اینتل اطلاعات جدیدی از پردازندههای نسل بعدی Xeon با نام رمز Clearwater Forest منتشر کرد؛ پردازندههایی که بر پایه نود 18A تولید میشوند و تا 288 هسته مبتنی بر معماری Darkmont را در خود جای دادهاند. این نسل جدید علاوه بر بهبود 17 درصدی در کارایی دستورالعمل در هر کلاک «IPC»، پهنای باند کش L2 دو برابر، و پشتیبانی از حافظه DDR5-8000 را ارائه میدهد.
با افشای نقشه راه پردازندههای نسل بعدی اینتل، حالا مشخص شده که مدلهای Panther Lake-H قرار است مادربردهای +SFF VNX را تجهیز کنند؛ حرکتی که نشاندهنده تمرکز اینتل بر بهینهسازی در فرمفاکتورهای کوچک و قدرتمند است. همزمان، عرضه کارت گرافیک SPARKLE Arc B580 TITAN NOX Edition نیز نشان میدهد رقابت در بخش گرافیکهای میانرده با قدرت پردازشی بالا وارد مرحله تازهای شده است.
معرفی خانواده Xeon نسل بعدی
پردازندههای Clearwater Forest بهعنوان نخستین محصولات Xeon مبتنی بر نود 18A اینتل معرفی شدند. این خانواده که تنها بر مبنای هستههای E-Core طراحی شدهاند، قرار است بهزودی راهی سرورها شوند. مشابه نسل Xeon 6 که در دو بخش P-Core و E-Core عرضه گردید «Granite Rapids و Sierra Forest»، نسل جدید نیز شامل دو دستهبندی P-Core تنها «Diamond Rapids» و E-Core تنها «Clearwater Forest» خواهد بود. خانواده P-Core بیشتر بر پردازشهای سنگین و بارهای کاری هوش مصنوعی متمرکز شده، در حالی که خانواده E-Core با تمرکز بر بهرهوری انرژی برای پردازشهای متراکم و مقیاسپذیر توسعه یافته است.

استفاده از فناوری ساخت 18A
در رویداد Hot Chips 2025 «شهریور 1404»، اینتل توضیح داد که پردازندههای Xeon Clearwater Forest روی نود پیشرفته 18A تولید میشوند؛ همان نودی که در پردازندههای Panther Lake برای کامپیوترهای شخصی نیز بهکار میرود و اواخر سال جاری عرضه خواهد شد. مهمترین ویژگیهای این پردازنده عبارتاند از:
- فناوری ساخت 18A با کارایی و بازده انرژی بالاتر
- معماری جدید E-Core با بهینهسازی IPC برای نود 18A
- بهرهگیری از Foveros Direct سهبعدی؛ مسیرهای کوتاهتر و کممصرفتر و کش LLC بزرگتر
- پهنای باند بیشتر حافظه با پشتیبانی از 12 کانال DDR5-8000

فناوری 18A با استفاده از Gate-All-Around و متال پشتزمینه، مزایایی فراتر از مقیاسپذیری FET Z به همراه دارد. این مزایا شامل کاهش ظرفیت خازنی گیت، افزایش چگالی سلول با بهرهوری بیش از 90 درصد، بهبود مسیرهای سیگنال برای کاهش تأخیر RC، و رسانایی بهینه با کاهش تلفات انرژی تا حدود 4 الی 5 درصد میشود.

معماری Darkmont E-Core
اینتل در Clearwater Forest از طراحی Darkmont برای هستههای E-Core استفاده کرده است؛ نسخه بهبودیافتهای از Sierra Glen که در Sierra Forest حضور داشت. این هستهها شامل تغییرات زیر هستند:
- فرانتاند هوشمندتر
- موتور خارج از ترتیب عمیقتر
- واحدهای اجرای اسکالر و برداری بزرگتر
- زیرسیستم حافظه پیشرفتهتر

بخش جلویی (Front End) این پردازنده شامل یک کش دستورالعمل 64 کیلوبایتی، سه واحد رمزگشای دستورالعمل با معماری 3-عرض (3-Wide) است که با رمزگشایی 9 دستور در هر چرخه، پهنای باند دستورالعمل را تا 50 درصد افزایش میدهند. همچنین، پیشبینیکننده انشعاب (Branch Predictor) آن بسیار دقیقتر شده و احتمالاً از تاریخچه عمیق انشعابها و ساختارهایی با اندازه بزرگتر بهره میبرد.

واحد اجرای برداری و صحیح دو برابر، تولید آدرس بار 1.5 برابر و تولید آدرس ذخیره دو برابر افزایش یافته است. زیرسیستم حافظه هسته نیز با سه بارگذاری همزمان «50 درصد افزایش» کارایی بیشتری در کاهش تأخیر ارائه میدهد. همچنین پشتیبانی از 128 بارگذاری L2 معوقه «دو برابر بیشتر» و پیشبینیکنندههای پیشرفته حافظه در دسترس قرار گرفته است.

قابلیتهای پیشرفته پردازنده Intel Clearwater Forest
فهرستی از ویژگیهای خاص هستههای E-Core در Clearwater Forest شامل موارد زیر است:
- کش داده L1 با پشتیبانی از ECC
- قابلیت Data Poisoning
- مکانیزم Recoverable Machine Check
- مکانیزم Local Machine Check
- پشتیبانی از 52 بیت آدرس فیزیکی
- پشتیبانی از Core Lockstep

همچنین معماری ماژولار جدیدی بهکار گرفته شده که شامل 4 مگابایت کش L2 یکپارچه با تأخیر 17 سیکل در هر خوشه چهارهستهای است و ظرفیت کلی L2 را تا 288 مگابایت افزایش میدهد. پهنای باند L2 تا 2 برابر بیشتر «400 گیگابایت بر ثانیه» شده و کش LLC نیز تا 576 مگابایت گسترش یافته است.
افزایش IPC طبق معیار SpecIntRate’17 معادل 17 درصد اعلام شد. هر هسته 200 گیگابایت بر ثانیه پهنای باند به کش L2 دارد و ارتباط بین خوشهها با رابط 35 گیگابایت بر ثانیه برقرار میشود.

طراحی چند تراشهای سهبعدی
اینتل برای Clearwater Forest طراحی سهبعدی کامل بهکار برده است. این پردازندهها شامل 12 چیپلِت پردازنده مبتنی بر نود 18A هستند که روی سه تایلبیس جداگانه «مبتنی بر Intel 3» قرار گرفتهاند. هر تایلبیس شامل رابط فابریک، کش LLC، کنترلر حافظه و I/O است. علاوه بر آن، دو چیپلِت I/O مبتنی بر Intel 7 نیز در اینترپوزر قرار گرفتهاند که ارتباطات پرسرعت و شتابدهندهها را مدیریت میکنند. اتصال این اجزا از طریق فناوری EMIB اینتل انجام میشود.

ترکیب کلی معماری:
- 12 چیپلِت CPU E-Core «Intel 18A»
- 3 بسته تایلبیس «Intel 3»
- 2 چیپلِت I/O «Intel 7»

کارایی و پهنای باند
پردازندههای Xeon Clearwater Forest با پشتیبانی از حافظه 12 کاناله DDR5-8000 در پیکربندی دو سوکت، تا ظرفیت 3 ترابایت و پهنای باند 1300 گیگابایت بر ثانیه را در اختیار قرار میدهند. در مقایسه، نسل Sierra Forest تنها از DDR5-6400 در 12 کانال پشتیبانی میکرد. پلتفرم جدید علاوه بر آن از 2 × 96 مسیر PCIe Gen5، تعداد 64 مسیر CXL و 144 لینک UPI با مجموع پهنای باند 576 گیگابایت بر ثانیه بهره میبرد. در بالاترین پیکربندی با 576 هسته و 1152 مگابایت کش LLC، توان پردازشی تا 59 ترافلاپس همراه با 5000 گیگابایت بر ثانیه پهنای باند خام ارائه میشود.

خانواده پردازندههای Intel Xeon
نام خانواده | Diamond Rapids | Clearwater Forest | Granite Rapids | Sierra Forest | Emerald Rapids | Sapphire Rapids | Ice Lake-SP | Cooper Lake-SP | Cascade Lake-SP/AP | Skylake-SP |
فرایند ساخت | نامشخص | Intel 18A | Intel 3 | Intel 3 | Intel 7 | Intel 7 | 10nm+ | 14nm++ | 14nm++ | 14nm+ |
نام پلتفرم | Intel Oak Stream | Intel Birch Stream | Intel Birch Stream | Intel Mountain Stream | Intel Birch Stream | Intel Eagle Stream | Intel Eagle Stream | Intel Whitley | Intel Cedar Island | Intel Purley |
معماری هسته | Panther Cove-X | Darkmont | Redwood Cove | Sierra Glen | Raptor Cove | Golden Cove | Sunny Cove | Cascade Lake | Cascade Lake | Skylake |
بسته چندتراشهای (MCP) | بله | بله | بله | بله | بله | بله | خیر | خیر | بله | خیر |
سوکت | LGA XXXX / 9324 | LGA 4710 / 7529 | LGA 4710 / 7529 | LGA 4710 / 7529 | LGA 4677 | LGA 4677 | LGA 4189 | LGA 4189 | LGA 3647 | LGA 3647 |
حداکثر تعداد هسته | نامشخص | تا 288 | تا 128 | تا 288 | تا 64؟ | تا 56 | تا 40 | تا 28 | تا 28 | تا 28 |
حداکثر تعداد رشته پردازشی | نامشخص | تا 288 | تا 256 | تا 288 | تا 128 | تا 112 | تا 80 | تا 56 | تا 56 | تا 56 |
حداکثر کش L3 | نامشخص | نامشخص | 480 مگابایت L3 | 108 مگابایت L3 | 320 مگابایت L3 | 105 مگابایت L3 | 60 مگابایت L3 | 38.5 مگابایت L3 | 38.5 مگابایت L3 | 38.5 مگابایت L3 |
پشتیبانی حافظه | تا 16 کانال DDR5؟ | تا 12 کانال DDR5-8000 | تا 12 کانال DDR5-6400 MCR-8800 | تا 12 کانال DDR5-6400 | تا 8 کانال DDR5-5600 | تا 8 کانال DDR5-4800 | تا 8 کانال DDR4-3200 | تا 6 کانال DDR4-3200 | DDR4-2933 ششکاناله | DDR4-2666 ششکاناله |
نسخه PCIe پشتیبانیشده | PCIe 6.0؟ | PCIe 5.0 (96 مسیر) | PCIe 5.0 (136 مسیر) | PCIe 5.0 (88 مسیر) | PCIe 5.0 (80 مسیر) | PCIe 5.0 (80 مسیر) | PCIe 4.0 (64 مسیر) | PCIe 3.0 (48 مسیر) | PCIe 3.0 (48 مسیر) | PCIe 3.0 (48 مسیر) |
بازه توان حرارتی (TDP / PL1) | نامشخص | نامشخص | تا 500 وات | تا 350 وات | تا 350 وات | تا 350 وات | 105–270 وات | 150–250 وات | 165–205 وات | 140–205 وات |
حافظه Optane (3D XPoint DIMM) | نامشخص | نامشخص | Donahue Pass | نامشخص | Crow Pass | Crow Pass | Barlow Pass | Barlow Pass | Apache Pass | ندارد |
رقیب (AMD) | EPYC Venice | EPYC Zen 5C | EPYC Turin | EPYC Bergamo | EPYC Genoa ~5nm | EPYC Genoa ~5nm | EPYC Milan 7nm+ | EPYC Rome 7nm | EPYC Rome 7nm | EPYC Naples 14nm |
زمان عرضه | 2025–2026 | 2026 | 2024 | 2024 | 2023 | 2022 | 2021 | 2020 | 2018 | 2017 |
زمان عرضه و رقابت
خانواده Xeon Clearwater Forest طبق برنامه اینتل در فصلهای آینده معرفی گستردهتری خواهد داشت. این محصولات رقیب مستقیم سریهای AMD EPYC Venice و Zen 5C خواهند بود که در بازه زمانی 2025 تا 2026 عرضه میشوند.
دیدگاهتان را بنویسید