبانی گسترده‌ای دارند.

کابل MIDI می‌تواند برای هر سه نوع اتصال MIDI In، MIDI Out و MIDI Through به‌صورت متناوب استفاده شود و همیشه دارای کانکتور پنج‌پین است. برخی دستگاه‌ها هر سه نوع درگاه MIDI را دارند؛ بنابراین انتخاب درگاه مناسب برای اتصال کابل MIDI بستگی به جایگاه دستگاه در سیستم صوتی دارد. ممکن است بخواهید از چند درگاه مختلف نیز استفاده کنید تا ارسال و دریافت پیام‌های MIDI بین دستگاه‌ها به‌صورت هم‌زمان انجام گیرد.

کابل‌های S/PDIF

کابل‌های S/PDIF که مخفف Sony/Philips Digital Interface است، در سیستم‌های صوتی و تصویری مصرفی، برخی گیرنده‌های تلویزیونی، کنسول‌های بازی و تلویزیون‌ها به‌کار می‌روند. این کابل‌ها در دو نوع نوری (که با نام Toslink نیز شناخته می‌شود) و کواکسیال (RCA) موجود هستند.

اگرچه این کابل‌ها در میان کاربران خانگی تاحدی قدیمی محسوب می‌شوند و HDMI در دستگاه‌های مدرن جای آن‌ها را گرفته است، اما در دستگاه‌های قدیمی‌تر همچنان مفید هستند؛ به‌ویژه زمانی که HDMI در دسترس نباشد یا نیاز به اتصال اختصاصی صوت (به‌جای ترکیب صوت و تصویر) برای ساده‌سازی تنظیمات وجود داشته باشد.

کابل‌های USB

می‌توان گفت کابل‌های USB محبوب‌ترین رابط دیجیتال در جهان به شمار می‌روند و تقریبا در تمامی دستگاه‌ها، تجهیزات و لوازم صوتی مدرن، چه برای شنیدن و چه برای تولید صدا حضور دارند. این کابل‌ها در اندازه‌ها و انواع گوناگون عرضه می‌شوند که USB-A و USB-B رایج‌ترین نوع آن‌ها هستند، در حالی که USB-C جدیدتر و دوطرفه به سرعت در حال گسترش در میان دستگاه‌های حرفه‌ای و مصرفی است.

کابل‌های USB می‌توانند داده‌های صوتی، انرژی و حتی فرمان‌های MIDI را از طریق پروتکل MIDI over USB منتقل کنند. این ویژگی، آن‌ها را به گزینه‌ای عالی برای اتصال کامپیوترها به رابط‌های صوتی و سینتی‌سایزرها تبدیل می‌کند و در بسیاری از موارد می‌تواند جایگزین چند کابل مجزا شود. کانکتور جدید USB-C نیز پشتیبانی داخلی از صوت دارد و به همین دلیل، به‌سرعت در حال جایگزینی جک 3.5 میلی‌متری TRS در تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها است. بااین‌حال، بسیاری از دستگاه‌های مصرفی در حال فاصله گرفتن از اتصالات فیزیکی و حرکت به‌سمت صوت بی‌سیم مبتنی بر بلوتوث هستند.

با وجود مزایای متعدد، کابل‌های USB با برخی سازها و لوازم جانبی قدیمی سازگار نیستند و نسبت به انواع حرفه‌ای‌تر کابل‌های صوتی دوام کمتری دارند. همچنین استانداردسازی در تولید کابل‌های USB کمتر از کابل‌های صوتی حرفه‌ای است؛ در نتیجه ممکن است برخی کابل‌ها ویژگی‌هایی را ادعا کنند یا سطح محافظتی را وعده دهند که در عمل به آن پایبند نباشند. در صورتی که قصد استفاده از کابل USB در محیط‌های حرفه‌ای تولید صدا دارید، بررسی دقیق مشخصات فنی و اطمینان از کیفیت ساخت آن اهمیت زیادی دارد.

سوالات متداول درباره انواع کابل صوتی

بهترین کابل برای کیفیت صدای بالا کدام است؟

بهترین کیفیت صدا معمولا با کابل‌های صوتی بالانس مانند XLR یا TRS به دست می‌آید؛ این کابل‌ها برای کاهش نویز و تداخل در فواصل طولانی طراحی شده‌اند و برای استفاده در تجهیزات صوتی حرفه‌ای بسیار مناسب هستند. کابل‌های باکیفیت ساخته‌شده از رساناهای مس خالص یا نقره نیز در افزایش وضوح صدا تأثیر دارند. با این حال، کیفیت نهایی صدا تنها به کابل وابسته نیست و تجهیزات صوتی متصل‌شده و نحوه مدیریت کابل‌ها نیز نقش مهمی دارند.

کدام نوع کابل در محیط‌های حرفه‌ای بیشترین استفاده را دارد؟

کابل‌های XLR بیشترین استفاده را در محیط‌های حرفه‌ای دارند. این کابل‌ها اتصال صوتی بالانس ارائه می‌دهند که باعث کاهش نویز و تداخل می‌شود؛ موضوعی که در محیط‌های صوتی حساس مانند استودیوها و اجراهای زنده اهمیت زیادی دارد. دوام بالا و وجود قفل ایمن در کانکتورهای XLR باعث می‌شود برای استفاده مکرر بسیار قابل اعتماد باشند. در حالی که کابل‌هایی مانند TRS و speakon نیز کاربرد گسترده‌ای دارند، استاندارد اصلی در صنعت برای میکروفون‌ها و تجهیزات صوتی حرفه‌ای همچنان XLR است.

آیا کابل‌های بلندگوی گران‌تر تفاوت محسوسی ایجاد می‌کنند؟

کابل‌های بلندگوی گران‌تر معمولا از نظر کیفیت ساخت، پوشش حفاظتی و مواد رسانای به‌کاررفته برتری دارند که می‌تواند در حفظ سلامت سیگنال مؤثر باشد. با این حال، در اغلب سیستم‌های صوتی خانگی، تفاوت میان کابل‌های بسیار گران و کابل‌های با قیمت منطقی از نظر کیفیت صدا معمولا ناچیز است. در این حالت، طول کابل و قطر آن اهمیت بیشتری دارد. استفاده از کانکتورهای باکیفیت و مدیریت صحیح کابل‌ها در اغلب مواقع تأثیر بیشتری بر عملکرد سیستم دارد.

آیا کابل بلندگوی ضخیم‌تر بهتر است؟

کابل‌های بلندگوی ضخیم‌تر به‌طور معمول مقاومت کمتری دارند و سیگنال‌های صوتی تقویت‌شده را به‌ویژه در فواصل طولانی با بازدهی بالاتری منتقل می‌کنند؛ این ویژگی باعث حفظ کیفیت صدا از طریق کاهش افت سیگنال و اعوجاج می‌شود. در فواصل کوتاه، استفاده از کابل‌های بسیار ضخیم تفاوت محسوسی ایجاد نمی‌کند، اما برای مسیرهای طولانی یا سیستم‌های صوتی با توان بالا، استفاده از کابل ضخیم‌تر توصیه می‌شود. انتخاب ضخامت مناسب کابل برای سیستم صوتی از عوامل کلیدی در دستیابی به عملکرد بهینه است.