زیرآبی به سبک کره‌ای – سامسونگ قطعات SSDهای 970 Evo Plus را تغییر داد

به نظر می‌رسد کمبود قطعات و تراشه فشار زیادی به سازندگان وارد کرده به طوری که آنها دست به استفاده از قطعات مختلفی در محصولات خود زده‌اند. نکته ناامیدوار کننده قضیه این است که کمپانی‌ها این کار را بدون آگاهی مشتریان خود و حتی بدون تغییر مشخصات فنی محصولات خود انجام می‌دهند که این مورد توجیه ناپذیر و نابخشودنیست. چند روزی بیشتر از انتشار خبر کاهش کیفیت درایوهای SSD وسترن دیجیتال نمی‌گذرد و اکنون گزارشی مبنی بر اینکه سامسونگ اقدام به تعویض قطعات SSDهای 970 Evo Plus خود با نمونه‌های بی کیفیت‌تر کرده به دست آمده است. سامسونگ سال‌هاست از پرفروش‌ترین برندهای دنیای SSD محسوب می‌شود و اکنون با اختلاف رتبه نخست سازندگان برتر درایوهای جامد را در اختیار دارد که باعث می‌شود بیشتر از اقدام این غول کره‌ای متعجب شویم.

دستکاری قطعات SSDهای 970 Evo Plus توسط سامسونگ

 داستان از این قرار است که یک کانال چینی در یوتیوب برای اولین بار اقدام به آزمایش مدل جدید درایو SSD سامسونگ مدل 970 Evo Plus می‌کند. دقیقا مشخص نیست که این مدل جدید منحصر به بازار چین یا آسیا است یا اینکه سامسونگ آن را در سراسر دنیا عرضه کرده است. تغییری که سامسونگ در این مدل ایجاد کرده، استفاده از کنترلر Elpis به جای کنترلر Phoenix می‌باشد. ظاهر کنترلرها تقریبا یکسان بوده و سبک نوشته‌های روی آنها تفاوتی با یکدیگر ندارند. تنها تفاوت کوچکی که در نسخه 1 ترابایتی این درایو دیده می‌شود، پارت نامبر متفاوت آنهاست. به طوری که پارت نامبر نمونه اصلی از MZVLB1T0HBLR به MZVL21T0HBLU تغییر یافته است.

به نظر می‌رسد پارت نامبر محصول، روی جعبه این درایو SSD قید نشده، بنابراین کاربران در زمان خرید از این راه نمی‌توانند جدید یا قدیمی بودن درایو را تشخیص دهند اما جعبه مدل اصلی در حالت افقی قرار دارد در حالی که جعبه نسخه جدید در حالت عمودی طراحی شده است. سامسونگ لیبلی که بر روی کنترلر نصب شده را بر روی تصویر روی جعبه جدید این SSD به صورت تار درآورده که خود می‌تواند مدرکی برای اقدام نادرست کمپانی کره‌ای باشد. شاید استفاده از یک کنترلر مشابه و در حد کنترلر مدل اصلی چندان جلب توجه نمیکرد اما اوضاع وقتی خراب‌تر می شود که متوجه شویم سامسونگ از یک کنترلر به مراتب رده پائین‌تر در 970 Evo Plus استفاده کرده است.

کارایی در ظاهر یکسان – نقاط ضعف مدل جدید در چیست؟

از لحاظ کارایی، شاید کاربران زیادی متوجه این افت سرعت نشوند. اما واقعیت آن است که SSDهای 970 Evo Plus جدید سامسونگ سرعت پائین‌تری از نمونه اصلی دارند. در تست بنچمارک CrystalDiskMark، درایو جدید حتی کمی سریع‌تر به نظر می‌رسد و در برخی تست‌های خواندن اطلاعات عملکرد بهتری نیز نسبت به نمونه اصلی از خود به جای گذاشته اما در بنچمارک‌های ترکیبی امتیازات نسبتا یکسانی برای هر دو مدل ثبت شده است. در واقع از لحاظ سرعت خواندن اطلاعات، مدل جدید Evo Plus تفاوتی با نسخه اصلی ندارد. اما شرایط در بخش نوشتن اطلاعات متفاوت به نظر می‌رسد.

در آزمایش انتقال 200 گیگابایت اطلاعات، درایو اصلی سرعت 1.8 گیگابایت بر ثانیه را تا انتقال حجم 40 گیگابایت حفظ کرده و سپس سرعت انتقال به 1.5 گیگابایت بر ثانیه کاهش پیدا کرده است. در حالی که درایو جدید کار را با سرعت بالاتر 2.6 گیگابایت بر ثانیه آغاز می‌کند اما بعد از انتقال 115 گیگابایت اطلاعات، سرعت نوشتن اطلاعات به 0.8 گیگابایت ثانیه افت پیدا می‌کند. در تست فایل اکسپلورر ویندوز، هر دو درایو با سرعت 2.5 گیگابایت بر ثانیه کپی فیلم های بلوری را آغاز می‌کنند. بعد از انتقال 15 درصد از حجم، سرعت انتقال در درایو اصلی به 1.5 گیگابایت بر ثانیه می‌رسد. درایو جدید تا انتقال 80 درصد از فایل با سرعت پایدار 2.2 گیگابایت بر ثانیه پیش می‌شود و ناگهان سرعت انتقال به 0.8 گیگابایت بر ثانیه کاهش می‌باید. در نهایت هر دو فایل در مدت زمان مشابهی انتقال 155 گیگابایت فایل را به اتمام می‌رسانند.

کمبود تراشه و کیفیت که فدای کمیت می‌شود

اما چگونه سامسونگ تا حد زیادی سرعت پائین‌تر کنترلر جدید را در 970 Evo Plus جبران کرده است؟ کمپانی برای این منظور حافظه کش SLC را در این درایو به سه برابر افزایش داده است. اگر چه راهکار بدی محسوب نمی‌شود اما این روش زمانی خاصیت خود را تا حد زیادی از دست می‌دهد که شما بخش عمده‌ای از ظرفیت درایو SSD خود را پر کنید. دومین مشکلی که این روش ممکن است ایجاد کند، افزایش حرارت حافظه است. در حین بنچمارک گیری، دمای 970 Evo Plus مجهز به کنترلر Elpis به 100 درجه سلسیوس هم رسیده، در حالی که حداکثر دمای نمونه مجهز به کنترلر Phoenix کمتر از 80 درجه سلسیوس بوده است.

با اینکه شاید از نظر بسیاری از کاربران این تغییر کنترلر با توجه به عملکرد مدل جدید چندان مهم نباشد، اما برای کاربران حرفه ای‌تر چنین چیزی مورد قبول واقع نمی‌شود. حرکت درست این بود که سامسونگ مدلی جدید را با کنترلر جدید و نام جدید وارد بازار کند. وظیفه‌ای که سامسونگ از زیر بار آن شانه خالی کرده است. همان طور که در ابتدای مطلب اشاره شد، مهم‌ترین دلیلی که می‌توان برای چنین اقداماتی  در شرایط فعلی مطرح کرد، موضوع کمبود شدید تراشه است. وسترن دیجیتال نیز که از دیگر سازندگان مطرح ذخیره ساز در بازار است، اخیرا تراشه NAND موجود در یکی از SSDهای ارزان قیمت خود را با نمونه‌ای درجه پائین‌تر تعویض کرده که باعث کاهش سرعت مدل جدید نسبت به مدل اصلی شده است.