نیروپ پاتل مدیرعامل Framework، لپتاپ Framework 16 را به‌عنوان «جام مقدس گیمرها» معرفی کرد. او در سال 2023 وعده داد که این دستگاه نخستین نوت‌بوک مصرفی خواهد بود که همانند یک کامپیوتر دسکتاپ امکان ارتقای ماژولار کارت گرافیک را فراهم می‌کند. اکنون پس از حدود هجده ماه از عرضه Framework Laptop 16، این شرکت موفق به انجام کاری شده که هیچ سازنده لپتاپی در حافظه مدرن انجام نداده؛ ساخت یک کارت گرافیک مجزا، جدید و قدرتمند که به‌سادگی قابل جایگزینی در همان لپتاپ موجود است.
ورود انویدیا به پروژه Framework
این لپتاپ در سال 2024 همراه با کارت گرافیک اختیاری AMD Radeon RX 7700S و با پشتیبانی AMD عرضه شد. سیستم توسعه‌یافته Expansion Bay طراحی آن را برای آینده تضمین می‌کرد. حالا انویدیا نیز وارد همکاری شده و کاربران می‌توانند کارت گرافیک Nvidia GeForce RTX 5070 با 8 گیگابایت حافظه را خریداری و تنها در دو دقیقه جایگزین کنند.
امکان جابجایی میان AMD و انویدیا نیز وجود دارد. به گفته Framework، کارت RTX 5070 نسبت به 7700S حدود 30 تا 40 درصد عملکرد بهتری ارائه می‌دهد و همراه با خنک‌کننده بازطراحی‌شده، فن‌های جدید و استفاده از ماده انتقال حرارت Honeywell PTM7950 عرضه می‌شود. این کارت مانند مدل AMD توان مصرفی مداوم 100 وات دارد که نسبت به لپتاپ‌های گیمینگ ضخیم‌تر کمتر است، اما از لپتاپ‌های باریک قدرتمندتر محسوب می‌شود.
پاتل توضیح داد که متقاعد کردن انویدیا چندان دشوار نبود. او گفت: «آنها موفقیت شرکت را دیدند و روشن بود که Framework یک استارتاپ در حال رشد است که ارزش همکاری دارد.» این همکاری اوایل سال 2024 آغاز شد، کمی پس از شروع عرضه Framework 16. او از بیان جزئیات فروش خودداری کرد اما موفقیت محصول را دلیل اصلی پیشبرد همکاری دانست.
دلیل پنهان‌کاری طولانی‌مدت درباره ارتقای کارت گرافیک برای نسل اول خریداران، نگرانی از احتمال شکست پروژه عنوان شد. پاتل افزود: «می‌خواستیم مطمئن شویم همه چیز به درستی کار می‌کند.»
مشخصات نسل دوم لپتاپ Framework 16
نسخه دوم Framework Laptop 16 علاوه بر کارت گرافیک جدید، با مادربرد تازه‌ای عرضه می‌شود که پردازنده‌های AMD Strix Point یا Ryzen AI 300 را در خود دارد. این پردازنده‌ها شامل Ryzen HX 370 با 12 هسته و 24 رشته و گرافیک Radeon 890M هستند که با توان 45 وات به شکل پایدار فعالیت می‌کنند. چهار اسلات از شش اسلات کارت توسعه حالا خروجی نمایشگر پشتیبانی می‌کنند «پیش‌تر سه عدد»، و با وجود MUX جدید، نمایشگر داخلی مستقیماً از کارت گرافیک مجزا هدایت می‌شود که تأخیر را کاهش می‌دهد.
نسخه جدید لپتاپ شامل وب‌کم ارتقایافته نسل دوم، درپوش بالایی مقاوم‌تر، ماژول وای‌فای AMD RZ717 با پشتیبانی از Wi-Fi 7 و همچنین آداپتور 240 وات USB-C PD خواهد بود. این آداپتور مانع تخلیه باتری هنگام اجرای بازی‌های سنگین می‌شود؛ مشکلی که با شارژر 180 وات قبلی گاهی رخ می‌داد.
چهار پورت USB-C این لپتاپ از ورودی 240 وات پشتیبانی می‌کنند، یا پنج عدد اگر پورت جدید کارت RTX 5070 نیز لحاظ شود. این پورت نه تنها خروجی DisplayPort ارائه می‌دهد بلکه ورودی 240 وات و پشتیبانی USB 2.0 برای موس یا کیبورد را فراهم می‌کند. با این حال، حداکثر چهار نمایشگر به‌صورت همزمان پشتیبانی می‌شود.
پیش‌فروش Framework 16 جدید با قیمت پایه 1499 دلار آغاز شده است «حافظه، ذخیره‌سازی و سیستم‌عامل جداگانه محاسبه می‌شود». کارت RTX 5070 با قیمت 699 دلار، آداپتور 240 وات با قیمت 109 دلار و مادربردهای Ryzen AI 300 با قیمت 749 دلار ارائه می‌شوند. یک نسخه کامل از لپتاپ با کارت گرافیک جدید، 16 گیگابایت رم، 512 گیگابایت حافظه و شش پورت USB-C قیمتی معادل 2499 دلار خواهد داشت.
همچون محصولات پیشین، Framework سفارش‌ها را به‌صورت مرحله‌ای ارسال می‌کند و نخستین سری در ماه نوامبر «آبان» به دست مشتریان می‌رسد. علاوه بر این، نسخه بازطراحی‌شده کارت Radeon RX 7700S نیز با قیمت 449 دلار و نسخه اصلی آن با کاهش قیمت از 499 دلار به 399 دلار عرضه خواهد شد.
بهبود خنک‌کننده Framework 16
بزرگ‌ترین نقطه ضعف نسخه اول Framework 16 گرما و صدای زیاد ماژول گرافیکی بود. خنک‌کننده جدید با فن‌های بازطراحی‌شده، هیت‌اسپردر ارتقایافته و ماده انتقال حرارت Honeywell روی پردازنده، نوید عملکرد بهتر در بخش حرارت و آکوستیک را می‌دهد. با این حال، پاتل رفع کامل مشکلات را تضمین نکرد و تأکید کرد کاربران باید خود تجربه کنند.
نرم‌افزار و پشتیبانی از لینوکس
Framework امسال تغییر فیزیکی جدیدی برای ماژول‌های ورودی Framework 16 معرفی نکرده است. تنها یک بروزرسانی Firmware برای جلوگیری از روشن شدن لپتاپ هنگام فشردن کلیدها در حالت بسته ارائه می‌شود. کیبوردهای جدید نیز با لوگوی Copilot مایکروسافت یا بدون لوگوی ویندوز برای کاربران لینوکس عرضه خواهند شد.
پاتل همچنین اعلام کرد Framework به‌طور رسمی از توزیع Bazzite بر پایه SteamOS برای Framework 16 پشتیبانی می‌کند و کارت RTX 5070 نیز در لینوکس سازگار خواهد بود. به گفته او، کاربران می‌توانند با کرنل و درایورهای جدید، تمامی بازی‌های استیم را روی لینوکس به‌خوبی اجرا کنند.
Framework 16 لپتاپ ماژولار خواستنی!
واقعیت این است که Framework 16 یک لپتاپ گران‌قیمت محسوب می‌شود و کارت‌های گرافیک آن در مقایسه با نمونه‌های دسکتاپی هزینه بالاتر و کارایی پایین‌تری دارند. حتی با RTX 5070، اجرای بازی‌ها در رزولوشن بومی 1440p با تنظیمات بالا امکان‌پذیر است اما برای رزولوشن 4K نیاز به تنظیمات پایین‌تر خواهد بود.
با این وجود، کاربران در ازای پرداخت هزینه بالا، محصولی دریافت می‌کنند که امکان ارتقای مداوم در سال‌های آینده را دارد؛ چیزی که Framework پیش‌تر با مدل 13 اینچی نشان داده بود و حالا به‌نظر می‌رسد در مدل 16 اینچی نیز به‌طور واقعی محقق شود. چنین رویکردی تاکنون در صنعت لپتاپ سابقه نداشته است. پاتل در پایان اشاره کرد: «در آینده اگر AMD محصولی جدید معرفی کند، ما آماده مذاکره خواهیم بود. همچنین رابطه خوبی با انویدیا داریم و در زمان مناسب، آنچه داریم رونمایی خواهیم کرد».
دیدگاهتان را بنویسید